محمد اعظمی

در نبود برنامه ریزی مناسب برای فقرای شهری، این فقرا هستند که دست به برنامه ریزی می زنند و سکونتگاه هایی را به صورت خودانگیخته به وجود می آورند که به دلیل عدم توجه سیاست گذاران شهری، یکی از نتایج آن عدم توجه به توسعه شهری پایدار می تواند باشد. در محله های اسلامیه و پهنه ی غربی دولت آباد شهر کرمانشاه نیز، اجرایی نشدن طرح تفصیلی شهری به خصوص در احداث کاربری های مصوب، منجر به تضعیف کاربری های خدمات شهری در این محله ها شده است. هدف از این پژوهش تعریف شاخص های پایداری کاربری اراضی شهری است تا از این طریق بتوان پایداری شهری در سکونتگاه های غیررسمی به ویژه محله دولت آباد شهر کرمانشاه را ارزیابی نمود.در این پژوهش با استفاده از دو روش مقایسه ی روند در طول یک زمان و مقایسه با استانداردها به صورت مطلق با استفاده از روش تحلیل SWOT نقش عوامل مختلف را در ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی بر پایداری کالبدی محله دولت آباد سنجیده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که در محله های مورد بررسی در بعد کالبدی به جز دو شاخص پوشش پیاده روها و سرانه کاربری ها به استثنای کاربری تجاری، مطلوبیت لازم وجود دارد. در بعد اجتماعی و اقتصادی نیز، دو شاخص تراکم جمعیتی و حس تعلق به مکان از نظر پایداری در این محله ها مطلوب است، اما همکاری با سازمان های دولتی و اشتغال به فعالیت های غیررسمی، پایداری اقتصادی را تحت تأثیر منفی قرار داده است. در شاخص های امنیت و ایمنی، ارزش زمین و املاک، نظافت و پسماند و فضای سبز نیز در این محله ها ناپایداری وجود دارد.

    هدف: اشتراک دانش یک امر حیاتی برای سازمان هاست که آن را به صورت فعالیت های ارسال و توزیع دانش از یک فرد، گروه و یا سازمان به فرد، گروه و یا سازمان دیگر تعریف کرده اند. لذا این پژوهش با هدف بررسی عوامل مؤثر بر اشتراک دانش اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر پیمایشی از نوع تحلیلی است. جامعه آماری این مطالعه شامل 395 نفر از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشگی کرمان است که با استفاده از ضریب همبستگی، حجم نمونه 120 نفر تعیین گردید. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته و بر اساس نظریه رفتار برنامه ریزی شده است و با ضریب همبستگی 74 درصد پرسشنامه پایا است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی، توزیع فراوانی، درصد، واریانس، میانگین و انحراف معیار و در سطح آمار استنباطی از آزمون مدل خطی عمومی استفاده شده است و نرم افزار مورد استفاده 16spss می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش بیانگر آن است میان نگرش و قصد اشتراک دانش اعضای هیأت علمی رابطه معنی داری وجود ندارد، اما رابطه میان هنجارهای ذهنی و کنترل رفتاری درک شده با قصد اشتراک دانش در اعضای هیات علمی مثبت و معنی دار است. همچنین میان اطلاعات دموگرافیک ( شامل سن، جنس، دانشکده محل فعالیت، مرتبه علمی، مدرک تحصیلی و سابقه هیات علمی) با نگرش و هنجارهای ذهنی رابطه معنی دار نمی باشد، اما میان اطلاعات دموگرافیک و کنترل رفتاری درک شده و قصد، فقط بر اساس مرتبه افراد شرکت کننده در پژوهش تفاوت معنی داری مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که نظریه رفتار برنامه ریزی شده در خصوص بیان و شناسایی عوامل موثر بر اشتراک دانش تاثیرگذار می باشد. علاوه بر سازه های این نظریه، برخی از متغیرهای زمینه ای مانند مرتبه علمی اعضای هیات علمی نیز می تواند بر قصد اشتراک دانش اثرگذار باشند. جهت ارتقاء رفتار اشتراک دانش اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان، لازم است متولیان آموزش و پرورش دانشگاه اقدامات اصلاحی بهبود نگرش اعضای هیات علمی را در دستور کار قرار دهند.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی دیدگاه مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان نسبت به دورکاری و شناسایی مزایا و موانع آن طراحی و انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نظر شیوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه کتابداران شاغل در کتابخانه های عمومی استان کرمان می باشد . در این مطالعه از یک پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. برای سنجش روایی از نظر متخصصان رشته کتابداری و اطلاع رسانی و برای بررسی پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید، بر این اساس میزان آلفای کرونباخ عدد 70 / 0 به دست آمد. یافته ها: میزان آشنایی مدیران و کتابداران کتابخانه های عمومی استان کرمان با دورکاری در حد بالایی می باشد. بین میزان آشنایی مدیران و کتابداران با دورکاری بر حسب مدرک تحصیلی و جنسیت تفاوت معنی داری مشاهده نشد. بخش های مناسب کتابخانه جهت انجام دورکاری از دیدگاه مدیران و کتابداران به ترتیب بخش مجموعه سازی، بخش فهرست نویسی، بخش امانت و بخش اطلاع رسانی و امکانات مورد نیاز جهت انجام دورکاری به ترتیب کامپیوتر، مودم، موبایل، فکس، تلفن و در نهایت پرینتر می باشند. کتابخانه های مورد بررسی توانسته بودند در حد متوسط زمینه دورکاری را فراهم نمایند. آزمودنی ها، کاهش زمان و هزینه رفت وآمد را مهم ترین عامل در پذیرش دورکاری و کاهش استرس کاری به واسطه نظارت را به عنوان عاملی کم اهمیت در پذیرش دورکاری تلقی کردند. به زعم مشارکت کنندگان، آموزش مزایا و معایب دورکاری به مدیران و تصمیم گیران می تواند مهم ترین عامل برای گسترش دورکاری باشد. به طور کلی می توان گفت که مدیران وکتابداران دیدگاه موافقی نسبت به استفاده از دورکاری در بخش های مختلف کتابخانه های مورد بررسی دارند. اصالت/ارزش: تاکنون به ندرت پژوهشی در زمینه به کارگیری دورکاری در خدمات کتابخانه های عمومی انجام شده است. در این پژوهش سعی شده است تمامی جوانب موضوع از جمله شناسایی مزایا، موانع و راه های گسترش آن مورد بحث و بررسی قرارگیرد.

هدف: تبیین سیر تبدیل ایده به پدیده در علوم انسانی ایران و ارائه الگوی تجربی در آن. روش/ رویکرد پژوهش: در این پیمایش از تمامی اعضای هیأت علمی علوم انسانی در دانشگاه های سراسر کشور نظرسنجی شد. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه پژوهشگرساخته ای بود که براساس مدل ترجمان دانش انستیتو ناتوانی و بازتوانی امریکا تنظیم شد. برای مدل سازی معادلات ساختاری، تعیین رابطه علّی بین متغیرها و ارائه الگوی مناسب از نرم افزار Lisrel 8.8 و SPSS18 استفاده شد. یافته ها: یافته های این پژوهش پس از بررسی مؤلفه های نایدرر (2006) در جامعه پژوهش نشان داد که در مجموع، 4/73% از اعضای هیأت علمی در رشته های علوم انسانی وضعیت فرایند تبدیل ایده به پدیده رابه صورت ضعیف و فقط 4/3% از اعضاء هیئت علمی وضعیت ترجمان دانش در این حوزه را خوب ارزیابی کرده اند. رویکرد معادلات ساختاری نشان داد که مؤلفه های مذکور بر حوزه ترجمان دانش در علوم انسانی ایران تأثیر گذاشته است؛ بنابراین، می توانند ترجمان دانش در این حوزه نیز قابلبیت اجرا شدن دارد.در آن اجرایی شوند و بیشترین میانگین مربوط به شاخص کاربران (351/0) می باشد بنابراین الگوی تجربی سیر تبدیل ایده به پدیده در علوم انسانی ایران تبیین گردید. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد تبدیل ایده به پدیده ، تسریع کننده چرخه دانش وسرعت بخش سبب تسریع کاربردی کردن نتایج تولیدات علمی استیافته های پژوهشی خواهد شد. توجه به علوم انسانی و پژوهش های انجام شده در اینعلوم حوزه، باعث رشد معنوی و تفکر درونی جامعه و تشکیل و تکامل کرسی های نظریه پردازی شده و استفاده از یافته های این پژوهش ها تکامل فکری جامعه و تکمیل فرایند تبدیل ایده به پدیده را در پی خواهد داشت.

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی محیط رابط پایگاه های اطلاعاتی ابسکو (Ebsco)، پروکوئست (Proquest) و ساینس-دایرکت (ScienceDirect) در پشتیبانی از الگوی رفتار اطلاع جویی کاربران براساس نظریه معنابخشی می باشد. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و از رویکردی ترکیبی انجام پذیرفته است. جامعه آن از میان دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری در حوزه های علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/فنی- مهندسی دانشگاه فردوسی انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده های کمی از آمار استنباطی و داده های کیفی از تحلیل محتوا استفاده گردید. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی مورد بررسی از فرایند اطلاع جویی کاربران براساس مؤلفه های الگوی معنابخشی دروین پشتیبانی می کند. همچنین این یافته ها مشخص کرد که کمک محیط رابط پایگاه های اطلاعاتی از رفتار اطلاع جویی کاربران در سطح مطلوبی است. از نتایج پژوهش حاضر چنین برآمد محیط های رابط کنونی نه تنها از رفتار اطلاع جویی کاربران پشتیبانی می کنند، بلکه آنها را در موقعیت های دشوار، پیچیده و ابهام زا همراهی می کنند. همچنین نتایج بیانگر این است که راهبردهای الگوی معنابخشی دروین در محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی کاربرد دارند و احتمالاً در بازطراحی و ارتقاء این محیط ها می توانند مؤثر واقع شوند.

هدف: این پژوهش با هدف تعیین میزان تأثیر قراردادهای روان شناختی و اعتماد سازمانی بر تعهد سازمانی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر کرمان طراحی و اجرا گردید. روش: در این پژوهش پیمایشی، از روش آماری همبستگی از نوع معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه مورد بررسی کل کتابداران شهر کرمان بود. نمونه مورد بررسی بر اساس فرمول کوکران 120 مشارکت کننده برآورد شد که به شیوه خوشه ای تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور گردآوری اطلاعات از سه پرسشنامه تعهد سازمانی، اعتماد سازمانی و قراردادهای روان شناختی استفاده گردید. داده های به دست آمده به روش معادله یابی ساختاری با کمک نرم افزار PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های به دست آمده نشان داد که اولاً مدل از برازش خوبی برخوردار است و ثانیاً تمامی مسیرهای مستقیم و غیرمستقیم به جز مسیر مستقیم قراردادهای روان شناختی با تعهد سازمانی معنی دار است (01/0>Pvalue). مدل نهایی با حذف مسیر مستقیم قراردادهای روان شناختی بر تعهد سازمانی ارائه گردید. همچنین در بررسی مؤلفه های تعهد سازمانی کتابداران بر حسب جنسیت، نتایج نشان داد که مردان در مقایسه با زنان از تعهد مستمر بالاتری به لحاظ آماری (01/0>Pvalue) برخوردارند. اصالت/ارزش: با توجه به نتایج این پژوهش و نقش قراردادهای روان شناختی بر اعتماد سازمانی و به دنبال آن تعهد سازمانی می توان بیان داشت که تعهد سازمانی کتابداران در گرو ایجاد قراردادهای روان شناختی بوده که منجر به اعتماد گردیده است و این، اعتماد تعهد سازمانی کارکنان را به دنبال خواهد داشت. بنابراین ایجاد قراردادهای روان شناختی که منتج به نگرش مثبت کارکنان و به دنبال آن تعهد سازمانی آنان به کتابخانه شود، ضروری به نظر می رسد.

چکیده امروزه یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. روشن است که پدیده اسکان غیررسمی یکی از مهم ترین مشکلات شهرهای بزرگ و تا اندازه ای شهرهای کوچک در حال حاضر ایران است. اما نکته دارای اهمیت در این میان وجود شاخص ها و معیارهای متفاوتی است که این سکونتگاه ها در شهرهای مختلف بر اساس آن تعیین و تعریف می شوند. پرسش اساسی این است که سکونتگاه های غیررسمی دارای چه معیارها و شاخص های مشترکی هستند و کدام ویژگی آن ها برای رسیدن به تعریف همسان این پدیده از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ در این پژوهش با رویکردی تحلیلی و توصیفی با استفاده از مطالعات اسنادی و برداشت های میدانی، ویژگیها و معیارهای تعریف یک سکونتگاه غیررسمی تحلیل شده است. به نحوی که الگویی تعمیم پذیر برای شاخص های سکونتگاه های غیررسمی در ایران ارائه شود. این پژوهش نشان می دهد که اگرچه با توجه به ویژگی های هر شهر و روند تشکیل سکونتگاه های غیررسمی، هر سکونتگاه ها دارای ویژگی ها و شاخص های منحصر به فردی است، اما شاخص های عمومی از جمله ویژگی کمی و کیفی مسکن، زیرساخت ها، معیارهای اقتصادی و اجتماعی مشترکی را می توان برای سکونتگاه ها تعریف کرد. تسهیلات رفاهی پایین تر از میانگین شهر، کیفیت نازل ساختار مسکن و غیررسمی بودن روند ساخت، بهداشت ناکافی، تراکم زیاد، سرانه های شهری اندک، مکان گزینی نامناسب، اقتصاد خانوار ضعیف و متکی به بخش غیررسمی اقتصاد و نبود امنیت تصرف به مثابه شاخص های کلی ویژگی های مشترکی به شمار می روند.

مقدمه / هدف: پایگاه های اطلاعات علمی مهم ترین و پرکاربردترین منابعی هستند که اطلاعات موجود در آنها از طریق رابط کاربر قابل دسترسی است. یکی از راهکارها برای بر طرف ساختن چالشهای موجود در محیط رابط کاربر، بررسی این محیط بر پایه دیدگاه و رفتار اطلاع جویی کاربران است. هدف این پژوهش، ارزیابی قابلیت فهم پذیری محیط رابط پایگاه های اطلاعاتی ابسکو، پروکوئست و ساینس دایرکت و میزان هدفمندبودن رفتار اطلاع جویی کاربران برپایه الگوی الیس می باشد. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با استفاده از روش پیمایشی و با رویکردی ترکیبی (فایلهای ثبت رخداد جستجو و بلنداندیشی کاربران و سیاهه وارسی) با تأکید بر فهم پذیری عناصر محیط رابط و بر پایه مؤلفه های رفتار اطلاع جویی کاربران انجام پذیرفته است. جامعه آن از میان دانشجویان مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکتری در حوزه های علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/فنی- مهندسی دانشگاه فردوسی انتخاب شد. برای تجزیه و تحلیل داده های کمّی، از آمار توصیفی و استنباطی به کمک نرم افزاز آماری SPSS 16 و داده های کیفی، از تحلیل محتوا استفاده گردید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد میزان قابل فهم بودن عناصر محیط رابط در پایگاه های مورد بررسی، میانگینی متوسط به بالاتر دارد. یافته های دیگر نشان داد میانگین بالای پاسخها نشان دهنده وجود هدف در به کارگیری هر یک از عناصر محیط رابط کاربر پایگاه های اطلاعاتی به وسیله آزمودنیهاست. همچنین آزمون فرضیه ها نشان داد تفاوتی در رفتار اطلاع جویی کاربران دو حوزه تحصیلی علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/فنی - مهندسی از نظر به کارگیری مؤلفه های رفتار اطلاع جویی الگوی الیس(شروع، پیوندیابی، مرور، تمایزیابی، ردگیری و برگیری) وجود ندارد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی رفتار اطلاعیابی پرستاران و شناسایی نیازهای اطلاعاتی آنها از طریق تحلیل مقالات پژوهشی منتشر شده در این حوزه در مجلات بینالمللی است. روش: در پژوهش حاضر از روش سندی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل مقالات حوزه رفتار اطلاعیابی پرستاران نمایه شده در پایگاههای اطلاعاتی پاب مد، سینال، ساینسدایرکت، مدلاین، پرکوئست، اِمِرالد، اِبسکو و موتور جستوجوی گوگل اِسکالر در فاصله سالهای 2000 تا 2009 میباشد. یافتهها: یافته های تحقیق نشان داد که پرستاران بهمنظور کسب اطلاعات تخصصی، روزآمدسازی و ارتقاء دانش شخصی، رفع نیازهای بالینی بیماران از جمله پیشگیری، تشخیص، درمان و دریافت اطلاعات دارویی از منابع انسانی و متون پزشکی استفاده میکنند. مشورت با همکاران و پزشکان و بررسی مدارک بیماران مهمترین منابع اطلاعاتی پرستاران است. الگوی پرستاری مبتنی بر شواهد، الگوی رایج جستوجوی اطلاعات در میان پرستاران است. انگیزه پرستاران از جستوجوی اطلاعات، پاسخگویی به سؤالات بیماران، رفع ابهامات موجود در متون تخصصی و پروندههای بیماران میباشد. مهم ترین موانع جستوجوی اطلاعات پرستاران کمبود وقت، در دسترس نبودن منابع، مشغله کاری، فقدان مهارتهای اطلاعیابی لازم، و آشنا نبودن با منابع اطلاعاتی است. اتکاء به همکاران، کمتوجهی به متون رشته و منابع اطلاعاتی الکترونیکی از چالشهای اصلی رفتار اطلاعیابی در این حوزه بهشمار میرود. اصالت/ ارزش: گردش اطلاعات و استفاده بهینه و مطلوب از آن در جامعه اطلاعاتی وابسته به میزان انطباقپذیری میان اطلاعات و کاربران است. از سوی دیگر چالش اصلی پرستاران، اتخاذ تصمیمات فوری و دقیق در مواقع بحرانی است. نتایج این تحقیق می تواند در برنامه ریزی های آینده برای رفع نیازهای اطلاعاتی، استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی، و شناسایی الگوی رایج اطلاعیابی پرستاران راهگشا باشد.

پژوهش حاضر با استفاده از آمارها و شاخصهای مؤسسه اطلاعات علمی و پرسشنامه، میزان مشارکت اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان در تولید علم طی سالهای 2000 تا 2007 و عوامل مؤثر بر آن را بررسی نموده است. این پژوهش یک مطالعة توصیفی ـ تحلیلی است. بر اساس آمار به دست آمده در پایگاه web of science  تعداد مقاله های اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی کرمان طی سالهای 2000 تا2007 بیش از 3 15 عنوان است که بیشترین تعداد مقاله به سال 2007 با 48 عنوان وکمترین تعداد به سال 2000 با 3 عنوان مربوط است. همچنین، نتایج به دست آمده نشان میدهد دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی کرمان با 97 عنوان از مجموع 153 مقاله، بیشترین تولید را در بین دانشکده های وابسته به دانشگاه به خود اختصاص داده است. بیشترین میزان استناد( 252 استناد)، به مقاله های تألیفی اعضای هیئت علمی دانشکده پزشکی صورت گرفته است. تعداد مقاله های خارجی منتشر شدة اعضای هیئت علمی در مجله های غیر وابسته به ISI، 179 مقاله و تعداد مقاله های داخلی617 عنوان مقاله است. تأثیر برنامه های تشویقی دانشگاه در ایجاد انگیزه اعضای هیئت علمی برای چاپ مقاله در مجله های تحت پوشش ISI به طور میانگین ضعیف است. همچنین، بین میزان آشنایی اعضای هیئت علمی دانشگاه با زبان انگلیسی و روش تحقیق و تعداد مقاله های چاپ شده آنان در مجله های تحت پوشش  ISIرابطه معناداری وجود دارد

هدف این پژوهش تعیین میزان همخوانی محیط رابط پایگاه‌ها‏ی اطلاعاتی «ابسکو»، «امرالد»، «پروکوئست»، و «ساینس دایرکت» با عناصر رفتار اطلاع‏یابی مدل «الیس» است که عبارت‌اند از: شروع، پیوند‏یابی، مرور، تمایز، بازبینی، و استخراج. پژوهشگران با استفاده از روش مشاهده مستقیم و استفاده از یک سیاهه بازبینی به بررسی میزان پشتیبانی محیط رابط پایگاه‏های مورد بررسی از کارکردهای عناصر این مدل پرداخت. نتایج نشان داد که در طراحی رابط‏کاربر پایگاه‌ها‏ی مورد بررسی، عناصر رفتار اطلاع‏یابی مدل الیس کم‌تر مورد توجه واقع شده‏‏اند. ازجمله عنصر «شروع»، «پیوند‏یابی» و «تمایز» تا حدودی به‌وسیله برخی از محیط‌های رابط‏کاربر پایگاه‌های مورد بررسی حمایت می‏‏شوند؛ ‏اما دیگر عناصر رفتار اطلاع‏یابی (تورق، بازنگری، و استخراج) در ساختار رابط‏کاربر این پایگاه‌ها ‏‏لحاظ نشده‏‏اند. به‌طورکلی میزان مطابقت و همخوانی رابط‏کاربر پایگاه‌ها‏ی اطلاعاتی با عناصر رفتار اطلاع‏یابی الیس در حد متوسط است. بنابراین، استفاده از این عناصر در طراحی و ارزیابی محیط رابط می‏‏تو‏‏اند تأثیر زیادی بر بهینه‏شدن محیط رابط پایگاه‌های اطلاعاتی و درنتیجه بر فرآیند جستجو و بازیابی داشته باشد.