فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۸۸۱ تا ۳٬۹۰۰ مورد از کل ۱۳٬۱۵۸ مورد.
تغییر معنایی واژگان در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های زبان شناختی قرآن (کاوشی نو در معارف قرآنی) سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۸)
حوزه های تخصصی:
زبان یک پدیده زنده و متحوّل بوده و بسیار پیش آمده که بر اثر عواملی، از جمله تحولات زمانی و مکانی و فرهنگی، ساختار زبان به طور کلی یا بخشی از آن عناصر آن از جمله واژگانش، تغییراتی را بپذیرد. زبان عربی که زبان قرآن کریم نیز می باشد، از این قاعده مستثنا نیست.
در مقاله پیش رو به یکی از مباحث علوم قرآن و زبان شناسی، یعنی «تغییر معنایی الفاظ» بر اساس قرآن کریم و زبان عربی قبل از نزول قرآن و بالاخص شعر جاهلی پرداخته شده تا معلوم گردد که آیا واژگان قرآنی همچنان به معنای گذشته خود در زبان عربی جاهلی به کار رفته است یا آن معنا تغییر کرده و تبدیل به یک «اصطلاح قرآنی» گشته است و در وضعیت دوم، این تغییرات به چه شکلی می باشد. این بحث، هر چند از دیرباز نزد مسلمانان شناخته شده بود، امّا در دوران حاضر، با توجّه به گستردگی مباحث زبان شناسی، عمق و گسترش خاصی یافته و منجر به کشف زوایای پنهان واژه های زبان عربی و قرآن گشته است.
صحابه از نظر قرآن و اهل بیت علیهم السلام
حوزه های تخصصی:
نسیم توفیق
منبع:
بشارت ۱۳۸۱ شماره ۳۲
قرآن و علوم قرآنی
مبانی و روش شیخ صدوق در تفسیر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شیخ صدوق از فقها و محدثان طراز اول امامیه در قرن چهارم هجری قمری است. نظر به صبغهٔ روایی اغلب آثارش، بیشتر در زمره محدثان به شمار آمده و وجههٔ تفسیری او کمتر مورد توجه قرار گرفته است. کتاب تفسیر قرآن صدوق به ما نرسیده لکن در میان آثار به جامانده از وی می توان به برخی از دیدگاه های تفسیری اش دست یافت. این نوشتار در صدد است تا مبانی و روش تفسیری وی را از میان آثار مذکور استخراج کند. قدسی بودن و وحیانی بودن، نص و قرائت واحد، قابل فهم بودن و جواز تفسیر قرآن و نیز ساختار چند معنایی و پیوستگی آیات آن، از مهم ترین مبانی تفسیری شیخ صدوق است. تفسیر قرآن به قرآن و تفسیر قرآن به سنّت، ناظر به روش ابن بابویه در تفسیر قرآن به مأثور است. از سوی دیگر تفسیر ادبی، تأویل آیات متشابه، بیان بطون آیات، بیان وجه جمع بین روایات تفسیری، نقد روایات تفسیری و نقد آراء تفسیری دیگران، ناظر به روش تفسیر اجتهادی اوست. بررسی شیوهٔ تفسیر موضوعی در ارائه مباحث تفسیری، تحلیل ارتباط روش تفسیری قرآن به قرآن با روایت «ضرب قرآن» در آثار شیخ صدوق، بررسی شیوهٔ وی در تبیین مفردات قرآن و اشاره به گرایش روایی و کلامی وی در تفسیر قرآن کریم از دیگر مباحث این نوشتار است.
هبوط در قرآن و انجیل
منبع:
بینات ۱۳۷۴ شماره ۸
حوزه های تخصصی:
بررسی تطبیقی جانشینی و وصایت در قرآن و عهدین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
وصایت، امری الاهی است که در کنار نبوت و به منظور تکمیل رسالت مطرح می شود. وجود اوصیای بزرگ برای انبیای اولوالعزم، امری است که در تمام ادیان ابراهیمی، اعم از یهودیت، مسیحیت و اسلام مطرح شده است. هم کتاب مقدس و هم قرآن، وصایت را قبول داشته، آن را منصبی الاهی و نیازی ضروری برای تکمیل دین خدا می دانند. این مقاله با استناد به کتاب مقدس، قرآن و منابع اسلامی، ابتدا به بحثِ وصایت انبیای اولوالعزم می پردازد و سپس بحث وصایت در اسلام و جانشینی نبی اکرم(ص) را بررسی می کند و آن را در امتداد سلسله اوصیا که در کنار سلسله انبیا قرار دارد، مطرح می کند. در پایان، این نکته بیان میشود که کامل ترین دین، کامل ترین وصی را می طلبد؛ از اینرو پیامبر(ص) به امر خدا امام علی(ع) را به جانشینی برگزید.
گونه شناسى تفسیر قرآن کریم درنهج البلاغه
حوزه های تخصصی:
چکیده : با دقّت در کتاب نهج البلاغه، به دست مى آید که امیرالمؤمنین 7 در برخى از سخنان خود با اشاره مستقیم به آیات متعدّدى از قرآن کریم، گونه ها و روشهاى مختلفى را براى تفسیر و تبیین کلام وحى مورد استفاده قرار داده اند؛ همچون: تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن به سنّت، بیان معنى مفردات آیات، استناد به آیات در برخى از خطبه ها و نامه ها، بیان چرایى و تفسیر آیات، تبیین بدفهمىِ برخى از آیات، استفاده از قیدهاى توضیحى، ذکر مصادیق آیات، توجّه به اهداف تربیتى و اخلاقى آیات و... در این مقاله، با مرورى به نهج البلاغه امیرالمؤمنین7 گونه شناسى تفسیر قرآن، تبیین و تحلیل مى شود.
بقره ، نگاهی به الم در سوره بقره
حوزه های تخصصی:
دنیابس عجیب است وشگرف وزیبایی های خاصی رابه تصویرکشانده است تصاویری الوان ورنگارنگ وبس کامل. برخی ازاین زیبائیهاکه بدون شک یادآورخدای متعال هستندبعضی ازاوقات معجزه می نمایند یکی ازاین معجزات عالم گیرکه قرنهاست ذهن بشر رابه خودمعطوف کرده قرآن مجیداست.
ازهمان ابتدای گشایش این معجزه بصری وکتبی حروفی به ظاهرکوچک ولی بس پرمعنا،باشکوه وعظیم جلب توجه می نمایند.الم.ذلک الکتاب لاریب فیه هدی للمتقین (بقره،2/1 ـ 2)
سالهاست که اسرارقرآن کریم کماکان ناشناخته باقی مانده اند و ازآن جمله هم (الم) واین حروف مقطعه هستند. که در این مقاله به تفصیل درباره آن سخن گفته ایم.
ترمینولوژی تفرقه از منظر قرآن
حوزه های تخصصی:
تفرقه در لغت، به معنای جداگشتن، پراکنده شدن و فاصله گرفتن، و در فرهنگ قرآن و معارف اهل بیت به معنای دورشدن قلب ها، عواطف، اعتقادات و باورها از یک دیگر است. این عمل پی آمد رذالت ها و صفات ناپسندیده انسانی است که در اعتقادات ناصحیح ریشه دارد. تفرقه در تمام ابعاد و وجوه زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اعتقادی، اقتصادی و نظامی تعریف شده است. هدف اصلی نوشتار حاضر دست یابی به شناخت معنایی تفرقه از منظر قرآن است. نتیجه و ثمره این پژوهش تبیین علمی، جامع و دقیق معنای تفرقه در تمام ابعاد زندگی دنیوی و اخروی مسلمانان و امّت اسلام است. برای تحقّق این خواسته، نگارنده به استقصای آیات قرآن پرداخته است.
ظرافتها و زیباییهای دو ترجمه ی ماندگار
حوزه های تخصصی:
منهج و گرایش تفسیری تسنیم(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
تفاسیر قرآن، هر یک از منهج و روشی استفاده کرده و با گرایشی خاص تنظیم شده اند. روش برخی مأثور و مبتنی بر سنت و روایات منقول از پیامبر و ائمه بوده است و برخی مبتنی بر روش عقل برهانی و برخی بر روش تفسیر قران به قرآن. نیز برخی گرایش ادبی و برخی کلامی و برخی فلسفی و غیره دارند.
در قرن پانزدهم تفسیر قیم تسنیم به جامعه مسلمانان عرضه شد که به لحاظ روش از روش اجتهادی جامع پیروی می کند. بدین صورت که هم از روش تفسیر قرآن به قرآن و هم از روش مأثور و هم روش عقلی یعنی برهان عقلی استفاده می کند و در گرایش نیز با گرایش معرفتی و اخلاقی و اجتماعی به تفسیر قرآن پرداخته است.
جامعیت قرآن کریم نسبت به علوم و معارف الهی و بشری
منبع:
نامه مفید ۱۳۷۵ شماره ۶
حوزه های تخصصی: