درخت حوزه‌های تخصصی

تحلیل پوششی داده ها (DEA) یک روش برای مشخص کردن مرز کارایی از مجموعه امکان تولید می باشد. در مقابل تحلیل پوششی داده ها مدل دیگری وجود دارد که معکوس تحلیل پوششی داده ها (IDEA) نامیده می شود و برای مشخص کردن مرز ناکارایی از شبه مجموعه امکان تولید می باشد.در این مقاله یک معیار کارایی جدیدی با استفاده از مرز کارایی و ناکارایی و وزن به دست آمده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پیشنهاد می کنیم.

مقدمه: ارزشیابی برنامه های مداخلاتی مبتنی بر جامعه، گامی اساسی و زیربنایی در راستای اصلاح و هدایت برنامه ها به سمت اهداف نظام سلامت است. مطالعه حاضر، راهنمایی مدیریت برنامه و تصمیم گیری جهت اصلاح مسیر از طریق ارزشیابی کیفی فرایند (Process evaluation) یک برنامه مداخلاتی/آموزشی مبتنی بر جامعه تحت عنوان برنامه قلب سالم اصفهان IHHP یا Isfahan Healthy Heart Program را گزارش کرده است. این برنامه با هدف پیشگیری و کنترل بیماری های غیر واگیر شکل گرفته است. ارزشیابی این برنامه هدف کسب بینش نسبت به اجرای مداخلات را دنبال می کند.روش بررسی: مطالعه حاضر یک مطالعه کیفی است. جامعه مورد مطالعه شامل سیاست گذاران، مدیران، مجریان و همکاران اصلی پروژه و نیز ذی نفعان برنامه قلب سالم اصفهان بودند. مکان انجام مطالعه، مشابه با محل های اجرای پروژه های مداخلاتی برنامه در شهرستان اصفهان، زمان آغاز مطالعه سال 1384 و زمان پایان تحلیل سال 1387 بود. اطلاعات از طریق انجام مصاحبه با نمونه ای هدفمند از 60 نفر به دست آمده، با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی مورد تحلیل قرار گرفت.یافته ها: حاصل تحلیل داده های کیفی در قالب چندین دسته طبقه بندی شدند که چهار مورد از مهم ترین آن ها شامل تجارب از منابع، نگرش به مداخلات، عوامل انگیزشی و مشارکت پایدار گزارش گردید.نتیجه گیری: این مطالعه برخی از عوامل زیربنایی موثر بر اجرای مداخلات آموزشی مرتبط با مدیریت سلامت را آشکار ساخت که مهم ترین بخش آن را می توان به عوامل انسانی در سطح عاملین اجرایی تعبیر کرد. نتایج مطالعه با تاکید بر نقش حیاتی منابع در پیشبرد مداخلات آموزشی نشان داد که کیفیت های انسانی مانند نوع نگرش و میل به حرکت به سمت تغییر، تاثیر عمده ای بر پذیرش منابع مصرف شده و مداخلات آموزشی، به ویژه از جانب مدیران و عاملین اجرایی داشت. پیشنهاد می گردد که پذیرش این برنامه آموزشی مبتنی بر جامعه و برنامه های مشابه، از جانب مخاطبان و به ویژه عاملین اجرایی به عنوان عاملی تعیین کننده در نحوه مدیریت و در نتیجه موفقیت برنامه مورد توجه قرار گیرد.

فرایند ادراک عدالت با ابهام و پیچیدگی همراه است و پژوهش هایی که تا به حال در این خصوص انجام شده اند، مفاهیم تئوریک را با روش های معمول اندازه گیری کرده اند و تا به حال با رویکرد کمّی به موضوع سنجش این سازه پیچیده اقدام نشده است، پس طراحی یک روش اندازه گیری که دارای دقت و اعتبار برای شناسایی نکات مکنون این فرایند باشد، لازم به نظر می رسد. هدف مقاله طراحی یک سنجه معتبر و دقیق برای اندازه گیری ادراک عدالت کارکنان با تأکید ویژه بر روش اندازه گیری می باشد که ضمن برخورداری از پشتوانه تئوری انصاف می تواند تورش اندازه گیری را کاهش داده و توان مدیران را برای برخورد فعال با تبعات ادراک بی عدالتی افزایش دهد. در این مقاله از متدلوژی فازی برای مدلسازی فرایند قضاوت ذهنی افراد در مورد عدالت استفاده شده است و پرسشنامه ای با کارکرد کدگشایی از الگوهای ذهنی طراحی و برای هر سؤال وضعیت موجود، وضعیت مطلوب و الگوی ذهنی افراد لحاظ شده است. سپس مدلسازی و اندازه گیری ادراک عدالت از طریق محاسبه فاصله درک شده بین وضعیت موجود و مطلوب و تبدیل آن به یک درجه عضویت در مجموعه فازی انجام شده است. این روش در یک نمونه شامل 50 کارمند بانک ملت آزمایش شده است. پایایی روش فازی و روایی مفهومی آن طبق نتایج آماری تأیید شده و اختلاف میانگین امتیاز ادراک عدالت در سنجش به روش معمولی و روش فازی از طریق آزمون T دو نمونه ای زوجی معنادار بوده است .

پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر وضعیت خلاقیت در دانشگاه از دیدگاه اساتید و دانشجویان انجام گردید. نمونه پژوهش شامل504نفر از اساتید و دانشجویان (از تمامی رشته های تحصیلی) دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار بود که با روش نمونه گیری طبقه ای و بصورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار تحقیق شامل دو پرسشنامه(عوامل مؤثر بر خلاقیت) بود که از نظر شاخص های روان سنجی مورد تائید قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون خی دو و فریدمن استفاده گردید. نتایج نشان داد که از دیدگاه اساتید و دانشجویان عامل اجتماعی-آموزشی، انگیزشی و مدیریتی بیشترین تأثیر معنیدار را بر وضعیت خلاقیت در دانشگاه دارند. همچنین اساتید و دانشجویان خود را خلاق دانسته و اساتید نگرش مثبت تر و معنیداری نسبت به دانشجویان داشتند.

مزیت رقابتی اصلی سازمان های امروزی، دانش است. دانش ابزار قدرتمندی است که روز به روز در حال توسعه و تغییر است؛ کنترل و مدیریت دانش نیازمند کسب مهارت های ویژه ای است و به تناسب نوع فعالیت سازمان ها، این مهارت ها با یکدیگر متفاوت هستند. تحقیقات زیادی برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش انجام شده است و در هر یک از این پژوهش ها عوامل کلیدی موفقیت متفاوتی معرفی شده است. در این مقاله کوشش شده که با استفاده از تحقیقات انجام گرفته، مدلی جامع برای شناسایی عوامل کلیدی موفقیت برای پیاده سازی سیستم مدیریت دانش در دانشگاه ها ارائه شود. در این پژوهش عوامل کلیدی موفقیت در پیاده سازی مدیریت دانش در دانشگاه ها شناسایی شدند، سپس برای هر یک از این عوامل شاخص هایی تعریف شدند و سپس با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی ابعاد و شاخص های به دست آمده در دانشگاه های شهر تهران مورد آزمون و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند و ابعاد اصلی و عوامل آن استخراج شدند. در نهایت از طریق آزمون فریدمن عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در دانشگاه ها، اولویت بندی شدند. عوامل کلیدی موفقیت شناسایی شده در این پژوهش می تواند به عنوان راهنمایی چارچوبی مناسب برای سنجش میزان آمادگی دانشگاه ها و مراکز علمی و پژوهشی کشور برای پیاده سازی مدیریت دانش مورد استفاده قرار بگیرد.

جهان پرتلاطم و متغیر امروز تصمیم گیری در سازمانها را با مشکلات و چالش های جدی روبرو ساخته است، خصوصا در تصمیم گیریهای راهبردی (استراتژیک) که دورنگرند، جهت گیریهای آینده سازمان را مشخص می سازند و اجرای آنها معمولا به منابع زیادی نیاز دارند. با اینکه تصمیم گیری در مدیریت از مهمترین کارهای مدیران به حساب می آید (پیرس و رابینسون، 1989، مارک، 1997) ولی با این همه پژوهشها و بررسیهای انجام شده در این زمینه و عوامل موثر بر آن محدود بوده ضمن اینکه برخی از آنها به نتایجی متفاوت دست یافته اند. در مورد تاثیر خطرپذیری مدیر بر فرایند تصمیم گیری و یا رابطه آن با کیفیت تصمیم، مطالعات محدودی انجام پذیرفته که در مواردی نتایجی متضاد بدست آمده است، برای نمونه هیت و تیلور، (1991) معتقدند بین میزان خطرپذیری مدیر و فرایند تصمیم گیری رابطه معنی دار وجود ندارد در حالیکه پاپاداکیس و همکارانش، (1998) بین خطرپذیری مدیر و شیوه تصمیم گیری رابطه ای معنی دار و معکوس یافته اند. در این مطالعه تاثیر میزان خطرپذیری مدیر بر کیفیت تصمیم بررسی گردیده و نقش فرایند عقلایی تصمیم گیری به عنوان متغیری مداخله گر در این زمینه مورد توجه قرار گرفته است. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون و رگرسیون سلسله مراتبی داده های 102 پرسشنامه دریافتی از مدیران موسسات صنایع غذایی مستقر در استان تهران نشان می دهد که میزان خطرپذیری مدیر بر کیفیت تصمیم اثری معنی دار دارد، ضمن اینکه فرایند عقلایی تصمیم گیری به عنوان متغیری مداخله گر این تاثیر گذاری را استنباط و توصیف می نماید.