نعمت الله اکبری

نعمت الله اکبری

مدرک تحصیلی: استاد تمام، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.
پست الکترونیکی: n-akbari1344@ase.ui.ac.ir

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۸۶ مورد.
۲۱.

تحلیل اثرات متغیرهای اقتصادی بر تعداد گردشگران بین المللی وارد شده به ایران، با تأکید بر رشد اقتصادی و اشتغال (1396-1368)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری رشد اقتصادی اشتغال صادرات معادلات همزمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۱۴۴
گردشگری یکی از بزرگ ترین صنایع در دنیاست که از مهم ترین عوامل اشتغال زایی بوده و برای سرمایه گذاری منجر به رشد، انگیزه زیادی را به وجود آورده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با کمک سیستم معادلات همزمان و پس از تعیین وضعیت شناسایی معادلات به صورت «بیش از حد مشخص»، نتایج را با استفاده از شیوه 3SLS برآورد کرده است. نتایج نشان می دهد که 1 درصد افزایش در GDP جهانی، تعداد گردشگران ورودی به ایران را 87/2 درصد کاهش خواهد داد. همچنین 1 درصد افزایش در GDP ایران سبب افزایش 28/4 درصدی تعداد گردشگران ورودی به کشور خواهد بود. با افزایش نرخ ارز به میزان 1 درصد نیز، 6/0 درصد به بازدیدکنندگان از ایران افزوده شده است. از سوی دیگر با مساعد بودن سیاست های دولت برای گردشگری، 31/0 درصد به تعداد گردشگران وارد شده به کشور افزوده شده است. پیرامون اثر گردشگری بر رشد اقتصادی هم با 1 درصد افزایش تعداد گردشگران بین المللی ورودی، رشد اقتصادی 15/0 درصد افزایش خواهد یافت. در مورد اثر متغیر گردشگری بر اشتغال هم با 1 درصد افزایش در تعداد گردشگران بین المللی، اشتغال به میزان 05/0 درصد افزایش می یابد. طبقه بندی JEL : L83 ، O47 ، E24 ، C32  
۲۲.

شناسایی مؤلفه های مؤثر در تقاضا برای سفر به مقاصد گردشگریِ فرهنگی تاریخی (نمونه پژوهی: اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتخاب مقصد مقاصد فرهنگی تاریخی تقاضای سفر نظریه لنکستر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۵۲۸
کارگزاران مقاصد گردشگری علاقه مندند دریابند گردشگران در انتخاب این مقاصد از چه عواملی تأثیر می پذیرند. در الگوهای اقتصادی متعارف که تقاضای سفر را بررسی کرده اند عواملی همچون سطح درآمد در سرزمین مبدأ، سطح قیمت ها در مقصد و نرخ ارز در کانون توجه بوده اند. در این میان به برخی نظریه ها همچون لنکستر یا بی توجهی شده است یا به علت دشواری، در نیمه راه رها شده اند. پرسش مهم آن است که چه کسی بهتر از خود گردشگر می تواند اظهار کند کدامین عوامل بر انتخاب مقصد ازجانب او مؤثر بوده اند. مقاﻟه حاضر ضمن واکاوی مبانی نظری انتخاب مقصد ازسوی گردشگران، نتایج حاصل از 384 پرسشناﻣه تکمیل شده نزد گردشگران فرهنگی تاریخی را بررسی کرده است. تعیین حجم نمونه براساس جدول مورگان، برای جاﻣﻌه نامحدود انجام پذیرفته و کفایت نمونه با آزمون KMO سنجیده شده است. روایی پرسشنامه به صورت صوری ﺗﺄیید شده و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ سنجیده شده است. براساس نتایج، پنج عامل قیمت، جاذبه های اصیل و منحصربه فرد، ایمنی و امنیت، نگرش مردم و مقام های جاﻣﻌه محلی به گردشگر و نیز خدمات گردشگری در حکم عوامل مؤثر بر انتخاب مقاصد فرهنگی تاریخی شناسایی شده اند. عوامل معرفی شده حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی، در مجموع تبیین کننده 414/57درصد از عوامل انتخاب مقصد ازسوی جامعه آماری مدنظر بوده اند.
۲۳.

پیامدهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی افزایش ورودیهای زنان در آموزش عالی کشور از دیدگاه اعضای هیات علمی و دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش عالی پیامدهای فرهنگی – اجتماعی و آموزشی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۳۹۹
رشد چشمگیر حضور زنان در سطوح مختلف آموزش عالی در ایران و افزایش پذیرش دانشجویان دختر در دانشگاه ها به بیش از 60 درصد و بالاتر از آن در دهه گذشته، موضوعی است که توجه بسیاری از صاحب نظران رشته های مختلف را به خود معطوف نموده است. برخی پیداش این پدیده را مثبت و آن را یک فرصت برای توسعه جامعه تلقی نموده و در مقابل عده ای با بیان پیامد های منفی، آن را مقدمه ای برای بحران در آینده می دانند. هدف این پژوهش بررسی پیامدهای فرهنگی، اجتماعی و آموزشی این پدیده است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش توصیفی – پیمایشی است. جامعه آماری را اساتید و دانشجویان دانشگاه های اصفهان، صنعتی اصفهان و هنر تشکیل داده اند. در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم استفاده شده است. حجم نمونه به دست آمده برای اساتید 150 و برای دانشجویان 316 نفر بود. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید. روایی پرسشنامه مورد تأیید پنج نفر از اساتید قرار گرفت و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ بررسی و 91/0 محاسبه شد و سپس تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام گردید. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که افزایش میزان قبولی دختران از نظر اساتید و دانشجویان بر پیدایش هر سه پیامد فرهنگی، اجتماعی و آموزشی بیش از حد متوسط تاثیر داشته و در سطح خطای 05/0 معنادار است. به علاوه، از نظر اساتید میانگین پیامدهای فرهنگی و اجتماعی و از نظر دانشجویان میانگین پیامدهای آموزشی بالاتر بود. در پایان با توجه به نکات مثبت و منفی افزایش ورودیهای دختر توصیه می شود که زمینه ای برای افزایش آگاهی دختران نسبت به موقعیت های زندگی فراهم گردد تا درپی آن تصمیمات مناسب تری اتخاذ کنند.
۲۴.

تحلیل فضایی تأثیر قانون هدفمند سازی یارانه ها بر مصرف انرژی خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل فضایی هدفمندسازی یارانه ها مصرف انرژی پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانوار شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۸
یکی از اهداف اساسی دولت نهم از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه-ها ایجاد زیرساخت های لازم برای توزیع عادلانه تر مصرف انرژی در بخش خانگی بوده است. پژوهش حاضر با تأکید بر جدایی گزینی جغرافیایی طبقات اجتماعی در جوامع شهری، به تحلیل فضایی تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه ها بر مصرف برق خانوار در مناطق شهر اصفهان پس از گذشت حدود سه سال از اجرای آن (پایان فاز اول) می پردازد. در این رابطه ابتدا با به کارگیری روش تاپسیس به رتبه بندی مناطق شهری اصفهان از منظر پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانوار پرداخته شده و سپس با روش خوشه بندی سلسله مراتبی، مناطق کلان شهر اصفهان در 5 سطح خوشه بندی شده اند. پس از آن، جهت تبیین تفاوت های میان خوشه-ها از نظر میزان کاهش مصرف برق خانوار پس از اجرای قانون ازآزمون های آماری استنباطی استفاده شد. داده های موردنیاز علاوه بر استفاده از روش میدانی، از طریق مدارک و اسناد سازمانی با مراجعه به شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد اگرچه در قبل و پس از اجرای هدفمندسازی، میان خوشه های پنج گانه شهر اصفهان از نظر میزان مصرف برق خانوار تفاوت معناداری وجود داشته است، اما اجرای قانون بر این خوشه ها تاثیر یکسانی داشته و از منظر میزان کاهش مصرف برق خانوار تفاوت معناداری نداشته اند. این نتیجه مؤید آن است که قانون هدفمندسازی یارانه ها در فاز اول اجرایی خود در دستیابی به یکی از مهم ترین اهداف خود چندان موفق عمل نکرده است.
۲۵.

تأثیر سرمایه اجتماعی بر وضعیت حضور کارآفرینان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در فعالیت های اقتصادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی شبکه های اجتماعی اعتماد هنجار سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی اقتصادی
تعداد بازدید : ۱۱۰۴ تعداد دانلود : ۷۴۹
هدف از پژوهش حاضر، تبیین تأثیر سرمایه اجتماعی بر وضعیت حضور کارآفرینان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در فعالیت های اقتصادی است. جامعه آماری شامل کلیّه شرکت های فعال مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان است. نمونه گیری به روش تصادفی طبقه بندی شده متناسب انجام شده است. حجم نمونه برای بررسی فرضیه های پژوهش، 117 شرکت از شرکت های مستقر در شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان بوده است. برای کسب نظرات کارآفرینان از ابزار پرسش نامه استفاده شد. از آنجایی که کارآفرینان در بیشتر شرکت های واقع در شهرک، سمت مدیر عامل را دارند؛ تکمیل پرسش نامه های مورد استفاده در پژوهش را مدیر عاملان شرکت ها انجام داده اند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش آماری استنباطی (مدل رگرسیون لجستیک دو جمله ای) انجام شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد شاخص هنجار بر وضعیت حضور کارآفرینان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان در عرصه اقتصاد، تأثیر معنادارای نداشته است؛ اما شاخص های اعتماد و بهره برداری از شبکه های اجتماعی، عوامل مؤثری بر وضعیت حضور کارآفرینان در عرصه اقتصاد بوده اند، به گونه ای که تأثیر هر دو عامل بر احتمال موفقیت کارآفرینان شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان، مثبت بوده است.
۲۶.

تحلیل زیست پذیری در بافت فرسوده شهر اصفهان با تأکید بر استراتژی توسعه شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری بافت فرسوده استراتژی توسعه شهری نوسازی و بهسازی شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۶ تعداد دانلود : ۶۹۰
سیاست های ناکارآمد در زمینه بافت های فرسوده و کیفیت پایین زیست پذیری در این مناطق، نیاز به رویکرد نوینی در تهیه و اجرای برنامه های نوسازی و بهسازی را مطرح می کند. بدین منظور استراتژی توسعه شهری می تواند الگوی مناسبی برای جایگزینی برنامه های فعلی باشد. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی زیست پذیری در بافت فرسوده اصفهان به عنوان یکی از ارکان استراتژی توسعه شهری، برای استفاده از این رویکرد در نوسازی و بهسازی آن می باشد. همچنین نوآوری آن در پرداختن به وضعیت زیست پذیری بافت فرسوده به صورت مستقل از شهر، برای تهیه برنامه استراتژی توسعه شهری است. روش پژوهش، توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف، کاربردی است. داده های مورد نیاز پژوهش با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. این پرسشنامه ها در ماه های شهریور و مهر سال 1394 توزیع و تکمیل شدند. در این پژوهش از نرم افزارهای Arc Gis, EXCEL , SPSS استفاده شده است. نمونه جامعه آماری شامل 385 نفر از ساکنان بافت فرسوده بوده است که به روش تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شده اند. براساس یافته های پژوهش، بافت فرسوده اصفهان با میانگین 2/49 و آماره38/07- زیست پذیر نیست و ساکنان از لحاظ برخورداری از این شاخص استراتژی توسعه شهری وضعیت آن را مطلوب ارزیابی نکرده اند. همچنین هر سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی آن در وضعیت نامطلوبی هستند و در این بین، بعد اجتماعی، وضعیت بحرانی تری داشته است. در تمامی نقاط این محدوده، شرایط زیست پذیری یکسان نیست و بین بافت فرسوده مناطق پانزده گانه آن از نظر زیست پذیری تفاوت معنی داری دیده می شود. در این میا ن، بافت فرسوده منطقه نه نسبت به یازده و چهار و بافت فرسوده منطقه سه نسبت به منطقه یازده، زیست پذیری بیشتری داشته است.
۲۷.

تحلیل و بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای سینما؛ مطالعه موردی: سینما در شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تقاضا سینما زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۱۲۵
هنر را می توان زیربنای تکامل فرهنگ قلمداد نمود که باعث شکوفایی جامعه می شود. شواهد حاکی از آن است که فعالیت های فرهنگی و هنری، سهم قابل توجهی در عرصه فعالیت های اقتصادی دارند. در این میان، سینما با توجه به خصوصیات ویژه ای که دارد در مقایسه با سایر محصولات فرهنگی و هنری، نقش مهمی را در اقتصاد، هنر و فرهنگ ایفا می کند. در دو دهه اخیر، سینمای ایران به دلایل متعددی رو به افول بوده است. ازاین رو در این پژوهش تقاضای سینما و عوامل مؤثر بر آن موردبررسی و مطالعه قرار گرفته است. در این پژوهش پس از مروری بر مبانی نظری مربوط به هنر و سینما با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی به بررسی عوامل مؤثر بر تقاضای سینما پرداخته شده و 505 پرسش نامه در سطح شهر زنجان بین افراد توزیع گردیده است. نتایج حاکی از آن است که از بین 505 نفر، 318 نفر، سالانه حداقل یک بار متقاضی رفتن به سینما هستند که حدود 63 % از کل افراد نمونه را شامل می گردد. تنها برخی عوامل اقتصادی و جمعیت شناختی در این پژوهش بر تقاضای سینما مؤثر بوده که از آن میان می توان درآمد فرد، جنسیت و وضعیت تأهل را نام برد و می توان اشاره کرد که نتایج، بیانگر این است که بین دو متغیر درآمد و تقاضای سینما، همبستگی مثبت و معناداری در سطح 95 % به اندازه 126/0 وجود دارد. ضریب همبستگی برای دو متغیر جنسیت و تقاضای سینما در سطح 99 % معنادار و مثبت بوده و برابر 216/0 است. ضریب همبستگی برای متغیر وضعیت تأهل در سطح 99 % معنادار و منفی بوده و برابر 221/0 است. همچنین روشن شد که اکثر افراد نمونه، رفتن به سینما را تا حدودی برای گذراندن اوقات فراغت خود می پسندند و استفاده از ویدئوی خانگی را برای دیدن فیلم ترجیح می دهند.
۲۸.

بررسی و تحلیل اثر سیاست های مالیاتی بر رشد شهر نشینی در اقتصاد ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رشد شهرنشینی سیاست های مالیاتی ARDL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۶۱۳
رشد شهرنشینی ازجمله مباحث مهم مطالعات بخش مسکن است که در سال های اخیر، جامعه شهری ایران را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. سیاست های مالیاتی موجود در بخش مسکن با اثرگذاری بر رشد تعداد پروانه های ساخت، بر رشد شهرنشینی مؤثر بوده است. سیاست های مالیاتی مطرح شده، یک ابزار در سیاست های شهرسازی و طرح های توسعه شهری است و در این مطالعه از دید اقتصادی به آن نگاه شده است. هدف این پژوهش بررسی اثر سیاست های مالیاتی بر رشد شهرنشینی است و برای واردکردن سیاست های مالیاتی از متغیرهای مجازی استفاده شده است. در مطالعه حاضر تلاش شده است با استفاده از داده های سال های 1369تا1392ش و با بهره گیری از الگوی ARDL و آزمون های پایداری ضرایب، اثر سیاست های مالیاتی بر رشد شهرنشینی ارزیابی شود. نتایج حاصل از الگو و آزمون های CUSUM و CUSUMSQ نشان می دهد به علت سیاست اتخاذشده، ضرایب برآوردی در این دوره دارای ثبات بوده و منجر به این امر شده است که سیاست های مالیاتی اعمال شده بر رشد شهرنشینی اثر منفی داشته است.
۲۹.

The Effect of Oil Price Increase on Economic Growth and Income Convergence (Case Study: Evidence from GCC and Iran)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: solow-swan growth model absolute convergence conditional convergence oil price

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۳۰۲
Considering the fact that the main income source of the oil producing countries such as members of Gulf Cooperation Council (GCC) and Iran is earned by exporting oil, it is expected that an increase in oil price creates economic convergence. Nevertheless, by considering the low level of intra-regional trade and dissimilarity of their trade cycles, many experts point out the lack of economic convergences in these countries. Hence, the hypothesis considered in this research is that an increase in oil price would not have convergence in per capita income and will not lead to a steady state path. In order to test this hypothesis, we applied Solow-Swan model by using panel data method. The results showed that absolute and conditional convergences have been rejected although the effect of oil price increase on the economic growth is confirmed during the investigated period (1998-2008).  JEL Classification: F43, O47.
۳۰.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی م ؤثر بر مصرف انرژی خانوار پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف انرژی خانوار پایگاه اقتصادی - اجتماعی شهر اصفهان قانون هدفمندسازی یارانه ها فرهنگ زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی کاربردی انسانشناسی شهری فرهنگ مردمی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ برنامه ریزی و مهندسی فرهنگی
تعداد بازدید : ۹۶۴ تعداد دانلود : ۴۹۷
بخش خانگی در میان بخش های اقتصادی کشور، از بزرگ ترین مصرف کنندگان نهایی انرژی است و شدت انرژی آن، برخلاف سایر بخش ها، روندی صعودی دارد. قانون هدفمندسازی یارانه ها از اقدامات اساسی دولت نهم است که از جمله اهداف اجرای آن، کاهش مصرف انرژی این بخش بوده است. بخش خانگی متشکل از گروه هایی است که به لحاظ ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی متفاوتند و به نظر می رسد تغییر یکسان قیمت دو حامل برق و گاز طبیعی در نتیجه اجرای این قانون برای تمامی این گروه ها، اثرات متفاوتی بر میزان مصرف هر گروه داشته باشد. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ویژگی های اجتماعی (پایگاه اقتصادی-اجتماعی) و فرهنگی (فرهنگ زیست محیطی) مؤثر بر میزان تغییر مصرف برق و گاز طبیعی خانوارهای شهر اصفهان پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه هاست. بدین منظور با کسب نظرات خانوارها و با استفاده از ابزار پرسشنامه، فرضیه های پژوهش بررسی شده اند. جامعه آماری شامل کلیه خانوارهای ساکن در مناطق پانزده گانه شهرداری اصفهان بوده است و نمونه گیری به روش تصادفی ساده انجام شده است. حجم نمونه برای بررسی فرضیه های پژوهش، 145 خانوار بوده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانوارهای اصفهانی بر میزان صرفه جویی آن ها در مصرف انرژی (برق و گاز طبیعی) تأثیر معناداری نداشته است؛ در حالی که فرهنگ (زیست محیطی) خانوارها، تأثیر منفی معناداری داشته است.
۳۱.

فاصله اقتصادی و رشد منطقه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فاصله اقتصادی رشد اقتصادی منطقه داده های تابلویی پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۴ تعداد دانلود : ۶۶۰
یکی از محورهای برنامه های توسعه اقتصادی در ایران، گرایش از برنامه ریزی بخشی به سمت برنامه ریزی منطقه ای است و هدف این گرایش، تخصیص منابع و فعالیت ها به هر نقطه بر مبنای استعدادها و ویژگی های خاص آن منطقه و کاهش شکاف رشد اقتصادی بین مناطق مختلف است. در این خصوص، شناسایی عوامل مؤثر بر رشد اقتصادی منطقه، یکی از مواردی است که می تواند به برنامه ریزان اقتصادی و منطقه ای در تنظیم برنامه های توسعه اقتصادی کمک کند. یکی از متغیرهای اثرگذار بر رشد منطقه ای، فاصله اقتصادی است. فاصله اقتصادی اشاره به سهولت و سختی انتقال کالاها، خدمات، نیروی کار، سرمایه، اطلاعات و ایده بین مناطق دارد. این متغیر از طریق تأثیر بر استقرار بنگاه ها و سرریزهای دانش و اندازه بازار بالقوه بر رشد اقتصاد منطقه مؤثر است. مقاله حاضر، با هدف تحلیل تأثیر متغیر فاصله اقتصادی بر رشد منطقه ای در ایران انجام یافته است. در بخش اول مقاله، مبانی نظری تأثیر متغیر فاصله افتصادی بر رشد منطقه ای ارائه شده و سپس با استفاده از آمار 28 استان ایران طی دوره 1379 تا 1388 و با استفاده از تکنیک داده های تابلویی پویا، تأثیر این متغیر بر رشد منطقه ای در ایران مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج حاصل از این تحقیق، بیان کننده اثر منفی فاصله اقتصادی بر رشد منطقه ای در ایران است.
۳۲.

تحلیل تخصیص کارای بودجه شهرداری تبریز با تأکید بر هزینه های عمرانی (رهیافت تحلیل پوششی متمرکز داده ها -CDEA)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل پوششی متمرکز داده ها تبریز شهرداری تبریز کارایی تخصیص بودجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۹۱
شهرداری ها متولی اصلی عمران و آبادانی در شهر هستند؛ ولی در اجرای این وظیفه مهم و هر چه بیشتر انجام دادن آن با مشکلات زیادی مواجه هستند که یکی از این مسائل، مشکلات مالی و کمبود سرمایه است. در این مطالعه، از زاویه جدیدی برای ارتقاء سطح عمران و آبادانی در سطح شهر به مسئله پرداخته شده است. در این مطالعه، به بررسی تخصیص کارا بودجه توسط نهاد مرکزی (شهرداری مرکزی) پرداخته شده است. به طوری که تخصیص کارای آن منجر به ارتقاء سطح عمران و آبادانی در سطح شهر شود. انجام پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و بر حسب روش از نوع توصیفی و علی است. داده های مورد نیاز برای انجام این پژوهش، از برنامه و بودجه مصوب سال 1391 شهرداری کلان شهر تبریز اخذ شده است. مدل مورد استفاده برای بررسی مسئله این پژوهش، مدل تحلیل پوششی متمرکز داده ها است. نتایج نشان می دهد که با تخصیص کارای بودجه بین مناطق اجرایی ده گانه شهرداری تبریز، پیش بینی می شود سطح هزینه های عمران و آبادانی در سطح شهر به میزان 07/0 افزایش پیدا کند. تخصیص بودجه به گونه ای است که شهرداری مرکزی، از بودجه مناطق 2، 5، 6 و 10 کسر و به بودجه مناطق 3، 4 و 8 اضافه کند.
۳۳.

تأثیر اندازه ی دولت بر سلسله مراتب شهری در ایران مطالعه موردی استان همدان (1390- 1365)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلسله مراتب شهری قاعده رتبه - اندازه اندازه ی دولت استان همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵ تعداد دانلود : ۶۸
عدم توجه به سلسله مراتب شهری و نحوه ی پراکنش کانون های شهری در پهنه کشور از یک سو و رشد سریع شهرنشینی از سوی دیگر منجر به گسیختگی و عدم انسجام در ساختار سلسله مراتب شهری شده است. این روند، افزایش تعداد شهرهای کوچک و کم اهمیت بودن نقش شهرهای متوسط و کوچک را در پی داشته است. پژوهش حاضر به دنبال تحلیل تأثیر اندازه دولت بر سلسله مراتب شهری استان همدان در دوره (1390- 1365) است. برای تحلیل سلسله مراتب شهری از قاعده رتبه- اندازه استفاده شده است. نتایج حاصل از بررسی سلسله مراتب شهری استان همدان حاکی از آن است که سلسله مراتب شهری استان در دوره ی مورد مطالعه به سمت عدم تعادل میل کرده است. همچنین نتایج حاصل از برآورد مدل مربوط به تأثیر اندازه دولت بر سلسله مراتب شهری استان نشانگر معنی دار بودن تأثیر اندازه دولت بر تعداد و اندازه شهرهای استان همدان است.
۳۴.

بررسی وزن دهی به آرا در نظریة رأی گیری با رویکرد اقتصاد تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دموکراسی انتخابات بازار وزن دهی به رأی رأی گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳۳ تعداد دانلود : ۷۱۸
توزیع اولیة نابرابر پول یا سایر منابع ثروت یکی از ویژگی های حاکم بر ساز و کار بازار است. با وجود این ویژگی، ساز و کار بازار به تخصیص بهینة منابع منجر می شود. این مقاله درصدد پاسخ به این سؤال است که، آیا می توان برای مشارکت شهروندان در انتخابات عمومی ساز و کاری طراحی کرد که آرای شهروندان، بر اساس برخی قابلیت های ویژة آنان، نابرابرانه توزیع شود، اما به بهینگی نیز دست یافت؟ به عبارت دیگر، با توزیع نابرابر رأی میان شهروندان، کارآیی دموکراسی چه تغییری می کند؟ پژوهش حاضر بر آن است تا، در چهارچوب بررسی نمونة موردی وزن دهی به آرا، در انتخابات دوره های گذشتة ریاست جمهوری امریکا و بررسی تجربی وزن دهی به آرا، در نمونة رأی گیری دانشجویان در 11 دانشگاه دولتی ایران، به این پرسش پاسخ دهد. نتایج بررسی نمونة موردی وزن دهی به آرا، در انتخابات دوره های گذشتة ریاست جمهوری امریکا، گویای آن است که با رأی دهی وزنی، بر اساس سطح تحصیلات آموزشی در ایالت های امریکا (هم چون شاخصی از سرمایة انسانی) در انتخابات سال ۲۰۰۰ این کشور، ال گور با کسب 277 رأی الکترال (انتخاباتی)، از 538 رأی، باید برندة انتخابات ریاست جمهوری می شد، اما بر اساس رأی دهی الکترال، جرج بوش با کسب 271 رأی از 538 رأی برندة انتخابات شد. نتیجة نمونه ای آرای دانشجویان رشتة اقتصادِ 11 دانشگاه دولتی ایران در سه مقطع تحصیلی کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، مبنی بر تعیین رتبة علمی 5 دانشگاه اروپایی، نشان می دهد که، در 6 دانشگاه دولتی ایران، وزن دهی به آرای دانشجویان سبب می شود رتبه بندی به دست آمده، نسبت به حالت عدم وزن دهی به آرا ، بهتر شود و کارآیی افزایش یابد. در 5 دانشگاه دیگر نیز نتایج رتبه بندی به دست آمده از دو حالت وزن دهی و وزن ندادن به آرا ثابت مانده است و کارآیی تغییری نمی کند. در مجموعِ رأی گیری در 10 دانشگاه، رأی دهی وزنی باعث بهبود رتبه بندی علمی 5 دانشگاه اروپایی از طرف دانشجویان و افزایش کارآیی شد.
۳۵.

به کارگیری الگوی برنامه ریزی آرمانی در تخصیص بهینه بودجه عمرانی در شهرداری اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تخصیص منابع برنامه ریزی آرمانی بودجه عمرانی بهینه یابی استراتژی توسعه شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۳ تعداد دانلود : ۷۱۲
با پیچیده شدن شکل گیری شهرها و افزایش مسائل آن ها، شهرداری ها با به کارگیری استراتژی هایی مانند استراتژی توسعه شهری (CDS)، به مدیریت مسائل شهری می پردازند. پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی- تحلیلی است که به مسئله به کارگیری الگوی برنامه ریزی آرمانی به منظور تخصیص بهینه بودجه عمرانی شهرداری اصفهان پرداخته و هدف آن، شناسایی مهم ترین محدودیت ها و بخش های غیراولویت دار در خصوص تخصیص بودجه عمرانی، آرمان های الگو و تعیینمیزان تأثیر ردیف های بودجه عمرانی در تحقق اهداف CDS و بررسی میزان دستیابی به اهداف CDS در روش فعلی بودجه ریزی است. جامعه آماری، کلیه خبرگان و کارشناسان در حوزه برنامه و بودجه و معاونان سایر بخش های شهرداری اصفهان می باشد و نمونه ای به حجم یازده نفر به صورت غیرتصادفی و هدفمند، انتخاب شده است. برای تجزیه و تحلیل مقادیر در سال های 1390 تا 1393 از الگوی برنامه ریزی آرمانی استفاده شد. برخی از داده های مورد نیاز، از طریق پرسشنامه و سایر داده ها، از اسناد و مدارک شهرداری، استخراج شدند. با تصریح الگو به سه شکل، نتایج کامل ترین الگو حاکی از آن بود که به دلیل عدم استفاده از الگوهای مناسب برای برنامه ریزی اعتبارات و تکیه بر قدرت چانه زنی، تخصیص بودجه در هیچ یک از سال ها، در راستای دستیابی به اهدافCDS نبود و اعتبارات در برخی از ردیف ها، بیش از حد و در برخی، کمتر از حد لازم در نظر گرفته شده بودند و استفاده از الگوی پژوهش می تواند ابزار مفیدی در تعیین مقادیر بهینه در سال های آتی باشد.
۳۶.

تجزیه و تحلیل عوامل مؤثر بر میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال 1392(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۵۲
مشارکت، نیروی حیاتی دمکراسی است. در واقع، سلامت نظام دمکراسی و رضایتمندی در آن، اغلب در میزان مشارکت نمود می یابد. بنابراین، درک اینکه چرا افراد حاضر به رأی دادن می شوند و چه عواملی محرک آنها برای مشارکت سیاسی است، می تواند برای تصمیم گیری در حوزه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مفید باشد.هدف این پژوهش بررسی عوامل تعیین کننده بر میزان مشارکت رأی دهندگان در ایران است. در این مطالعه، تحلیل های رگرسیونی معمولی و اقتصادسنجی فضایی برای شناسایی عوامل مؤثر بر نرخ های مشارکت استان های مختلف در انتخابات ریاست جمهوری سال 1392، به کار گرفته شده اند.نتایج پژوهش نشان می دهد از میان عوامل مختلف، بیکاری و عوامل سیاسی امنیتی تأثیر منفی و میزان آرای کاندیدای تحول خواه اثر مثبتی بر نرخ مشارکت رأی دهندگان داشته است. همچنین نتایج تحلیل های فضایی نشان می دهد که وابستگی معناداری میان نرخ های مشارکت رأی دهندگان وجود ندارد.
۳۷.

تعیین اولویت های سرمایه گذاری بخش خدمات و بازرگانی دراستان بوشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مزیت نسبی شاخص ضریب مکان بخش خدمات و بازرگانی تاکسونومی عددی و تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۱ تعداد دانلود : ۵۴۴
شناسایی مزیت نسبی فعالیت های اقتصادی در نواحی مختلف، امکان تخصیص بهینه منابع توسط سرمایه گذاران داخلی و خارجی را فراهم می کند. بدین منظور با توجه به اهمیت جهانی شدن بخش خدمات و بازرگانی و در نتیجه افزایش سرمایه گذاری مستقیم خارجی ، در این پژوهش سعی شده با استفاده از شاخص های ضریب مکان، هزینه منابع داخلی و تکنیک تلفیقی تحلیل عاملی و تاکسونومی عددی به تعیین اولویت های سرمایه گذاری در بخش خدمات و بازرگانی در استان بوشهر در سال های 1384، 1386، 1388 و 1390 پرداخته شود. نتایج حاکی از آن است که این استان در این بخش در سال 1384 در خدمات حمل و نقل آبی، در سال 1386 خدمات حمل و نقل جاده ای، در سال 1388 حمل و نقل هوایی و در سال 1390 در خدمات واحدهای مسکونی شخصی دارای بیشترین مزیت نسبی بوده و در اولویت اول قرار داشته است. این خود بیانگر آن است که استان بوشهر پتانسیل چنین فعالیت هایی را داراست و تقویت و توجه به این فعالیت ها از اهمیت بسیاری برخوردار است.
۳۸.

Economic Valuation of Cultural Goods (Case Study: Isfahan City of Arts)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Economic Evaluation WTP Choice Experiment method (CE) Isfahan City of Arts

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۲ تعداد دانلود : ۶۵۲
In today’s world, no one can deny the expansion of economic influence in the various aspects of social life and economization of immaterial issues of social life is becoming more obvious every day. The valuation of cultural goods, as one of the most important economic aspects related to arts and culture, is chosen to be considered in this study. The necessity of considering the economic valuation of the arts and culture comes from the competition between different public and merit goods which seek government. Considering this, the present study is conducted in order to determine the economic value of “Isfahan City of Arts” as a cultural center which is planned to be built in Isfahan as the largest center of supplying, educating and presenting cultural and artistic events in the whole country. In order to make this happen, we need to know how people value different parts and activities of this complex. Regarding different strength and week points of various economic valuation techniques, the Choice Experiment method (CE), as one the most efficient methodologies in estimating different aspects of nonmarket goods, has been used in this study for measuring WTP estimates. The results indicate that among eleven activities (aspects) of the complex, all activities, except for galleries, had positive and significant effects on choosing designed scenarios, and among the listed activities, Concert Hall, Cineplex and Fashion Hall had, relatively, the highest willingness to payment.
۳۹.

تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه ها بر مصرف انرژی خانوار (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف انرژی خانوار شهر اصفهان قانون هدفمندسازی یارانه ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۲ تعداد دانلود : ۸۶۴
در میان بخش های اقتصادی کشور، بخش خانگی از بزرگ ترین مصرف کنندگان نهایی انرژی است و شدت انرژی آن برخلاف سایر بخش ها دارای روندی صعودی است. در این راستا، قانون هدفمندسازی یارانه ها از اقدامات اساسی دولت نهم است که از جمله اهداف دولت از اجرای آن، کاهش مصرف انرژی بخش خانگی بوده است.هدف از پژوهش حاضر، تبیین تأثیر اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها بر میزان تغییر مصرف برق و گاز طبیعی خانوارهای شهر اصفهانبوده است. داده های مورد نیاز علاوه بر استفاده از روش میدانی از طریق مدارک و اسناد سازمانی با مراجعه به شرکت توزیع برق شهرستان اصفهان گردآوری شده است. نمونه منتخب در روش نگرش سنجی، شامل 103 خانوار و در روش کارایی سنجی شامل 365 خانوار ساکن در مناطق چهارده گانه شهر اصفهان بوده استکه به روش تصادفی طبقه بندی شده متناسب، انتخاب شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. نتایج حاصل نشان می دهد مطابق با اظهارات خانوارهای اصفهانی، پس از اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها، مصرف برق و گاز طبیعی آن ها، کاهش معناداری نداشته است. تجزیه و تحلیل داده ها و آمارهای رسمی پژوهش نیز مؤید عدم کاهش معنادار مصرف برق خانوارها پس از اجرای قانون بوده است. همچنین نتایج حاکی از عدم وجود تفاوت میان مناطق شهری از نظر میزان کاهش در مصرف برق خانوار و وجود تفاوت از نظر میزان کاهش در مصرف گاز طبیعی خانوار پس از اجرای قانون بوده است.
۴۰.

تعیین اندازه بهینه و پایدار شهر در یک الگوی اقتصاد محلی (مطالعه موردی: کلان شهرهای ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد محلی اندازه بهینه شهر اندازه پایدار کلان شهرهای ایران

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مدیریت شهری برنامه ریزی شهری
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی مدیریت شهری اقتصاد شهری
  3. حوزه‌های تخصصی اقتصاد اقتصاد منطقه ای، شهری، روستایی
  4. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
تعداد بازدید : ۱۸۳۹ تعداد دانلود : ۹۳۸
امروزه شهرنشینی در تمام کشورهای دنیا در حال گسترش است. افزایش جمعیت شهرها موجبات رشد و توسعه در زمینه های مختلف، خصوصاً اقتصادی را فراهم آورده است. برای مثال، مطابق با گزارش توسعه جهانی بانک جهانی در سال 2019، حدود 16 درصد از کل تولید ناخالص داخلی جهان در 30 شهر دنیا، تولید می شود. اما توسعه شهرها، مشکلاتی از جمله آلودگی زیست محیطی، صوتی، ترافیک و ... را به همراه داشته است. بر این اساس، بسیاری از ساکنان کلان شهرها، ریشه مشکلات خود را در افزایش جمعیت می دانند و مدیران شهری با این سؤال مواجه هستند آیا اندازه بهینه ای برای شهر وجود دارد یا خیر و اگر وجود دارد در چه حدودی است؟ در این مقاله، اندازه بهینه و پایدار شهر برای کلان شهرهای ایران برآورد شده است. کلان شهرهای مورد بررسی به دلیل عدم وجود اطلاعات آماری، فقط شامل شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، شیراز و اهواز در بین سال های 1387 تا 1391 می باشند. روش تحقیق، مبتنی بر یک الگوی اقتصاد محلی بوده که دارای سه بازیگر اقتصادی است: بنگاه، خانوار و دولت محلی. نتایج نشان دادند، کلان شهر تهران از اندازه بهینه و پایدار خود عبور کرده است و کلان شهرهای اصفهان، مشهد، شیراز و اهواز، از حد بهینه خود عبور کرده اما با اندازه پایدار خود فاصله دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان