درخت حوزه‌های تخصصی

جمعیت شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۹۸۹ مورد.
۲۱.

بررسی روند آمار ازدواج و طلاق های ثبت شده کشور از سال 1379 تا 1384(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصل نامه جمعیت ۱۳۸۵ شماره ۵۵ و ۵۶

کلید واژه ها: شاخص ثبت ازدواج و طلاق تعداد ازدواج و طلاق نرخ خام ازدواج و طلاق نسبت ازدواج به طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶۷ تعداد دانلود : ۱۳۷۶
ازدواج و طلاق دو رویدادی هستند که همواره در کنار هم مطرح شده اند. چنانچه هرگاه در مورد تعداد ازدواجهای منطقه ای سوال شود بدون شک در مورد تعداد طلاقهای آن منطقه کنجکاوی به وجود می آید. آنچه آمارها نشان داده، این است که نسبت ازدواج به طلاقهای واقع و ثبت شده در کشور در ادوار گذشته بین ارقام 11 و 12 بوده است. اما متاسفانه آنچه در سالهای اخیر اتفاق افتاده و آمارها نیز ...
۲۲.

بررسی تاثیر متقابل فرایند افزایش جمعیت و شهرنشینی در ایران (از 1335 تا 1375)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصل نامه جمعیت ۱۳۸۲ شماره ۴۵ و ۴۶

کلید واژه ها: حاشیه نشینی شهر نشینی مهاجرات روستا - شهری کلان شهر تاثیر متقابل فرایند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۸۵
این مقاله با هدف شناخت تعامل واقعی بین جمعیت و شهرنشینی در ایران در طی سالهای 1335 تا 1375 به بررسی آن پرداخته است. ایران در طی بیش از چهاردهه گذشته با دو پدیده مرتبط بهم یعنی رشد جمعیت و شهرنشینی مواجه بوده است. شهرنشینی فزاینده ایران در طی دهه های اخیر در ارتباط مستقیم با جمعیت می باشد و از سوی دیگر پدیده شهر نشینی خود تحولاتی را در ساخت جمعیت از نظر فعالیت ساخت سنی و جنسی بوجود می آورد.....
۲۳.

برآورد و مقایسه چند شاخص جمعیتی در ایران و برخی کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصل نامه جمعیت ۱۳۸۵ شماره ۵۵ و ۵۶

کلید واژه ها: درآمد سرانه امید زندگی در بدو تولد درصد شهرنشینی درصد جمعیت مبتلا به ایدز نرخ رشد طبیعی میزان مرگ و میر اطفال پیش بینی جمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹۵ تعداد دانلود : ۱۶۸۷
یکی از معیارهای بسیار متداول که امروزه بیشتر به کار می رود و مورد بحث و تاکید ما نیز می باشد طبقه بندی جوامع براساس سطح توسعه اقتصادی آنها می باشد. طبق این معیار سازمان ملل متحد تقسیم بندی کشورها را به کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه دقیق تری می داند گو اینکه، فقر، عقب ماندگی و نرخ بالای رشد جمعیت، نرخ بالای بار تکفل، نرخ بالای بیکاری، نرخ پایین درآمد سرانه و ...
۲۴.

پنجره جمعیتی، انتقالات اقتصادی نسلی و چشم انداز سود جمعیتی اول و دوم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۹۹ و ۱۰۰ ۱-۲۳

کلید واژه ها: ساختار سنی جمعیت پنجره جمعیتی حساب های ملی انتقالات نسبت حمایت سود جمعیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴۸ تعداد دانلود : ۶۶۸
طبق «نظریه اول گذار جمعیتی» که تحولات حجم، رشد و ساختار سنی جمعیت جوامع را تبیین می کند، در ایران این گذار به مرحله سوم یعنی کاهش توأم نرخ باروری و نرخ مرگ و میر رسیده و ساختار سنی جمعیت در مرحله میانسالی قرار گرفته است. در چنین شرایطی، با رسیدن سهم جمعیت مولّد یا بالقوه فعال از نظر اقتصادی (سهم جمعیت 15 تا 64 ساله) به میزان های حداکثری خود یعنی حدود 70 درصد کل جمعیت کشور، «پنجره فرصت جمعیتی» در ایران فراهم گردیده و به فعل در آمدن این فرصت، مستلزم توجه ویژه به نقش تغییرات ساختار سنی در «چرخه عمر اقتصادی» و سیاست گذاری و برنامه ریزی شایسته، برای بهره گیری هرچه بیشتر از آن است. سود جمعیتی طی دو مرحله اتفاق می افتد که «سود جمعیتی اول» به دورانِ به حداکثر رسیدن نیروی کار و رشد مثبت «نسبت حمایت» مرتبط است و «سود جمعیتی دوم» به افزایش «بهره وریِ نیروی کار» و دورانِ سالمندی جمعیت و افزایش انگیزه پس انداز در میان این بخش از جمعیت مربوط می باشد. در این مقاله پس از مرور مختصری بر مبانی نظری سود جمعیتی، محاسبات لازم برای ایران ارائه می شود، که نشان می دهد زمینه سود جمعیتی اول به مدت حدوداً 40 سال از اواسط دهه 1360 تا اواسط دهه 1410 فراهم شده است. همچنین طبق نتایج به دست آمده، در مقاطع میانی دوره زمانی مذکور، تا بیشینه ای در حدود 2.3 درصد از رقم مربوط به رشد اقتصادی ایران (بدون در نظر گرفتن تأثیر سایر عوامل) به سود جمعیتی اول اختصاص داشته است. پس از این دوره، زمینه سود جمعیتی دوم در ایران آغاز می شود. نکته حائز اهمیت این است که هیچیک از دو مرحله سود جمعیتی، به خودی خود رخ نمی دهد و اساساً شرایط بالقوه ای است که صرفاً با سیاست گذاری و برنامه ریزی مؤثر و متناسب با هر دوران می تواند به فعل درآید.
۲۵.

تداوم و تغییر خانواده در جریان گداز جمعیتی ایران

نویسنده:
منبع: انجمن جمعیت شناسی ایران ۱۳۸۵ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴۲ تعداد دانلود : ۱۷۱۷
در این مقاله، تغییرات خانواده در جامعه ایران را در جریان گذار جمعیتی، با تدارک یک رویکرد نظری مناسب، مطالعه کردیم. در رویکرد نظری تدارک دیده شده، اضافه بر شرایط و عوامل فعال در محل، عوامل بیرونی ناشی از جهانی شدن را هم بر تغییرات خانواده موثر گرفتیم. با توجه به این که گروه های اجتماعی مختلف در ایران، با پیش آمادگی های متفاوت، به طور ناهمزمان و به درجات متفاوت در معرض جوامع ...
۲۷.

معرفی سایت های مربوط به علم جمعیت و جمعیت شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصل نامه جمعیت ۱۳۸۴ شماره ۵۱ و ۵۲

کلید واژه ها: فرهنگ استفاده از اینترنت سایت مربوط به علم جمعیت اطلاع رسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲۹ تعداد دانلود : ۱۴۵۲
نیاز جامعه علمی ایران و علاقه مندان به علم جمعیت شناسی از یک سو و رشد فرهنگ استفاده از اینترنت همگام با افزایش دسترسی عموم به این رسانه عظیم در سطح کشور از سوی دیگر، مترجم را بر آن داشت تا به معرفی تعدادی از سایتهای اینترنتی مربوط به علم جمعیت شناسی اقدام نماید تا از این طریق علاوه بر سرعت بخشیدن به اطلاع رسانی برای علاقه مندان و جلوگیری از اتلاف وقت پژوهشگران، گام مثبتی در جهت توسعه دانش در میان دانش پژوهان ایرانی برداشته شود. مقاله حاضر مجموعه ای از نشانی های وب در زمینه موضوعاتی نظیر ویژگی ...
۲۸.

تحلیل علل مهاجرت های داخلی ایران در سرشماری های 1385 و 1390(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۲۳)

کلید واژه ها: تعیین کننده های مهاجرت علل مهاجرت مهاجرت اقتصادی مهاجرت تبعی مهاجرت های داخلی ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۳۵۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۸۵
مهاجرت های داخلی براساس دلایل متعددی صورت می گیرد و در حال حاضر یکی از مهم ترین مسائل جمعیتی در ایران به شمار می رود. در این پژوهش، با تحلیل ثانویة داده های سرشماری های عمومی نفوس و مسکن 1385 و 1390، مهم ترین علل مهاجرت های داخلی در ایران به همراه عوامل و تبیین کننده های آن شناسایی شده است. مهم ترین علت مهاجرت پیروی از خانوار (یک علت کلی و مبهم) است و بعد از آن دلایل مربوط به اشتغال، تحصیل و پایان تحصیل، دستیابی به مسکن مناسب تر، انجام دادن و پایان خدمت وظیفه است که می توان آن ها را در دو دستة کلی مهاجرت تبعی و مهاجرت اقتصادی قرار داد. مهاجران واردشده به مناطق شهری و روستایی، مهاجران مرد و زن و مهاجران دارای دوره های سنی مختلف، دلایل تقریباً متفاوتی را برای مهاجرت خود برشمرده اند. براساس نتایج تحلیل های چند متغیره، جنس و سن مهاجران (به عنوان دو متغیر جمعیتی) از تبیین کننده های بسیار قوی در احتمال وقوع مهاجرت های تبعی و اقتصادی محسوب می شوند و پس از آن ها متغیرهای تحصیلات، جریان مهاجرت، نوع مهاجرت و سطح توسعه یافتگی مقصد قرار می گیرند. نوع مهاجرت های مورد بررسی، پیامدهای متفاوتی برای مبدأ و مقصد به همراه دارد که با آگاهی از تبیین کننده های آن می توان در راستای برنامه ریزی مهاجرت های داخلی در ایران گام برداشت.
۲۹.

تحلیل فضایی اثرات بیکاری و بیکاری تحصیل-کردگان بر جغرافیای سیاسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۹ 151 - 178

کلید واژه ها: بیکاری بیکاری تحصیل کردگان تحلیل فضایی GIS حاکمیت امنیت ملی مشروعیت و مقبولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹۵ تعداد دانلود : ۳۴۷
بیکاری از لحاظ اجتماعی و سیاسی ظرفیت بحران آفرینی بالایی دارد و می تواند مقبولیت و حتی مشروعیت حکومت ها را زیر سوال ببرد. پاسخ حکومتها به بیکاری، ایجاد فرصت های آموزشی است تا ورود نیروی جدید به بازار کار را به تعویق بیندازند که در ایران باعث افزایش بیکاری تحصیل کردگان شده است. تفاوت فضایی در نرخ بیکاری و سهم بیکاران تحصیل کرده در کشور، تبعیض فضایی مزمن و تسلط الگوی مرکز- پیرامون و انطباق این الگو بر محل زیست گروه های قومی، نگرانی های سیاسی و احتمال اوج گرفتن ناآرامی را در کشور افزایش می دهد. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و آماری با تأکید بر کشف الگوهای فضایی بیکاری به طور عام و بیکاری تحصیل کردگان به طور خاص با استفاده از روش های تحلیل فضایی آماره موران و آماره Getis–Ord Gi* در پی پاسخ به این سوالات است که الگوهای فضایی بیکاری در ایران چگونه است و دارای چه اثراتی بر جغرافیای سیاسی کشور است؟ نتایج پژوهش نشان می دهد الگوهای فضایی بیکاری با بیکاری تحصیل کردگان متفاوت است و پایداری این الگوها طی زمان باعث تقویت فرایندهای ناموزون مهاجرت و توسعه شده و برداشت مردم از آن را سیاسی ساخته است و تداوم این وضعیت از دیدگاه جغرافیای سیاسی، چالش بزرگی برای حاکمیت و دولتمردان است.
۳۰.

آزمون فرضیه های رقیب برای تبیین تفاوت های قومی باروری در شهرستان ارومیه

نویسنده:
منبع: انجمن جمعیت شناسی ایران ۱۳۸۶ شماره ۴

کلید واژه ها: باروری قومیت عوامل زمینه ای کرد و ترک عوامل بلافصل تحلیل نسلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲۲ تعداد دانلود : ۱۴۶۵
هدف از این مقاله، تبیین رفتار باروری زنان کرد و ترک در چارچوب رویکردهای نظری ارایه شده برای تبیین تفاوت های باروری اقوام است. روش تحقیق پیمایشی و جمعیت آماری، کلیه خانوارهای معمولی ساکن در شهرستان ارومیه و زنان 15-49 ساله حداقل یک بار ازدواج کرده است که در داخل خانوارها شناسایی و مورد مصاحبه قرار گرفتند. حجم کل نمونه 768 خانوار تعیین و در نهایت پرسشنامه های مربوط به 739 زن واجد شرایط تحلیل شد. تحلیل ها نشان می دهد که هرچند تفاوت باروری گروه های قومی در گذر زمان کمتر شده است، اما کردها در مقایسه با ترک ها، متوسط زنده زایی بیشتری در کوهورت های مختلف ازدواج و موالید تجربه کرده اند. در زمان تحقیق متوسط زنده زایی زنان کرد (3.3) بیشتر از ترک ها (2.2) و تفاوت ها از نظر آماری معنی دار بوده است. بر پایه این بررسی، تاثیر قومیت بر باروری زمینه ای و در کوهورت های مختلف ازدواج متفاوت است. نتایج بیانگر آن است که اتخاذ یک رویکرد ترکیبی و جامع در تحلیل تفاوت های قومی در باروری، تبیین بهتری در مقایسه با فرضیه همانندی مشخصه ها و مدل هنجاری - فرهنگی به دست می دهد
۳۴.

تحلیل کیفی سقط جنین های ارادی و پدیدارشناسی تجربه زیسته زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انجمن جمعیت شناسی ایران ۱۳۸۷ شماره ۵

کلید واژه ها: مصاحبه عمیق تحلیل پدیدارشناختی سقط جنین ارادی نظریه ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸۰
این مقاله به مساله سقط جنین ارادی در ایران پرداخته است و با در نظر گرفتن آن به عنوان یک مساله آسیب شناختی و با استفاده از مطالعه ای پدیدارشناسانه، برای یافتن راه حل های مناسب در کاهش آثار سوء این نوع سقط جنین های تلاش تجربی و نظری می کند. این مقاله همچنین سعی دارد تا هنجارها و ارزش های اجتماعی و فرهنگی پنهان را در رابطه با سقط جنین های ارادی، کشف و تحلیل کند. برای انجام این مطالعه از تجربه زنانی که سقط جنین های ارادی انجام داده اند، استفاده می کنیم تا به ابعاد ناپیدای این مساله پرداخته شود و تجربه واقعی زنان از سقط جنین های ارادی نشان داده شود. داده های موردنیاز برای تحلیل این مساله از طریق روش کیفی و مصاحبه عمیق با 26 زن ساکن تهران، که تجربه سقط جنین ارادی داشته اند، به دست آمده است. نتایج مطالعه اگرچه قابل تعمیم نیست، بیانگر آن است که سقط جنین در جامعه ایران همچون گذشته تابو و ممنوع است و برخی از زنان هنگام مواجهه با حاملگی ناخواسته بدان مبادرت می ورزند. همچنین، به علت آن که این مساله یک امر غیرقانونی محسوب می شود، این گونه زنان معمولا به افراد غیرمتخصص رجوع می کنند و سلامت خود را به خطر می اندازند. آموزش های کارگاهی در خصوص قوانین مربوط به سقط جنین، یافتن ملاحظات قانونی که به این دسته از زنان فرجه قانونی بدهد و نیز بالابردن آگاهی زوجین در نحوه استفاده از وسایل پیشگیری از بارداری، می تواند ضمن حفظ سلامت زنان، در نهایت به کاهش سقط جنین های غیربهداشتی منجر شود. حاصل این مطالعه همچنین تدوین نظریه ترکیبی است که از این مطالعه پدیدارشناسی به دست آمده است.
۳۶.

روند تحولات جمعیت و آینده نگری آن در شهر خرم آباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ۱۳۸۰ شماره ۱۵۷

کلید واژه ها: جمعیت شهرنشینی استان لرستان نرخ رشد جمعیت شهر خرم آباد تحولات جمعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲۵ تعداد دانلود : ۹۰۰
شهرها وروند شهرنشینی در ایران ازدهه های اخیر تحولات عظیمی را پشت سر گذاشته است بگونه ایکه طی دهه های اخیر تعداد و جمعیت شهرها وتوسعه فضایی آنها ابعاد بی سابقه ای یافته است . شهر خرم آباد به عنوان مرکزاستان لرستان از این تحولات دور نمانده و با توجه به موقعیت ارتباطی آن در مسیر تهران – خوزستان و مهاجرتهای روستایی وعشایری دردهه های اخیر افزایش جمعیت بالایی داشته است. در مقاله حاضر علاوه بر مطالعه جمعیت ونرخ رشد آن علل و عوامل اصلی افزایش جمعیت در خرم آباد و آینده نگری آن و زمان مضاعف شدن جمعیت برای سالهای 1385 و 1400 محاسبه شده است .
۳۸.

تحولات اخیر و آینده وضعیت اشتغال و بیکاری در ایران با تاکید بر وضعیت اشتغال زنان

نویسنده:
منبع: انجمن جمعیت شناسی ایران ۱۳۸۵ شماره ۱

کلید واژه ها: جمعیت فعال عرضه و تقاضای نیروی انسانی وضعیت شغلی جمعیت شاغل جمعیت بیکار بیکاری پنهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹۶ تعداد دانلود : ۱۸۱۸
چگونگی روند توسعه اقتصادی- اجتماعی هر کشور را منابع انسانی آن تعیین می کنند. منابع انسانی پایه اصلی ثروت ملت ها را تشکیل می دهد. بنابراین، بهره برداری کامل و متناسب از منابع انسانی هر کشور باید به عنوان یکی از هدف های راهبردی توسعه در نظر گرفته شود. هر چند که همه انسان ها به نوعی در فعالیت هایی که ویژگی های کار را دارد، شرکت دارند اما کسانی که به طور عمده درگیر ...
۴۰.

تغییرات نظری و مفهومی در نظریات جمعیت شناسی ‌و توسعه روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۴ شماره ۲۵

کلید واژه ها: توسعه روستایی جمعیت رژیم های جمعیتی نظام اخلاقی تئوری انتقال جمعیت ترتیبات نهادی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
تعداد بازدید : ۳۰۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۳۵
به موازات تغییر در اصول و مفاهیم تئوری‌های جریان عمده توسعه (به‌ویژه نوسازی) در دهه‌های اخیر از جمله تغییر؛ از اصل‌کارکردگرایی به سرزمین گرایی، ازاصل نوسازی استاندارد به تکثرگرایی فرهنگی و ازاصل رشد اقتصادی به پایداری اکولوژیکی، شیوه تحلیل جمعیت و تعاملات آن با پدیده‏های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متحول شد. فرایند این تغییرات را می‌توان از تئوری انتقال جمیعت به رژیم‌های جمعیتی، ازتبیین‌های ساختاری به تحلیل‌های‌نهادی و ازتحلیل در قالب نظریه‏های رفتارمنطقی و عقلانیت آگاهانه به تأکید برهویت و عقلانیت ناآگاهانه مشاهده ‌و تشریح کرد. این نوشتار به بیان فرآیند مذکور در حوزه جمعیت و توسعه روستایی و عمدتاً به تشریح اهمیت عناصر و شرائط نهادی در شکل‌گیری چارچوب‏های نظری به منظور تحلیل جمعیت و توسعه روستایی می‌پردازد

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان