درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی بستری مناسب برای برقراری و حفظ ارتباط با کاربران و ارائه خدمات و اطلاعات مورد نیاز آ ن ها به خصوص در دوران همه گیری بیماری هایی از قبیل کووید 19 بودند. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر تمایل به ادامه استفاده کاربران از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی در دوران همه گیری بیماری کووید 19 بود. روش: پژوهش حاضر ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی-پیمایشی از نوع هم بستگی است. زمان انجام پژوهش سال های 1399-1400 بود. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه ای محقق ساخته بود که روایی صوری آن توسط متخصصان این حوزه تأیید شد و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ به میزان 72 درصد محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دنبال کنندگان صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی در دوران همه گیری کووید 19 بود که از میان آن ها 20 صفحه فعال انتخاب شدند و پرسش نامه پژوهش ازطریق خصوصی توسط مدیران صفحات در اختیار آن ها قرار گرفت و در نهایت 212 پرسش نامه برگشت داده شد. در بخش آمار توصیفی، برای تعیین فراوانی، درصد فراوانی، انحراف معیار و میانگین از نرم افزار SPSS، و برای بررسی روابط میان متغیرها و آزمون فرضیه های پژوهش از مدل سازی معادلات ساختاری به روشِ حداقل مربعات جزئی در نرم افزار SmartPLS استفاده شد. یافته ها: یافته های تحلیل ضرایب مسیر نشان داد سودمندی درک شده، پاسخ گو بودن، فواید اجتماعی و رضایت با تمایل به استفاده مداوم از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی، رابطه ای مثبت و معنادار دارد. رضایت با ضریب مسیر 446/0 قوی ترین عامل در پیش بینی تداوم استفاده از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی در دوران همه گیری کووید 19 بود. بعد از رضایت، به ترتیب پاسخ گو بودن، سودمندی و فواید اجتماعی، بیشترین تأثیر را بر تمایل به استفاده مداوم از این صفحات داشتند. جالب توجه اینکه متغیرهای سهولت استفاده، انتظارات، لذت درک شده، نوع پست بارگذاری شده، زمان بارگذاری پست، محتوا، نفوذ اجتماعی و هم بستگی با تمایل به استفاده مداوم از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی رابطه ای معنادار نشان ندادند. نتایج مربوط به ضرایب مسیر نشان داد که تأثیر عوامل نوع پست بارگذاری شده، زمان بارگذاری پست، سهولت استفاده و محتوا بر سودمندی درک شده کاربران از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی مثبت و معنادار است و نوع پست بارگذاری شده با ضریب مسیر 290/0، قوی ترین عامل پیش بینی سودمندی درک شده است. همچنین، تحلیل ضرایب مسیر نشان داد که ضرایب تأثیر لذت درک شده و سودمندی درک شده بر رضایت کاربران رضایت کاربران از صفحات اینستاگرام کتابخانه های عمومی استان آذربایجان غربی معنادار نیست، اما ضرایب تأثیر سهولت استفاده و انتظارات بر رضایت کاربران مثبت و معنادار است. در کل، مقدار معیار نیکویی برازش، ۶۴۱/0 به دست آمد که نشانگر مناسب بودن برازش کلی مدل است. اصالت/ارزش: با توجه به اینکه داشتن تمایل و قصد ادامه استفاده از رسانه های اجتماعی یک عمل بعد از پذیرش است و تاکنون مطالعات اندکی به شناسایی عوامل مؤثر بر تمایل به ادامه استفاده از رسانه های اجتماعی به ویژه صفحات اینستاگرام در کتابخانه های عمومی پرداخته اند، نتایج این مطالعه می تواند دلالت های علمی و عملی ارزشمندی برای مدیران و سیاست گذاران این حوزه داشته باشد.

هدف: هدف پژوهش شناسایی ارتباط فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی شهر تهران بر اساس ارکان مدل دنیسون بود. برای رسیدن به این هدف، پژوهش به دنبال شناسایی ارتباط بین مؤلفه رسالت، مؤلفه سازگاری، مؤلفه انطباق پذیری و درنهایت بررسی ارتباط بین مؤلفه درگیر شدن در کار مشارکتی با مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد بود.روش: این پژوهش در زمره تحقیقات کمّی و از نوع همبستگی قرار دارد. جامعه آماری تمامی کارکنان کتابخانه های عمومی نهاد شهر تهران که به تعداد حدود 360 نفر و حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 186 نفر بوده است که بر اساس نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها در این تحقیق پرسشنامه محقق ساخته، شامل 28 سؤال که برای سنجش ارتباط مؤلفه های فرهنگ سازمانی با مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد استفاده شده است.یافته ها: وضعیت فرهنگ سازمانی از منظر مؤلفه های مدل دنیسون با میانگین 3/84 در وضعیت قابل قبول است. همچنین بین مؤلفه های مدل دنیسون: رسالت، سازگاری، انطباق پذیری و درگیر شدن در کار مشارکتی و مدیریت تغییر در کتابخانه های عمومی نهاد ارتباط معناداری وجود دارد؛ از سوی دیگر طبق آزمون رتبه بندی فریدمن درگیر شدن در کار، با 2/69، نسبت به سایر مؤلفه های مدل، بیشترین اثر را بر مدیریت تغییر و رسالت کمترین اثر بر مدیریت تغییر را با 2/40 دارند.نتیجه گیری: مولفه های درگیر شدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری، رسالت فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر کارکنان مدل دنیسون، نمره بالاتر از متوسط را کسب کرده و وضعیت مطلوبی داشته اند. بنابراین به نظر می رسد فرهنگ سازمانی غالب در کتابخانه های موردمطالعه با مؤلفه های دنیسون همخوانی داشته و لذا با توجه به میانگین مؤلفه های فرهنگ سازمانی و مدیریت تغییر و ارتباط مستقیم این دو باهم می توان نتیجه گرفت که فرهنگ سازمانی از ارکان مهم در فرایند تغییر در کتابخانه های موردمطالعه است؛ و به نظر می رسد برای بهبود و افزایش آمادگی تغییر در کتابخانه های نهاد، بهتر است با آموزش ها و همراهی مدیران ارشد، فرهنگ سازمانی کتابخانه ها برای پذیرش و هم راستایی با تغییرات آماده شود.

پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی و رتبه بندی مجلات علمی روان شناسی با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها (DEA) انجام شده است. پژوهش حاضر رویکردی کمّی دارد و از نوع پژوهش های کاربردی است. روش پژوهش، علم سنجی و کتاب سنجی با استفاده از فنون تحقیق در عملیات است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها، مدل اندرسون-پیترسون، CRS و VRS خروجی محور، مجلات علمی روان شناسی 2018 در JCR بررسی شد. بر اساس یافته ها، با کمک شاخص های JCR و با استفاده از مدل اندرسون- پیترسون CRS و VRS می توان به رتبه های دقیق تری از مجلات رسید. مقایسه مجلات علمی در دو مدل نشان دهنده تفاوت در رتبه بندی مدل هایCRS  و VRS است. مجله علمی Psychological Science in the Public Interest هم در مدل CRS و هم در مدل VRS رتبه اول را به خود اختصاص داده است. مجلات علمی روان شناسی با استفاده از مدل اندرسون- پیترسون CRS و VRS ارزیابی و رتبه بندی شدند. همچنین شاخص های ارزیابی مجلات علمی در پایگاه کلاریویت آنالیتیکس بررسی و سه مجله برتر در 11 رشته روان شناسی و 30 مجله برتر این رشته شناسایی و معرفی شدند. 30 مجله برتر و تفاوت آن ها در دو مدل CRS و VRS مورد مقایسه و تجزیه وتحلیل قرار گرفت.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر استفاده مستمر کاربران از برنامه های کتابخوان الکترونیکی است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل دانشجویانی است که از برنامه های کتابخوان الکترونیکی (طاقچه، فیدیبو، کتاب راه، و کتاب سبز) استفاده می کنند. از بین آن ها 300 نفر از کاربران فعال برنامه های نامبرده به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. داده های گردآوری شده از طریق پرسشنامه، با روش مدل سازی معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفت. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اس. پی. اس. اس. نسخه 25 و ایموس نسخه 22 استفاده شد. یافته ها: شخصی سازی برنامه های کتابخوان الکترونیکی بر سودمندی درک شده کاربران اثر معنی دار دارد. همچنین شخصی سازی برنامه های کتابخوان بر سرگرم کنندگی درک شده کاربران مؤثر است. از دیگر یافته های این پژوهش می توان بر اثر معنی دار سودمندی و سرگرم کنندگی برنامه های کتابخوان بر رضایت کاربران اشاره کرد. اثر رضایت کاربران بر استفاده از برنامه های کتابخوان الکترونیکی نیز معنی دار گزارش شد. نتیجه گیری: اگرچه بیش از یک دهه از ظهور و استفاده از کتابخوان های الکترونیکی در دنیا سپری شده، اما استفاده از این فناوری در کشور ایران به تدریج و در سال های اخیر رو به رشد بوده است. با توجه به رقابت شرکت های تولیدکننده، انتظار می رود تولیدکنندگان در طراحی برنامه های کتابخوان الکترونیکی، جنبه های شخصی سازی، سرگرم کنندگی، سودمندی و رضایت کاربران را در نظر گیرند. در این راستا مطالعه دقیق کاربران برنامه های کتابخوان الکترونیکی با تأکید بر ویژگی های دموگرافیک و همچنین اطلاع از نیازهای مطالعاتی آنان به مدیران در طراحی برنامه ای کاربرپسند کمک نموده و موجب تداوم استفاده کاربران شود.

وقتی صحبت از امنیت اطلاعات می شود، رفتار انسان عاملی است که نباید آن را دست کم گرفت. برنامه های آگاهی از امنیت اطلاعات به عنوان یک اقدام پیشگیرانه وضع شده اند؛ اما موارد نقض امنیت اطلاعات همچنان وجود دارد و بانک ها دارای اطلاعات شخصی و مالی ارزشمندی هستند که آن ها را به هدف مجرمان سایبری تبدیل می کند. بر این اساس، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر بی تفاوتی اخلاقی و فرهنگ سازمانی بر رفتارهای مرتبط با آگاهی از امنیت اطلاعات با در نظر گرفتن نقش میانجی متغیرهای شناختی احساسی (دانش و نگرش) و فرهنگ امنیتی کارکنان بانک های صادرات و ملت است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی محسوب می شود و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی بوده و بر مدل معادله های ساختاری مبتنی است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان شعب بانک های ملت و صادرات در شهر تهران بودند. در این راستا حجم نمونه 430 نفر برآورد گردید. در این مطالعه برای تحلیل داده ها از روش تحلیل توصیفی با نرم افزار SPSS و رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) با نرم افزار Smart PLS استفاده شده است؛ چرا که استفاده از رویکرد حداقل مربعات جزئی به عنوان روش ارزیابی روابط بین متغیرهای مرتبط با رفتار انسان در حوزه امنیت اطلاعات، متداول ترین رویکرد در مطالعات کمی بوده است. یافته های پژوهش، روابط مدل را تأیید نمود و نتیجه تحلیل مسیر نشان داد که تأثیرگذاری متغیر «بی تفاوتی اخلاقی» بر متغیرهای «رفتارهای آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه اول)، «دانش آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه دوم) و «نگرش آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه سوم) منفی و معنا دار است. همچنین تأثیر متغیر «دانش آگاهی از امنیت اطلاعات» بر «رفتارهای آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه چهارم)، تأثیر متغیر «نگرش آگاهی از امنیت اطلاعات» بر «رفتارهای آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه پنجم)، تأثیر متغیر «فرهنگ سازمانی» بر متغیرهای «رفتارهای آگاهی از امنیت اطلاعات» و «فرهنگ امنیتی سازمان» (فرضیه های ششم و هفتم) و تأثیر متغیر «فرهنگ امنیتی سازمان» بر «رفتارهای آگاهی از امنیت اطلاعات» (فرضیه هشتم) مثبت و معنا دار است.  

هدف: در این مقاله تلاش شده تا با تکیه بر مدل مفهومی دلون و مک لین (2003) به ارزیابی کیفیت سیستم آموزش دانشگاهی گلستان اهتمام شود.روش: برای این کار از الگوی پاوکوویچ، گاسپر و جادریک (2021) که شامل شکل توسعه یافته مدل دلون و مک لین به همراه پرسش نامه تکوینی استاندارد است، استفاده گردید. این الگو شامل 5 بُعد و 40 خرده مقیاس است که در طیف پیوسته 1 تا 10 سامان یافته است. جامعه پژوهش حاضر، کارکنان آموزش و دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند که به صورت خوشه ای چندمرحله ای از آنها نمونه گیری شد و دانشگاه های شهید بهشتی، شاهد، و علامه طباطبایی به عنوان نمونه انتخاب شدند و حجم نمونه 151 و 302 نفری با فرمول کوکران برای کارکنان آموزش و دانشجویان دانشگاه های یاد شده تعیین گردید که در نهایت به ترتیب 128 و 264 تن از کارکنان و دانشجویان به پرسش نامه پاسخ دادند.یافته ها: چند یافته مهم از این پژوهش حاصل شد. اول اینکه کیفیت عملکرد سیستم در همه خرده مقیاس ها پایین تر از متوسط، و بُعد کیفیت اطلاعات بالاتر از متوسط بود. دوم اینکه مؤلفه های تناسب با نیاز، زمان ثبت ورودی ها، امکان های جایگزین دسترسی، محرمانگی دسترسی، صحت اطلاعات از همه مهم تر تشخیص داده شد. سوم اینکه ارزیابی دانشجویان درباره کیفیت اطلاعات، کیفیت عملکرد سیستم، و کیفیت خدمات سیستم گلستان، مطلوب تر و مثبت تر از نظر کارکنان بود. چهارم اینکه فقط بُعد کیفیت عملکرد سیستم روی استفاده از سیستم اثرگذار بود و بقیه ابعاد یعنی کیفیت اطلاعات و کیفیت خدمات روی استفاده از سیستم اثر قابل توجهی نداشتند و در آخر، پنجم اینکه بُعد کیفیت عملکرد سیستم بیشترین اثر غیرمستقیم را روی رضایت کاربر داشت.نتیجه گیری: کیفیت عملکرد سیستم و عناصر آن از جمله تناسب با نیاز، دسترسی مطمئن، بهینه بودن زمان پاسخ، بهینه بودن زمان لازم برای ورود داده، خطا ندادن هنگام کار با سیستم، و گزینه های مختلف دسترسی به سیستم مهمترین عوامل اثرگذار بر کیفیت سیستم گلستان هستند.

هدف: مراکز آرشیوی و مراکز اطلاع رسانی از سازمان های ارائه دهنده خدمات آرشیوی هستند که نقشی اساسی در فرایند توسعه پایدار بر عهده دارند، به نحوی که می توان ادعا  کرد که بدون وجود مراکز آرشیوی و مراکز اطلاع رسانی قوی و معتبر، دستیابی به توسعه پایدار امکان پذیر نخواهد بود. مراکز آرشیوی این نقش اساسی را از طریق فراهم ساختن اطلاعات مورد نیاز بخش تحقیق و توسعه ایفاء می کنند. بنابراین، بررسی کیفیت خدمات آنان می تواند معیار مناسبی برای ارزیابی میزان موفقیت این مراکز آرشیوی و اطلاع رسانی باشد.  ازاینرو هدف این پژوهش، شناسایی کیفیت خدمات مراکز آرشیوی ایران و مقایسه و رتبه بندی آنهاست.روش پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی و به روش علّی مقایسه ای انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، کارکنان مراکز آرشیوی ایران بودند که نمونه ای 250 نفره از بین آنها انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسش نامه  محقق ساخته است؛ و آزمون های آماری مورد استفاده شامل T تک نمونه ای، ANOVA و آزمون فریدمن بود.یافته ها: با توجه به پاسخ پرسش های پژوهش در ارتباط با هر یک از مراکز آرشیوی ایران و در مجموع، در مورد کیفیت خدمات آرشیوی، بین میانگین وزنی به دست آمده و میانگین تجربی (5) تفاوت معناداری در سطح معناداری 0.05 وجود دارد. مقدار t و درجات آزادی مربوط به هر یک از مراکز آرشیوی ایران، دال بر معنادار بودن این تفاوت در سطح 0.05 است. در واقع، وضعیت کیفیت خدمات مراکز آرشیوی ایران بالاتر از حد مطلوب است. نتایج آزمون تعقیبی توکی دال بر آن است که بین مراکز آرشیوی ایران با مرکز اسناد آستان قدس این تفاوت مشهود است. با توجه به نتایج به دست آمده آزمون فریدمن از نظر کیفیت خدمات آرشیوی رتبه بندی مراکز مطالعه شده به ترتیب زیر است: 1. مرکز اسناد آستان قدس؛ 2. آرشیو ملی ایران؛ 3. مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی؛ 4. اداره اسناد و دیپلماسی وزارت امور خارجه؛ 5. مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر و 6. مرکز اسناد انقلاب اسلامی.نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که وضعیت کیفیت خدمات مراکز آرشیوی از منظر کارکنان این مراکز در حد مطلوبی قرار دارد و کیفیت این خدمات در بین مراکز آرشیوی متفاوت است؛ به نحوی که مرکز آستان قدس در رتبه اول و مرکز اسناد انقلاب اسلامی در رتبه آخر قرار دارد. همچنین، بین مراکز آرشیوی ایران از نظر کیفیت خدمات آرشیوی تفاوت معناداری وجود دارد که این تفاوت بین مراکز آرشیوی ایران با مرکز اسناد آستان قدس مشهود است.

هدف این پژوهش ترسیم نقشه موضوعی کووید 19 در ایران در شبکه اجتماعی اینستاگرام است. این پژوهش کاربردی و از نوع علم سنجی است. برای ترسیم نقشه از سنجه های تحلیل شبکه ها اجتماعی مرکزیت، بینابینی، رتبه و روش تحلیل محتوا استفاده شده است. جامعه پژوهش اطلاعات منتشرشده در بازه زمانی یک ماه مرداد 1399 در شبکه اجتماعی اینستاگرام با محوریت موضوعی ویروس کرونا بود که با استفاده از نرم افزار سئوتولز و افزونه فانتوم، داده های مرتبط با نام کاربری، تعداد پست ها، میانگین تعداد لایک ها، هشتگ های مورداستفاده برای یک پست خاص استخراج شد. سپس با استفاده از روش مشاهده مستقیم از میان یک میلیون پست بازیابی شده، هزار پست مرتبط انتخاب و دسته بندی شد. در گام بعدی با استفاده از شاخص های مرکزیت شبکه و نرم افزار یوسی نت، داده های استخراج شده تحلیل شده و با نرم افزار وی.اُ. اس. ویور نقشه موضوعی ویروس کرونا ترسیم گردید. یافته ها حاکی از آن بود که هشتگ هایی با موضوع علائم کرونا؛ بیماری کرونا، تجهیزات پزشکی، تغذیه در دوران کرونا، کادر درمان، درمان کرونا، استان های درگیر بیماری و شکست کرونا جزء محبوب ترین و پراستفاده ترین هشتگ ها بوده اند. با توجه به سنجه های مرکزیت رتبه، بینابینی و نزدیکی، هشتگ های کرونا، کرونا در ایران، کرونا را شکست می دهیم، کرونا را جدی بگیریم، ماسک می زنیم و ماسک جزء پربحث ترین و داغ ترین هشتگ های مورداستفاده بوده است. در پایان می توان نتیجه گرفت برخلاف تأکید مردم بر اطلاع رسانی و بازنشر محتوا و اطلاعات مرتبط با کووید 19 باهدف پیشگیری و مراقبت، میزان ابتلا به بیماری افزایش یافته است؛ کاربران از اینستاگرام به عنوان یک مجرای اطلاعاتی استفاده کرده اند؛ و میزان مشارکت و فعالیت سازمان ها و مراکز بهداشتی و درمانی و متخصصان در انتشار اطلاعات و اخبار ناچیز بوده است.

هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر ارزیابی و سنجش اثرات آینده نگاری بر سیاست گذاری توسعه در کتابخانه های دانشگاهی با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری (مطالعه موردی: کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه) است.روش شناسی پژوهش: پژوهش از حیث هدف کاربردی و از حیث ماهیت توصیفی از نوع علی است. در این پژوهش جامعه آماری شامل کتابداران، اساتید و مدیران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه است. حجم جامعه 110 نفر و حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان شامل 86 نفر است. روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی است. روش گردآوری داده ها میدانی و ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته می باشد که روایی آن مورد تأیید و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 77/0 محاسبه شد. روش تجزیه و تحلیل داده ها آمار توصیفی و رگرسیون خطی و مدل سازی معادلات ساختاری بود. نرم افزارهای مورد استفاده، (Spss26 ) و اسمارت پی ال اس (Smart Pls 3.3) بود.یافته های پژوهش: یافته های پژوهش نشان داد که آینده نگاری بر ابعاد سیاست گذاری توسعه شامل مشارکت به میزان 58 درصد اثرگذاری، تسهیل پیاده سازی به میزان 32 درصد اثرگذاری، اطلاع رسانی به میزان 38 درصداثرگذاری، حمایت به میزان 42 درصد اثرگذاری و پیکربندی مجدد به میزان 54 درصد اثرگذاری بر سیاست گذاری توسعه درکتابخانه های دانشگاهی تاثیرگذار است. همچنین نقش متغیر تعدیل گر سیاست نیز با 21 درصد میان رابطه آینده نگاری و سیاست گذاری توسعه مورد تأیید قرار گرفت.نتایج پژوهش: در نهایت با توجه به یافته های پژوهش که تاثیرگذاری آینده نگاری بر ابعاد سیاست گذاری توسعه کتابخانه های دانشگاهی است می توان چنین نتیجه گرفت که آینده نگاری نیز با 23 درصد اثرگذاری عاملی مؤثر بر سیاست گذاری توسعه و ابعاد آن است.

مقدمه: تلاش برای پویایی و اصلاح آموزش سواد اطلاعاتی مطابق با تغییر نسل ها و سلایق آنها، در کشورهای مختلف در دستور کار سیاست گذاران قرار گرفته و تلاش می شود برای ترغیب دانش آموزان به شرکت در دوره های سواد اطلاعاتی از ابزارهای جدید بهره گرفته شود. به همین جهت هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش بازی وارسازی بر یادگیری مهارت های سواد اطلاعاتی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه است.روش شناسی: روش پژوهش حاضر، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه هدف پژوهش شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه بودند که 52 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گروه آزمایش با بهره گیری از شیوه بازی وارسازی به مدت 10 جلسه تحت آموزش سواد اطلاعاتی قرار گرفتند درحالی که شیوه آموزش برای گروه کنترل به روش مرسوم و سنتی بود. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه سنجش مفاهیم و مهارت های سواد اطلاعاتی یزدانی بود و جهت تحلیل نتایج از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که استفاده از بازی وارسازی در یادگیری مهارت های تعریف نیاز اطلاعاتی دانش آموزان و یافتن اطلاعات مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه نقش ندارد ولی بر یادگیری مهارت های ارزشیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات و تبادل و اشاعه دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهرستان ایذه تأثیر معناداری دارد و موجب افزایش این مهارت ها است.نتیجه گیری: بازی وارسازی می تواند به عنوان ابزار کمک آموزشی مناسبی جهت یادگیری مهارت های ارزشیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات و تبادل و اشاعه سواد اطلاعاتی دانش آموزان مورداستفاده قرار گیرد. 

روش های مختلفی برای تجمیع، تلفیق و ادغام اطلاعات به عنوان فرایندی حیاتی در سیستم های مدیریت اطلاعات وجود دارد، اما رویکرد و الگوی مشخصی در حوزه سیستم های مدیریت اطلاعات مبتنی بر روابط (اصطلاحنامه ای) ارائه نشده است. هدف پژوهش حاضر تبیین مفهوم و مدل های مناسب ادغام اطلاعات و کاربست آن در سیستم های مدیریت اطلاعات مبتنی بر رابطه (اصطلاحنامه ای) است. پژوهش حاضر از نوع مفهومی با رویکرد تحلیلی است. جامعه پژوهش، متون و بروندادهای حوزه ادغام اطلاعات در پایگاه های اطلاعاتی مختلف بود. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای بود که به صورت هدفمند انتخاب گردید. یافته ها نشان داد که ادغام، تلفیق و ترکیب اطلاعات در سیستم های مدیریت اطلاعات اصطلاحنامه ای، نتایج و تأثیرات متفاوتی ایجاد می کنند. مدل های ادغام اطلاعات در چهار دسته کلی مدل های مبتنی بر گردش اطلاعات، گردش کار و فعالیت، نقش ها و عملکرد موجودیت ها، و درک مفاهیم قرار دارند. مدل گردش کار و فعالیت Omnibus و مدل مبتنی بر نقش ها و عملکرد موجودیت Endsley's به عنوان مدل های انتخابی با توجه به مدل پایه JDL جهت به کارگیری در سیستم های مدیریت اطلاعات مبتنی بر روابط نظیر اصطلاحنامه ها و هستی شناسی ها مناسب است و این قابلیت را دارند که با برخی تغییرات استفاده شوند. عیب اصلی مدل های ادغام اطلاعات، عدم توجه به ویژگی های ساختارهای اطلاعاتی مشخص نظیر اصطلاحنامه هاست. کم توجهی به کاربران خبره در سیستم های اطلاعاتی مبتنی بر تصمیمات کاربری که وظیفه استخراج اطلاعات تخصصی را دارند و نادیده گرفتن سیستم مشارکت جمعی برای حل مسائل پیچیده از جمله تشابه یابی و رفع آن در حجم انبوه اطلاعاتی، عدم شرح ریز عملکردهای مورد نیاز برای حل مسائل، مدیریت تأثیرات در صورت بروز اشتباهات سیستمی یا کاربری و بازگردانی اطلاعات تجمیعی و تلفیق، و همچنین عدم اجرای روش ها با نمونه های عملیاتی در چنین ساختارهایی را می توان از جمله این مشکلات برشمرد. به طور کلی، باید در هر مدل ادغام اطلاعات در سیستم های مدیریت اطلاعات اصطلاحنامه ای، فرایندهای کلی تشابه یابی، بررسی تشابهات، تجمیع پارامترها و ادغام اطلاعات و مدیریت تأثیرپذیری زیرسیستم ها مورد توجه قرار گیرد. بر خلاف روش های سنتی ادغام اطلاعات که بیشتر بر ترکیب داده ها تمرکز دارند، ادغام اطلاعات معنایی به جای ترکیب داده ها و اطلاعات، بر ترکیب دانش های مرتبط و مفاهیم ذخیره شده در اصطلاحنامه ها تأکید دارد. از این رو، توجه به رویکردهای معنایی در فرایند ترکیب و ادغام مدل های جدید پیشنهاد می گردد.

هدف: مستندسازی مشارکتی بخشی از فرایند فهرست نویسی مشارکتی است که با همکاری چند کتابخانه صورت می پذیرد. در این روش کتابخانه ها از مستندات ساخته شده توسط کتابخانه های همکار استفاده می کنند و از ساختن مستندات تکراری پرهیز می کنند. استفاده از این روش در استفاده از نیروی انسانی متخصص و نیز هزینه های کنترل کتاب شناختی در کتابخانه ها می کاهد و به آن ها کمک می کند تا از اطلاعات فهرست نویسی کتابخانه های دیگر استفاده کنند. کنترل کتاب شناختی مجموعه ای از فرایندها و رویه ها برای تنظیم و ثبت شکل های مختلف شناسه های مستند در رکوردهای کتاب شناختی است. به طوری که نقاط دسترسی به رکوردهای کتاب شناختی به صورت قراردادی تنظیم می شوند. زمانی که فهرست نویسان کار مستندسازی را انجام می دهند درواقع، در حال ایجاد مستندات از طریق شناسایی و اعتباربخشی به شناسه های کنترل شده یا مستندسازی شده نقاط دسترسی هستند. هدف از این پژوهش، سنجش تأثیر استفاده از مستندسازی مشارکتی بر کیفیت رکوردهای کتاب شناختی با استفاده از نظرات متخصصان فهرست نویسی و مستندسازی بود.روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن پیمایشی تطبیقی بود. برای بررسی یافته ها، از آمار استنباطی استفاده شده است. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بود که توسط پژوهشگران طراحی شد و روایی و پایایی آن بررسی و تأیید شد. برای تأیید روایی این پرسشنامه از نظرات 5 متخصص در حوزه فهرست نویسی استفاده شد. برای سنجش پایایی آن نیز آزمون آلفای کرنباخ به کار برده شد. جامعه پژوهش، متخصصان فهرست نویسی و مستندسازی بودند که با توجه به تخصص و تجربه خود امکان پاسخ دهی به پرسشنامه را دارا بودند. پرسشنامه به صورت آنلاین طراحی شد و در اختیار 100 نفر فهرست نویس و مستندساز قرار گرفت که تعداد 87 نفر به پرسشنامه پاسخ دادند. پاسخ های به دست آمده از پرسشنامه با استفاده از آزمون آماری t تک متغیر مورد آزمون قرارگرفته و تحلیل گردید.یافته ها: استفاده از روش های مختلف مستندسازی، استفاده از دانش متخصصان سازمان دهی کتابخانه های بزرگ، یکدست سازی اطلاعات مستند در فرایند مستندسازی مشارکتی توسط کتابخانه ملی و مشارکت متخصصان سازمان دهی کتابخانه های بزرگ در انجام کار مستندسازی مشارکتی به عنوان یک کارگروهی، به مثابه ویژگی های مستندسازی مشارکتی در نظر گرفته شده اند. همچنین سه ویژگی دقت، صحت و کامل بودن اطلاعات، مشخصه هایی هستند که برای کیفیت رکوردهای کتاب شناختی مدنظر قرارگرفته اند. به دلیل اینکه مقدار t به دست آمده برای همه گویه ها از مقدار t جدول بحرانی (1/96) بزرگ تر بود، بنابراین در پاسخ به پرسش اصلی پژوهش مبنی بر تأثیر مستندسازی مشارکتی بر کیفیت رکوردهای کتاب شناختی، می توان اذعان نمود که مستندسازی مشارکتی بر دقت، صحت و کامل بودن اطلاعات رکورد کتاب شناختی تأثیر مثبت و معناداری دارد.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که استفاده از روش مستندسازی مشارکتی بر کیفیت رکوردهای کتاب شناختی تأثیر مثبت دارد و باعث ارتقاء سطح کیفی رکوردها می شود. براساس یافته های این پژوهش، استفاده از مستندسازی مشارکتی بر ویژگی های دقت، صحت و کامل بودن اطلاعات رکوردهای کتاب شناختی تأثیر مثبت دارد.

مقدمه: هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تأثیر اطلاع درمانی بر نوموفوبیا (بی موبایلی هراسی) در دانشجویان است. روش شناسی: این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون پس آزمون است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید باهنر کرمان در سال تحصیلی 1402-1401 است. 40 نفر از این دانشجویان که براساس فهرست موجود بیشتر از بیست ساعت در کتابخانه مرکزی حضور فیزیکی داشته و بعد از پاسخ به پرسشنامه کوتاهی که براساس معیارهای نوموفوبیا طراحی شده بود، حائز شرایط برای ورود به آزمودنی ها شدند؛ به عنوان نمونه این پژوهش مورد آزمون قرار گرفتند که به صورت تصادفی در 3 گروه آزمایش (با دریافت اطلاعات درمانی از راه های مختلف) و 1 گروه گواه تقسیم شدند. اطلاع درمانی طی شش جلسه دوساعتی روی گروه های آزمایش انجام شد. هر 4 گروه در پیش آزمون و پس آزمون با پرسشنامه نوموفوبیای یلدریم و کوریا (2015) مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که اطلاع درمانی در کاهش بی موبایلی هراسی دانشجویان مؤثر بوده و این تأثیر در گروه آزمایشی مطالعه متون و مشاهده فیلم بیشتر دیده شده است. اختلاف بین گروه آزمایش دیدن فیلم، گروه های مطالعه متون و جلسات مشاوره با گروه کنترل به ترتیب 30/0، 90/1 و 50/1 بوده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان می دهد که سطح بی موبایلی هراسی دانشجویان پس از اطلاع درمانی به صورت معنی داری کاهش یافته و تأثیر دیدن فیلم و مطالعه متون در کاهش بی موبایلی هراسی به یک اندازه ولی بیشتر از روش جلسات مشاوره بوده است؛ بنابراین می توان گفت اطلاع درمانی می تواند باعث افزایش سطح سواد سلامت افراد و ضامنی برای دسترسی افراد به اطلاعات هدفمند بوده و بر کاهش نوموفوبیا دانشجویان اثربخش باشد.

ظهور وب معنایی در جهت تحقق بازیابی معنایی اطلاعات است و در حال حاضر در داده های پیوندی تجلی یافته است. کتابخانه ها در تولید و مدیریت داده های مستند و معتبر فراوانی نقش دارند و می توانند نقشی مؤثر در نظام های اطلاعاتی پیش رو ایفا کنند و می توانند با اجرایی کردن داده های پیوندی گامی در این مسیر بردارند. هدف از انجام این پژوهش ارائه چارچوبی برای انتشار و تبدیل سرعنوان های موضوعی فارسی مورداستفاده کتابخانه ملی ایران به صورت داده های پیوندی و ایجاد پیوند با مجموعه داده ای مشابه است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی است؛ با استفاده از روش کتابخانه ای به طراحی چارچوبی برای انتشار سرعنوان های موضوعی پرداخته و برای اطمینان از امکان انتشار داده ها، روش موردنظر مورد پیاده سازی قرار گرفته است. بدین ترتیب ابتدا داده های موضوعی فارسی مورد پاک سازی و ویرایش قرار گرفتند، سپس با نرم افزار اپن ریفاین به آر.دی.اف تبدیل شدند و با سرعنوان های موضوعی کتابخانه کنگره پیوند دریافت کردند. داده های موردمطالعه پس از نگاشت به اسکاس به یک فایل آر.دی.اف در قالب ترتل تبدیل شدند. فایل تبدیل شده ابتدا وارد مخزن آر.دی.اف جینا فوسکی شد و سپس در رابط کاربری اسکاسموس در محیط وب نمایش داده شد. به طورکلی این چارچوب می تواند در فرایند انتشار داده های مستند کتابخانه ملی در قالب داده های پیوندی مورداستفاده قرار گیرد. در این چارچوب امکان برقراری پیوند با مجموعه داده های مشابه نیز در نظر گرفته شده است و پیاده سازی نمونه ای از داده ها با موفقیت انجام پذیرفت.

مقدمه: در عصر حاضر کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی با فراگیرشدن فعالیت های داوطلبانه، به بهره گیری از حضور نیروهای داوطلب جهت پویاسازی و توسعه ارائه خدمات روی آورده اند. مطالعه حاضر نیز درصدد  تحلیل عوامل و مؤلفه های مؤثر بر فعالیت های داوطلبانه کتابخانه های ایران است. روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع پیمایشی با رویکرد کمی است. در این مطالعه از روش نمونه گیری خوشه ای استفاده شد و داده ها با با ابزار پرسشنامه گردآوری و با استفاده از نرم افزارهای SPSS و AMOS مورد تحلیل قرار گرفتند. جامعه آماری شامل اساتید علم اطلاعات و دانش شناسی، متولیان فرهنگی، مدیران اجرایی کتابخانه ها، رؤسای کتابخانه ها، کتابداران و متخصصان علم اطلاعات و دانش شناسی و کارکنان کتابخانه های ایران در 5 استان بوشهر، خراسان رضوی، خوزستان، قزوین و همدان بودند. یافته ها: یافته ها نشان داد میزان همبستگی بین عوامل بستر حاکم، مداخله گر، راهبردی، پیامدی با متغیر عوامل علّی به ترتیب 419/0، 503/0، 65/0، 448/0 بوده که در سطح p<0.05 معنی دار است. همچنین نتایج نشان داد که مقدار آماره t مشاهده شده در متغیر فعالیت های داوطلبانه و عوامل آن مثبت و معنی دار (p<0.05)، بوده است و میزان بهره مندی کتابخانه های ایران از عوامل و مؤلفه های مؤثر بر فعالیت های داوطلبانه در سطح بالاتر از متوسط یا زیاد قرار گرفته است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، کتابداران و کتابخانه های ایران از اجرای طرح به کارگیری نیروهای داوطلب استقبال می کنند و رابطه معنی داری بین عوامل و مؤلفه های فعالیت های داوطلبانه در کتابخانه های ایران وجود دارد. بنابراین، لازم است با ایجاد قوانین، اصلاح سیاست ها و جلب حمایت نهادهای دولتی و غیردولتی زمینه حضور مؤثرتر نیروهای داوطلب در کتابخانه های کشور جهت پویاسازی و توسعه خدمات فراهم گردد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین وضعیت مشارکت کتابداران کتابخانه های عمومی شهر تهران در شبکه های اجتماعی مجازی برای ارائه خدمات در همه گیری کووید-19 انجام شده است. روش: نوع این پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی است. جامعه مورد مطالعه در زمان پژوهش (تیر و مرداد ماه سال 1402) شامل همه کتابداران کتابخانه های عمومی شهر تهران (152 نفر) بود. حجم نمونه پژوهش طبق جدول مورگان، 109 نفر به دست آمد، و در تحلیل نهایی 105 پرسش نامه استفاده شد. برای سنجش میزان روایی ابزار گردآوری داده ها، نظرات سه نفر از صاحب نظران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی اخذ و در تدوین نسخه نهایی پرسش نامه لحاظ شد. با توجه به اینکه پرسش نامه پژوهش محقق ساخته است، به منظور اطمینان از پایایی ابزار پژوهش، مطالعه ای مقدماتی با مشارکت 30 نفر از جامعه پژوهش اجرا و مقادیر آلفای کرونباخ برای هر سه متغیر اصلی پژوهش، یعنی شناخت، پذیرش و استفاده، محاسبه شد که به ترتیب مقادیر 878/0، 935/0 و 824/0 و برای کل پرسش نامه مقدار 965/0 به دست آمد. تجزیه وتحلیل داده ها با بهره گیری از نسخه 26 نرم افزار SPSS در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. برای بررسی میزان تفاوت میانگین بین متغیرهای اصلی پژوهش، ازآزمون پارامتریک تحلیل واریانس یک-راهه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد کتابداران بیشترین شناخت را نسبت به پیام رسان «بله» و کمترین شناخت را نسبت به «سروش پلاس» داشتند. میزان شناخت کتابداران نسبت به ابزارهای شبکه های اجتماعی و میزان تأثیر سازمان در شناخت ابزارها پایین تر از حد متوسط (کم) بوده است. میزان ضرورت و پذیرش ابزارهای شبکه های اجتماعی در حد «زیاد» بوده است . میزان استفاده کتابداران از ابزارهای شبکه های اجتماعی برای پیشبرد اهداف کتابخانه ای در سطح متوسط ارزیابی شد. بین میانگین نظرات کتابداران در مورد شناخت و پذیرش و همچنین بین پذیرش و استفاده از این شبکه ها تفاوت معنا دار وجود داشت، درحالی که بین میانگین نظرات مشارکت کنندگان در مورد دو متغیر شناخت و استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی تفاوتی معنا دار مشاهده نشد. به عبارت دیگر، شناخت کتابداران از شبکه های اجتماعی و همچنین پذیرش و استفاده از این شبکه ها توسط آن ها به یک میزان نبوده است. اصالت/ارزش: اگرچه براساس نتایج این پژوهش میزان تأثیر سازمان در شناخت نسبت به ابزارهای شبکه های اجتماعی مجازی پایین تر از متوسط گزارش شده و ازسوی دیگر میزان تأثیر سازمان در شناخت ابزارهای تولید محتوا در شبکه های مجازی به میزان اندک گزارش شده است، اما نمی توان نقش سازمان را در شناخت جامعه پژوهش نسبت به شبکه های اجتماعی بی تأثیر دانست. ازاین رو، نتایج پژوهش حاضر با تعیین نگرش جامعه پژوهش نسبت به شبکه های اجتماعی، میزان پذیرش و استفاده از این شبکه ها توسط آن ها و شناسایی نقاط ضعف و قوت کتابخانه های عمومی در استفاده از شبکه های اجتماعی، می تواند برای مدیران و برنامه ریزان نهاد کتابخانه های عمومی در فراهم سازی بستر مناسب، ارتقای خدمات اطلاعاتی و رفع موانع استفاده از شبکه های مذکور مفید واقع شود.

هدف: هدف مقاله بررسی چگونگی کاربرد الگوی مرجع مفهومی سی داک برای سازماندهی منابع غیرکتابی است. روش پژوهش: در این پژوهش از روش تحلیل محتوا با رویکرد تطبیقی استفاده شد. در این چارچوب بر روی استاندارد یونی مارک، ویرایش دوم قواعد فهرست نویسی انگلوامریکن و الگوی مرجع مفهومی سی داک مطالعاتی انجام شد. جامعه مورد بررسی را فراداده های 116 اثر در قالب 17 نوع منبع غیرکتابی از مجموعه منابع سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران تشکیل دادند. ابزار گردآوری داده ها یک سیاهه وارسی بود که به همین منظور تهیه شد و برای ترسیم نمودار از نرم افزار مایکروسافت ویزیو استفاده شد. یافته ها: در پژوهش به عمل آمده تعداد 37 عنصر داده ای شناسایی شد. همچنین، در این راستا 20 موجودیت از الگوی سی داک انتخاب شد که به فراخور نیاز از طریق 23 ویژگی به هم مرتبط شدند. در نهایت، برای 37 عنصر داده ای، 24 توصیف بر اساس الگوی سی داک تعریف شد. نتیجه گیری: بررسی به عمل آمده نشان داد که اغلب عناصری که در ساختارهای کتاب شناختی به کار رفته اند، قابل تطبیق با ساختار هستی نگاری و الگوی سی داک بودند. در نتیجه می توان اظهار داشت که برخی از موجودیت های الگوی سی داک و ویژگی هایی که ارتباط آن ها را تعریف کرده اند، بیانگر جنبه ای از سازماندهی منابع غیرکتابی بوده و توانسته اند توصیفی ساختاریافته و مرتبط با سازماندهی منابع غیرکتابی از دو جنبه فیزیکی و محتوایی ارائه دهند.

هدف: نقش کتابخانه های عمومی در مقایسه با گذشته متفاوت تر و گسترده تر شده است. پس از آغاز قرن جدید، تغییراتی بنیادی در نقش ها و خدمات کتابخانه های عمومی به خصوص با تأکید بر نقش های اجتماعی آن  صورت گرفته است. لذا با توجه به گسترش دامنه خدمات این کتابخانه ها و تأثیر بیش از پیش آن بر جامعه، پژوهش حاضر به شناسایی و تحلیل نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی پرداخته است.روش: این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و از حیث ماهیتِ داده ها از نوع کیفی است که با تکنیک مرور نظام مند و کاربرد الگوی چهار مرحله ای اوکولی و شابرام (2010) انجام شده است. همچنین برای انتخاب صحیح مقالات در مرحله دومِ الگوی مذکور، از فرایندِ انتخابِ مقالات سیلوا (2015) استفاده شده است. جامعه آماری، متونی را شامل می شود که طی سال های 1381 تا 1401 به زبان فارسی و سال های 2002 تا 2022 به زبان انگلیسی منتشر شده اند. پس از جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی و بازیابی 1819 مقاله، به پاکسازی و غربالگری مقالات پرداخته و در نهایت، 201 مقاله مرتبط با نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی گزینش شده است.یافته ها: با وجود اهمیت نقش های اجتماعی کتابخانه های عمومی، مطالعات مربوط به این حوزه در کشور اندک است، و تنها در دهه اخیر به این مسئله توجه شده است. علی رغم فقر پژوهشی در کشور ایران، پژوهش در این حوزه در کشورهای خارجی سابقه طولانی تری داشته و پژوهشگران تحقیقات متعددی انجام داده اند. یافته ها نشان می دهد کتابخانه های عمومی هفت نقش شامل: 1. ترویج عدالت اجتماعی، 2. توسعه سرمایه اجتماعی، 3. بالابردن مشارکت اجتماعی، 4. ارتقای تاب آوری اجتماعی، 5. اجتماع سازی، 6. مدیریت بحران های طبیعی و 7. کاهش محرومیت ها و آسیب های اجتماعی، در جامعه ایفا می کنند.نتیجه گیری: شرط اساسی برای موفقیت در تحقق این نقش ها، درک کامل و جامع از موقعیت کتابخانه های عمومی در شبکه اجتماعات محلی است. برای تحقق این امر، لازم است کتابخانه های عمومی بیش از هر چیز، از مسائل جامعه آگاه باشند. کتابخانه های عمومی با سازماندهی فعالیت هایی که به ایجاد فضایی برای ملاقات، توسعه ارتباطات شخصی و ارتباط با اعضا و اقشار مختلف جامعه منجر می شوند، به ارائه نقش های اجتماعیِ جدید خود، و نیز تقویت جایگاه کتابخانه به عنوان یک نهاد قابل اتکا و شایسته اعتماد در سطح جامعه کمک می کنند. کتابخانه های عمومی می توانند با کمک به توسعه اجتماعی، عاملی مثبت برای تغییر و تحول جامعه باشند. لذا ضروری است در این مسیر، کتابخانه ها به موازات نیازهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جوامع گام بردارند تا به معنای واقعی، جزئی از اجتماع شوند. بر این اساس، برای ایفای نفش خود باید با اقدامات فراگیر، آگاهی رسانی مناسب و دانش افزایی مخاطب، و نیز استفاده از منابع انسانی و آموزشی کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشند.  

هدف: این مطالعه با هدف شناسایی شاخص های آموزش منابع انسانی در بانک ملی ایران با رویکرد مدیریت دانش صورت گرفت، بنابراین از منظر هدف یک مطالعه کاربردی است. روش شناسی: روش پژوهش آمیخته از نوع اکتشافی با رویکرد کیفی و به روش های فراترکیب و دلفی بود. در مرحله نخست از روش فراترکیب استفاده گردید که ﺟﻤﻌﺎً 156 منبع مرتبط با موضوع پژوهش یافت شد و درنهایت 71 ﭘﮋوﻫﺶ مورد تحلیل قرار گرفت. پس از شناسایی مقوله ها به روش فراترکیب، با روش دلفی فازی، با ابزار پرسشنامه و نظرسنجی از خبرگان به اعتبارسنجی و ارائه شاخص های نهایی پرداخته شد. یافته ها: در این پژوهش با بررسی و دسته بندی و بومی سازی کدهای توصیفی حاصل از متون، 42 مقوله فرعی شناسایی و با توجه به شباهت و قرابت معنایی آن ها، در 9 مقوله اصلی شامل: توانمندی علمی منابع انسانی، صلاحیت رفتاری منابع انسانی، سیاست و قانون گذاری، عوامل اجتماعی، رهبری آموزشی، رویکرد مدیریت دانش، ارزیابی و کنترل کیفیت آموزشی، فرهنگ یادگیری و آموزش منابع انسانی و سه بعد فردی، محیطی و سازمانی طبقه بندی گردید. نوآوری (ارزش): این پژوهش برای نخستین بار به طور خاص به شناسایی شاخص های آموزش منابع انسانی در بانک ملی با رویکرد مدیریت دانش پرداخته است و در سایر نهادهای مالی نیز کاربرد دارد. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد در آموزش کارکنان با رویکرد مدیریت دانش، یادگیری، بخش اصلی هر شغل می شود و ضمن آن کارکنان از همدیگر می آموزند و به دیگران یاد می دهند و می توان نیازهای دانشی کارکنان و سازمان را به طور موفقیت آمیز تأمین کرد. یادگیری فردی و سازمانی، قابلیت ها و توانمندی های جدیدی در کارکنان ایجاد و این قابلیت ها تبدیل به محصول، کالا و خدمات می گردد و سودآوری بانک تضمین می شود. 

هدف: امروزه مشتری در هیچ صنعتی صرفاً به دنبال محصول نیست و دریافت سرویس شخصی سازی شده مبتنی بر نیازمندی های خود و خلق یک تجربه متفاوت را از سازمان انتظار دارد؛ از نگاه دیگر طراحی سرویس های متناسب با نیاز مشتری مستلزم بررسی موشکافانه داده های مرتبط با مشتری و در ابعاد مختلف خواهد بود. لذا شناخت مشتری نیازمند نگرشی نظامند است تا اهداف، فاکتورهای تاثیر گذار و الگوریتم ها و متد های مناسب این حوزه مورد توجه واقع شود. روش شناسی: در راستا هدف این پژوهش، پژوهش پیشرو با رویکرد فراترکیب، ابعاد حوزه شناخت مشتری صنعت بانکی و ملاحظات آن را با رویکرد داده محور و به کارگیری یادگیری ماشین تحلیل نموده است .از این رو، روش پژوهش بر حسب هدف کاربردی و بر حسب گردآوری اطلاعات فراترکب است. برای انتخاب مقاله ها با جست و جو در پایگاه داده های معتبر وب آو ساینس و اسکوپوس 43 سند که در فاصله زمانی 2016- 2022 منتشر شده است، به عنوان اسناد مرتبط و معتبر شناسایی و در ادامه نیز با رویکرد فراترکیب، اسناد منتخب بررسی و کدگذاری شده اند. نتایج : نتایج حاصل از فراترکیب منجر به شناسایی سه مقوله اصلی: اهداف شناسایی مشتری: درک بینش نسبت به مشتری، شناسایی ریسک مشتری، اهداف سازمانی، تعیین ارزش طول عمر مشتری و مدیریت محصول،  فاکتورهای شناسایی مشتری: جمعیت شناختی، مالی و رفتاری  و الگوریتم های یادگیری ماشین: Probabilistic، Neural Networks ،Ensemble ، Regularization ، Regression ، Bayesian، Decision Tree ، Dimensionality Reduction ، Instanced Based  و Clustering گردید.  نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش جاری، متناسب با هدف شناسایی مشتری، داده های موجود و فاکتورهای انتخابی، الگوریتم های پایه و ترکیبی می تواند راهگشا باشد اما نکته مهم پیش پردازش دقیق داده ها می باشد. همچنین این مهم با توجه به عدم تاکید بانک ها به شعب مبنی بر لزوم تکمیل اطلاعات مندرج در فرم ها توسط مشتری در زمان افتتاح حساب یا عدم طراحی سرویس مناسب جهت تکمیل اطلاعات در بسترهای الکترونیک نیازمند بازبینی کامل می باشد.