ارتباطات و فرهنگ

نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۶۶۱ مورد.

۱۲۱.

نقش ارتباطات میان فردی در مشارکت سیاسی مطالعة موردی: انتخابات نهمین دورة مجلس شورای اسلامی در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هادی خانیکی مصطفی رهبر

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال نهم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی رسانه ارتباطات میان فردی رهبران افکار

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۳ تعداد دانلود : ۵۹۷

مقالة حاضر حاصل مطالعهای درباب ارتباطات میانفردی و بررسی نقش آن در مشارکت سیاسی و مقایسة تأثیر ارتباطات میانفردی و رسانهها در انتخابات است. به این منظور، نظریة جریان دومرحلهای ارتباطات لازارسفلد، که رابینسون آن را تکمیل و اصلاح کرده است، مبنا قرار گرفت. براساس نظریة رابینسون، جامعه دستکم به سه بخش رهبران، پیروان و افراد غیرفعال تقسیم می شود و جریان اطلاعات انتشاریافته از سوی رسانه همة بخش ها ی جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. علاوهبرآن، اطلاعات ونفوذ از رهبران به پیروان جریان مییابد. نمونة آماری این مطالعه 840 نفر تعیین شد که با روش پیمایش و تکنیک مصاحبة ساختمند، دادهها از مناطق 22 گانة شهر تهران در انتخابات مجلس « ارتباطات میانفردی » جمعآوری شدند. طبق نتایج به دست آمده شورای اسلامی در سال 90 قویتر و مؤثرتر از رسانه ه ای جمعی بوده است. علاوه براین، شهروندان در این تحقیق براساس ارتباطات میان فردی در رفتار سیاسی به پنج دستة فردگرا، منفعل، پیرو، رهبر و گفتوگویی تقسیم شدند و مشارکت سیاسی و مصرف رسانه ای هریک بررسی شد.

۱۲۲.

رویکردی رسانه ای به تحلیل ارتباطی امر به معروف و نهی از منکر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر باهنر محمدرضا روحانی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۲۵

کلید واژه ها: امر به معروف و نهی از منکر رسانه های جمعی رسانة مطلوب اسلامی مدل ارتباطی رسانه ای یاکوبسن عناصر و کارکردها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۷۱۹ تعداد دانلود : ۷۸۵

امروزه حضور گستردة رسانه های جمعی در جهت دهی به افکار عمومی جهان از واقعیت های انکارناپذیر بوده که دنیای معاصر را تحت تأثیر قرار داده است. این معنا تا بدانجا پیش رفته که عصر حاضر را عصر رسانه ها نامیده اند. در این میان پرداختن به فریضة امر به معروف و نهی از منکر با توجه به جایگاه ممتاز آن در دین مبین اسلام و همچنین در بین سایر فرایض دینی برای رسیدن به رسانه های مطلوب اسلامی حائز اهمیت است. بر این اساس می توان با تحلیل رسانه ای این فریضة الهی عناصر و کارکردهای آن را با توجه به اقتضاهای فرهنگی و اجتماعی معاصر مورد توجه قرار داد. در مدل رسانه ای یاکوبسن برای برقراری ارتباط، شش عنصر اساسی وجود دارد که هر یک از عناصر شش گانه، کارکردهای ارتباطی مشخصی را به خود اختصاص می دهند. گیرنده، کارکرد کوششی، فرستنده، کارکرد عاطفی، پیام، کارکرد زیبایی شناسانه، کد یا رمزگان، کارکرد فرازبانی، بافت، کارکرد ارجاعی و مجرای تماس، کارکرد کلامی. در دیدگاه یاکوبسن هر پیام مجموعه ای از کارکردها بوده که یک کارکرد حسب شرایط و بافت، وجه غالب می شود. امر به معروف و نهی از منکر در رسانه های مطلوب اسلامی نه تنها عناصر و کارکردهای فوق را نسبت به یکدیگر و در الگویی هم گرا و تعاملی نشان می دهد بلکه وجه غالب رسانه ای یعنی کارکرد انگیزشی مخاطب در مواجهه با پیام را متجلی می سازد.

۱۲۳.

از فیلم مردم نگارانه تا شبه مستند (نقدی بر فیلم شهر زنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جبار رحمانی یاسمن فرحزاد

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلید واژه ها: فیلم مستند فیلم مردم نگارانه فیلم شبه مستند فیلم شهر زنان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۱ تعداد دانلود : ۸۱۰

فیلم شهر زنان(1377) اثر عطاالله حیاتی، در قالب فیلمی داستانی به آیین برف چال در روستای آب اسک آمل اشاره می کند. در این اثر، یک آیین سنّتی به شیوه «نمایشی شده» بازسازی می شود. با توجه به ورود اثر به حوزه آیین ها و فرهنگ بومی مردم یک منطقه واقعی، استفاده از فیلم های مستند، تأکید بر واقعی بودن داده های فیلم و همچنین طبقه بندی این اثر در گروه «فیلم های میانه»، این فیلم با نگاه مردم نگارانه و با معیار نقد یک فیلم مستند نقد می شود. با توجه به فقر مستندات در زمینه مطالعات مردم شناختی ایران، هر اثر شبه مستند یا میانه ای ممکن است اثری مستند در حوزه مردم نگاری و بر همین اساس قابل استناد و واقعی تلقی شود، لزوم نقد این دست آثار در تأکید بر اهمیت پژوهش علمی، پیش از تولید هر فیلمی در حوزه مردم شناسی است. فیلم ساز با گذشتن از کنار اعتقادهای مردم منطقه و با نمایش جزئیات غیرواقعی از آیین، بدون توجه به اهمیت پژوهش های علمی و دقیق در این زمینه، نه تنها از بافت جامعه ای که تصویر می کند، بسیار دور افتاده است، بلکه با ارائه داده های فرضی، باعث به وجود آمدن برداشت های اشتباه متعدد در مخاطب و بروز سوءتفاهم در مردم منطقه می شود. هدف نوشتار حاضر، علاوه بر نقد مردم نگارانه این فیلم، تأکید بر اهمیت تشخیص نوع یک اثر پیش از نقد آن است.

۱۲۴.

مروری بر نظریه فرهنگ مکتب فرانکفورت

نویسنده: سید مهدی یاراحمدیان

منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷ ویژه علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۱۲۲۳ تعداد دانلود : ۲۶۶۹

۱۲۵.

بررسی میزان و چگونگی استفاده از اینترنت در بین دانشجویان شهر اصفهان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: مجید گیوی معصومه نصر اصفهانی

منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال هشتم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: جنسیت اینترنت میزان استفاده چگونگی استفاده دانشجویان شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۲ تعداد دانلود : ۴۸۰

پژوهش حاضر به منظوردستیابی به اطلاعاتی از میزان و چگونگی استفاده دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان از اینترنت انجام می شود. در این پژوهش با استفاده از فرمول کوکران ، تعداد 400 نفر از دانشجویان دانشگاه های شهر اصفهان ، به روش نمونه گیری تصادفی بر اساس متغیرهای جنس و مقطع تحصیلی و رشته تحصیلی انتخاب شده اند . جمعیت مورد نظر ما در این پژوهش تمامی دانشجویان دختر و پسر در دانشگاه های شهر اصفهان است. نتایج بدست آمده حاکی از این مطلب بود که استفاده روز افزون از اینترنت در دانشجویان به تدریج وابستگی هایی در آنان به وجود خواهد آورد. ضمناً بین جنس، مقطع تحصیلی و استفاده از اینترنت رابطه وجود دارد در حالی که بین رشته تحصیلی و نوع نظر و استفاده از اینترنت رابطه ای وجود در نهایت نتیجه گرفته شد که میزان استفاده دانشجویان پسر از سایت های غیر اخلاقی ، همسریابی ، سیاسی ، بیش از دانشجویان دختر، ولی میزان استفاده دانشجویان دختر، از سایت های دوست یابی و سرگرمی بیش از دانشجویان پسر است.

۱۲۶.

بررسی میزان و عوامل مرتبط با بهره مندی از اینترنت (مورد مطالعه: شهروندان شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مسعود حاجی زاده میمندی نسیم علی آبادی

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال چهارم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۱

کلید واژه ها: اینترنت بهره مندی یزد رضایتمندی پایگاه اقتصادی اجتماعی نگرش به فناوری های ارتباطات و اطلاعات

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۳۹ تعداد دانلود : ۴۳۳

شهر جایگاه ارزشها و نهادهای مدرن است. تقاضا برای دستیابی پردازش و به کارگیری اطلاع ات یک ارزش مدرن و شب که ی بین المللی اطلاعات یا اینترنت یک نهاد مدرن است. داده های تاریخی گواه آن است که شهرها عهده دار جایگاه نهادهای مدرن بوده اند. ایده های شهر الکترونیک، شهرداری الکترونیک، اقتصاد الکترونیک، دولت الکترونیک وغیره گویای نیاز جامعه به استفاده ی وسیع علمی از اینترنت است.اینترنت زندگی شهری را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده و برخی از مشکلات اجتماعی جامعه ی شهری را کاهش داده، در عین حال زندگی شهری را به خود وابسته کرده است آنچنان که در شرائط کنونی قطع اینترنت بویژه در شهرها، زندگی اجتماعی را دچار اختلال می نماید. هم چنین نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در جامعه ی آماری این مطالعه، فلش علیّت با حرکت از بعد ساختاری به بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی در افزایش احساس شهروندی افراد نقش مؤثرتری ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با بهره مندی شهروندان از اینترنت در شهر یزد انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را جمعیت ۵۴-۱۷ سال شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشم اری ۱۳۸۵، ۲۶۷۸۷۰ نفر بوده اند، مطابق فرمول کوکران ۳۸۴ نفر از آن ها به روش نمونه گی ری خوشه ای متناسب (pps) انتخاب شدند. تکنیک اصلی گرد آوری داده ها پرسشنامه بود که اعتبار آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقادیر مناسب برخوردار بود، داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی شهروندان یزدی (۵۴-۱۷ سال) از اینترنت پایین است و این میزان با متغیر های میزان تحصیلات، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، رضایتمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای رابطه ی معناداری است؛ اما با متغیر های سن، جنس و استفاده از وسایل ارتباط جمعی دارای رابطه ی معناداری نیست.نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان تحصیلات و نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، در مجموع ۸/۲۱ درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان بهره مندی از اینترنت را تبیین می کنند.

۱۲۷.

رابطة رسانه های جمعی و سرمایة اجتماعی در کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصور وثوقی احسان رحمانی خلیلی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۶

کلید واژه ها: اینترنت رسانه تلویزیون شهروندان تهرانی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات جمعی

تعداد بازدید : ۱۵۴۴ تعداد دانلود : ۵۷۶

سرمایه اجتماعی، دلالت بر مجموعه روابط، شبکه ها، تعامل ها، انجمن ها و مؤسسه هایی دارد که به واسطه هنجارها و ارزش های مشترک شکل گرفته و موجب گرمی اجتماع انسانی شده و کنش متقابل اجتماعی را تسهیل می کند. برخی از صاحب نظران رسانه های جمعی، از آن به عنوان ابزارهای اشاعه «سرمایه اجتماعی» یاد می کنند. بر این اساس اهداف این مقاله عبارت اند از: بررسی میزان و تأثیر استفاده از تلویزیون و اینترنت بر سرمایه اجتماعی افراد و ابعاد کیفیت (اعتماد و معامله متقابل) و ساختار شبکه (رسمی/ غیر رسمی و اندازه و ظرفیت شبکه). رویکرد نوشتار حاضر، رابطه ای علَی با روش پیمایشی در بین391 شهروند تهرانی است. سنجش متغیر سرمایه اجتماعی با الهام از مدل استون پس از بومی سازی و متغیر مصرف رسانه ای، از طریق میزان ساعت صرف شده برای استفاده از تلویزیون و اینترنت صورت گرفته است. برخی از یافته های بررسی حاضر بر اساس آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که میزان زمان صرف شده برای تماشای تلویزیون و استفاده از اینترنت، با سرمایه اجتماعی، رابطه مثبت و معنادار دارد که در بررسی علّی توسط آزمون رگرسیون، از بین دو متغیر مذکور، بیشترین تأثیر مربوط به میزان زمان صرف شده برای استفاده از اینترنت است.

۱۲۸.

بررسی میزان احساس امنیت اجتماعی و عوامل موثر بر آن (مطالعه موردی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جعفر هزارجریبی مصطفی کشوری چرمی الهام فاروقی عقیل متقدم

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۳ شماره ۲۰

کلید واژه ها: امنیت پایگاه اجتماعی - اقتصادی اعتماد اجتماعی احساس امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۴۷ تعداد دانلود : ۷۲۵

احساس امنیت اجتماعی، از موقعیت و جایگاه برجسته ای در برنامه ریزی های کشوری برخوردار است که دستیابی و پایدارسازی آن نیازمند مقدمات و زمینه های پیچیده ای بوده و آسیب پذیری با زوال آن نیز، معلول زمینه ها و عوامل متفاوتی است.این پژوهش با هدف سنجش میزان احساس امنیت اجتماعی شهروندان تهرانی و عوامل موثر بر آن بر روی 384 نفر از شهروندان تهرانی (زن و مرد) با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه انجام شده است. وجود رابطه بین پایگاه اجتماعی- اقتصادی با احساس امنیت اجتماعی با ضریب همبستگی تایید گردید. همچنین وجود رابطه بین اعتماد اجتماعی و گرایش به مشارکت در تامین امنیت با ضریب همبستگی 0.311 تایید گردید.با توجه به نتایج به دست آمده بیشتر شهروندان میزان احساس امنیت اجتماعی خود را متوسط و پایین دانسته اند و از میان چهار شاخص در نظر گرفته شده برای احساس امنیت اجتماعی (جانی، مالی، فکری وجمعی) امنیت مالی وجانی، میانگینی به مراتب بیشتر از امنیت فکری و جمعی را دارا می باشند. مقدار در رابطه رگرسیونی 0.293 به دست آمد که نشان دهنده این است که متغیرهای وارد شده در مدل، فقط 29.3 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین می کنند و بیشترین میزان تاثیر بر متغیر احساس امنیت اجتماعی را نیز پایگاه اجتماعی- اقتصادی و اعتماد اجتماعی دارا می باشند.

۱۲۹.

جهانی شدن، فرهنگ مصرف،رویکرد اسلامی

نویسنده: معصومه مؤذن

منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۳۹۳ شماره ۱۷ ویژه علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ

تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۳۶۲

۱۳۰.

نقش رسانه ها در هدایت فرهنگ عمومی (بررسی موردی: جریان مد در جامعه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رائیکا خورشیدیان هدایت سوخکیان وحید چوپانکاره علیرضا اژدری جمشید امامی

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: فرهنگ مد و الگوی پوشاک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۰۳ تعداد دانلود : ۱۷۱۸

این پژوهش تاریخی تفسیری از طریق جمع آوری و طبقه بندی نمونه های تصویری مربوط به دهه های 60، 70 و 80 سعی دارد به این پرسش پژوهش پاسخ گوید که «آیا بین رسانه ها و الگوی فرهنگی پوشاک جامعه در هر مقطع زمانی ارتباط معناداری وجوددارد؟» اگر مد را به عنوان ابزاری قدرتمند برای انتشار فرهنگ به خصوص در بین جوانان قلمداد کنیم، در جامعه، بین مد و رسانه نوعی گفت وگوی فرهنگی بروز می کند. با افزایش تنوّع و تکثیر رسانه ها، انتخاب الگوی پوشاک افراد که نوعی رسانه هویتی آنان محسوب می شود تابع عوامل متنوّع تر و پیچیده تری می گردد، به طوری که دیگر کنترل آن توسط یک قدرت صاحب رسانه امکان پذیر نیست، بلکه برآیند جهت گیری رسانه ها با بی شمار اشکال گوناگون است که جهت گیری مد را رقم می زند. این پژوهش با بررسی روند تغییر رسانه ها، اهمیت امکان دخالت آگاهانه را در شکل دهی به جریان مد در جهت ارتقای فرهنگ عمومی نشان می دهد.

۱۳۱.

الگوی ساختاری رابطه ارزش های فرهنگی و باورهای شناختی با میزان استفاده از اینترنت بین دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا رسولی

منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲۸

کلید واژه ها: ارزش های فرهنگی مدل پذیرش فناوری فناوری اینترنت ابعاد فرهنگی هافستد

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۶۰۵

پژوهش حاضر با هدف آزمون مدل پذیرش فناوری و تاثیر ارزش های فرهنگی های هافستد (مردانگی/زنانگی، ابهام گریزی، فردگرایی/جمع گرایی و فاصله قدرت) بر پذیرش فناوری اینترنت در بین دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی با استفاده از رویکرد مدل یابی معادلات ساختاری انجام گرفت. تعداد 275 نفر از این دانشجویان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبتی به مثابه نمونه انتخاب شدند. نتایح تحقیق نشان داد که ارزش های فرهنگی مردانگی/زنانگی اثر مثبتی بر متغیرهای مدل پذیرش فناوری (سودمندی و سهولت استفاده ادراک شده) دارند. اثر ابهام گریزی نیز بر این متغیرها منفی بود. اثر فاصله قدرت نیز بر سهولت استفاده ادراک شده منفی و معنادار بود. شاخص های برازش مدل نیز نشان دادند که الگوی نظری ارائه شده با داده های گردآوری شده برازش مناسبی دارد. در مورد نتایج و کاربردهای تحقیق نیز بحث شد.

۱۳۲.

شناسایی نقش های رسانه ملّی (تلویزیون) در توسعه کارآفرینی در ایران بر مبنای روش شناسی کیو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا زالی مجتبی ناهید

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: تلویزیون رسانه های جمعی توسعه کارآفرینی روش شناسی کیو

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۲۷ تعداد دانلود : ۶۱۲

تنوّع جمعیتی و مطالبات تغییریافته مشتریان و اُفت وخیزهای مداوم اقتصادی و تغییر رویکرد انرژی، همگی باعث شده اند تا کارآفرینی به عنوان یکی از اصلی ترین استراتژی های ملّی اکثر کشورهای پیشرفته و حتی جهان سومی مدّنظر قرارگیرد. یکی از عوامل مؤثر در توسعه کارآفرینی، نقش رسانه های جمعی از جمله تلویزیون است. هدف این تحقیق تبیین نقش تلویزیون در توسعه کارآفرینی در ایران بر اساس روش شناسی کیو (Q Methodology) است. بر اساس داده های مشارکت 48 نفر حاصل از تکمیل پرسشنامه کیو و نتایج تحلیل عاملی بر حسب اشخاص (مدیران و خبرگان رسانه و کارآفرینی)، نقش های سیزده گانه تلویزیون در توسعه کارآفرینی بر اساس مدل سه شاخگی شناسایی شد؛ نقش های رفتاری: آموزش کارآفرینانه، قابلیت کارآفرینانه، الگوسازی رفتار کارآفرینانه، شناسایی فرصت کارآفرینانه، گرایش کارآفرینانه، توسعه مهارت های کسب و کار، خودکارآمدی (خودباوری) کارآفرینانه، و اقدام کارآفرینانه؛ نقش های ساختاری: اصلاح قوانین کسب و کار، مستندسازی تجارب کارآفرینانه؛ نقش های زمینه ای: فرهنگ سازی کارآفرینانه، اطلاع رسانی فعالیت های کارآفرینانه و نهادینه سازی فرهنگ کار گروهی

۱۳۳.

بررسی ارتباط میان مشارکت در شبکه های نهادی اجتماعی و تجربه احساس تنهایی (مورد مطالعه: کلان شهر تهران)

نویسنده: عبدالحسین کلانتری سید سعید حسینی زاده آرانی

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره اول پاییز ۱۳۹۳ شماره ۴

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی احساس تنهایی روابط اجتماعی شبکه نهادی اجتماعی رسمی شبکه نهادی اجتماعی غیر رسمی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۸

هدف از مطالعه حاضر بررسی ارتباط میان مشارکت درشبکه های نهادی اجتماعی و تجربه احساس تنهایی در بین شهروندان کلان شهر تهران بوده است. جامعه آماری مورد مطالعه را کلیه شهروندان بالغ کلانشهر تهران دادند که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 524 نفرشان با استفاده از فرمول کوکران انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات فرم کوتاه شده مقیاس احساس تنهایی اجتماعی–عاطفی بزرگسالان (SELSA-S)، مقیاس حمایت اجتماعی ِلین و مقیاس سنجش مشارکت در شبکه های نهادی اجتماعی بوده است. نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات به وسیله نرم افزار SPSS16 نشان داد که میزان مشارکت 58 درصد از حجم نمونه مورد بررسی در شبکه های نهادی اجتماعی در حد متوسط رو به پایین بود. علاوه بر این، میزان حمایت دریافتی 47 درصد از افراد مورد بررسی در حد بالا بوده و 6/50 درصد از آنها نیز در حد متوسط رو به پایین احساس تنهایی را تجربه کردند. یافته های تحلیلی نیز حاکی از آن هستند که فرضیه ارتباط میان میزان مشارکت در شبکه های نهادی اجتماعی با میزان حمایت اجتماعی دریافتی(180/. ) معنادار بوده است. همچنین، رابطه میان میزان مشارکت در شبکه های نهادی اجتماعی (240/.-) و میزان حمایت اجتماعی دریافتی (552/.-) با سطح تجربه احساس تنهایی، رابطه ای معنادار و معکوس می باشد.

۱۳۴.

شبکه های اجتماعی فردی و دلبستگی به محله در شهر تهران: با تأکید بر وسایل ارتباطی نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سوسن باستانی سلمه نیکزاد

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره سوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: وسایل ارتباطی نوین دلبستگی مکانی پیوندهای فرامحلی پیوندهای محلی دلبستگی به محله

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۲۶ تعداد دانلود : ۵۲۵

دلبستگی به محله نمایانگر احساس ذهنی مثبت افراد نسبت به محلة مسکونی است که تعهد ساکنان به محل سکونت و تمایلشان به حفظ رابطه با آن در طول زمان و در مراحل مختلف زندگی را موجب می شود. این پژوهش نقش شبکه فردی و همچنین شیوه های ارتباطی نوین بر دلبستگی را بررسی می کند. در بررسی شبکه های فردی، به پیوندهای محلی و فرامحلی توجه شده است. جامعه آماری این پژوهش پیمایشی را 391 نفر از ساکنان بالای 15 سال ساکن شهر تهران تشکیل می دهند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای انتخاب شده اند. مناطق 3، 11 و 18؛ و چهار محله از هر منطقه شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب شدند. بر اساس یافته ها، دلبستگی افراد به محله در سطح متوسط است. روابط افراد بیشتر فرامحلی است، شبکه روابط محلی فرد بر دلبستگی به محله تأثیر می گذارد اما روابط فرامحلی مؤثر نیست. بررسی نتایج پژوهش در زمینه نقش وسایل ارتباطی نوین نشان می دهد که دربین وسایل ارتباطی نوین، فقط تماس از تلفن همراه افراد با دلبستگی به محله ارتباط معناداری دارد. بین متغیرهای زمینه ای و محله ای نیز سن، درآمد ماهیانه خانوار و مدت اقامت فرد در محله با دلبستگی به محله ارتباط مثبت و معناداری دارند.

۱۳۵.

نگرش اعضای هیئت علمی دانشگاه های تهران به فعالیت های فرهنگی استادان بر اساس ماده اول آیین نامه ارتقا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جلیل فتح آبادی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هفتم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۶)

کلید واژه ها: نگرش اعضای هیئت علمی فعالیت فرهنگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۶۳۲ تعداد دانلود : ۳۱۹

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه های تهران درباره تغییرات آیین نامه جدید ارتقا و اضافه کردن ماده ای در زمینه فعالیت های فرهنگی تربیتی اجتماعی است. روش پژوهش حاضر از نوع آمیخته کمی کیفی است، که بخش کمی آن توصیفی از نوع زمینه یابی است. نمونه در مرحله کیفی شامل 34 نفر و در مرحله کمی شامل 252 نفر از اعضای هیئت علمی 6 دانشگاه (تهران، شهید بهشتی، خوارزمی، تربیت مدرس، علامه طباطبایی، و صنعتی شریف) بود که در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس و در قسمت کمی با استفاده از روش هدفمند انتخاب شدند. برای انجام پژوهش در مرحله کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته شامل 8 سؤال بازپاسخ، و در قسمت کمی نیز از یک پرسش نامه محقق ساخته شامل 35 سؤال و 3 بخش (1. دیدگاه ها و نظرات 2. مشکلات اجرایی 3. پیشنهادها) استفاده شده است. در مجموع می توان گفت که اعضای هیئت علمی به ضرورت توجه و پرداختن به مسائل فرهنگی اذعان دارند، اما در این که این فعالیت ها توسط چه کسانی و به چه نحوی انجام شود، و چگونه مورد ارزیابی قرار بگیرد، با یکدیگر و با برنامه ریزان امور فرهنگی در آموزش عالی اختلاف نظرهایی دارند. اعضای هیئت علمی فعالیت های فرهنگی و تربیتی را نهفته در بطن فعالیت های آموزشی و پژوهشی می دانند و به زعم بسیاری از آنها آموزش از تربیت و فعالیت فرهنگی تفکیک ناپذیر است.

۱۳۶.

بازنمایی زندگی روزمره جوانان در شهر تهران؛ تحلیل فیلم های نیمه دوم دهه 80(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طاهر روشندل اربطانی سحر دادجو فهیمه نگین تاجی

منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال هفتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۷)

کلید واژه ها: تهران جوانان بازنمایی زندگی روزمره مدرنیته شهری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۳ تعداد دانلود : ۱۰۷۳

در مقاله حاضر با استفاده از رویکرد مطالعات فرهنگی و از دریچه نگاه متفکران نظریه انتقادی زندگی روزمره، همچون هانری لوفور، میشل دوسرتو، و جان فیسک، و با استفاده از روش نشانه شناسی رولان بارت، به تحلیل نشانه شناختی و کشف معنای تصویر بازنمایی شده از ابعاد مختلف زندگی روزمره جوانان در بستر شهر تهران در سه فیلم ”طهران، تهران“، ”مرهم“ و ”انتهای خیابان هشتم“، و در دو سطح دلالت آشکار و پنهان پرداخته می شود. انتخاب فیلم ها بر اساس نمونه گیری هدفمند و توالی زمانی در ساخت فیلم ها برای آشکار شدن نوع نگاه کارگردانانی از نسل های متفاوت و نیز اهمیت نقش شهر به عنوان عنصر پیش برنده روایت در آنها بوده است. تصویر ارائه شده از جوانان تهرانی نشان می دهد که تلقی آنها از رابطه و موقعیت شهروندی، تلقی عمودی است که با وجود تلاش برای مقاومت در مقابل منافع قدرت حاکم، در نهایت خود را در شرایطی به ناچار تابع و پذیرای منفعل تحولات محیط پیرامون می بینند. ویژگی های خاص تهران، به مثابه اراده، نیرو، و فشاری بر جوانان، آنها را وادار به تصمیم گیری یا واکنشی می کند که اگر در این شهر نبودند چنین نمی کردند. شهری که در این فیلم ها تصویر می شود محلی است که در آن شخصیت ها روابطی کوتاه و ناپایدار دارند، فضای ناامنی است که آرزوهای جوانانش را سرکوب می کند و آنها را برای دست یابی به خواسته هاشان به مکانی خارج از خود سوق می دهد. تهران جایگاه فاصله گذاری میان قهرمانان، نسل ها و شهروندان خود است که نسل جدید پرورش یافته در دامان خود را به بهای تلاش برای انتخاب و تعیین سرنوشت خود، از جریان اصلی جامعه به حاشیه می راند.

۱۳۷.

مدل سازی عامل محور اعتماد در ساختارهای مختلف شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمدرضا اصغرپور ماسوله عطیه صادقی

منبع: جامعه شناسی ایران سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲

کلید واژه ها: اعتماد شبکه اجتماعی مدل سازی عامل محور شبکه مرکزی شبکه خوشه ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۹۲ تعداد دانلود : ۷۹۸

شبکه های اجتماعی مجموعه ای از روابط اجتماعی هستند و اعتماد، یکی از ویژگی های مهم روابط اجتماعی محسوب می شود. بی اعتمادی زمینه ساز عدم همکاری و بی نظمی در جامعه می گردد از این رو هدف اصلی این پژوهش، بررسی تولید و فرسایش اعتماد در ساختارهای شبکه ای مختلف است. ازآنجایی که تعامل های اجتماعی درون روابط اجتماعی رخ می دهند، چگونگی انتخاب طرف تعامل می تواند بر شکل گیری اعتماد تأثیرگذار باشد. دو معیار مهم کنشگران در انتخاب طرف تعامل شدت اعتماد در رابطه اجتماعی و سابقه تعامل می باشد. بر همین اساس در این مقاله سه نوع راهبرد جهت انتخاب طرف تعامل به کار گرفته شده است که همگی مبتنی بر میزان اعتماد موجود در رابطه است: انتخاب روابط با اعتماد قوی، متوسط و ضعیف. پاسخ دهی طرف تعامل نیز به دو گونه تصادفی و مبتنی بر اعتماد امکان پذیر می باشد. به منظور بررسی دقیق چنین وضعیتی از مدل سازی عامل محور استفاده شده است چراکه با این روش می توان جهت به فهم فرآیندها و سازوکارها و حتی انجام آزمایش های مصنوعی اقدام کرد. لذا، در دو نوع ساختار شبکه ا ی چهار حالت تنظیم برای مدل طراحی گردید. هرکدام از حالات، 300 بار و در 100 واحد زمانی اجرا شد. خروجی مدل با نرم افزار Spss و Matlab مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان می دهند عامل های دارای راهبرد قوی در مقایسه با عامل های دارای راهبرد ضعیف بیشترین توانایی را در تولید اعتماد دارند. همچنین در شبکه هایی که پاسخ دهی عامل ها به صورت تصادفی صورت می گیرد، امکان انباشت اعتماد در رابطه وجود ندارد، درصورتی که در شبکه هایی که پاسخ دهی مبتنی بر اعتماد است شاهد انباشته شدن اعتماد در بلندمدت خواهیم بود. همچنین، اعتماد در شبکه های مرکزی در مقایسه با شبکه های خوشه ای با احتمال بیشتری دچار فرسایش می شود.

۱۳۸.

تأثیر رسانه بر شبکه های اجتماعی و کنش اجتماعی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر پوررضا کریم سرا

منبع: مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: کنش اجتماعی رسانه شبکه های اجتماعی فضای مجازی نشانه های رسانه ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۴۸۹ تعداد دانلود : ۱۴۸۳

در عصر کنونی، با توسعه ارتباطات جمعی، به خصوص ارتباطات رسانه ای، تأثیر و توسعه هویت شخصی و نظام اجتماعی، تا حد موازین و معیارهای جهانی و عام صورت گرفته است. بنابراین، هم بر اولویت های ارزشی جامعه و هم بر درجه وفاق ارزشی جامعه در سامان دهی نظام رفتاری جامعه مؤثر خواهدبود. به تعبیر دیگر، شکل گیری فرآیند «خاصیت زدایی» و «معنازدایی» از نظام ارزشی و بسترهای مولّد آن، هم در کانون های رسمی نهادی سیستمی و هم کانون های غیررسمی مانند زیست بوم فرهنگی، محلّی شده است. در این پژوهش، با استفاده از شیوه مطالعه اسنادی و کتابخانه ای به بررسی نظری رابطه رسانه و شبکه های اجتماعی از یک طرف و فرآیند تعاملی و تحوّلی آن بر نظام کنش اجتماعی و هویتی در سطح خرد و کلان می پردازیم و با رویکرد تحلیلی، تأثیرات عینی و ذهنی ظهور رسانه های نوین را به عنوان مرکز قدرت خودگردان نظام ارزشی، که موجب تقویت شخصی سازی امر اجتماعی در چارچوب فضای رسانه ای جهانی شده است، بررسی می کنیم.

۱۳۹.

کاربرد اینترنت بر مبنای خودکارآمدی و کلیشه های جنسیتی در دانشجویان دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بی بی عشرت زمانی لیلا دهقانی پوده

منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) دوره دوازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: جنسیت کلیشه های جنسیتی نگرش کاربرد اینترنت خودکارآمدی درک شده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۰ تعداد دانلود : ۵۱۱

هدف از پژوهش حاضر شناخت دیدگاه و ادراک دانشجویان دختر و پسر نسبت به کاربرد اینترنت و تعیین نوع استفاده آن ها از اینترنت بود، هدف دیگر این پژوهش بررسی رابطه بین خرده مقیاس های نگرشی یعنی خودکارآمدی و کلیشه های جنسیّتی با نوع استفاده از اینترنت بود. به این منظور 421 دانشجوی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی انتخاب شدند و در بین آن ها پرسشنامه سه بخشی شامل: الف) اطلاعات جمعیت شناختی، نوع و میزان استفاده از امکانات اینترنت، ب) پرسشنامه استاندارد خودکارآمدی دانیف وکافتروس (2002) و ج) پرسشنامه محقق ساخته کلیشه های جنسیّتی توزیع شد. یافته ها نشان داد که بین خودکارآمدی و کلیشه های جنسیّتی دختران و پسران تفاوت معنا داری وجود دارد؛ بدین معنا که پسران نسبت به دختران خود کارآمدی بالاتری داشتند و از کلیشه های جنسیّتی منفی کم تری بهره مند بودند. همچنین یافته ها نشان می دهد که بین خودکارآمدی و کلیشه های جنسیّتی با نوع کاربرد اینترنت رابطه معنا دار وجود دارد؛ بدین معنا که هرچه دانشجویان از کلیشه های جنسیّتی منفی کم تری بهره مند بوده و خودکارآمدی بالاتری داشته باشند به همان نسبت میزان استفاده آن ها از اینترنت به طور متنوع تری افزایش می یابد؛ اگرچه این افزایش در هر دو جنس معنا دار مشاهده شد، ولی پسران از ابزارهای گوناگون اینترنتی بیش از دختران بهره می گرفتند.

۱۴۰.

بازنمایی «ارتباط فرشته و انسان» در سریال های ماورایی (مطالعة موردی: تحلیل روایت سری ال ملکوت)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مصطفی همدانی

منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ششم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلید واژه ها: فرشته تحلیل روایت سریال ملکوت ارتباط انسان و فرشته

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۳ تعداد دانلود : ۷۴۱

تجسم نمایشی پدیده های ماورایی به همان اندازه که اهمیت فرهنگی – تربیتی دارد، همواره دارای چالش های نظری و بیانی (فنی) خاص است. در این پژوهش به امید تقویتِ بخشی از مبانی اسلامی ژانر نوپدید «سینمای ماورا» در ایران که علی رغم طلوع درخشنده ای که در دهة هشتاد داشت متأسفانه اکنون در رکود به سر می برد، به بررسی موردی بازنمایی «ارتباط فرشته با انسان» در سریال «ملکوت» پرداخته ایم. بدین منظور نخست مبانی نظری «ارتباط فرشته با انسان» را بنابر فرهنگ اسلامی ارائه، سپس ارتباط فرشته با انسان را در سریال مذکور به گونه روایی تحلیل کرده ایم. نقد بازنمایی ارتباط انسان با فرشته در سریال یادشده و ارائة الگویی اسلامی از الزامات روایی این مقوله به منزلة بن مایة اساسی نمایش این مقولة ماورایی در درام های تصویری، از دستاوردهای این پژوهش است.

درخت حوزه‌های تخصصی