درخت حوزه‌های تخصصی

مقاله حاضر می کوشد تا ضمن برشمردن ویژگی ها و مشخصات جامعه اطلاعاتی این مسئله را مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار دهد که آیا جامعه اطلاعاتی به رغم دیدگاه های مثبت یا منفی که در مورد آن وجود دارد هنوز در بین کشورهای جهان سوم و کشورهای پیشرفته به گونه ای یکسان مطرح است. به عبارت دیگر وضعیت امروزکشورهای شمال و جنوب از نظر زیرساخت های لازم برای رسیدن به جامعه اطلاعاتی و استفاده از دست آوردهای آن چگونه است؟ روش تحقیق- در این مطالعه،کتابخانه ای اسنادی است. محقق سعی کرده با استفاده از دیدگاه های دانشمندان و تئوریسین علوم ارتباطات و منابع موجود به جمع آوری اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها بپردازد. در مطالعه حاضر ضمن استفاده از نظریه جامعه اطلاعاتی فرانک وبستر، ابعاد مختلف تکنولوژیکی، اقتصادی، شغلی، جامعه را مورد نقد قرار دهد.

کارکرد اطلاع رسانی و تولید، توزیع و انتشار خبر اهمیت بالایی در وضعیت فعلی و آینده صداوسیما دارد. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی در سه مرحله، نظرهای 24 خبره در خصوص پیشران ها و روندهای مؤثر بر خبر صداوسیما در 5 سال آینده (1402-1397) احصا شد که شامل 3 پیشران تغییرات ماهیت مخاطب، تغییرات فناوری و تغییرات محتوای خبری است و 30 روند را  در بر می گیرد. نتایج پژوهش نشان داد که امکان ذائقه سنجی خبری مخاطب با شیوه های نوین، محدود نبودن مخاطب به اخبار رسانه های سنتی و تعامل گسترده کاربران با بخش های خبری، مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی مؤثر بر آینده خبر در حوزه تغییرات ماهیت مخاطب هستند. مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی حوزه فناوری خبر نیز شامل ضریب نفوذ بالای گوشی های هوشمند، سهولت تکثیر گسترده صوت و تصویر آنالوگ و دیجیتال و روند خبرنگار به عنوان واسط و تسهیل گر و نه دروازه بان خبری می شود. در حوزه محتوای خبری نیز می توان از انتشار خبر و سپس صحه گذاشتن بر آن، توجه به فراخبر (تحلیل و تفسیر) در رسانه های سنتی به دلیل رونق گرفتن خبرهای کوتاه و ساندویجی و تأثیرگذاری اخبار پربازدید و پر کلیک بر دروازه بانی خبر به عنوان مهم ترین عدم قطعیت های کلیدی نام برد.

"تصاویر تلویزیون اکنون به قاصدانی پنهان در صحنة فرهنگ و تمدن کشورها تبدیل شده‌اند و صاحبان صنایع فرهنگی در کشورهای سرمایه‌داری به دنبال تحقق اهداف و منافع خویش از طریق امواج تلویزیونی هستند، از این رو کشوری مانند ایران ـ که جامعه‌ای ارزشی است ـ باید در انتخاب فیلم‌های خارجی حساسیت خاصی به خرج دهد. پژوهش حاضر به بررسی وضعیت ارزش‌ها در فیلم‌های خارجی پخش شده از تلویزیون، پرداخته است. در این تحقیق 20 ارزش استخراج شده از منابع مختلف که به تأیید صاحب‌نظران رسیده مورد ارزیابی و سنجش قرار گرفته است. این ارزش‌ها عبارتند از: آزادی و آزادگی، عشق و محبت، اعتماد به نفس، کار و تلاش، صداقت و راستگویی، نوع دوستی و کمک به دیگران، از خود گذشتگی، نظم و قانونمندی، کسب علم و آگاهی، تقوی و پرهیزکاری، خلاقیت و نوآوری، صلح و دوستی، وفاداری، شجاعت، امنیت و انسجام خانواده، عدالت و برابری، مسئولیت‌پذیری، مبارزه با ظلم و ستم، رفاه مادی و رضایت از زندگی. روش این پژوهش تحلیل محتواست. از میان 146 فیلم پخش شده از دو شبکه 1 و 5 سیمای جمهوری اسلامی ایران طی سال 1379، 24 فیلم به شیوه تصادفی مطبق انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج به دست آمده از این پژوهش، ارزش «نوع‌دوستی و کمک به دیگران» و سپس «مسئولیت‌پذیری» بیش از همه، و ارزش «عدالت و برابری» و سپس «تقوی و پرهیزکاری» کمتر از سایر ارزش‌ها دیده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده در مقایسه بین دو شبکه، شبکه 5 سیما بیش از شبکه‌ 1، فیلم‌های امریکایی پخش کرده است. ارزش مورد تأکید در هر دو شبکه، ارزش نوع‌دوستی و کمک به دیگران بوده که خود امتیاز محسوب می‌شود اما شبکه پنج کمترین توجه را به ارزش آزادی و آزادگی و شبکه 1 به ارزش خلاقیت و نوآوری ـ که برای جامعه رو به توسعه‌ای چون ایران ضروری است ـ داشته است. "

پنجاه و ششمین کنگره روزنامه های جهان، دهمین نشست سردبیران مطبوعات جهان و نمایشگاه خدمات اطلاع رسانی2003 از هیجدهم تا بیست و یکم خرداد ماه در دوبلین ایرلند جنوبی برگزار شد.