فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۲۱ تا ۲۴۰ مورد از کل ۲۹۶ مورد.
۲۲۱.

از ادبیات تطبیقی

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقى روند تاریخى بحث هاى گرایش ادبیات همگانى مفاهیم امروزى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۶ تعداد دانلود : ۸۶۴
ادبیات تطبیقى علمى است متحول که در طول حیاتش در اروپا و آمریکا تعاریف و گرایش هاى گوناگونى داشته است. بحث بر سر اروپا محورى گروهى از تطبیقگران، در مقابل موضع گیرى گروهى دیگر، که تا چند صباحى موجبات تشتت را فراهم کرده بودند، در اواخر قرن بیستم بعد جدیدى یافت و در نتیجه، زمینه بعضى از مطالعات تطبیقى دوباره متحول شد و مفاهیم جدیدى ارائه گردید. در همین زمینه، ملیت گرایى، که محلى از اعراب نداشت) به شکل گرایشهاى گوناگونى ظاهر شد. حوزهء تطبیقى بعضى از بخش هاى ادبیات تطبیقى، که وسیع شده است، مثل ادبیات ترجمه، هم اکنون زمینه هاى تطبیقى چندى، از جمله جایگاه مترجم و ترجمه را فراهم کرده است. در مقالهء حاضر به بررسى این روند تا به امروز پرداخته شده است و در مقاطع زمانى گوناگون هم، تعاریف ادبیات تطبیقى مورد بحث قرار گرفته است
۲۲۲.

فلسفة سارازن ها د ردایرة المعارف: تصویری شکوهمند

کلید واژه ها: اسلام پیشرفت سعدی دایره المعارف دیدرو قرن18

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱۴ تعداد دانلود : ۷۴۶
استادیار دانشکده زبان های خارجی دانشگاه تهران کثرت و تنوع مقالات درباره اسلام و خاورزمین در دایره المعارف بزرگ قرن هیجدهم‘ شگفتی خواننده امروزی را بر می انگیزد. حدود سی مقاله به طور کلی یا جزئی به این موضوع می پردازند. دیدرو‘ شوالیه دوژوکور ‘ دولیر و آبه ماله‘ از نویسندگان اصلی مقالات اسلامی هستند که مقاله اشان را با یکی از حروف الفبا امضاء می کنند. نگارنده مقالات بدون نشانه در پایان یا ستاره ار در آغاز‘ دیدرو‘ فیلسوف طراز اول عصر روشنگر ی است. انگیزه ما در انتخاب بررسی یکی از مقالات دایره المعارف قرن هیجدهم با عنوان «فلسفه مسلمانان» گستردگی اطلاعات در خصوص فلسفه اسلامی(دانش و اخلاق به طور کلی) از یک سو و جایگاه برجسته و درخشان دانشمندان و عالمان مسلمان از سوی دیگر می باشد. به راستی چه دلایلی‘ دیدرو‘ این فیلسوف ماتریالیست عصر خردورزی را به ستایش از اخلاق اسلامی در «بوستان »سعدی وا می دارد؟
۲۲۳.

توصیف شخصیت ها در داستان های اشتفان تسوایگ

کلید واژه ها: حدیث نفس تعارضات روا نى شیوه هاى رفتارى صورتک ها خا طر ات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸۸ تعداد دانلود : ۸۲۷
اشتفان تسوایگ، نویسندهء معروف اتریشى (942 ا- 1884) از جمله نویسندگانى است که تحت تاثیر فروید بود ه ا ند، وى نظریه هاى روانکاوى او را در د استان هاى خود وارد کرده و از آن ها به گونه اى استادانه بهره جسته است.د ر مقاله زیر سه نمونه از داستان هاى وى مورد بررسى و تجزیه و تحلیل قرار مى گیرند که در همه آن ها نظریه هاى روانکاوى اعمال شده است. شخصیت اصلى داستان نخست، یک زن است. تعارضات روانى این زن میانسال به گونه اى نشان داده مى شود که تنهایى اش سبب حوا دثى شگفت مى گردد، و سرانجام این که او مى تواند با بیان آنچه روحش را همواره آزار مى داد، آرامش خود را به دست آورد. قهرمان د استان إوم یک مرد است. حالات روانى این اشراف زاده گویاى آن است که وى با از دست دا دن نزدیکان خود و خیانت دوستش، از زندگى دلزده شده، زندگى برایش لذت بخش نیست و کاملا منزوى شده است و این که چگونه آن شب رؤیایى روى این مرد تاثیر مثبت مى گذارد، او را به زندگى بازمى گرداند و از حالت بى تفاوتى نسبت به دیگران، خارج مى کند. شخصیت اصلى داستان سوم کودک 12 ساله اى است که در ابتداى مرحلهء بلوغ است، حالات روانى این کود ک نشانگر آن است که او مى خواهد کنجکاوانه رازى را که بین دو جنس مخالف است، کشف کند.
۲۲۴.

بررسی درام تاریخی و سیر تحول آن در ادبیات آلمان

نویسنده:

کلید واژه ها: مدرنیسم رمانتیک درام تاریخى توفان و طغیان کلاسیکا رمانتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۵۶ تعداد دانلود : ۸۵۸
بهره گیرى از رویدادها و شخصیت هاى تاریخى توسط درام نویسان با تلفیقى از التزام به واقعیات روى داده و آزادى عمل در خلق درام هایى متناسب با روحیات و افکار نویسندگان آن، شکل دهندهء نوع ادبى خاصى به نام درام تاریخى است. اگر چه این نوع ادبى در تاریخ ادبیات آلمان، تا قبل از دورهء "توفان و طغیان " ، داراى هویت بود، ولى از جایگاه ویژه اى برخوردار نبود. در این دوره، درام تاریخى آلمان با الگو گرفتن از درام هاى تاریخى بى نظیر ویلیام شکسپیر، که به خصوص یوهان ولفگانگ فون گوته، نویسندهء نامدار آلمانى، از او الهام گرفت، به اوج شکوفایى خود رسید. در کنار گوته، نویسندگانى چون فریدریش فون شیلر و هاینریش فون کلایست نیز به درام تاریخى آلمان هویت خاصى بخشیدند. در دوره هاى "کلاسیک " و "رمانتیک " درام تاریخى آلمان به حیات خود- البته نه به شکوفایى دورهء "توفان و طغیان "- ادامه داد. تاثیر عظیم شکسپیر بر درام تاریخى آلمان در دوره هاى بعدى کمرنگ تر شد، اما این تاثیر تا شروع عصر فناورى و گرایش به مدرنیسم پابرجاى ماند، به طورى که نویسندگان دوره هاى مختلف ادبى از آثار شکسپیر در خلق درام هاى تاریخى نصیب بسیار بردند.
۲۲۵.

مقاله: نزول معنا ؛ گفت و گو با دکتر امیلیا نرسیسیانس درباره نقش دوزبانگی در پیشبرد فرهنگ ؛ بیتهای زن ستیزانه در شاهنامه ؛ ملمعات گیلکی قاسم انوار ؛ عبیدالله عبیدی فارسی گویی از دیار بنگال ؛ ...(مقاله علمی وزارت علوم)

۲۲۷.

بوف کور و خشم و هیایو

نویسنده:

کلید واژه ها: نماد کشاورزی ساختار سخن ریخت شناسی صنعتی همسانی همسانی درونمایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۰۷
"هم رمان بوف کور وهم خشم و هیاهو دارای درونمایه های همسانند. دلیل این شباهت این نیست که یک نویسنده از کار نویسنده دیگر گرته برداری کرده‘ بلکه با کشف «ناخودآگاه همگانی» بوسیله کارل گوستاو یونگ‘ تحقیقاتی که ولادیمیر پراپ روی داستان های عامیانه روسی انجام داده وآن چه کلود لوی استروس درباره کارکرد زبان و اسطوره گفته‘ کاملاً روشن است که این شباهت ها بوسیله ناخودآگاه همگانی هنرمندان به وجود می آیند. اگر چه هر دو رمان عاشقانه به شمار می آیند ولی به خاطر چند معنایی بودن‘ در ابعاد گوناگون قابل تجزیه وتحلیل هستند. در رمان بوف کور چشم اندازی تاریخی می بینیم که طی آن فرهنگ ایرانی دگردیسی پیدا میکند و آن هم به صورت استعاری در پیکر و ویژگی های درونی یک زن در گذر از جوانی به میانسالی نشان داده می شود . در رمان خشم و هیاهو هم‘ جامعه آمریکا به صورت نمادین‘ از جامعه ای کشاورزی به صنعتی (درآغاز سده بیستم) دگرگون می شود. سوگ هر دو نویسنده برا ی این دگرگونی که درنتیجه آن بسیاری از ارزش ها ازمیان می روند.درونمایه اصلی هر دو رمان است. "
۲۲۸.

یوسف در کوه آرارات

نویسنده:

کلید واژه ها: ازدواج زمین لرزه سلماس یروان آرارات کشتی نوح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۶ تعداد دانلود : ۶۶۹
شهر کوچک سلماس در شمال غرب ایران دراثر زلزله ویرانگر سال 1930 در قعر زمین فرو می رود. فقط یک نوجوان به نام یوسف در حومه آن باقی می ماند. یوسف در این پریشانی و تنهایی به یاد یک هم کلاسی صمیمی دوره کودکی به نام لوسیک می افتد که در یروان ارمنستان درهمان نزدیکی ها زندگی می کند. بی درنگ به کمک خودروهای باربری خود را به یروان می رساند و با شگفتی لوسیک را در حال آب دادن به گل ها می یابد. دوستی قدیمی با خوشحالی تمام تجدید می شود و به مرحله ای می رسد که یوسف به فکر ازدواج و زندگی مشترک با وی می افتد. ولی از آنجایی که لوسیک پیرو دین مسیح و ارمنی است و او یک مسلمان متدین‘ امکان چنین زندگی وجود ندارد. در چنین شرایطی پدر و مادر لوسیک با تصمیمی ناگهانی و برخلاف میل لوسیک‘ اورا به عقد شوهری ارمنی در می آورند. با چنین اتفاقی ‘ یوسف یکبار دیگر تنها می ماند و با ناراحتی و نگرانی به یاد از دست رفتگان و زمین لرزه می افتد. او تصمیم می گیرد به کوه آرارات برود‘ به قله آن صعود کند و با شوق و شور در کشتی نوح پناه بگیرد. او مسافت هایی از کوه را بالا می رود. ولی نمی تواند به قله آن دست یابد. درحالی که بسیار خسته و گرسنه شده ودیگر قدرت حرکت هم ندارد‘ در تاریکی کامل شب به زمین می افتد‘ لاله ای را که در راه چیده بود تا به کشتی ببرد‘ هنوز به دست دارد و لبخندی بر لب هایش نقش بسته‘ پاها را به نشانه پیروزی از هم باز می کند و در برابر عظمت بی پایان خداوند سرتعظیم فرود می آورد.
۲۲۹.

خنده در تئاتر

نویسنده:

کلید واژه ها: درونمایه تضاد کمدی شیوه ها بی معنایی خنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴۲ تعداد دانلود : ۶۵۹
خنده پدیده ای اجتماعی و همگانی است و در تئاتر‘ به گفته مولیر‘ گریاندن آسانتر از خنداندن است . به همین خاطر نویسندگان‘ برای سرگرم کردن و خنداندن حضار‘ به شیوه های مختلفی متوسل می شوند. خواننده یا تماشاگر با تضادها خود می گیرد‘ خود را با شخصیت ها همسان می پندارد وکوشش می کند برای هر نکته ناگفته یا بی معنا‘ مفهومی بیابد. در تئاتر معاصر سکوت جای کلام را می گیرد و پرگویی خلاء وجود را از نظرها پنهان می دارد. این تئاتر مرگ شخصیت و فقدان معنا را طلب می کند. لیکن خنده به منزله پاسخی است در برابر انکار وجود و به خاطر تاثیرات مثبت آن‘ انسان می تواند سلامت خود را بازیابد.
۲۳۰.

مفاهیم ادبیات واقع گرایی

کلید واژه ها: ادبیات واقع گرا ، هستى شناسى بى خدایى تک گویى درونى دردشناسى روانى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۱ تعداد دانلود : ۵۸۶
ادبیات واقع گرا، اساس ادبیات نرین عصر حاضراست که سعى در نمایاندن واقعیت دارد. تا پیش از جنگ جهانى دوم، مبارزه میان فاشیسم و ضد فاشیسم تعیین کنندهء زندگى اجتماعى و سیاسى بود. پس از شکست فاشیسم به نظر مى رسید که مبارزه میان سوسیالیسم و سرمایه دارى امپریالیستى بار دیگر بر عرصه سیاست جهانى حاکم شده باشد و طراحان جنگ سرد، بر آن بودند که بشریت را به دو اردوگاه متخاصم گروه بندى کنند. اینک پس از شکست جبههء سوسیالیسم، امپریالیسم یکه تازى مى کند و فاشیسم نیز دیگر باره در حال شکل گیرى است. براى نقد ادبیات واقع گرا وسپس نوگرا، باید مسایل قاطع مربوط به ریخت (فرم) و دیالکتیک ذاتى آنها را در نظر گرفت. این وقایع سیاسى به گونه هاى مختلف بر ادبیات این دوره سایه افکنده اند و نویسندگان در آثارشان یا با آن بانگ همنوایى سر داده اند، یا براى رهایى، راه ناهنجارى هاى روانى را براى شخصیت هاى داستانى شان برگزیده اند و یا سرانجام متوصل به پوچى گرایى شده اند.
۲۳۱.

اندرو موشن شهریار شاعران معاصر انگلستان: بررسی شعر "نامه "

نویسنده:

کلید واژه ها: تفسیر ترجمه تجزیه و تحلیل نامه ملک الشعراء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۷ تعداد دانلود : ۸۱۲
در این مقاله به تجزیه و تحلیل شعر "نامه " اثر اندرو موشن ملکالشعراى معاصر انگلیسى، پرداخته شده و افزون بر آن تفسیرى تفضیلى نیز بر آن آمده است. در سرآغاز، براى ورود به بحث، سیر تاریخى این لقب و عنوان ملک الشعرایى در انگلستان شرح داده شده است، تا رسیدن به زمانى که اندرو موشن با قدرت کلام و زیبایى بیان توانست این عنوان را از میان تمامى بزرگ شاعران انگلیسى نصیب خود سازد. در این مقاله ترجمه شعر "نامه! نیز آمده، شعرى که از میان 35000 شعر ارسالى ممتاز تشخیص داده شد و ره آورد آن براى سرایندهء شعر همانا دست یافتن به عنوان ملک الشعرایى بوده، لقبى که هنوز در بسیارى از جوامع از شان و منزلت خاصى برخوردار است.
۲۳۲.

مسئله خانواده و عشق در آثار ایوان گانچارف

نویسنده:

کلید واژه ها: فلسفه خانواده عشق مذهب وفا دارى نجابت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹۷ تعداد دانلود : ۶۷۹
مسئله خانواده و عشق در سه رمان ایوان گانچارف جایگاه ویژه اى را به خود اختصاص داده است. به اعتقاد نویسنده عشق و خانواده بنیان و اساس شروع یک زندگى موفق به شمار مى روند. که البته این دیدگاه به گفته گانچارف در ارتباط مستقیم با نقطه نظرات او به عنوان یک مسیحى معتقد است. وفادارى و پایبندى به اصول اخلاقى و مذهبى از شاخصه هاى مهم این دیدگاه مى باشند مقاله حاضر سعى در روشن نمودن نگاه گانچارف به مسئله خانواده و عشق با اشاره به نظرات ادبا و فلاسفه معاصر وى همانند ولادیمیر سالاویوت و سرگى بیردیایف، را دارد. در این رابطه تکیه اصلى بر گفته هاى قهرمانان و شخصیت هاى اصلى تریلوژى گانچارف و به ویژه آخرین رمان او "پرتگاه " متمرکز شده است
۲۳۳.

اسطوره ایران دلفریب در ادبیات فرانسه قرن هجدهم

نویسنده:

کلید واژه ها: ایران ادبیات فرانسه عصر روشنگری روایات اسطوره ایرانی افسانه ها تصاویر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۴ تعداد دانلود : ۸۲۶
ایران کشوریست که در ادبیات فرانسه قرن هجدهم از جایگاه و جذابیت ویژه ای برخوردار است. طبیعت این کشور و ویژگی های قومی آن ‘ تاریخ باستان‘ عصر میانه ومعاصر ایرن‘ ویژگی های تمدنی ‘ اخلاقی و آداب ورسومی‘ و به ویژه‘ ادبیات و هنر این کشور از صور و ابعادی بهره مند است که ایران را برای نویسنده- فیلسوفان عصر روشنگری فرانسه ‘ به صورت یک اسطوره دلفریب در آورده و عاملی مؤثر برای الهام و نشر اندیشه های فلسفی و افکار روشنگرانه آنها گردیده است. اشاره ای کوتاه به مفهوم اسطوره‘ سیر تکوینی و چگونگی شکل گیری اسطوره ایرانی در ادبیات فرانسه و عناصری که به این اسطوره معنا بخشیده‘ از جمله موضوعاتی است که در این مقاله مورد مطالعه قرار گرفته است.
۲۳۴.

آندره ژید و قصه های آیینه وار

نویسنده:

کلید واژه ها: ادبیات فرانسه قرن بیستم آندره ژید روش آیینه وار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۱ تعداد دانلود : ۶۲۲
آندره ژید از همان ابتدای نویسندگی ا رو آیینه وار، یا قصه در قصه (en abyme mise) را، در دفترچه های آندره والتر به کار گرفت و درنتیجه شیوه تازه ای در سبک رمان نویسی ارائه کرد. او با به کارگیری این نوع ادبی نه چندان مرسوم قصد داشت که امکان دیگری از زندگی اشرا در نثر به وجود آورد. بعدها در رساله نارسیس، قصد عاشقانه و نی در تب نبه، و چند اثر دیگر از این نوع ادبی بدیع استفاده کرد. در مقاله حاضر روش مذکور در آثار او بررسی خواهد شد تا سهمش در تحول سبک رمان نویسی اش نشان داده شود.
۲۳۵.

نقش روایی توصیف و خیالپردازی فضا نزد گوستاو فلوبر

نویسنده:

کلید واژه ها: توصیف روایت فضا جستجو ضرب آهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۰ تعداد دانلود : ۷۹۹
گوستاو فلوبر تکنیک جدیدی را در توصیفات خود ابداع کرده است که تنها در روند داستان وقفه ایجاد نمی کنند. بلکه برعکس نقش روایت را نیز به عهده می گیرد و حوادث را به صورتی غیر مستقیم القاء می کنند. به این ترتیب توصیف از ضرب آهنگ خاص داستان پیروی می کند و با آن همراه و همگام می گردد.از سوی دیگر فضای دنیای محسوس با کنش داستان هماهنگ می گردد. و پیرامون دنیای درونی شخصیت ها شکل می گیرد و بر حسب خواسته ها و امیال آنها ساماندهی می شود. بنابراین نقش بندی فضا و توصیف کاملاً منطبق بر کنش داستان طراحی شده و تقریباً با آن عجین می گردد.
۲۳۶.

دیدگاه های روانشناسانه درگرادیوا و عروسک پشت پرده

نویسنده:

کلید واژه ها: عشق ترس مجسمه عر وسک خجا لت ، درون گر ا یى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۶ تعداد دانلود : ۱۰۷۱
درگرا دیرا، داستان ویلهلم ینسن، دکتر باستان شناسى به نام نوربرت هانولد، از روى یک نقش برجسته باستانى، مجسمه اى براى خود تهیه مى کند که زنى را در حال راه رفتن نشان مى دهذ و خود نام "گرادیوا" بر آن مى نهد. نوربرت علاقهء فراوانى به این مجسمه پیدا مى کند و به تحقیق دربارهء شیوهء راه رفتن زنى مى پردازد که شبیه به گرادیوا قدم بردارد. سرانجام آن زن را مى یابد و "زوئه"، دوست دوران کودکى نوربرت با جادوى عشق، باعث درمان او مى شود در عروسک پشت پرده، اثر صادق هدایت نیز جوانى به نام مهرداد به عروسک بزرگى که در ویترین مغازه اى در پاریس مى بیند، علاقه مند مى شود، عروسک را خریدارى مى کند و با خود به ایران مى آورد. درخشنده، نامزد مهرداد، سر از راز او، که عروسک را پشت پرده اى مخفى مى کند، د ر مى آورد و با محبت بى دریغ خود سعى در درمان مهرداد مى کند، لیکن سرانجام، خود اوست که قربانى عشق مى شود. در این دو اثر، شباهت هاى عمیقى در احساسات و رفتار این دو شخصیت وجود دارند که مورد بحث قرار مى گیرند.
۲۳۹.

نسبت زبان و شعر در نظر هردر

نویسنده:

کلید واژه ها: شعر لوگوس فاهمه زبان عنصرى پویا خودآگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۱ تعداد دانلود : ۱۰۷۹
یوهان گوتفرید هردر نه تنها در ایران، بلکه در آلمان نیز علیرغم تحقیقات فزاینده و زایدالوصفى که پیرامون آثار گستردهء وى به عمل آمده است، متفکری ناشناخته است، این امر شاید از روح انزواطلب وى نشات گرفته باشد و یا اینکه گستردگى و تنوع آثار وى که حوزه هایى شامل: الهیات، تاریخ، ادیان، فلسفه، تبارشناسى، شعر، هنر، نقد ادبى، جامعه شناسی، علوم طبیعى، زبان شناسی و حتى سیاست را دربر مى گیرد، مى تواند دلیل دیگرى بر این مدعا باشد. اما آنچه که راهیابى به تفکر این فیلسوف جامع العلوم را به غایت دشوار مى سازد، عدم انسجام و یکپارچگى آثار وى است. این مقاله برآنست که به بررسی پار ه اى از آراء و ابوا ب هردر دربارهء مبدا منشاء زبان و نسبت آن با شعر بپردازد. در نگاه نخست زبان وسیله ای برای شناخت اشیاء پیرامونی، درک معانى و بیان مقاصد انسان است. حال این سؤال فراروی ما قرار مى گیرد که چه نسبتی میان این وجه از زبان با شعر که اوج تجلى روحانى و آسمانى است، برقرار است؟ هردر از منظرى کاملاً متفاوت با نظریه های رایج زبانشناسى قرن هجدهم، به این پرسش پاسخ مى دهد. بى گمان آنچه را که نگارنده نیز در این باره بنگارد، برى از کاستى نخواهد بود، اما شاید دریچه اى باشد، هر چند کوچک، اما گشوده به افقى دوردست.
۲۴۰.

گی دو موپاسان در ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: ادبیات فرانسه ترجمه تاثیر و تاثر قرن 19 گى دو موپاسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۵ تعداد دانلود : ۹۳۹
کى دو مرپاسان از نوول نویان بزرگ فرانسه در قرن نوزدهم بود. نوول هاى او، نسبت به سایر نوول نویس ها، از نظر مضمون، روانى و طرز بیان، نوپردازى در نوول نویسى برد و در نتیجه تحول چشمگیرى را در انواع ادبى به دنبال داشته است. استقبال خوانندگان، به ویژه در ایران، ترجمه هاى متعددى را از آثار او موجب شده است و ظاهرا این ترجمه تحولات جالبى را نیز در ادبیات معاصر ما را به همراه داشته است. این امر و نیز بخصوص سهم مترجمان ما در این مقاله، که به تاثر و تائیر هم مى پردازد، بررسی خواهد شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان