فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۱۳۳ مورد.
بازسازی معناهای عاطفی در فرایند ارزشی گفتمان در داستان نبرد رستم و سهراب، رویکرد نشانه – معناشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از مفاهیم قابل طرح در هر گفتمانی، مفهوم ارزش و فراارزش است. فراارزش شرایط بروز و ظهور ارزش های دیگر را تعیین می کند و ارزش های دیگر گفتمان در سایة آن شکل می گیرند و جهت دار می شوند. در این تحقیق تلاش می کنیم با روش تحلیلی و رویکرد نشانه- معناشناسی، تعامل و تقابل نظام های ارزشی گفتمان در داستان نبرد رستم و سهراب، فرایند شکل گیری فراارزش «قدرت و شهرت» و نقش شرایط احساسی و عاطفی در ایجاد گسست در شکل گیری این فرایند را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. پس از تحلیل نظام های ارزشی گفتمان نبرد رستم و سهراب، خواهیم دید «قدرت و شهرت» فراارزشی است که بنیان های نظام ارزشی گفتمان بر اساس آن استوار است؛ اما حضور نیرومند عاطفه، روند شکل گیری این فراارزش را با تنش و گسست مواجه می کند و برنامة روایی کنشگر برای دستیابی به مفعول ارزشی (معنا) دچار تغییر می شود. استفاده از مدل طرحوارة فرایند عاطفی، برای نشان دادن فرایند شکل گیری گونة عاطفی پشیمانی و ناامیدی در رستم پس از مرگ سهراب، وضعیت بحرانی او در داستان، ترس از مورد قضاوت قرار گرفتن رستم از سوی مخاطب و تلاش برای رهایی از این وضعیت برای حفظ موقعیت ایدئولوژیکی اش، از دستاوردهای دیگر این پژوهش است.
آشنایی با ادبیات اولیپو(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله می‌خواهیم علاقمندان به ادبیات غرب را با حرکت ادبی موسوم به اولیپو آشنا سازیم. این حرکت ادبی در کشور ما هنوز ناشناخته است و مطالب و مقالات کافی در مورد آن نوشته نشده است. با توجه به اینکه بیان گفتنی‌های مربوط به ادبیات اولیپو در قالی یک مقاله امکان‌پذیر نیست سعی خواهیم کرد راجع به اهداف اولیپو، پیشتازان، بنیان‌گذاران و ویژگی مهم آن سخن بگوییم؛ بدون اینکه از ارائه نمونه‌هایی از ادبیات اولیپو و تکنیکهای نوشتاری آن غافل باشیم.
تعزیه در ایران
اهمیت و دلالت موضوعی مرگ در آثار جان کیتس
حوزه های تخصصی:
دورهء رمانتیک، دوره اى ادبى است که همهء خوانندگان ادبیات را جذب مى کند. از میان شاعران رمانتیک انگلستان، شاعرى که در پى زندگى غم انگیز و مرگ زودرسش، همواره همدردى خوانندگان خود را به همراه داشته است، کسى نیست به جز جان کشس، عضوى از نسل جوان تر شاعران رمانتیک. او هیچ کاه اجازه نداد که بیمارى کشنده اش مانعى در زندگى شاعرانه اش باشد. بالعکس بیمارى وى و پیش بینى او دربارهء مرگ زودرس اش، خود اساسى مستحکم براى نوشته هایش گردید. او در جوانى و تا سن 23 سالگى قصیده هاى برجستهء خود و تعداد قابل توجهى اشعار دیگر را در ارتباط با موضوع اسطوره شناسى و قرون وسطى به رشته تحریر در آورده بود. وى همانند همهء نویسندگان، دربارهء موضوعات متنوعى شعر سروده بود، که مرگ، برجسته ترین آن ها بود. این مقاله نخست دلایل جذب وى را به این موضوع مورد بررسى قرار مى دهد. پس از آن ارتباط این موضوع با سه نمونه از آثارش: قصیده ا ى به هزا ر دستان، قصیده اى در باب اندوه و بانوى دلرباى بی رحم راپی مى گیریم.
بررسی نشانه- معناشناختی ظرفیت های نمایشی تعزیه و تراژدی با رویکرد نشانه شناسی آنالوگ و دیجیتال(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تراژدی و تعزیه، دو سنت نمایشی کلاسیک محسوب می شوند که به دلیل ریشه داشتن در آیین و نیز وابستگی به مذهب، فرهنگ، اسطوره و لحن، قابل بررسی تطبیقی هستند. هدف از این پژوهش، بررسی ارزش ها و ظرفیت های نمایشی این دو گونة نمایشی در تطابق با یکدیگر است. در راستای این هدف، مؤلفه های مختلفی همچون روایت یا تقلید، شبیه و شخصیت، شیوة اجرایی، جلوه های کلامی، تزکیه و تأثیر بر مخاطب مقایسه می شوند.
در این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش هستیم که چگونه می توان ظرفیت نمایشی تراژدی را بر تعزیه یا بالعکس (یکی را بر دیگری) رجحان داد؟ به نظر می رسد با استفاده از رویکرد نشانه- معناشناسی و نیز زیرمجموعه های آن، نشانه شناسی دیجیتال و آنالوگِ لویی ژان کلوه بتوان میزان تشابهات و اختلافات نمایشی این دو گونه را بهتر بررسی کرد. هدف دیگر از این پژوهش، نقدی بر پژوهش های تطبیقی موجود تعزیه با نمایش های تراژدی و حماسی است که به نظر می رسد از مهم ترین رکن تعزیه، یعنی شیوة اجرایی آن چشم پوشی کرده اند و ارزش های آن را نسبت به گونه های دیگر سنجیده اند.
بررسی نقش گسست و پیوست در زنجیرة گفتمانی غزل های روایی حافظ: رویکرد نشانه -معناشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به ابعاد عمیق و پیچیدة شعر حافظ، تاکنون تحلیل های متفاوتی درباب ساخت معنایی غزلیات او مطرح شده است. با بررسی ساختاری غزل-روایت های حافظ روشن می شود که ابیات مختلف یک غزل گسسته و جدا از هم نیستند؛ بلکه در یک زنجیرة پیوستاری و پویا نمود می یابند. انسجام معنایی این دسته از غزلیات و ساخت روایی آن ها زمینه را برای تحلیل نشانه-معناشناسانة آن ها فراهم می کند. برای شناخت بهتر مناسبات درونی غزل -روایت ها و تبیین گسست ها و پیوست های درونی آن ها، توجه به ساختار روایت ضروری به نظر می رسد. گفتمان شناختی پرکاربردترین نوع گفتمان در این دسته از غزلیات است. تحقق بعد شناختی در غزل های روایی حافظ با بسط گفتمانی همراه است. حضور شخصیت هایی همچون پیر مغان، رند، ساقی، مغبچه و ... زمینة ایجاد گسست های عاملی را فراهم می کند. انفصال های زمانی (با کاربرد فعل گذشته یا قیودی مانند دوش، نیم شب و ...) و مکانی (مسجد، صومعه، میخانه، خرابات و ... ) نیز در این دسته از غزلیات، فرآیند معناسازی را پیش می برند. البته در بسیاری از موارد، گسست های شناخت محور با گونة احساسی همراه می شوند. در این دسته از غزلیات، حضور جسمانی معشوق جریانی حسی-ادراکی را به دنبال دارد که شوشگر را با جریانی از احساسات مواجه می کند و با این وصف، تعامل پایداری بین گونه های شناختی و عاطفی در غزل برقرار می شود. با درنظر گرفتن زیرساخت ابیات و گذشت از گسست های شناخت محور، روایت درنهایت به یک صورت پیوستاری می رسد و این گسست ها خللی در انسجام معنایی شعر ایجاد نمی کنند.
نشانه- معناشناسی هستیمحور: از برهمکنشی تا استعلا براساس گفتمان رومیان و چینیان مولانا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله، کارکردهای نشانه- معناشناختی «رنگ» و «نور» را در داستان «مری کردن چینیان و رومیان در علم نقاشی و صورتگری»[1]، از دفتر اوّل مثنوی، بررسی کردیم. در این گفتمان، مولانا با معرفی نگاه پدیدارشناختی خود، چگونگی تجلی وجه دموکراتیک عرفان شرق را نشان داده است. پرسش اصلی مقاله این است که چگونه و براساس کدام شرایط و کارکردهای گفتمانی و فرهنگی، گذر از فضای فیزیکی- کنشی به فضای نمادین و استعلایی فراهم می شود. هدف از پژوهش، مطالعه ویژگی های تعاملی و برهم کنشی رنگ و نور و نشان دادن جایگاه سمیوسفرهای فرهنگی در گفتمان مولانا است. فرض ما این است که حضور هستی محور و پدیدارشناختی نور، فضای گفتمانی رنگ را از انحطاط هستی محور نجات و آن را در وضعیت استعلایی قرار می دهد؛ بنابراین، نور و رنگ در یک فضای بی رنگی سبب استعلای معنا می شوند. در چنین فضایی، ما با دیگری و هستی حضور یکی می شویم و همه چیز به محتوایی از موسیقی زیبایی شناختی روح جهان تبدیل می شود.
جابجایی رمزگانی: نشانه ای از کارکردهای گفتمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این تحقیق پدیده جابجایی رمزگانی فارسی – انگلیسی را در گفتگوی ایرانیان بزرگسال ساکن آمریکا بررسی می کند. هدف اصلی تحقیق پیدا کردن رابطه بین دو الگوی جابجایی رمزگانی درون جمله ای و میان جمله ای با مدت زمان اقامت گویندگان در محل اقامت است. بررسی آمار عبارت های بیان شده توسط 18 ایرانی ساکن آمریکا (بین 22-5 سال) نشان می دهد که بین طول اقامت و الگوهای جابجایی رمزگانی رابطه وجود دارد.
آنهایی که طول اقامتشان کمتر است، جابجایی درون جمله ای بیشتری را نسبت به دسته دیگر به کار می برند. بررسی دقیق آمار نشان می دهد که جابجایی برای دو زبانه ها به کارکرد گفتمانی جابجایی سبک تک زبان ها شباهت دارد، که در این تحقیق نشانه مبتدا سازی است.
زیباشناسی خشونت و جادوگری در داستان های کوتاه فرانسوا دو روسه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
قلم ۱۳۸۷ شماره ۷
حوزه های تخصصی:
"حضور سه مضمون خشونت? انتقام و جادوگری در داستان های کوتاه فرانسوا دو روسه که در مجموع تحت عنوان داستان های به یاد ماندنی و تراژیک عصر ما? در قرن هفدهم منتشر شد، نشانه ایست از علاقه نویسندگان و خوانندگان این دوره از تاریخ فرانسه و اروپا به بررسی ویژگی های این مضامین که در ادبیات قرن هفدهم و به ویژه ادبیات باروک، خودنمایی می کند بسیاری از آثار باروک نمایانگر نه تنها مضمون دگردیسی در ادبیات و هنر این دوره اند بلکه نشان از حضور بوطیقای خشونت? از زیباشناسی انتقام و از نمایش پی در پی نیروهای شوم و نماینده شیطان? دارند ظاهرا ترس از این نیروها و وحشت از صدمه ای که ممکن بود از جانب آنها به نظام اجتماعی? سیاسی و مذهبی وارد گردد باعث می شد که رمان نویسان و حتی نقاشان? مکرر به این مضامین اشاره کنند ولی چرا تا به این حد نویسندگان و هنرمندان قرن هفدهم و هیجدهم شیفته به تصویر کشیدن این مضامین در ادبیات بودند و چرا این مضامین در قرن های بعد از جمله در عصر ما نیز برای برخی از هنرمندان جذاب به نظر می رسد؟ این مقاله سعی دارد پاسخ گوی بخشی از این چراها باشد.
علل وجود عنصر تنهایی در آثار میخاییل لرمانتف
حوزه های تخصصی:
لرمانتف با وجود عمر کوتاهش توانست آثار ارزنده ای از خود برجای بگذارد. در این مقاله، آثار نویسنده با توجه به شرایط حاد خانوادگی و رخدادهای روسیه، به دو دوره تقسیم شده است. موضوع بیشتر آثار دوره اول زندگی ادبی لرمانتف در ارتباط با اختلافات خانوادگی اوست. مشکلات خانوادگی نویسنده منجر به بحران روحی و احساس شدید تنهایی در وی شد. در این مقاله همچنین سعی شده تا شرایط و وضعیت روحی نویسنده در سیمای قهرمانان اشعار و نمایش نامه های نویسنده نشان داده شود. لرمانتف در آثار دوره دوم خود، بیشتر به مسائل سیاسی- اجتماعی و فلسفی می پردازد. این مقاله به عواملی که سبب بروز عنصر تنهایی که از موضوعات اساسی آثار نویسنده است، اشاره می کند. با بررسی اشعار و نمایش نامه های لرمانتف، می توان به انگیزه های احساس تنهایی و غم و اندوهی پی برد که زندگی نویسنده را تحت تاثیر قرار داده بود. در آثار نویسنده، اختلافات خانوادگی (درگیری مادربزرگ با پدر)، مرگ زودهنگام مادری که در اشک سوخت، زندگی پدری که از نظر جامعه اشرافی محکوم و از دیدن بچه خود محروم بود، بی عدالتی های اجتماعی و نارضایتی های حاصل از حکومت پلیسی نیکلای اول به چشم می خورد.
نظام حضور و برهم کنش در گفتمان بوف کور با تکیه بر رویکرد نشانه-معناشناسی هستی محور(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
از دهه ی هشتاد میلادی، نشانه-معناشناسی با در پیش گرفتنِ رویکردی پدیدارشناختی و با تأثر از نسل جدیدی از اندیشه ها، از نظام کلاسیک که تا پیش از آن مطرح بود، فاصله گرفت. این رویکرد جدید امروزه نشانه-معناشناسی هستی محور خوانده می شود و بر اساس آن، خوانش دیگر نه یک رمزگشایی ساده، بلکه حرکتی به سمت درک و خلقِ دوباره ی معنا به مثابه ی بعدِ حس شده ی هستی است. در رمان بوف کور نیز شاهد ظهور چنین تفکر نشانه-معناشناختی در بطن گفتمان هستیم. بدین معنا که دریافت شخصیت اصلی از خود و جهان پیرامونش و دیگری نه یک برداشت ساده و کلیشه ای بلکه بر پایه ی حضور حسی- ادراکی و پویاست که در تعامل با پدیده ها شکل می گیرد. از این روی در پژوهش حاضر، با تکیه بر نظریات لاندوفسکی که با الهام از تفکر زیبایی شناختی گرماس ، مبحث نشانه معناشناسی هستی محور و تجربه زیسته را در ابعاد وسیع تری مطرح می کند سعی داریم کارکردهای گفتمانی حضور سوژه ی بودشی و نوع ارتباط وی با خود و دیگری را به چالش بکشیم و در نهایت ببینیم تعامل با این ""دیگری"" چگونه و بر چه اساسی، باعث ایجاد نظامهای جدید گفتمانی همچون نظام خلسه و استعلایی می شود و سوژه در جریان این تحول هستی شناسانه به چگونه درکی از خود و جهان پیرامونش دست می یابد.