درخت حوزه‌های تخصصی

مقاله ی حاضر، به پاره ای از نقائص طبقه بندی های متداول کنگره و دیویی که هم اکنون در کتابخانه های ایران اعمال می شود اشاره می کند وامکان جرح وتعدیل وگسترش واحیاناً انطباق این طبقه بندی هارا با تقسیم بندی علوم در متون اسلامی وایران مورد بحث قرارمی دهد

فرایند تکرار یکی از فرایند های صرفی زایا ست که درباره ی آن در زبانهای مختلف و در چهار چوب نظریات مختلف زبانشناختی (دستور زایشی ، نظریه بهینگی و برنامه کمینگی ) مطالعات جامعی صورت گرفته است.اکنون با رشد زبانشناسی پیکره ای و مطالعات پیکره بنیاد می توان پژوهش های صرفی از این دست را دقیق تر به سامان رساند. تکرار در دونوع کامل و ناقص از سوی زبانشناسان (شقاقی 1389، هسپلمت 2002 و بائر 2003) بررسی شده است. تکرار کامل به معنای تکرار کامل یک پایه موسوم به جزء دو گانی است و تکرار ناقص به معنای افزودن جزئی به آغاز یا پایان یکی از پایه هاست. در این مقاله نوع کامل این فرایند زایای صرفی رادر زبان فارسی مورد بررسی قرار داده ایم تا به معانی و ساختار های غالب حاصل از آن و ویژگی های معنایی جزء دوگانی دست یابیم. برای دستیابی به این ویژگی ها به کمک زبانشناسی پیکره ای به پیکره ای جامع و قابل قبول در زبان فارسی نیاز بود که برای برای پژوهش حاضر لغتنامه متوسط دهخدا انتخاب شد. نخست کلیه ی دوگانی های کامل موجود در فرهنگ متوسط دهخدا به همراه توضیحات مربوط به ساخت آنها و معانی اشان استخراج شدند. تعداد دوگانی ها ی استخراج شده 299 مورد بود و آنگاه این داده ها بر اساس ساختار ، معنا و ویژگی های جزء دوگانی دسته بندی شدند. پس از بررسی معانی و ساختار ها نتایج جالبی به دست آمد. نتایج حاصل از بررسی و طبقه بندی داده ها نشان می دهند که به غیر از اصوات ساخت غالب در دوگان سازی ها قید است و به لحاظ معنا ، معنای غالب معنای قلت است و درصد غالب ساختها از عناصر معنا دار تشکیل شده اند. دیگر آنکه حتی اجزاء بی معنا نیز در ایجاد ساخت دو گانی شرکت کرده اند و در موارد متعددی معنای ساخت حاصل ربطی به معنای اجزاء دو گانی ندارد و معنایی کاملا جدید و متفاوت ایجاد شده است. در این میان تعداد نام آواها یا اصوات یک سوم ساختهارا تشکیل می دهند که حتی اصوات نیز نوعی معنا از خود ارائه می دهند و همه ی آنها فاقد معنا نیستند.نتایج حاصل از این پژوهش پیکره بنیاد در آموزش زبان فارسی ، تهیه پیکره های دوزبانه و نیز تسهیل فرایند ترجمه ماشینی کار آمد باشد و نخستین حاصل آن پیکره ای نسبتا جامع از دو گانی های کامل در زبان فارسی است که در شبکه های واژگانی بسیار کار آمد است.

هدف: سنجش میزان صحت پیشینه های کتابشناختی پایگاه اپک کتابخانه ملی ایران به لحاظ ساختار صوری پیشینه ها. روش/رویکرد پژوهش: در این پیمایش با بهره گیری از فرمول کوکران تعداد 1100 پیشینه از میان نزدیک به هفتصد هزار پیشینه کتاب انتخاب و با استفاده از سیاهه وارسی پژوهشگرساخته تحلیل شد. یافته ها: در 48 درصدِ پیشینه ها اشکال وجود داشت. بیشترین اشکال رعایت نکردن ضوابط مربوط به یونی کد و غلط املایی در برخی عناصر اطلاعاتی بوده و کمترین اشکال به رده بندی و فهرست نویسی توصیفی تعلق داشته است. توزیع اشکالات در رده های مختلف نشان داد رده N دارای بیشترین اشکال و رده C دارای کمترین اشکال بوده است. نتیجه گیری: برخی اشکالات نه به سبب ضعف در فهرست نویسی بلکه به دلیل شتاب زدگی در ورود اطلاعات رخ می دهند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر تحلیل بسامد خوداستنادی و مقایسه آن با بسامد استناد به دیگران و ارائه دیدگاه جدیدی نسبت به بحث خوداستنادی است. روش/ رویکرد پژوهش : این پژوهش از نوع تحلیل استنادی است و جامعه این پژوهش را مقالات مجلات با ضریب تأثیر بالا در چهار رشته ریاضیات، شیمیِ تجزیه، کامپیوتر و سیستم های اطلاعاتی،و زیست شناسی تشکیل می دهد. یافته ها : یافته های پژوهش نشان می دهد که رشته ریاضیات با 5/26 درصد بالاترین میزان بسامد خوداستنادی را به خود اختصاص داده است و رشته های شیمی با 20 درصد، زیست شناسی با 19 درصد، و کامپیوتر و سیستم های اطلاعاتی با 5/12 درصد در رتبه های بعدی قرار دارند. میزان بسامد خوداستنادی از بسامد استناد به دیگران در کلیه رشته ها بیشتر است. بررسی میزان پراکندگی بسامد استنادها در بخش های مختلف مقاله نشان می دهد که بیشتر خوداستنادی ها در بدنه اصلی مقالات تکرار شده است. در مورد بسامد استناد به دیگران نیز این الگو در همه رشته های مورد پژوهش به جز شیمیِ تجزیه مشابه است؛ یعنی میزان تکرار استنادها در بدنه اصلی بیشتر از بخش های مقدماتی است.