درخت حوزه‌های تخصصی

ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی

ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
آواشناسی بررسی‌های تاریخی تطبیقی رده شناسی زبان ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان معنی شناسی نحو واج شناسی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۶۱ تا ۳۸۰ مورد از کل ۵۲۵ مورد.
۳۶۱.

صرف و واژگان: واژه سازی و زایایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۸۶ شماره ۵

کلید واژه ها: صرف واژگان کاربردشناسی بسامد زایایی کیفی زایایی کمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۷ تعداد دانلود : ۶۰۵
در این مقاله به ارتباط بین صرف و واژگان پرداخته می شود و نیز به مسئلة تولید کلمات بالفعل و بالقوه و محل ساخت و نگه داری آنها اشاره ای می گردد. همچنین بسامد واژه های با قاعده و بی قاعده مورد مطالعه قرار می گیرد. زایایی صرفی از منظر کمیت و کیفیت، بررسی و در پایان نیز رابطة بسامد و کاربردشناسی مطالعه می شود.
۳۶۳.

ساخت افعال سبک رمزگردانی شده ترکی آذری- فارسی براساس مدل زبان ماتریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره ششم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: زبان فارسی زبان ترکی آذری رمزگردانی درون جمله ای مدل زبان ماتریس ساخت فعل سبک زبان ماتریس زبان درونه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵۲ تعداد دانلود : ۵۷۴
تحقیق حاضر، ساخت افعال سبک رمزگردانی شده ترکیِ آذری‑ فارسی را از منظر «مدل زبان ماتریس» مورد مطالعه قرار داده است. داده ها با حضور در کلاس و ضبط و یادداشت برداری از تعاملات رسمی و غیر رسمی چهار نفر از معلّمان با صد نفر از دانش آموزان دوزبانة کلاس های ابتدایی و همچنین مصاحبت با هشت نفر از معلّمان دو زبانه جمع آوری شدند. بررسی داده های جمع آوری شده نشان داد که در ساخت افعال سبک رمزگردانی شده، سازه های غیر فعلی زبان فارسی (اسم ها، صفت ها، قیدها و گروه های حرف اضافه ای)، به عنوان عناصر درونه با افعال سبک ترکی آذری ترکیب می شوند و در جملات زبان ترکی آذری به کار می روند. زبان ترکی آذری به عنوان زبان ماتریس، چارچوب ساخت واژی‑ نحوی این جملات را تعیین می کند. این بخش از داده ها با اصول مدل زبان ماتریس انطباق کامل دارد. امّا کاربرد ساخت افعال سبک رمزگردانی شده ترکی آذری‑ فارسی در جملات سببی ترکی آذری، اصل ترتیب تک واژهای مدل زبان ماتریس را نقض می کند. بررسی ساخت های سببی رمزگردانی شده نشان داد که سازة غیر فعلی زبان فارسی به عنوان عنصر درونه، نه تنها در سطح مفهومی‑ واژگانی، بلکه در سطح گزاره‑ موضوع نیز فعّال می شود. فعّال شدن سازه غیر فعلی زبان درونه در سطح گزاره‑ موضوع و به دنبال آن، اعمال نحو زبان درونه بر بند متمم سببی رمزگردانی شده، نه تنها بر بسط و گسترش اصل ترتیب تک واژهای مدل زبان ماتریس تأکید دارد، بلکه نشان دهنده تأثیرپذیری نحو از واژگان است که تأییدی بر عدم استقلال نحو از واژگان به شمار می آید.
۳۶۷.

دامنه واژگان، عمق دانش واژگان و دانش نحو: کدام یک عملکرد در خواندن زبان انگلیسی را به شکل قوی تری پیش بینی می کند؟ (Vocabulary Breadth, Depth, and Syntactic Knowledge: Which One Is a Stronger Predictor of Foreign Language Reading Performance?)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی کاربردی (دانشگاه خوارزمی) بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱

کلید واژه ها: عمق دانش واژگان دامنه واژگان دانش نحو یک عملکرد در خواندن زبان انگلیسی انگلیسی به عنوان یک زبان خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۵ تعداد دانلود : ۶۲۵
این پژوهش برای ارزیابی فایده نسبی دانش واژگان و دانش نحو به عنوان پیش بینی کننده های عملکرد در خواندن و درک مطلب انجام شد. علاوه بر این، رابطه دو جانبه دانش نحو و دانش واژگان و عملکرد در خواندن و درک مطلب بررسی شد. شرکت کنندگان تحقیق 159 دانش آموز پسر سال اول و دوم دبیرستان در ایران بودند. داده های مطالعه از طریق بخش خواندن و درک مطلب نسخه ای قبلی از آزمون زبان انگلیسی مقدماتی (2004)، آزمون سطوح دانش واژگان، آزمون وابسته های لغت و آزمون دانش نحو جمع آوری شد. طبق نتایج، هم نمرات دستور زبان و هم نمرات واژگان با نمرات خواندن و درک مطلب همبستگی مثبت داشتند. همچنین نمرات واژگان با نمرات خواندن و درک مطلب همبستگی معناداری داشتند اما همبستگی بین نمرات دانش نحو و نمرات خواندن و درک مطلب قوی تر بود. تحلیل داده ها نشان داد که دانش نحو بخش بزرگتری از واریانس خواندن و درک مطلب را پوشش می دهد. برای بررسی قدرت دامنه/عمق دانش واژگان یا دانش نحو در پیش بینی عملکرد خواندن و درک مفاهیم آزمون تحلیل واریانس چند متغیره انجام شد. شاخص های بتا نشان داد که دانش دستور زبان کمک معناداری به خواندن و درک مطلب کرد اگر چه متغیر های دیگر واریانس آزمون خواندن را پوشش دادند. یافته های این پژوهش شناخت جدیدی در مورد نقش مهم دانش دستور زبان آموزان به عنوان عاملی میانجی در خواندن و درک مطلب در سطح پایینتر از متوسط فراهم می کنند.
۳۷۰.

نمود واژگانی افعال مرکب در گویش بیرجندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۳

کلید واژه ها: نمودفعل گویش بیرجندی نمودواژگانی فعل لحظه ای فعل تداومی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری نحو
  3. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  4. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۱۰۴۲ تعداد دانلود : ۵۲۹
نمود از ویژگی های ساختاری و معنا شناختی فعل است که در زبان های مختلف به شیوه های متفاوت بازنمایی می شود و زمان دستوری را از زمان غیر دستوری متمایزمی کند. تاکنون دسته بندی ها ی متفاوتی از انواع نمود فعل ارائه شده است. با توجه به اهمیت مطالعه گویش های فارسی برای حفظ آنها و نیز دستیابی به قواعد متقن دستوری در گویش های مختلف فارسیدر این مقاله نمود واژگانی تداومی در افعال مرکب متناظر دارای همکرد ""کردن"" و ""داشتن"" در گویش بیرجندی بررسی شده است. داده های پژوهش نشان می دهد این افعال متناظر دارای نمودهای واژگانی متفاوتند و همکرد ""داشتن"" مفاهیم ""نهایت ناپذیری"" و ""تداوم عمل"" را به معنی فعل می افزاید. همچنین به تردید استاجی در خصوص وجود نمود مستمر در افعال مرکب دارای همکرد ""داشتن"" در زبان فارسی پاسخ داده شده است.
۳۷۱.

ساخت و صرف فعل سادة بلوچی و مقایسة اجمالی آن با فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۸۵ شماره ۳

کلید واژه ها: ساخت صرف فارسی فعل ساده بلوچی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۶۹۹
در این مقاله ساخت و صرف فعل ساده در دو زبان ایرانی نو بلوچی و فارسی مقایسه شده است. مقایسه ها نشان می دهد که مقولات ساخت و صرف فعل ساده در بلوچی و فارسی از بعضی جنبه ها شبیه و از سایر نظرها متفاوت است . به طورکلی محتوای مقاله نشان می دهد که : 1- تعداد فعلهای ساده در بلوچی امروزی نسبت به فارسی به مراتب بیشتر و توانایی بالقوة آن برای ساخت واژگان جدید از طریق اشتقاق به مراتب راحت تر است. 2- تفاوتها و تشابهات تا حد زیادی براساس اصول قانون مند زبانهای ایرانی است. 3- بلوچی بسیاری از ویژگیهای فعلهای سادة زبانهای ایرانی قدیم تر را نسبت به فارسی بیشترحفظ کرده و فارسی مشمول تحولات تاریخی بیشتری شده است . 4- استفادة متقابل از ویژگیهای ساختی و صرفی فعلهای سادة زبانهای بلوچی و فارسی می تواند در توانمندسازی یکدیگر این زبانها به کارآید.
۳۷۵.

بررسی تغییرات معنایی واژه در زبان های فارسی و روسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبانشناخت سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: استعاره مجاز بلاغت واژه سازی تغییرات معنایی مجاز مرسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۰ تعداد دانلود : ۶۱۵
تغییر معنایی واژه ها، ضمن غنی سازی گنجینة لغات هر زبان، به شعرا و ادبا این امکان را می دهد که به کلمات جان ببخشند و ابداع و خلق هنرمندانه ای از خویش باقی گذارند. غنی سازی گنجینة لغات زبان ها و از جمله زبان های روسی و فارسی به شیوه های گوناگون انجام می پذیرد. بر این اساس، در این نوشتار سعی بر آن است که با روش تحلیلی به این پرسش پاسخ داده شود که چه فرایندهایی در روند تغییر معنایی واژگان در مفهوم سازی و غنی سازی گنجینة لغات در زبان روسی و فارسی وجود دارد؟ بررسی نمونه های موجود مؤید آن است که، استفاده از ابزارها (پیشوند گذاری، پسوند گذاری، ترکیب ریشه ها و غیره) و عناصر گوناگون، یعنی تکواژ ها، بر اساس الگوهای مشخص در واژه سازی، یکی از مهم ترین شیوه ها در این روند است. افزون بر شیوة اصلی واژه سازی، کلماتِ موجود در زبان، در روند استفاده ، به غیر از مفهوم اولیة خود برای بیان مفاهیم دیگر نیز استفاده می شوند. گاه تغییراتی نیز، به دلیل هم نشینی و مجاورت تکواژ های زبان، در زمان واژه سازی سازی، در کلمات ایجاد می شود. در نتیجه مفهوم سازی و غنی سازی گنجینه لغات در زبان فقط معلول خلق واژه نیست بلکه، با کمک واژه های موجود در زبان، گویشو ر می تواند نیاز واژگانی خود را با تغییرات معنایی واژه های موجود برطرف کند.
۳۸۰.

همانندی‌های نوشتاری و یادگیری واژگان تأثیر ایجاد آگاهی از همانندی‌های نوشتاری درون زبانی واژگانی در درک و تولید واژگان زبان دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان های خارجی ۱۳۸۶ شماره ۴۱

کلید واژه ها: گروه کنترل درک و تولید واژگان گروه آزمایشی هم شکلی نسبی همانندی های نوشتاری درون زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۰ تعداد دانلود : ۶۱۷
به منظور بررسی تأثیر ایجاد آگاهی از همانندی های نوشتاری در درک و تولید واژگان زبان دوم، چهار گروه از دانشجویان درس زبان عمومی برگزیده شدند که از دو گروه به عنوان گروه های آزمایشی و از دو گروه به عنوان گروه های کنترل استفاده شد. افراد گروه های آزمایشی از شباهت ها و تفاوت های نوشتاری واژگان آگاه شدند، ولی چنین کاری درباره افراد گروه های کنترل انجام نشد. در پایان دوره آزمایشی برای مقایسه درک واژگانی، از یکی از گروه های آزمایشی و یکی از گروه های کنترل، آزمونی چند گزینه ای انجام گرفت. با هدف مقایسه تولید واژگانی، به دو گروه باقیمانده یک فعالیت تولیدی زبانی داده شد. فرایند آماریANOVA نشان داد که بین میانگین نمرات گروه ها تفاوت های معنی داری وجود دارد. آزمون Scheffe هم نشان داد که آگاهی از همانندی های نوشتاری واژگانی، هم در درک و هم در تولید واژگان زبان دوم، تأثیر مثبت دارد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان