سمیه سادات مکیان

پروفسور فیلیپ کاتلر، پدر بازاریابی نوین، قرار بود 5 خرداد 1391 به دعوت شرکت TMBA در ایران سخنرانی کند؛ بنا به دلایلی، این سخنرانی به تعویق افتاد. به هر رو، این خبر باعث شد تا برخی علاقه مندان به ""مطالعات بازاریابی در ایران""، کتاب بازاریابی 3 (Marketing 3.0) کاتلر را به دقت بخوانند تا بر این پایه، شخصیت کاتلر و دیدگاههای او را عالمانه نقد کنند. گفتنی آنکه در شمارهی 23 نشریهی توسعه مهندسی بازار - بهمن و اسفند 1390 - میزگردی با عنوان ""کاتلر در مارکتینگ تری چه میگوید؟"" برگزار شد که حاضران (پرویز درگی، حمیدرضا ایرانی، دکتر کامبیز حیدرزاده) در تشریح دیدگاههای کاتلر، هم به تأیید و هم به نقد کاتلر پرداختند. اثری که پیش رو دارید، در واقع دومین نگاه نقادانه است و البته از منظر روانشناختی، زبانشناختی، نشانه - معناشناسی به نقد کاتلر و دیدگاههای او میپردازد. ""توسعه مهندسی بازار"" با استقبال از دیدگاههای انتقادی در بازاریابی، مطالعهی مقالهی حاضر را توصیه میکند و همچنان چشم انتظار دیدگاههای موافق و مخالف در این باره است؛ بدان امید که فضای گفتمانی بیشتری در ""مطالعات بازاریابی ایران"" آغاز و تداوم یابد.

جرج الکساندر کِلی (متولد 1905) نافذترین روانشناس امریکایی است که بسیاری از متفکران بازاریابی نظیر جرالد زالتمن و کاتلر وامدار دیدگاههای درخشان اویند. جرالد زالتمن، استاد دانشگاه هاروارد با ارائهی تازه ترین تکنیک تحقیقات بازار در روش زیمتد (zmethod) تحت نفوذ ژرف کِلی قرار دارد. برای درک آثار کِلی کافی است نخست دیدگاههای زالتمن مطالعه شود که به صراحت از کِلی و پایه های نظری وی در تئوریهایش میگوید. دربارهی کاتلر نیز کافی است به کتاب مارکتینگ تری3.0) marketing ) مراجعه شود که کاتلر برای مثال از برند استوری (brand story) یاد میکند. جرج کِلی در ایران کاملاً ناشناس است. تاکنون کتابی از او در ایران چاپ و منتشر نشده است.این در حالی است که بتازگی اقبال فراوانی از سوی پژوهشگران بازار و محققان بازاریابی به سوی کِلی و نظریه های او آغاز شده است. بر پایهی دیدگاه کِلی، ذهن فعال است و نه منفعل، و بر این اساس یک فکر همچون طرحی است که بر جهان فرا افکنده میشود. ذهن آینه ای منفعل نیست بلکه، منبع فعالی است که به ادراک، مفاهیم، احساسات و سایر امور روانی ما شکل میدهد. نظریهی سازه های شخصی کِلی، فعالیت شخصی را به منزلهی یک متن یا یک حکایت لحاظ میکند. به بیان دقیقتر، فعالیت فرد به منزلهی اجرای حکایتی است که وی آن را پرداخته است. برای شناختن رفتار فرد باید به معانی یا سازه های زیرساز این رفتار توسل جست؛ زیرا رفتار فرد تابعی از این معانی یا سازه ها است. روش خزانهی ساختارهای نقش که کِلی آن را مطرح کرد یک تکنیک مؤثر است که میتوانیم حتی زمانی که نمونه های اندکی برای مقایسه داریم، از آن بهره مند شویم. بر پایهی این تکنیک میتوان تعداد زیادی ساختار را در زبان مصرفکننده کشف و قیاس کرد. جرج کِلی نخست در فیزیک و ریاضیات لیسانس گرفت. اما بعدها مسائل اجتماعی توجه او را به خود جلب کرد و جامعه شناسی خواند. در سال 1931 دکتری خود را در روانشناسی گرفت. این متفکر برجسته، در شکل گیری حوزهی روانشناسی بالینی بعد از جنگ دوم جهانی اهتمام ارزشمندی داشت و صاحب افتخارات متعددی شد؛ نظیر ریاست بخش بالینی و مشاورهی انجمن روانشناسی امریکا و ریاست هیأت مدیرهی آزمایندگان در روانشناسی حرفه ای. کِلی در سال 1967، جهان را بدرود گفت. در نبود کتابهای ترجمه شده از کِلی، مطالعهی این اثر و مقالهی توسعه مهندسی بازار با عنوان ""کاربرد تئوری جرج کِلی؛ تحلیل تبلیغ تلفن همراه سامسونگ"" (شمارهی 22، آذر و دی 1390، صفحات 42 و 43) پیشنهاد میشود.

مطالعات بین رشته ای هر روز حضور پررنگ خود را در گسترهی بازاریابی و تبلیغات پررنگتر میکنند. روانشناسی با نظریه های متفاوت میتواند به مدد موضوعاتی نظیر برند آید تا فهم دقیقتری از رفتار مصرفکننده را به دست آوریم. جرج کلی، متخصص روانشناسی بالینی، صاحب نظریهی ساختارهای شخصی، دیدگاه تازه ای دارد که اکنون متفکران برند بر پایهی آن میتوانند تحلیل جدیدی از تبلیغ تلفن سامسونگ داشته باشند. مقالهی حاضر این تحلیل را با پشتوانهی دیدگاه جرج کلی ارائه میدهد. شایستهی یادآوری است هنوز در ایران کتاب مستقلی از جرج کلی، صاحب نظریهی ساختارهای شخصی، ترجمه نشده است و این اثر میتواند دیدگاههای تازه ای را برای متخصصان بازاریابی و تبلیغات تقدیم کند.

دو تیزر تبلیغاتی که جوایز برتر جهانی رابه خود اختصاص داده اند، مورد بررسی قرارگرفته است. درتیزر اول، به بررسی روایت در تبلیغات می پردازد، ودرتیزردوم، به بررسی اسطوره درتبلیغات می پردازد. این هردونگاه یعنی""روایت""و""اسطوره"" اکنون درجهان غرب تاثیر شگرفی بر دنیای تبلیغات گذاشته اند؛ چراکه توانسته اندازمرز خودآگاه به نا خودآگاه مخاطب نفوذ کنندودرفروش و بازاریابی مؤثرترباشند.

روایت""، این تازه ترین چارچوب ارزیابی برای بررسی برندهای دنیا، نگاهی به تبلیغ ""دهان به دهان"" نیز دارد. در این رویکرد و نگاه درمییابیم تا چه حد ""تبلیغ دهان به دهان"" و ""برند"" در هم تنیده اند و تا چه حد ظرفیتهای پنهانی دارند که تا پیش از این نگاه و رویکرد، از آن غافل بودیم. این نوشتار افزون بر آن، نگاهی کارکردی و عملیاتی برای روانشناسان بالینی دارد و راهی تازه نشان میدهد برای درمانگران، تا از این دریچه به مراجعانشان بنگرند. چنین نگاهی، هم کار را برای درمانگران سهلتر میسازد، و هم راهی میان بُر برای دستیابی به زوایای پنهان شخصیت و رفتار آدمی نشان میدهد. فراتر از این، به نقش و اهمیت رسانه ها نیز میپردازد و نیاز انسانها را به رسانه ها بازگو میکند. قابل تأکید است که این اثر، دلیل قدرتمندیِ تبلیغ دهان به دهان را در قیاس با سایر تبلیغات محیطی، و تبلیغات تلویزیونی آشکار میسازد و از همین رو است که بیش و بهتر از گذشته درمییابیم که چرا تبلیغات دهان به دهان مؤثرترند. خاطرنشان میشود نویسندهی این متن در شماره های پیشین این نشریه نیز با همین نگاه روایت، تبلیغات را مورد ارزیابی قرار داده است و با مطالعات موردی، دیدگاههای خود را توضیح میدهد. با مراجعه به آن مقالات، این مقاله خواندنیتر میشود.

مقوله ها و ساختارهای هویتی مربوط به برند (هویت برند)به واسطهی شکل دادن فهم مردم به اینکه چه چیزی را بخواهند و چه چیزی را بخرند، از یک نسل به نسل دیگر دریک جامعه منتقل میشوند. در نهایت این زبان است که هویت برندها را شکل میدهد. فارغ از محدودهی زبان، هویت آرم دار برندها، نمیتواند اندیشهی مصرفکنندگان را آرم دار کند. در نهایت، مصرفکنندگان به خرید برندها به یک نوع خود -آرم گذاری میپردازند که از هویت برندها نشأت میگیرد. پس تعامل دوجانبهی هویت مصرفکنندگان و هویت برندها در حیطهی زبان به یکدیگر پیوند میخورد. در این باره به مجلهی توسعه مهندسی بازار شمارهی 16 (آذر و دی 1389)با عنوان ""بررسی رابطهی چشم اندازهای زبانی و تبلیغات"" و شمارهی 17 (بهمن و اسفند 1389) با عنوان "" تبلیغ دهان به دهان، برند و دیگر هیچ"" مراجعه کنید. این نوشتار به طور خاص به نقش زبانی برند و هویت آن در رابطه با مصرفکنندگان و چگونگی گفتگوی آنها در متن روایت فرهنگ در این مقوله میپردازد.

استعاره و دنیای پرظرفیت و ظرافت آن در بازاریابی و تبلیغات جلوه های ویژه ای دارد. این اثر افزون بر استعاره، به روایت نیز می پردازد و در پرتو آن تیزرهای تبلیغاتی را به بررسی می نگرد. نگاه تیزبین نویسنده ی این اثر در آن است که یکی از تیزرهای برجسته ی تبلیغات جهانی را با همین دیدگاه استعاره و روایت مورد توجه قرار می دهد؛ این تبلیغ، تا کنون 7 جایزه از سه جشنواره ی تبلیغاتی دریافت کرده. آخرین جایزه ای که این کمپین خلاقانه تصاحب کرده، مربوط به جشنواره ی تبلیغاتی ایپکا (Epica) است که در سال 2008 برگزار شد.راز آن در کجاست ؟

تبلیغات در خلأ شکل نمیگیرد. نمیتوان از کارگزاران تبلیغات درخواست کرد که برای ""رستوران"" تبلیغی بسازند آن هم با معیارهای هنرمندانه تا مشتریان بیشتری برای رستورانها جذب کنند، بیآنکه به اصلیترین موضوع یعنی روایت ""خوردن"" نپردازند. اکنون تبلیغات نیز نیازمند آن است تا در پرتو چهارراه علم، جلوهی تازه ای به ابعاد و اضلاعش بدهد. یکی از این ابعاد و اضلاع، درک دقیق از مفهوم خوردن است؛ نخست باید ""خوردن"" را برای انسان این عصر تحلیل کرد. بدون این تحلیل، نگاه تبلیغات بیشتر حالت بزک کرده ای است که عمدتاً در تیزرهای تلویزیونی یا کاتالوگها و بروشورها از رستورانها دیده میشود. اثر پیش رو در باب ""خوردن"" و مفهوم دقیق آن برای انسان امروزی، کوششی است قابل تأمل. بر این پایه میتوان نمونه های تبلیغاتی را سراغ گرفت. برای ساخت تبلیغات در این باره، ضروری و الزامی است ""روایت خوردن"" گفته شود و سپس معنای تبلیغات در این باره کشف شود.

خرید یا فروش، جز حیطه ی رفتارهای اجتماعی انسان قرار می گیرد. قواعد حرفه ای این دو مقوله تا حد بسیار زیادی تحت تاثیر اصول روانشناسی اجتماعی و شیوه ی اسناد دادن ما قرار می گیرد. در حقیقت با استفاده از این فنون، نیازی نیست تا منتظر بمانیم و ببینیم چه اتفاقی می افتد بلکه، در واقع می توانیم وقوع اتفاقات را سبب شویم و نحوه ی پاسخ خریداران را مشاهده کنیم. این مقاله برآن است تا به معرفی برخی از این اصول بپردازد که به حوزه ی مذاکرات فروش مرتبط می شود.

ژرف بینی اثر حاضر در آنجا است که هم به سودمندیهای کاربرد نورومارکتینگ واقف است، و هم از پیشرفت ""اخلاق"" و تمرکز بر ""اصول اخلاقی"" آگاه است که عالمان و اندیشمندان بیش از گذشته در جستجوی آنند و از علوم نوظهوری همچون نورومارکتینگ انتظار دارند. ""تمرکز بر اخلاق"" و ""اصول اخلاقی""، سالها است خردورزان را ترغیب کرده است تا با بزرگنمایی آسیبهایی که علم و دانش بشری بر روح و روان آدمی وارد میکند، به نگرانیهای همگانی در سطح جامعهی بشری دامن بزنند. ""منشور اخلاقی نورومارکتینگ"" که از سوی مؤسسهی کسب وکار و علوم نورومارکتینگ تصویب و منتشر شد، تنها یک پاسخ به این نگرانی همگانی است که شایسته است فرزانگان علوم نورومارکتینگ را تحسین کرد (میتوانید این منشور اخلاقی را در همین شمارهی نشریهی ""توسعه مهندسی بازار"" بخوانید). نگاه نویسندهی این اثر بر آن است که چنین اقدامات شایسته و بایسته ای، یک رفتار حداقلی است؛ از این رو الزامی است بر پایهی بافت فرهنگی - اجتماعی، فراتر از این منشور، در پی مواد و تبصره و ضمانتهای اجرایی باشیم تا شأن و جایگاه رفیع انسانی حفظ شود.

جرم پدیده ای است که بسیاری از عوامل اجتماعی، اقتصادی، روانشناسی، حقوقی و غیره را شامل می شود. اما به نظر می رسد اصلی ترین عامل بروز چنین پدیده ای، عوامل اقتصادی نظیر بیکاری، فقر، توزیع نامناسب درآمد و تورم باشد. اما سؤال اینجاست که این عوامل چگونه بر انسان تأثیر گذاشته و باعث ارتکاب پدیده شوم جرم می گردد؟ پاسخ به این سؤال تنها زمانی محقق خواهد شد تا با پرهیز از تک بعدی نگری و با رویکردی چند رشته ای به مسئله فوق نگریسته شود. لذا نگارندگان در اقدامی نوآورانه بر آن شدند با رویکردی میان-رشته ای، سعی در پیشگیری از وقوع جرم نمایند. بدین منظور نگارندگان معتقدند اگرچه نمی توان مشکلات اقتصادی را به راحتی از بین برد اما به کمک علم روانشناسی می توان اثرات منفی آن را بر روح و روان انسان تا حدود زیادی کاهش داد که یکی از دستاوردهای آن کاهش انگیزه برای وقوع جرم می باشد. روش شناسی انجام تحقیق بر پایه برآورد تابع تقاضای جرم بوده و در نهایت نتیجه گرفته می شود که عوامل اقتصادی تأثیر بسزایی در شکل گیری پدیده جرم دارد.

جورج الکساندرکلی، نابغهی بزرگ روانشناسی بالینی است که هم در ایران، و هم در دنیا کمتر شناخته شده است. جورجکلی دیدگاههای فوق العاده درخشانی دارد. زالتمن، استاد ممتاز بازاریابی دانشگاه هاروارد، پس از آنکه توانست بخشی از دیدگاه جورجکلی را در بازاریابی به کار ببرد، در جهان پرآوازه شد تا جایی که اکنون مسیر تحقیقات بازاریابی را تغییر داده است. جورجکلی متولد 1905 از ایالت آراکانزاس امریکا، بدون استفاده از مفاهیم و واژه های مرسوم در روانشناسی نظیر محرک و پاسخ، انگیزش و هیجان، هشیار و ناهشیار، تقویت و تنبیه، نیازها و خواسته ها، نظریه اش را در ""روانشناسی شخصیت"" صورتبندی کرد. هنوز حتی یک کتاب از این بزرگ نابغهی روانشناسی بالینی در ایران چاپ و منتشر نشده است، با آنکه دیدگاههای وی در حوزهی رفتار مصرفکننده آنچنان صلابت و استحکام دارد که متخصصان برجستهی دنیا با بهکارگیری آن در تحقیقات خود، بدان مباهات میورزند. دلیل آنکه، کلی دارای مدرک لیسانس فیزیک و ریاضیات، به حوزه های اجتماعی علاقه مند شد، فوق لیسانس جامعه شناسی تربیتی از دانشگاه کانزاس گرفت و بعدها دکتری روانشناسی بالینی دریافت کرد. اثر حاضر، دو اقدام را همزمان انجام داده است: الف: مروری کلی دارد بر نظریهی انقلابی جورجکلی، و ب: کاربرد این نظریه را در ایران برای 7 برند تلفن همراه نشان میدهد. با چاپ این اثر، امید انکه بیش از پیش بتوانیم بخشی از دیدگاههای زبدگان دانشی را معرفی کنیم که در حوزهی مطالعات بین رشته ای نظیر جورجکلی گامهای مؤثرتری برداشته اند.

روایت""، تازه ترین چارچوب ارزیابی برای بررسی برندهای دنیا است که صاحبنظران با خلا قیتی وافر، در جستجوی چنین تفسیری از برندها هستند. اثر حاضر با هوشمندی درخور به بررسی ""روایت"" نایک و آدیداس پرداخته است. نخست هر یک از لوگوهای آدیداس و نایک را جزء به جزء وارسی میکند و سپس بر فراز این نشانه شناسی، کلّیت و یکپارچگی لوگوی آدیداس و نایک را مدنظر قرار میدهد. تیزبینی مؤلف این اثر آنجا ستودنی است که بر پایهی یک نظریهی نافذ، ""انسانها با برندها درمان میشوند""، شخصیت انسانهایی که نایک را برمیگزینند از شخصیت انسانهایی که آدیداس را برمیگزینند، کاملا ً تفکیک میکند؛ نگاهی که برای مالکان برندها و نیز کلینیکهای روانشناسی، هم کاربردی و هم سودزا است.

مخاطب ایرانی فقط وقتی در یادآوری خاطرات روشن، خوب عمل میکند که نشانه های درستی ببیند. ما فقط در ظرف خاطره هایمان معنا داریم. حافظه بی خاطره مثل یک پاکت خالی است که می توان آن را به هرجایی پست کرد. ما از خاطره هایمان مصرف میکنیم نه از کالاها.کالاها نمادی از خاطره ها هستند.تبلیغی که حافظه خاطره ای ما را تحت تاثیر قرار دهد و بر خاطرات روشن ما متمرکز شود ، رنگین کمان خواهد ساخت. چرا که خاطره ها ، کالا ها را رنگ میکنند وگاهی آنقدر پررنگ که تا ابد در ذهنمان میمانند. چیزی که شاید آن را رمز ماندگاری یک برند بنامیم. یک تبلیغ خوب کار این آبرنگ را برایمان سهل می کند. روایتی از بازار مبل ایران و روایتی از اتومبیل فورد دست مایه این نوشتار در باب تحلیل رنگ های خاطره ساز تبلیغ است. آیا استیون اسپیلبرگ (کارگردان سری فیلمهای ایندیانا جونز) که بخش اعظم خاطرات یک نسل از بینندگان امریکایی را به خود اختصاص داده، میتواند خاطره ای روشن برای تبلیغ یک بانک پرسابقه ای ایرانی، بسازد؟ مخاطب را نمیتوان به هر جایی پست کرد. فیات نشانی هیچکاک را مینویسد. بازار مبل ایران، نشانی جک گنجیشکه، و...در نهایت مخاطب سر از ناکجاآباد درمیآورد.

این مطالعه با توجه به نقش سازه های شخصی در رفتار مصرف کنندگان برندهای مختلف، از دریچه نظریه جرج کلی، و آزمون خزانه سازه های شناختی انجام گرفت. همچنین رابطه میان سازه های شخصی و پیچیدگی شناختی مصرف کنندگان برندهای مختلف تلفن همراه با توجه به جنسیت آنان و تحلیل محتوایی ساختارهای شناختی مربوط به برندهای مختلف تلفن همراه، بررسی شد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی محسوب می شود و روش آن علی- مقایسه ای می باشد. برای انجام این تحقیق 60 دانشجوی کارشناسی ( 30 دختر، 30 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند.7 برند تلفن همراه (نوکیا، سونی اریکسون، سامسونگ، اپل، بلک بری، اچ تی سی، ال جی) برای بررسی به اعضای نمونه ارائه و متعاقباً با اجرای آزمون خزانه ی سازه های شخصی، داده های مربوط به سازه های شخصی و پیچیدگی شناختی آنان، جمع آوری شد. همچنین داده های پژوهش به کمک روش های آمار توصیفی، آزمون آماری t و من- ویتنی و داده های حاصل از مقوله بندی سازه های شناختی در رابطه با برندهای ارائه شده، با استفاده از روش کیفی تحلیل محتوا تجزیه و تحلیل شد. با توجه به مقایسه میانگین های حاصل از دو گروه، مشخص گردید بین تعداد سازه های شناختی و شخصی مصرف کنندگان دختر و پسر تفاوت معناداری وجود دارد. اما بین پیچیدگی شناختی آن ها، تفاوت معناداری به دست نیامد. یافته های حاصل از تحلیل محتوا، گویای تفاوت مضامین سازه های شناختی این دو گروه در رابطه با برندها است. به علاوه، مقوله بندی سازه های شخصی آزمودنی هادر رابطه با برندها، مشخص گردید. از آنجا که سازه های شناختی مربوط به یک برند و هم چنین مقوله های ساختاری، پایه و اساس رفتار مصرف کننده تلقی می شوند، رابطه معنادار موجود میان جنسیت و تعداد و مقوله بندی شناختی سازه ها، نشان می دهد که مدیریت موثر برند، در گرو توجه به جنسیت مخاطبان و سازه های شناختی آنان است.

شعار تبلیغاتی چیست؟ و باید چه کارکردی داشته باشد؟ پاسخ این پرسش را میتوان از منظر گوناگون عرضه کرد. اما این اثر به نقش ""روایت مند"" شعار تبلیغاتی میپردازد. ""روایت"" نوعی نگاه، دیدگاه، یا تفسیر است که کارگزاران تبلیغاتی را مجهز میسازد تا بدانند بهتر است شعار تبلیغاتی را چگونه طراحی و تدوین کنند. ""روایت"" بر پایهی تئوریهای متعدد و متنوعی است که در این اثر، به نتیجه و حاصل آن تئوریها تأکید شده است و بر روی کارکرد یا خروجی آن اصرار میورزد. به این ترتیب، با نگاهی کاربردی از ""روایت"" کمک میگیرد تا در خدمت کارگزاران تبلیغاتی برآید؛ از آن رو که یک شعار بهتر است از منظر ""روایت"" چگونه تدوین شود.

این اثر سعی دارد از این منظر خاص به تحلیل دو مورد از تبلیغات معروف بپردازد؛تبلیغات بیلبوردی مک دونالد ،و تبلیغ یک شرکت شوینده در آرژانتین که در سال 2007 در جشنواره ی تبلیغاتی مونتروکس (Montroux) مدال طلای بخش تبلیغات محیطی را تصاحب کرد .

بازاریابی"" بویژه در سالهای اخیر با حضور دانشهای گوناگون، ملزم است آن دانشها و بینشها را به کاربندد تا تعبیر و درک دقیقتری از ""رفتار مصرفکننده"" به دست آورد. مقالهی حاضر بر پایهی ""روایت"" منظری را پیش روی عالمان میگشاید تا بهتر بتوان ""رفتار مصرفکننده"" را تفسیر کرد. ""اقتصاد تجربه"" نیز واژگان کلیدی این مقاله است که چارچوب ویژه ای در اختیار ""بازاریابی"" قرار میدهد؛ موضوعی که نسبتاً تازه در ادبیات بازاریابی از آن یاد شده است. پیش بینی این مقاله نیز درخور توجه است آنجا که میگوید: آیندهی بازاریابی مراقبت از مصرفکننده نیست بلکه، مراقبت از احتیاجات مصرفکننده است. دیدگاهی کاملاً مغایر با دیدگاه کاتلر در کتاب مارکتینگ تری.

برندها در دنیا برای خود غوغایی به پا کرده اند؛ اینکه چرا تا این اندازه برندها میتوانند نافذ و اثرگذار بر زندگی اجتماعی و شخصی باشند، موضوع این اثر نیست، اما میتوان به مقالهی ""از فرمول انرژی انیشتین تا ارزش ویژهی نام تجاری کاپفرر"" مراجعه کرد که در همین شمارهی نشریه آمده است. در مقالهی مزبور - از فرمول انرژی انیشتین تا ارزش ویژهی نام تجاری کاپفرر - درمییابیم طبق فرمول 2E=mc، در یک کیلوگرم ماده، نیرویی برابر با حدوداً 250 میلیون تن مادهی منفجرهی تیان تی (TNT) چنبره زده است که قبل از انیشتین، جهان از آن بیخبر بود. این قیاس در مورد برند برعکس است. اکنون که به ابعاد و ارزش نام و نشان تجاری میپردازیم، از وسعت و عمق نیرویی که در آن نهفته است دچار همان حیرتها میشویم! این اثر - روایت مرسدس بنز گردنده و بیام دبیلیو چرخنده - بر آن است که از منظری خاص، لوگوی دو برند - یعنی یکی از اجزای فیزیکی و قابل مشاهده در برند - را مورد بررسی قرار میدهد. ""روایت"" همان منظر خاصی است که این اثر در پی آن است. روایت تصاویر تبلیغاتی دو برند معروف اتومبیل سازی دنیا دربارهی تحلیل قصهی راننده و فرمان است و یا به عبارتی تبلیغ و جامعه. پیش از این، مؤلف این اثر در شماره های پیشین دیدگاه خود را با جسارت اعلام کرد که ""انسانها با برندها درمان میشوند."" همچنین تصریح کرد که میتوان شخصیت انسانها را بر اساس برندها پیش بینی کرده و تشخیص داد؛ چرا که این یا آن برند را برمیگزینند. انتخاب برندها حکایتی ژرف از تحلیل آدمها در بر دارد. در اینجا میتوانیم دریابیم چرا برخی از لوگوی بنز خوششان میآید و دیگرانی از لوگوی بیام دبیلیو. چرا مشتریان بیام دبیلیو کمتر حاضرند بنز را خریداری کنند و بالعکس. خوشبختانه با نگاه ""روایت"" میتوانیم تا حدودی از قابلیتهای شگرف برندها در زندگی معاصر آگاه شویم و کافی است با چارچوب ""روایت"" به برندها بنگریم؛ موضوعی که این اثر در پرتو روایت به وارسی لوگوی بنز و بیام دبیلیو پرداخته است.