درخت حوزه‌های تخصصی

نقش فناوری اطلاعات در به دست آوردن اهداف توسعه استراتژیک یک سازمان همواره مورد بحث بوده است. در این مقاله تجربیات شرکت توسعه پترو ایران - زیرمجموعه شرکت ملی نفت ایران - در تلاش برای دستیابی به اهداف توسعه استراتژیک شرکت و همچنین دستیابی به اهداف بلندمدت دولت جمهوری اسلامی ایران از طریق توسعه فناوری اطلاعات توضیح داده شده است. در ابتدای پروژه سعی شد یک برنامه قابل انعطاف و یک زمان بندی دقیق آماده شود، شرکت روش تصمیم گیری از پایین به بالا را برگزید که از طریق آن کاربران بالقوه در فرآیند انجام امور مشارکت کرده و مورد مشورت قرار گرفتند. حمایت ستاد مدیریت ارشد برای انتقال به سیستم جدید نیز حیاتی و از ابتدا مورد توجه قرار گرفته بود. اگر چه یک راه حل آماده و تست شده که بتواند نیاز سازمان را مشخص کند وجود نداشت، اما توانایی شناخت مجموعه نرم افزار های مرتبط و تلفیق و یکپارچه سازی آنها از طریق توسعه و بهسازی شبکه داخلی شرکت (Intranet) و پایگاه داده داخلی موجود بود. اکنون کنترل بخش های مختلف آسان تر شده است و همه بخش ها به طور عالی به اطلاعات دسترسی دارند. زمان بندی پروژه ها دقیق تر شده است، لذا، مدیریت قادر شده است که استراتژی بلند مدت را تدوین کند. این بهسازی ها و توسعه ها توانایی رقابتی شرکت را بهبود داده است.

"یکی از گامهای مهم در توسعه شبکه‌های عصبی مصنوعی طراحی معماری شبکه است که تأثیر زیادی بر عملکرد شبکه دارد. در طراحی معماری شبکه‌های عصبی مصنوعی، عواملی از قبیل تعداد لایه‌های پنهان، تعداد نرون‌ها در هر لایه، توابع تبدیل و الگوریتم آموزش باید تعیین شوند. محققان در طراحی معماری شبکه به‌طور عمده از طریق سعی و خطا عمل می‌کنند و یا اینکه اثر متقابل بین عوامل مختلف در طراحی معماری شبکه را در نظر نمی‌گیرند. در این تحقیق، یک مدل مبتنی بر تکنیک طراحی آزمایشها برای طراحی بهینه معماری شبکه عصبی با یادگیری تحت نظارت، با توجه به اثر متقابل بین عوامل ذکرشده، ارائه می‌شود. در این تحقیق، از مدل پیشنهادی برای طراحی معماری شبکه عصبی به منظور پیش‌بینی مصرف نفت‌گاز کل کشور استفاده شده است. به‌منظور مقایسه عملکرد مدل پیشنهادی با استفاده از روش سعی و خطا به‌عنوان یکی از روشهای مرسوم در طراحی معماری، یک مدل شبکه عصبی برای پیش‌بینی مصرف نفت‌گاز توسعه داده شده و طی آن برتری مدل پیشنهادی نشان داده شده است. همچنین برای مقایسه عملکرد شبکه عصبی با روشهای آماری، دو مدل با استفاده از رگرسیون و ARIMA طراحی شده‌اند. نتایج به دست آمده در پیش‌بینی مصرف نفت‌گاز در این بخش نیز نشان می‌دهد که پیش‌بینی با شبکه‌عصبی طراحی شده جوابهای بهتری دارد."

ارزیابی نیازهای فناوری، ابزاری مهم برای شناسایی الزام های فناورانه، توسعه راهبردهای فناوری و تسهیل کننده کسب و توسعه فناوری ها است. برای ارزیابی نیازهای فناوری، شیوه های مختلفی وجود دارد که می توان ارزیابی را در هر سه سطح ملی، بخش و شرکت ها به انجام رساند. در این مقاله ضمن بررسی ضرورت تحقیق و اهمیت فناوری در صنعت پست، با به کارگیری الگوی سازمان توسعه صنعتی ملل متحد و انجام یک مطالعه میدانی جامع و بهره گیری از نظرات متخصصان و صاحبان فن، سطح توانمندی های فناورانه در این صنعت ارزیابی و با شناسایی نیازهای فناوری، راهکارهایی برای بهبود عملکرد خدمات پستی در ایران ارائه شده است. این تحقیق نشان می دهد که شرکت پست ایران بر اساس الگو، در سطح شرکت های "واکنشی" قرار دارد. به این معنی که در بیشتر زمینه های استراتژی، جستجو، جذب فناوری و سایر توانمندی های فناورانه دارای قابلیت های ضعیفی است. با این حال نقاط قوت و فرصت های بالقوه ای وجود دارد که این شرکت می تواند با تکیه برآنها آینده ای نوید بخش را برای این صنعت رقم بزند.

پذیرش فناوری اطلاعات و ارتباطات (آی سی تی)، از اساسی ترین عوامل مؤثر بر موفقیت مراکز فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی است و خود از مجموعه ای از عوامل تاثیر می پذیرد. مقاله حاضر در پی پاسخ بدین پرسش است که «آیا مشخصات فردی کاربران و وضعیت اقتصادی- اجتماعی و اطلاعاتی- ارتباطی خانواده های آنها و نیز ویژگی های نوآوری بر میزان پذیرش آی سی تی در مرکز جامع خدمات آی سی تی قرن آباد مؤثر است؟». در این پژوهش، روش پیمایشی همراه با بررسی های کتابخانه ای و جستجوهای اینترنتی به کار رفته و نمونه مورد مطالعه شامل 218 کاربر است. بر اساس نتایج تحلیل همبستگی و رگرسیون چندگانه، بین متغیر وابسته «میزان پذیرش آی سی تی و متغیرهای مستقل «سن، میزان تحصیلات، جنسیت، وضعیت تاهل، شیوه زندگی، شغل اصلی، و میزان مهارت رایانه ای کاربر، تعداد افراد آشنا با رایانه در خانواده، تعداد افراد اداری در خانواده، میزان تحصیلات خواهربزرگ تر کاربر، میزان انگیزه خانواده از کاربرد آی سی تی به منظور کار و کاریابی و کار از راه دور، پیچیدگی آی سی تی، تصویر ذهنی از آی سی تی، قابلیت رؤیت مزایای آی سی تی، و میزان استفاده خانواده از رسانه های مکتوب»، رابطه مثبت در سطح معنی داری یک درصد وجود دارد؛ همچنین، میزان پذیرش آی سی تی با متغیرهای «میزان انگیزه خانواده از کاربرد آی سی تی به منظور سرگرمی و پر کردن اوقات فراغت کاربران و میزان تحصیلات مادر کاربر» دارای رابطه منفی در سطح معنی داری یک درصد است. در سطح معنی داری پنج درصد نیز رابطه مثبت یا منفی میزان پذیرش با تعداد دیگری ار متغیرها مشخص شد. تعیین ترتیب اهمیت متغیرهای تاثیرگذار، چه در جهت مثبت و چه در جهت منفی، از دیگر نتایج این مقاله است.

"مقدمه: فن آوری اطلاعات مجموعه ای از ابزارها، تجهیزات، دانش و مهارت هاست که از آنها در گردآوری، ذخیره سازی، پردازش و انتقال اطلاعات استفاده می شود. هدف این پژوهش تعیین نتایج توسعه ی فن آوری اطلاعات در واحدهای اداری ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی شیراز از دیدگاه مدیران و کارکنان مربوط در سال 1384 بود. روش بررسی: در این پژوهش کاربردی- توصیفی، 170 از مدیران و کارکنان حوزه ی معاونت های پشتیبانی، آموزشی، پژوهشی و واحدهای اداری و مالی ساختمان مرکزی دانشگاه علوم پزشکی شیراز در سال 1384 بود. پژوهشگر با استفاده از پرسش نامه به جمع آوری اطلاعات پرداخت. این پرسش نامه در برگیرنده ی اطلاعات فردی جامعه پژوهش، زمان و مدت استفاده از فن آوری اطلاعات در انجام وظایف شغلی و مزایا و کاربرد استفاده از فن آوری اطلاعات بود. روایی علمی پرسش نامه باز روش اعتبار محتوا و پایایی آن با Cronbach Alfa مساوی 75/0 اثبات شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS و EXCEL انجام شد. یافته ها: بیشترین فراوانی در مزایای استفاده از فن آوری اطلاعات مربوط به انجام سریعتر وظایف (7/60 درصد) و کمترین مربوط به دستیابی به اهداف شغلی بود (5/18 درصد). بیشترین کاربرد نرم افزارها مربوط به WORD (56 درصد) وکمترین مربوط به نرم افزارهای ارتباطات آنلاین (کنفرانس الکترونیکی، chat و ...) بود (3/5 درصد). نتیجه گیری: مزایای استفاده از فن آوری اطلاعات در واحدهای اداری به کاهش هزینه ها، انجام سریعتر و کیفیت بهتر وظایف محدود می گردد. نبود تأمین امنیت اطلاعات مهم سازمان به علت نبودن نرم افزارهای حفاظتی مناسب، سبب شده است تا پاسخ دهندگان کمترین استقبال را از فن آوری اطلاعات در تأمین امنیت اطلاعات مهم سازمان به عمل آورند."

امروزه روابط برون‌‌سپاری در حوزه خدمات فناوری اطلاعات در سازمانهای محلی نه یک گزینه بلکه یک ضروت استراتژیک محسوب می¬شود تا سازمان¬ها بتوانند بر وظایف اصلی خود تمرکز نمایند و با کاهش هزینه¬های عملیاتی و ریسک فناوری، منابع برون سازمانی را در خدمت اهداف سازمانی خود قرار دهند. در این پژوهش، سازمان¬های محلی استان زنجان که حداقل در یک زمینه به برون‌‌سپاری خدمات فناوری اطلاعات اقدام کرده اند، به عنوان جامعه آماری انتخاب و تاثیر اشتراک دانش مبتنی بر برون‌سپاری با رویکرد اقتضایی در این سازمانها مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته¬های این پژوهش نشان می¬دهد که اشتراک دانش در پرتو متغیرهای وضعی، موفقیت راهبرد برون‌سپاری را تحت تاثیر قرار می¬دهد. به سخن دیگر، رابطه اشتراک دانش به عنوان یک متغیر مستقل با توفیق در برون‌سپاری به عنوان متغیر وابسته از یک سو از متغیر میانجی به نام شراکت‌پذیری تاثیر می‌پذیرد؛ و از سوی دیگر، قابلیت سازمانی در این ارتباط در نقش متغیر تعدیل کننده ظاهر می¬شود. بنابرین، برون‌سپاری خدمات فناوری اطلاعات زمانی موفقیت آمیز خواهد بود که از طریق رابطه شراکت‌پذیری هر یک از طرفین در دانش یکدیگر سهیم شوند و با تقویت قابلیت‌های سازمانی خود برای کاربرد دانش کسب شده در سازمان خود تلاش نمایند.

پدیدة فراگیری الکترونیکی، به‌عنوان یکی از جنبه‌های کاربرد فناوری اطلاعات‌ در سازمان‌ها، دارای ویژگی‌هایی است که توجه سازمان‌ها را به خود جلب کرده است. ویژگی‌های برجستة فراگیری الکترونیکی به سازمان‌ها کمک می‌کند تا با استفاده از فناوری‌های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، جریان تغییرات در سازمان را به سمت مورد نظر هدایت کرده و گونه‌ای آموزش مستمر را در سازمان پدید آورند. این مقاله، با تشریح ویژگی‌های فراگیری الکترونیکی، کاربرد فراگیری الکترونیکی در سازمان‌ها و جایگاه آن در خط‌مشی‌های سازمان، چالش‌های پیش روی استفاده از فراگیری الکترونیکی در سازمان را مورد بررسی قرار می‌دهد.

"مقدمه: امروزه اهمیت و ارزش اطلاعات در سازمان های مراقبت بهداشتی افزایش یافته است. مدیریت این منبع ارزشمند به تخصص و مهارت های متنوعی نیاز دارد. بنابراین مدیران اطلاعات با توجه به توانمندی های خود نقش حیاتی در سازمان های مراقبت بهداشتی ایفا می کنند. با توجه به این موضوع، در این مقاله به اهمیت، نقش و جایگاه مدیران اطلاعات در سازمان های مراقبت بهداشتی آینده پرداخته شد. نتیجه گیری: مدیران اطلاعات، توانمندان راهبردی برای سازمان های مراقبت بهداشتی آینده خواهند بود؛ از این رو مدیران به منظور موفقیت در این کار مهم باید به دانش و مهارت های متنوعی در زمینه های گوناگون مدیریت و فن آوری اطلاعات، امور فنی مرتبط با آن و علوم مدیریت مجهز باشند و فرایندهای مراقبت بهداشتی را به خوبی درک نمایند."

ارزیابی استفاده از فناورى اطلاعات در سازماندهى مواد کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى ایران چکیده: مقدمه: ظهور و گسترش فناوریهاى اطلاعاتى، سازماندهی مواد را نیز چون دیگر کارکردهاى کتابدارى تحت تاثیر قرار داده است. این مطالعه به تعیین وضعیت استفاده از این فناوریهاى اطلاعاتى در بخشهای فهرستنویسی کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى کشور مى پردازد. روش پژوهش : ابزار گردآورى اطلاعات این مطالعه پیمایشى و توصیفى، پرسشنامه محقق ساخته اى مشتمل بر33 سوال بسته و دو سوال باز بود.جامعه ی پژوهش را مسئولان بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى 44 دانشگاه علوم پزشکى کشور تشکیل می دادند. یافته ها: به طور کلى 496 دستگاه رایانه، 108 چاپگر، 29 اسکنر، 27 اسکنر بار کدخوان و 79 سى دى رایتر در این کتابخانه هاى وجود داشت. نرم افزارهاى مورد استفاده پارس آذرخش، کاوش، نوسا و KOHA بودند. 67درصد فهرستنویسان شاغل در این کتابخانه ها مدرک کارشناسى داشتند. بیشترین استفاده از اینترنت در بخش فهرستنویسى تحلیلى و کمترین میزان استفاده از آن در بخش کنترل مستندات بود. به غیر از کتاب، پایان نامه ها در 80درصد کتابخانه ها و وب سایت هاى مرتبط در 5/2درصد از کتابخانه ها فهرست مى شد. کمبود نیروى انسانى متخصص، کمبود رایانه ها و پائین بودن مدل آنها، نداشتن ارتباط مستقیم بااینترنت وکندى وقطع مکررارتباط آن،عدم شناخت ابزارهاى الکترونیکى فهرستنویسى، استفاده از نسخه هاى قدیمى نرم افزار و غیره از مشکلات فهرستنویسان در این کتابخانه ها بود. نتیجه گیری: یافته هاى پژوهش نشان داد که بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى از نظر زیرساختهاى سخت افزارى و نرم افزارى و نیز نیروى انسانى در وضعیت متعادلى به سر نمى برند. از فناوریهاى اطلاعاتى در سطح پائینى استفاده مى شود، هنوز با رویکرد سنتى به فهرستها نگریسته مى شود و به طور کلى برنامه ریزى خاصى براى استفاده از فناوریهاى اطلاعاتى و نیز توسعه فهرستها در این کتابخانه ها وجود ندارد"

"تصمیم گیری در مورد انتخاب تعرفه مناسب برای خدمات بهداشت و درمانی مبتنی بر داشتن اطلاعات در مورد کشش یا حساسیت عرضه کنندگان و متقاضیان خدمات درمانی در واکنش به تغییرات قیمت خدمات (تعرفه) و درآمد است. در غیر این صورت هرگونه تصمیم گیری غیرعلمی و غیر کارشناسی به عدم کارایی و انحراف در تخصیص بهینه منابع جامعه منجر خواهد شد. این تحقیق با هدف تعیین استراتژی کاهش یا افزایش قیمت خدمات درمانی برای افزایش منابع درآمدی بیمارستان های کشور تنظیم شده، و به دنبال پاسخ دادن به این سؤال است: آیا عرضه خدمات درمانی، کم کشش یا با کشش است؟ در این مقاله از روش منطق فازی استفاده شده است. در این روش نظریات کارشناسان خبره در این باره بسیار نقش دارد با استفاده از این روش، کشش عرضه خدمات درمانی حدود 57/0 برآورد شده است. این عدد دارای علامت مثبت است؛ بدین معنی که بین عرضه خدمات درمانی و قیمت خدمات درمانی رابطه مستقیم وجود دارد. هم چنین بیانگر این موضوع است که با افزایش یک درصد قیمت خدمات درمانی فقط انتظار داریم 57/0 درصد مقدار عرضه خدمات درمانی افزایش یابد. "

این مقاله بر آن است تا به نقش مدیریت دانش در سازمان‌‌‌‌‌‌ها، به‌ویژه کتابخانه‌ها، و تأثیر آن در بهبود روند کاری آنها بپردازد. هدف اصلی از مدیریت دانش در یک سازمان تبدیل دانش ضمنی کارکنان، به‌عنوان منبعی مهم در تصمیم‌گیری و اقدام عملی، به دانش صریح و مدون برای رسیدن به اهداف آن است. به هر میزان که میان توانایی‌ها، درک، قوه شناخت و اطلاعات انسان ارتباط نزدیک‌تری برقرار شود، می‌توان به تولید دانش اثربخش‌تر و کاربردی‌تر امیدوار بود. امروزه سازمان‌ها نباید تنها منبع مالی را سرمایه‌های خود بدانند بلکه دانش کارکنان یک سازمان، از مهم‌ترین سرمایه‌های آن به‌شمار می‌آید که انتظار می‌رود مدیریت یک سازمان به‌نحو شایسته و مطلوبی در این زمینه سرمایه‌گذاری کند.