درخت حوزه‌های تخصصی

شخصیت ها

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۲۱ تا ۲۴۰ مورد از کل ۳۵۰ مورد.
۲۲۱.

تفکیک قوا در اندیشه های ثقه الاسلام تبریزی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکیک قوا روحانیت اندیشة سیاسی ثقه الاسلام تبریزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 574 تعداد دانلود : 852
تفکیک قوا یکی از دستاوردهای فکری متفکران عهد روشنگری نظیر مونتسکیو بود که در قانون اساسی فرانسه لحاظ شد.با صدور انقلاب فرانسه به دیگر نقاط گیتی، متفکران ایرانی نیز از دستاوردهای فکری فرانسوی ها تاثیر پذیرفتند.یکی از این دستاوردهای فکری که در واکنش به تجمع قدرت در یک نهاد و جلوگیری از استبداد طرح ریزی شده بود،تفکیک قوا بود که با توجه به ساختار قدرت در ایران، مورد توجه ویژه ایرانیان قرار گرفت.تا پیش از انقلاب مشروطه و شروع اصلاحات در ایران، مراجع متعددی برای وضع اجرای قانون وجود داشت و امور قضایی را چند نهاد اجرا می کردند.اما با ورود اندیشه دموکراسی و به تبع آن، تفکیک قوا، متفکران ایران بر نوسازی نهاد سیاسی تأکید کردند و تلاش هایی برای تفکیک قوه های مقننه، مجریه و قضاییه از یکدیگر انجام دادند.یکی از متفکران روحانی عصر مشروطه، ثقه الاسلام تبریزی بود که این مقاله بر آن است با روش توصیفی- تحلیلی و تکیه بر اسناد و نامه های به دست آمده از او، به بررسی تفکیک قوا در اندیشه های سیاسی این روحانی مشروطه خواه بپردازد.
۲۲۳.

شمس الدین گیلانی معلم شاه اسماعیل صفوی واقعیت یا افسانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شاه اسماعیل صفویان صدر شمس الدین لاهیجی شمس الدین گیلانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 753 تعداد دانلود : 703
تاریخ صفویان همچنان دارای ابهام و نکات تاریک فراوان است و منابع صفوی با رویکردی رسمی و به تبعیت از سیاست صفویان در موارد زیادی از ارائه اطلاعات لازم خودداری می ورزند. در این میان شش سال اختفا و یا حضور اسماعیل صفوی در گیلان از نکات بسیار تاریک اوایل عصر صفوی است. منابع صفوی این مقطع را به ابهام و با کلی گویی بازگو کرده اندکه مواردی از آن را با مسائل ماورایی مرتبط ساخته اند. یکی از موضوعات مبهم و ناشناخته این دوره، تعلیم و تربیت اسماعیل با تأکید بر طرح شمس الدین گیلانی به عنوان معلم او است که به نظر می رسد از موضوعات مبهم است. مسأله این است که منابع متقدم صفوی در خصوص تعلیم و تربیت شاه اسماعیل در این مقطع مطلبی ندارند، اما یک منبع در یک و دو سطر از دانش آموختن اسماعیل در محضر معلمی به نام شمس الدین گیلانی یاد کرده است که همان مبنای گزارش اغراق آمیز مورخان متأخر و محققان معاصر قرار گرفته است. این مقاله در صدد است تا به اتکاء به منابع متعدد صحت و سقم این موضوع را به بحث گذارد.
۲۲۶.

«میرزا ابراهیم خان منشی زاده از مشروطه تا کمیته مجازات»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب مشروطیت استبداد صغیر ک‍م‍ی‍ت‍ه م‍ج‍ازات قزاقخانه میرزا ابراهیم خان منشی زاده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 943
انقلاب مشروطیت یکی از حوادث مهم و تأثیر گذار در تاریخ ایران است که در به ثمر رسیدن این انقلاب، افراد، گروه ها و طیف های مختلفی نقش داشتند؛ اما بعد از پیروزی انقلاب و پیش آمدن استبداد صغیر و به دنبال آن فتح تهران و بازگشت مشروطیت در24 جمادی الاخر 1327 بعضی از این گروه ها و افراد دچار تندروی ها و تکروی هایی شدند، چرا که انقلاب را در رسیدن به اهدافش ناکام می دانستند. به همین دلیل به زعم خودشان دست به اقداماتی علیه عوامل داخلی و سر سپردگان خارجی زدند، از جمله این افراد میرزا ابراهیم خان منشی زاده است که همراه با دوست خود اسدالله خان ابوالفتح زاده کمیته مجازات را تشکیل داد. هدف از این پژوهش بررسی روند سیر مبارزات سیاسی و آزادیخواهی میرزا ابراهیم براساس اسناد و منابع تاریخی است که به روش توصیفی - تحلیلی تبیین گردیده تا به سوالات زیر پاسخ گوید: منشی زاده چرا به نهضت مشروطه پیوست؟ در روند پیروزی و اعاده مشروطیت چه نقشی داشت؟ میرزا ابراهیم خان از چه طیفی بود و دارای چه جایگاهی در بین رجال بود؟ و بر اساس چه اعتقاد و مبانی فکری اقدام به تشکیل کمیته مجازات نمود و به چه سرنوشتی دچار شد؟
۲۳۰.

شریعت و حکومت از دیدگاه مسکویه رازی

نویسنده:

کلید واژه ها: حکومت شریعت دین و دولت مسکویه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ فلسفه تاریخ تعاریف و کلیات
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه شخصیت ها
تعداد بازدید : 128 تعداد دانلود : 521
قرن چهارم هجری هم زمان با رنسانس اسلامی و ظهور دانشمندان پرشمار در عرصه های مختلف علمی است. مسکویه رازی دانشمند ایرانی دربار آل بویه یکی از آن هاست که از جایگاه خاصی برخوردار است. شهرت عمده مسکویه تعالیم اخلاقی وی است که در بیشتر آثارش خصوصاً تذهیب الاخلاق نمود یافته است. با این حال مسکویه به بحث در مورد سیاست و ماهیت آن نیز پرداخته است، به طوری که او را در میان عالمان بزرگ سیاست هم جای داده اند. در این حوزه نیز دیدگاه وی نسبت به دو نهاد دین و دولت و مناسبات میان آن ها قابل توجه است. پژوهش حاضر در نظر دارد به بررسی مناسبات دین و دولت از دیدگاه مسکویه رازی بپردازد. یافته های اساسی پژوهش حاکی از آن است که مسکویه با وجود این که در قسمت هایی از آثار خویش، دریافتی عقلانی از سیاست ارائه می دهد اما به دلیل غلبه بینش دینی و اخلاقی در وی، پای بند به شریعت است. مسکویه پیوند محکمی میان شریعت و حکومت برقرار می سازد و تعالی و تباهی هر یک از آن دو را موجب تعالی و تباهی دیگری می داند.
۲۳۱.

بررسی و تحلیل نقش عمروعاص در تاریخ اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام علی(ع) مصر پیامبر (ص) صفین شیخین عمروعاص

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره کلیات شخصیت ها
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه شخصیت ها
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 436
در تدوین پژوهش های تاریخی زندگی نامه و شخصیت افراد مثبت تاریخ مورد بررسی و تحقیق قرار می گیرد و کمتر به تحقیق درباره اشخاص منفی تاریخ پرداخته می شود و این علی رغم آن است که شخصیت های منفی در طول تاریخ همواره در امور مختلف ایفاگر نقش های کلیدی بوده اند که نیازمند واکاوی و بررسی لازم است. مقاله حاضر عملکرد عمروعاص را در تاریخ صدر اسلام مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد. با استناد به منابع اصلی، به وسیله تطبیق داده ها، نقش عمروعاص در امور مختلف و صحنه های پیدا و پنهان تاریخ صدر اسلام مورد کنکاش قرار می گیرد. عمروعاص از نیرنگ بازان و داهیان عرب و قریش بوده است که بنابر شخصیت مرموز و زیرک خود در صحنه حوادث گوناگون ایفاگر نقش های متفاوت بوده است. او فقط بر اساس منافع شخصی، گرایش های سیاسی خود را انتخاب کرده و بدون توجه به معیارهای اخلاقی، دینی و انسانی از حیله، نیرنگ، دروغ، کتمان حقیقت، تهمت و خون ریزی، برای رسیدن به مقصود استفاده کرده است و به همین دلیل شکل گیری بخش اعظمی از حوادث تاریخ صدر اسلام براساس نقش منفی وی شکل گرفته است.
۲۳۶.

یادکرد از حسین بن روح نوبختی در منابع کهن (سده های 4 تا 8 هجری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسین بن روح نوبختی اخبار الراضی و المتقی صله تاریخ الطبری اخبار الوکلاء اربعه غیبت شیخ طوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 415 تعداد دانلود : 640
منابع به حسین بن روح نوبختی (د 326 ق/ 938 م) از وابستگان خاندان نوبختی که در نزد شیعیان امامیه به عنوان نایب سوم امام دوازدهم شناخته شده است کمتر پرداخته و یا این که به ابعاد شخصیتی او اشاره نکرده اند. مسئله ای که این مقاله به بررسی آن می پردازد این است که آیا در منابع کهن اعم از نوشته های تاریخی، کلامی و حدیثی شیعه، کتاب های رجال و فرق به نیابت خاص او پرداخته اند یا خیر؟ به نظر می رسد به علت تقیه شدید او و شیعیان در آن زمان، در منابع تاریخی و شیعه معاصر او نیابت حسین بن روح مطرح نشده و تنها پس از مرگش به نیابت او اشاره شده است. برای بررسی فرض مذکور ابتدا مطالبی که در کتاب های تاریخی درباره حسین بن روح در سده های 4 تا 8 هجری مطرح گردیده بررسی شده، سپس منابع حدیثی، کلامی امامیه و تاریخ های مربوط به اهل بیت در همین قرون مورد توجه قرار گرفته، آن گاه به کتاب های رجال و فرق پرداخته شده است.
۲۳۷.

شیخ الرئّیس قاجار و انقلاب مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استبداد مجلس استعمار شیخ الرئیس قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 256 تعداد دانلود : 349
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ابوالحسن میرزا- شیخ الرّئیس قاجار- در انقلاب مشروطه است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه منابع کتابخانه­ای و با رویکرد تاریخی به بررسی فعّالیت های شیخ الرّئیس قاجار می­پردازد. یافته­ها و نتایج این تحقیق نشان می­دهد که با وجود شاهزادگی شیخ و منتسب بودن به خانواده قاجار، در طول حیات خود همواره به مخالفت با حکومت استبدادی قاجار پرداخته است. شیخ از جمله رجال منورالفکری است که به هر دو رویه بورژوازی غرب یعنی استعمار و استفاده از علوم و فنون غربی توّجه کرده است. شیخ الرّئیس معتقد بود که بین دین اسلام و علوم و فنون غربی منافاتی وجود ندارد و عامل انحطاط ایران را در فقدان وحدت بین مسلمانان و استبداد سلاطین و استعمار خارجی می­دانست. همکاری با علمای مشروطه خواه، چون سید عبدالله بهبهانی و سخنرانی­هایی که بر ضد سلاطین قاجار انجام می­داد در راستای مخالفت­های وی با استبداد بود که به بازداشت و شکنجه­ی وی توسط عمال حکومتی در باغشاه منجر گردید. مخالفت با قرارداد 1907 و 1919 را هم می­توان به عنوان نمادهایی از مبارزات وی علیه استعمار قلمداد کرد.
۲۳۹.

معانی نمادین ماه در اسطوره ها و ایران باستان و بازتاب آن در اندیشة مولانا جلال الدین بلخی(مقاله علمی وزارت علوم)

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان