درخت حوزه‌های تخصصی

برای تهیه نقشه یکپارچه و پیوسته از مکان مورد نظر نیاز به روش های درون یابی به منظور پیش بینی مقادیر نامعلوم می باشد. در این خصوص روش های مختلف درون یابی و تخمین های زمین آماری وجود دارد. عوامل مهمی مانند تعداد توزیع مکانی نقاط نمونه برداری و توانایی مدل درون یابی نقش موثری در دقت تهیه نقشه پهنه بندی دارند روش های متعددی برای درون یابی یک متغیر ارائه شده اند که روشهای چند ضلعی های تیسن و وزن دهی بر مبنای عکس فاصله از جمله روش های مرسوم می باشند. به هرحال این روشها به دلیل در نظر نگرفتن همبستگی بین داده ها و بهینه...

یکی از روش‌ های مدیریتی مواجهه با سیل پهنه بندی سیل می باشد. نقشه های پهنه بندی سیل اطلاعات ارزشمندی را در رابطه با طبیعت سیلابها و اثرات آن بر اراضی دشت سیلاب و تعیین حریم رودخانه ها ارائه می دهند. در نتیجه امکان ارسال هشدارهای مناسب در مواقع خطر سیل و تسهیل عملیات امداد و نجات فراهم می شود. منطقه لیقوان در استان آذربایجان ‌شرقی واقع شده است. برای پهنه ‌بندی سیل در این رودخانه پس از مشخص شدن دبی برای دوره بازگشت های مختلف، میزان دبی در هر مقاطع تعیین شد. رقوم سطح آب با مدل HEC-RAS محاسبه و در نهایت نقشه پهنه‌ بندی سیل برای منطقه در محیط GIS به کمک نرم افزار ArcView تهیه شد. لازم به ذکر است جریانات فرعی نیز با استفاده از روابط تجربی و نسبت مساحت‌ها تعیین شدند. نقشه تهیه شده در این مطالعه با توجه به دارا بودن مختصات جغرافیایی و اطلاعات مربوط به عمق سیلاب براحتی قابل پیاده کردن در روی زمین می باشد

در گذشته معماران منظر از سیستم اطلاعات جغرافیایی در طرحهای بزرگ مقیاس مانند برنامه ریزی منطقهای، محیطی، برنامه ریزی و مدیریت منابع طبیعی و اکولوژیک استفاده می کردند. امروزه کاربران gis، به دنبال به کارگیری آن در طرحهای مناظر شهری کوچک مقیاس مانند طراحی محلات و مجتمعهای زیستی هستند. آنها در رابطه با این موضوع به تحقیق و بررسی پرداختند که چگونه در یک فرایند برنامه ریزی مشارکتی محلی از یک سیستم اطلاعات جغرافیایی محلی جهت بهبود ارتباط میان برنامه ریزان...

در این مقاله عامل موثر در روند توسعه زیربنایی راهها و طرح و نقشه راه با اطلاعاتی که در حقیقت به عوارض زمین مربوط می شود و آن هم از تماس بشر با طبیعت متاثر است همچنین به علل پیدایش عوارض و برجستگی های زمین که کاربرد مهمی نیز دارند توجه شده است. بنابراین شکل اولیه و فیزیکی زمین به طرح نقشه های محیطی کمک می کند تا با روش هائی نظیر کاربرد داده های سنجش از دور و تکنیک ...

بارشهای جوی مهم ترین عناصر آب و هوایی ایران به شمار می رود. میزان بارندگی وضعیت حیات را در کشور کنترل می کند. مطالعه بارشهای جوی آن هم از نظر پراکندگی مکانی و توزیع سالانه و فصلی برای تبیین شرایط زندگی و شناخت بالقوه بارندگیهای محلی ضروری است. در این مطالعه، بارندگی یکی از حوضه های آبریز ایران به نام حوضه رودخانه قطور با وسعت 4159 کیلومتر مربع از نظر توزیع زمانی و پراکندگی مکانی (سالیانه ـ فصلی) بررسی شده است. تحلیل آماری ایستگاههای حوضه در دوره آماری 20 ساله، یعنی از سال 1358 تا 1378، در نظر بوده است. میانگین وزنی بارش حوضه بر اساس آمار 20 ساله 349 میلی متر است که فصل تابستان با کمترین بارش فصل خشک محسوب می شود. فصلهای پاییز، زمستان و بهار از نظر شرایط بارندگی در حد قابل قبولی قرار دارد و بیشترین بارش در فصل بهار است.

شناسایی مکان های با پتانسیل بالای وقوع زمین لغزش ها برای مقابله با آن، از اهمیت زیادی برخوردار است. در مطالعه موردی حوضه صفارود، تعداد 33 لغزش مشاهده شده که هدف این تحقیق، شناخت عوامل و پهنه بندی مکان های مستعد وقوع لغزش ها می باشد. پارامترهای خاص موضوع این تحقیق شامل؛ سنگ شناسی، گسل، ارتفاع، شیب، جهت دامنه، بارش، آبراهه، خاک، پوشش گیاهی، راه ارتباطی و آبادی های حوضه بوده و از GIS برای تهیه لایه های اطلاعاتی و ارزشیابی هر یک از عوامل، تلفیق آنها از طریق الگوی وزنی و سرانجام تهیه نقشه قابلیت وقوع لغزش ها، استفاده گردید. برای وزن دهی به معیارها از روش شاخص آماری AHP استفاده شده است. معیار وزن دهی عناصر موجود در هر لایه بر اساس بیشترین نقشی بوده که در داخل آن لایه و در زمین لغزش موثر می باشد. پس از ترکیب لایه های مختلف عوامل اثرگذار در وقوع لغزش ها در محیط GIS، نقشه پهنه بندی خطر لغزش ها در چهار پهنه با خطر بسیار زیاد، زیاد، متوسط و کم به دست آمد و مشخص شد که حدود 31 درصد از سطح حوضه با خطر بسیار زیاد و خطر زیاد لغزش ها روبرو است. بر اساس الگو و پهنه بندی مذکور، 94 درصد از موارد مشاهده شده لغزش ها در پهنه خطر بسیار زیاد و زیاد قرار گرفته که نشان دهنده دقت بالای روش مورد استفاده است.

یکی از شیوه های مهم در طراحی و مدل سازی برای آموزش جغرافیای طبیعی استفاده از نرم افزارهای رایانه ای است. نرم افزارSURFER با قابلیت مدل سازی (دو بعدی و سه بعدی) این امکان را برای آموزش هر چه بهتر جغرافیا فراهم می کند. قابلیت این نرم افزار در طراحی و مدل سازی نقشه های هم ارزش قابل توجه است. این قابلیت جامع را می توان در ترسیم مدلهای سه بعدی نقشه های توپوگرافی، هم آنومالی، هم ثقلی، هم فشار، هم دما، هم بارش، هم عمق، هم روند و... جستجو کرد. در این راستا، طراحی کارتوگرافی رایانه ای مطرح می شود. نمونه سازی و پردازش نمونه ها برای مدل سازی اهمیت زیادی دارد. امروزه با استفاده از نرم افزارهای مختلف می توان گامی فراتر از الگوهای کلاسیک تدریس برداشت و انگیزه های یادگیری را در دانشجویان افزایش داد.

پهنه بندی زمین لغزش یکی از روش هایی است که می توان به کمک آن مناطق بحرانی را به لحاظ پایداری شیب مشخص کرده و از نقشه های پهنه بندی به دست آمده در برنامه ریزی های توسعه پایدار استفاده کرد (کرم، 1381، 25). حوضه اسطرخی شیروان در استان خراسان شمالی در دامنه های شمالی ارتفاعات شاه جهان واقع شده، یکی از زیر حوضه های حوضه بزرگ اترک محسوب می شود. یکی از مشکلات عمده این حوضه وقوع زمین لغزش های متعدد و نسبتا بزرگ است که خسارات زیادی را به بار آورده است. برای شناسایی حرکت های دامنه ای، آنچه بیش از همه لازم می نماید، شناخت همه جانبه عوامل و فرآیندهایی است که به طور مداوم بر روی دامنه ها اثر گذاشته، آنها را به سمت بی ثباتی و یا ثبات سوق می دهد.بر همین اساس، در این مطالعه از روش شاخص آماری AHP2 به منظور پهنه بندی زمین لغزش بهره گرفته شد. عوامل متعددی در این پهنه بندی لحاظ شدند که عبارتند از: بارندگی، درجه حرارت، ماندگاری برف، لیتولوژی، فاصله از گسل، خطواره ها، واحدهای مورفولوژی، سایه و آفتاب، شیب، جهت شیب، طبقات ارتفاعی، تراکم زهکشی، فاصله از رودخانه، گروه های هیدرولوژیک خاک، کاربری اراضی، فاصله از روستا و پوشش گیاهی. در این روش با توجه به وسعت پهنه های لغزشی در هر یک از کلاس های پارامترهای مختلف مورد مطالعه، ارزش وزنی برای هر یک از سلول ها در نظر گرفته شد و نهایتا مجموع ارزش های وزنی برای هر سلول با همپوشانی لایه های مختلف مورد مطالعه به دست آمد. سپس نقشه طبقات خطر زمین لغزش در چهار گروه خیلی زیاد، زیاد، متوسط و کم تهیه شد. بر اساس نقشه پهنه بندی به دست آمده حدود 1.8 درصد از مساحت حوضه در پهنه خطر بسیار زیاد، 20.9 درصد در پهنه خیلی زیاد، 56.9 درصد در پهنه خطر متوسط و 20.4 درصد در پهنه خطر پایین قرار می گیرد.

مورفولوژی شهر چه به مفهوم فرم و شکل و چه کارکرد شهری عاملی موثر در کیفیت هوای یک شهر می‌باشد. سلسله‌مراتب، همجواری و سازگاری کاربری‌ها، شبکه حمل و نقل، بافت شبکه، کاربری اراضی، پوشش زمین و ... از عوامل مورفولوژیکی شهر هستند که بر کیفیت هوای شهر تاثیر می‌گذارند. در این مطالعه بعد از بررسی شرایط مورفولوژیکی موثّر در کیفیت هوای شهر سعی شده است با استفاده از داده‌های آماری و داده‌های سنجش از دور نحوه پراکندگی بعضی از پارامترهای کیفیّت هوای شهر تهران موردبررسی قرارگرفته و با استفاده از داده‌های سازمان محیط زیست برای یک دوره یک ساله متوسط غلظت آلاینده‌ها در ساعات مختلف شبانه‌روز استخراج و به صورت نمودار و جداول نمایش داده شود. با توجه به تأثیر ساختار شهر و مورفولوژی شهر که شرایط محیطی متفاوت از یک خیابان تا خیابان دیگر به‌وجود می‌آورد و کمبود ایستگاه‌های اندازه‌گیری در تهران جهت تهیّه نقش? دقیق پراکندگی آلاینده‌ها از روشی جدید در تهیه نقشه کیفیّت هوای شهر تهران استفاده گردید. این روش که مبتنی بر داده‌های اپتیکی و حرارتی سنجش از دور می‌باشد امکان تهیه نقشه درجه حرارت سطح شهر تهران و توزیع آلاینده CO را بر روی این شهر داده است .

تصاویر با توان تفکیک مکانی بالا مانند IRS به منظور استخراج اطلاعات پوشش زمین در مقیاس محلی تا ناحیه ای مورد استفاده قرار می گیرند. اما استفاده از این تصاویر به صورت چندزمانه بسیار پرهزینه و دسترسی به آنها با محدودیت هایی روبرو است. از سوی دیگر، تصاویر سنجنده MODIS به صورت روزانه در 36 باند مختلف و با توان های تفکیک مکانی 250، 500 و 1000 متر در دسترس قرار می گیرند. اما این تصاویر برای نمایش جزئیات مناطق با تنوع پوشش زیاد مناسب نمی باشند. لذا استفاده همزمان از تصاویر MODIS و IRS می تواند مفید باشد. هدف این تحقیق استفاده از تکنیک جداسازی طیفی برای ترکیب تصاویر IRS و MODIS اخذ شده از منطقه اسلامشهر می باشد. در ابتدا تصویر IRS طبقه بندی شده، سپس سهم هر کلاس در هر یک از پیکسل های تصویر با توان تفکیک مکانی پایین اما توان تفکیک طیفی بالاتر (MODIS) محاسبه می شود. با محاسبه رادیانس هر یک از پیکسل های MODIS و اعمال الگوریتم جداسازی طیفی، مشخصه طیفی برای هریک از انواع پوشش های زمینی موجود مشخص شده و تصویر ترکیب شده حاصل می شود. سپس تصویر IRS و تصویر ترکیب شده به منظور استخراج نقشه پوشش زمینی، طبقه بندی می شوند. بررسی و مقایسه تصاویر طبقه بندی شده، حاکی از همبستگی بالای تصویر ترکیبی طبقه بندی شده با تصویر IRS ، در مقیاس ناحیه ای می باشد. نتایج این روش بستگی زیادی به دقت زمین مرجع نمودن تصاویر با توان تفکیک مکانی بالا و پایین دارد و با افزایش این دقت میتواند بهبود یابد.

امکان‌سنجی استقرار صنایع تبدیلی و تکمیلی تولیدات دامی در استان ایلام می‌تواند ظرفیت‌ها و پتانسـیل‌های بخش دامداری و دامپروری هر یک از شهرستان‌ها را در یک ارزیابی نسبی تعـیین نماید. در این پژوهش روش تحـقیق ترکیبی از روش‌های توصیفی، تحلیلی و اسنادی است. جامعه آماری کل استان و در بر گیرنده کلیه شهرستان ها مـی‌باشد. ازروش تاکسونومی عددی برای رتبه‌بندی شهرستان ها استفاده شده، ابـزارگردآوری اطلاعات به صورت اسنادی، پرسشنامه‌ای و مصاحبه بوده است. نهایتاٌ اولویت هر کدام از شهرستان‌ها به تفکیک در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی، تکمیلی وبسته‌بندی تولیدات دامی در زمینه فرآورده‌های گوشت قرمز، آورده‌های پشم و مو، چرم و سالامبور، گوشت سفید وتولیدات عسل و موم تعیین گردیده است.

مدیریت و بهره برداری اکوسیستم های مرتعی نیاز به شناخت دقیق اجزای آنها و ارتباطات و اثرات متقابل این اجزا با یکدیگر دارد. این تحقیق به منظور تعیین ارتباط بین فاکتورهای خاک و پارامترهای پوشش گیاهی در بخشی از مراتع حوزه "واز" در مساحتی معادل 2296 هکتار، واقع در استان مازندران انجام پذیرفت. برای این منظور 25 واحد کاری از هم پوشانی نقشه های شیب، جهت و ارتفاع با استفاده از GIS، به عنوان پایه و مبنای نمونه برداری پوشش گیاهی و خاک تعیین گردید. فاکتورهای خاک از قبیل ازت، ماده آلی، pH، EC، بافت و ساختمان تعیین و پارامترهای پوشش گیاهی (تاج پوشش و تراکم) برای تعدادی از گونه های مرتعی مشخص شد. سپس با استفاده از روشهای آماری همبستگی بین فاکتورهای خاک با درصد پوشش تاجی و تراکم گونه ها بررسی گردید. نتایج بیانگر آن است که تأثیر فاکتورهای خاک بر روی گونه های گیاهی یکسان نیست. از بین این فاکتورهای مورد مطالعه؛ EC، pH و رس به ترتیب بیشترین اثر را بر روی پوشش تاجی و EC، رس، نیتروژن و pH بیشترین تأثیر را روی تراکم اغلب گونه ها در منطقه داشته است. البته میزان این تأثیر بسته به نوع پوشش متفاوت است. همچنین با توجه به نتایج، مشخص گردید که هر گونه گیاهی در شرایط ادافیکی خاصی قادر به رشد و ادامه حیات می باشد که از شرایط رشد گونه های دیگر متفاوت است.

زمین لرزه ای با قدرت 2/6 ریشتر در تاریخ 28 مه 2004 در البرز مرکزی شمال ایران در ساعت 17:8:46 بوقت محلی بوقوع پیوست. بیشتر مراکز تحقیقاتی زمین لرزه مرکز این زمین لرزه را نزدیک آبادی فیروز آباد در یک عمق 3/28 کیلومتری گزارش نمودند. منطقه فیروز آباد -تویر بخش کوچکی از سلسله جبال مرکزی البرز است و در واقع یکی از چند منطقه بسیار فعال تکتونیکی در منطقه ...