فاطمه مدیری

فاطمه مدیری

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی، گروه مطالعات خانواده، ازدواج و طلاق، مؤسسه مطالعات و مدیریت جامع و تخصصی جمعیت کشور
پست الکترونیکی: fateme.modiri@gmail.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۷ مورد.
۱.

جنسیت و دینداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت تفاوت های جنسیتی دینداری مذهب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جمعیت شناسی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۲۵۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۷۶
در تبیین علل دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان، کالت [1] با ترکیب تئوری ریسک گریزی و تئوری قدرت – کنترل، دینداری زنان را به اقتدار پدر سالارانه یا برابر طلبانه در خانواده ایشان مربوط می کند. از طرف دیگر علی رغم تحقیقات گوناگون که یافته دینداری بیشتر زنان نسبت به مردان را تأیید می کند، لوونتال معتقد است که این یافته در همه جوامع و فرهنگ ها و مذاهب مشاهده نمی شود و تفاوت هایی در این زمینه وجود دارد. ما در این مقاله برآنیم که به آزمون این فرضیه ها پرداخته، به این سؤال ها پاسخ دهیم که آیا در ایرانیان زنان از مردان دیندارترند؟ آیا در مذاهب و ادیان ایرانی این یافته تأیید می شود؟ آیا زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دیندارترند؟ برای پاسخگویی به این سؤال ها پیمایش ملی ارزش های اجتماعی و فرهنگی ایرانیان با ابزار پرسشنامه و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شده است و نتایج تحقیق نشان می دهد : 1- در ایرانیان تفاوت های جنسیتی در دینداری به نفع زنان است؛ 2- تفاوت های جنسیتی در دینداری در سنی ها بیشتر از شیعه هاست، اما در میان مسیحیان به چشم نمی خورد؛ 3 – در زنانی که در خانواده های با نفوذ بیشتر پدر زندگی می کنند، دینداری بیشتری به چشم نمی خورد .
۳.

بررسی تفاوت های جنسیتی در رفاه ذهنی ایرانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت کیفیت زندگی رضایت از زندگی توسعه انسانی خوشبختی رفاه ذهنی ارزش های جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵۰ تعداد دانلود : ۸۰۶
از آنجا که در اکثر کشورهای جهان مردان از سطح رفاه مالی و پرستیژشغلی بالاتری برخوردارند , منطقا پیش بینی می شود که از سطح بالاتر رفاه ذهنی نیز برخوردار باشند و مشاهده نتایج خلاف آن تعجب آور است اما بررسی ارزشهای جهانی و همچنین برخی مطالعات دیگر نشان می دهد تفاوت های جنسیتی در رفاه ذهنی در بسیاری از کشورها به نفع زنان است. هدف این مقاله بررسی تفاوت های جنسیتی در رفاه ذهنی و عوامل موثر بر آن در ایرانیان می باشد که به شیوه پیمایش ملی، با ابزار پرسشنامه و نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای اجرا شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد: 1- در ایرانیان رفاه ذهنی در زنان بیش از مردان است 2- از میان متغیرهای زمینه ای میان جنسیت، درآمد، اشتغال، وضعیت تاهل، وضعیت سکونت و پایگاه اقتصادی اجتماعی و رفاه ذهنی ارتباط معنادار در هر دو جنس برقرار است و همچنین میان تحصیلات و رفاه ذهنی در زنان ایرانی رابطه قابل قبول معناداروجود دارد لیکن این رابطه در مورد مردان برقرار نیست 3- احساس سلامتی و احساس آزادی در زندگی فردی در هر دو جنس با رفاه ذهنی ارتباط معنا دار دارد و این عوامل موثر تلفیقی از تئوری اینگلهارت واسترلین را تایید می کند اما علیرغم تئوری اینگلهارت میان نگرش های جنسیتی برابرطلبانه و رفاه ذهنی ارتباط معناداری برقرار نیست.
۴.

بررسی نسلی ارزش های پست مدرن خانوادگی و عوامل اثرگذار بر آن با تاکید بر نقش دین داری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نسل دین داری مصرف رسانه ارزش های پست مدرن خانوادگی جوامع فراصنعتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۱۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۳۵
این مقاله به بررسی نسلی ارزش های پست مدرن خانوادگی و عوامل موثر بر آن با تاکید بر نقش دین داری پرداخته است. جامعه آماری پژوهش افراد بالاتر از 18 سال شهر تهران بوده و با نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 600 نمونه انتخاب شده است. به لحاظ نظری از تئوری های تاثیر دین داری بر حوزه خانواده و تغییر نسلی ارزش های اینگلهارت و در تجزیه تحلیل آماری از آزمون های تفاوت میانگین، تحلیل واریانس، همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد: ارزش های پست مدرن خانوادگی در نسل اول در 19/9 درصد افراد و محدود به پذیرش سقط جنین و لذت فردی بوده، در نسل دوم در 49/14 درصد و در نسل سوم در 71/21 درصد مشاهده شده و به پذیرش تساهل و تسامح در امور جنسی نیز تسری یافته است. ارزش های پست مدرن خانوادگی در هر سه نسل متاثر از مجموعه ای از متغیرهای اقتصادی اجتماعی و دین داری بوده و در نسل سوم به طور معناداری متاثر از مصرف رسانه نیز هست. در هر سه نسل اگرچه دین داری اثرگذارترین عامل بوده ولیکن توان تبیین آن از نسل اول به سوم کاهش یافته است.
۵.

بررسی عوامل مؤثر در سرمایه اجتماعی ایرانیان با تأکید بر تفاوت های جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تفاوت های جنسیتی اعتماد نهادی سرمایه اجتماعی اعتماد بین فردی ارزش های ایرانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۵ تعداد دانلود : ۶۷۹
هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر در سرمایه اجتماعی ایرانیان و بیان تفاوت های جنسیتی در این حوزه است. به این منظور، طرح ملی پیمایشی با ابزار پرسش نامه اجرا شده و نتایج تحقیق نشان می دهد: 1. در میان ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی، اعتماد بین فردی پایین تر از سایر ابعاد قرار دارد، 2. سرمایه اجتماعی ایرانیان بیشتر تحت تأثیر مجموعه ای از متغیرهای جنسیت و ساختارهای اجتماعی و ارزش های فرهنگی است و این یافته تحقیقات پاتنام و نوریس را تأیید می کند، 3. اعتماد بین فردی در زنان مختصری پایین تر از مردان و هنجارهای معامله متقابل و اعتماد نهادی در ایشان بیش از مردان است . زنان در مشارکت اجتماعی بیشتر خواهان گذران اوقات خود با خانواده و اقوام هستند و مردان بودن با دوستان و همکاران یا گذران اوقات خود در انجمن ها و نهادها را بیشتر خواهان اند.
۶.

بررسی تاثیر کیفیت زندگی زناشویی بر قصد فرزندآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی زناشویی بعد مثبت کیفیت زندگی زناشویی بعد منفی کیفیت زندگی زناشویی قصد فرزندآوری رگرسیون پواسن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۸۵۸
این مقاله با هدف بررسی تاثیر کیفیت زندگی زناشویی بر قصد فرزندآوری، به تاثیر کیفیت زندگی زناشویی بر تعداد فرزندان قصد شده و همچنین قصد داشتن فرزند (دیگر) پرداخته است. جامعه آماری این پیمایش مقطعی، زنان و مردان متاهل شهر تهران بوده و 1232 نمونه که زن در خانواده آن ها زیر 49 سال و بارور بوده، به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. نتایج تحقیق نشان داده در تحلیل دومتغیره، تعداد فرزندان قصد شده در  افرادی که کیفیت زندگی زناشویی پایین تری دارند، کمتر است ولیکن این یافته در مدل چند متغیره رگرسیون پواسن معنادار نبوده است. مدل های رگرسیون اسمی دو وجهی لجستیک نیز نشان داده اند، بعد مثبت کیفیت زندگی زناشویی در افراد بدون فرزند و در افراد تک فرزند بر قصد داشتن فرزند (دیگر) اثر معنادار داشته و در افراد با دو فرزند و بیشتر تاثیر معناداری نداشته است. به تعبیر دیگر کیفیت زندگی زناشویی بالاتر، در خروج از بی فرزندی و تک فرزندی اثرگذار است. نتایج تحقیق تایید کننده تئوری های تاثیر مثبت کیفیت زندگی زناشویی بر قصد فرزندآوری بوده و افراد متاهل در شهر تهران از فرزندآوری به عنوان استراتژی برای بهبود زندگی زناشویی استفاده نمی کنند.
۷.

بررسی فعالیت های اشتراکی با همسر و رابطه آن با پایداری زندگی زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: نسل گرایش به طلاق فعالیت های اشتراکی با همسر پایداری زندگی زناشویی نشاط زناشویی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
تعداد بازدید : ۸۶۸ تعداد دانلود : ۳۴۳
در پژوهش حاضر، رابطة فعالیت های اشتراکی با همسرو مؤلفه های مرتبط با پایداری زندگی زناشویی (نشاط زناشویی و گرایش به طلاق) و روند نسلی آن بررسی شده است. جامعة آماری پیمایش شامل متأهلان تهران می شود که در این راستا 1736 نمونه به شیوة خوشه ای چندمرحله ای به کار گرفته شده است. براساس نتایج، میزان فعالیت های اشتراکی با همسر در ابعاد مختلف یکسان نیست و در دیدارهای اجتماعی و گذران زمان خارج از خانه بیش از گذران زمان در خانه، گفت وگو با همسر و هزینه کرد مالی است. فعالیت های اشتراکی با همسر با نشاط زناشویی همبستگی مستقیم و با گرایش به طلاق همبستگی معکوس معنادار دارد. در دیدار اجتماعی و گذران زمان در خانه، فعالیت های اشتراکی در نسل اول بیشتر و در بعد گفت وگو با همسر کمتر از دیگر نسل هاست. در گذران زمان خارج از خانه و هزینه کرد مالی تفاوت نسلی معناداری مشاهده نشده است. فعالیت های اشتراکی با همسر در نسل جوان اهمیت بیشتری دارد و درصورت تحقق نیافتن آن، احتمال واکنش های جدی تر در این نسل بیشتر است. به طور کلی، فردگرایی میان همسران در تهران یافتة شایعی نیست و هرچند در ابعاد مختلف سیر صعودی گسست در روابط میان همسران تأیید نمی شود، شناخت نسل جوان و عوامل اثرگذار بر فعالیت های اشتراکی با همسر در ایشان اهمیت بیشتری دارد.
۸.

بررسی حمایت فرزندان بزرگسال از والدین و عوامل اثرگذار بر آن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حمایت از والدین حمایت عاطفی حمایت ابزاری حمایت مالی فرزندان بزرگسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۱ تعداد دانلود : ۱۸۶
با توجه به تغییرات اقتصادی-اجتماعی در دهه های اخیر و لزوم بررسی روابط بین نسلی، این پژوهش به بررسی ابعاد مختلف حمایت فرزندان بزرگسال از والدین مشتمل بر حمایت ابزاری، حمایت عاطفی و حمایت مالی پرداخته است. جامعه آماری این پیمایش مقطعی، زنان و مردان 18 سال و بالاتر در شهر تهران بوده که حداقل یک والد زنده داشته و هم سکنا نبوده اند. 1000 نفر به شیوه خوشه ای چند مرحله ای از 30 حوزه انتخاب شده اند. یافته ها نشان داد حمایت فرزندان بزرگسال از والدین در ابعاد مختلف یکسان نیست؛ به طوری که حمایت عاطفی از والدین بیشتر و حمایت ابزاری و به ویژه حمایت مالی کمتر گزارش شد. عوامل اثرگذار بر حمایت فرزندان بزرگسال از والدین نیز در ابعاد مختلف یکسان نبوده و متأثر از ویژگی های اقتصادی-اجتماعی، منابع، نیازها و بازدارنده ها در فرزندان بزرگسال و والدین است. حمایت ابزاری از والدین متأثر از سن والدین، ترتیبات زندگی، دین داری فرزندان بزرگسال، تعهد فرزندی و فاصله جغرافیایی است. حمایت عاطفی متأثر از دین داری فرزندان بزرگسال، تعهد فرزندی، تضاد میان والدین و تضاد با والدین است. همچنین، حمایت مالی متأثر از سن والدین، رفاه فرزندان بزرگسال، تعهد فرزندی، تضاد با والدین و فاصله جغرافیایی است. یافته ها تأییدکننده نظریه های نوع دوستی، همبستگی بین نسلی و اقتضایی است.
۹.

بررسی مقایسه ای تأثیر دینداری و نگرش های جنسیتی بر قصد فرزندآوری به تفکیک جنسیت در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: قصد فرزندآوری دینداری نگرش های جنسیتی نظریه گذار دوم جمعیتی نظریه تغییر ارزش های نسلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده کودک و نوجوان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۷۰۱ تعداد دانلود : ۴۷۷
با توجه به مطالعات متعدد که نشان از تاثیر متفاوت دینداری و نگرش های جنسیتی بر فرزندآوری و وجود تفاوت های جنسیتی در این حوزه دارد، این تحقیق با هدف بررسی و مقایسه تأثیر دینداری و نگرش های جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده، به تفکیک جنسیت انجام شده است. جامعه آماری پیمایش، متاهلین شهر تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران و اثر طرح مطلوب، 1272 مرد و زن متاهل که سن زن در خانواده ایشان 15 تا 49 سال بود، انتخاب شده است. شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و در تحلیل داده ها از آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد، گرایش افراد به دین نسبتا بالاست و نگرش های جنسیتی برابرطلبانه در سطح وسیعی دیده می شود. زنان دیندارتر از مردان بوده و نگرش های جنسیتی برابرطلبانه تری دارند. به طوری که حدود 60 درصد از مردان و 70 درصد از زنان دینداری متوسط و بالاتر و حدود 50 درصد مردان و 70 درصد زنان نگرش های جنسیتی برابرطلبانه در سطح بالا را گزارش کرده اند. نتایج تحلیل مسیر نشان می دهد تعداد فرزندان قصد شده در هر دو جنس متأثر از دینداری و نگرش های جنسیتی بوده و دینداری بیش از نگرش های جنسیتی بر تعداد فرزندان قصد شده اثرگذار است. الگوی تقریبا مشابهی در تاثیر دینداری و نگرش های جنسیتی بر قصد فرزندآوری در مردان و زنان وجود داشته، اما تفاوت های جنسیتی نیز مشهود است. نتایج تحقیق نشان می دهد اتخاذ سیاست های مناسب می تواند در رسیدن به جمعیت مطلوب کمک کننده باشد. واژه های کلیدی : قصد فرزندآوری، دینداری، نگرش های جنسیتی، نظریه گذار دوم جمعیتی، نظریه تغییر ارزش های نسلی.
۱۰.

ارزش های پست مدرن خانوادگی در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزش های پست مدرن خانوادگی امنیت اقتصادی امنیت سازنده مصرف رسانه نسل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۷ تعداد دانلود : ۴۲۶
برخی تحقیقات داخلی نشان از ظهور ارزش های پست مدرن خانوادگی در جامعه در حال تحول ما، پیش از ملحق شدن به جوامع فراصنعتی و حتی صنعتی دارد. بر این اساس این پژوهش با هدف بررسی ارزش های پست مدرن خانوادگی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران، انجام شد. جامعه آماری پژوهش افراد 18 سال و بالاتر شهر تهران بوده و به شیوه نمونه گیری 1 PPS ، 600 نمونه از این جامعه آماری انتخاب شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج این پژوهش نشان می دهد: در شهر تهران عناصری از ارزش های پست مدرن خانوادگی به چشم می خورد که از نسل اول به سوم سیر صعودی داشته و متأثر از مصرف رسانه، احساس ناامنی اقتصادی، تجرد، نسل و درآمد است. رگرسیون چند متغیره نشان می دهد متغیرهای مذکور 24 درصد از ارزش های پست مدرن خانوادگی را تبیین می کنند. توجه به عوامل اثرگذار نشان می دهد که با به کارگیری سیاست های اقتصادی و فرهنگی مناسب، می توان راه را بر گسترش ارزش های پست مدرن خانوادگی بست. یافته های پژوهش تأییدکننده تئوری اینگلهارت در تغییر ارزش هاست.
۱۱.

بررسی مقایسه ای فعالیت های اشتراکی با همسر در خانواده های تک شاغل و خانواده های هردو شاغل (مورد مطالعه: متاهلین شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اشتغال زنان فعالیت های اشتراکی با همسر خانواده های هر دو شاغل خانواده های تک شاغل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کار و شغل
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۳۸۷
برخی پژوهشگران معتقدند اشتغال زنان، فعالیت های اشتراکی با همسر را کاهش داده و موجبات ناپایداری زندگی زناشویی را فراهم می کند. بر این اساس این مقاله با هدف بررسی تاثیر اشتغال زنان بر فعالیت های اشتراکی با همسر به مقایسه خانواده های تک شاغل و خانواده های هردو شاغل پرداخته است. جمعیت آماری پیمایش، مردان و زنان متأهل شهر تهران بوده و به شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 1736 واحد نمونه از 50 حوزه شهر تهران انتخاب شده است. در تحلیل عامل اکتشافی از گویه های فعالیت های اشتراکی با همسر، 5 عامل دیدار اجتماعی، گذران زمان خارج از خانه، گذران زمان در خانه، گفت وگو با همسر و هزینه کرد مالی استخراج شده و در تجزیه تحلیل نهایی به کار گرفته شده است. نتایج این تحقیق نشان می دهد: فعالیت های اشتراکی با همسر در خانواده های هر دو شاغل در ابعاد دیدار اجتماعی، گذران زمان در خانه و هزینه کرد مالی بیش از خانواده های تک شاغل است. فعالیت های اشتراکی با همسر در مردان خانواده های هردو شاغل در ابعاد گذران زمان خارج از خانه، گذران زمان در خانه و هزینه کرد مالی بیش از مردان خانواده های تک شاغل و در زنان خانواده های هر دو تک شاغل است. همچنین همبستگی فعالیت های اشتراکی با همسر با نشاط زناشویی در زنان خانواده های هردو شاغل بیش از سایر گروه هاست. به طور کلی می توان گفت نه تنها شواهدی که نشان دهد اشتغال زنان فعالیت های اشتراکی با همسر را کاهش می دهد مشاهده نشد، بلکه به نظر می رسد کسب موقعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر در زنان، زمینه افزایش فعالیت های اشتراکی با همسر را در زنان و همچنین در مردان فراهم می کند. بنابراین در نسبت دادن برخی چالش های حوزه خانواده به اشتغال زنان باید احتیاط بیشتری به کار برد.    شاغل در ابعاد دیدار اجتماعی و هزینه کرد مالی بیش از زنان خانواده های
۱۲.

بررسی کیفیت زندگی زناشویی و عوامل اجتماعی اقتصادی اثرگذار بر آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کیفیت زندگی زناشویی بعد مثبت کیفیت زندگی زناشویی بعد منفی کیفیت زندگی زناشویی ویژگی های اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۹۶
هدف این مقاله بررسی وضعیت کیفیت زندگی زناشویی و بررسی ویژگی های اقتصادی اجتماعی اثرگذار بر آن می باشد. جامعه آماری پیمایش، متاهلین شهر تهران بوده و نمونه ها به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و از آزمون های آماری همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس، تفاوت میانگین و رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد: بعد مثبت کیفیت زندگی زناشویی در 5/67 درصد از پاسخگویان در سطح بالا و در 5/32 درصد از ایشان در سطح متوسط و پایین تر گزارش شده است. بعد منفی کیفیت زندگی زناشویی در 3/85 درصد از پاسخگویان در سطح پایین و در 7/14 درصد از ایشان در سطح متوسط و بالا تر گزارش شده است. در تاثیر عوامل اقتصادی اجتماعی بر ابعاد مثبت و منفی کیفیت زندگی زناشویی تفاوت هایی وجود دارد و تحلیل چند متغیره نشان داده، نسل و درآمد نسبت به دیگر متغیرهای اقتصادی اجتماعی از قدرت تبیین بالاتری برخوردار بوده است. از آنجا که بخش زیادی از واریانس کیفیت زندگی زناشویی تبیین نشده باقی مانده، بررسی دیگر عوامل ساختاری، ارتباطی و فردی ضرورت دارد. بر اساس نتایج تحقیق پیشنهادات اجرایی و مطالعاتی ارائه شد.
۱۳.

فراتحلیل مطالعات انجام شده در زمینه فرهنگ کار در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرهنگ کار فراتحلیل ارزیابی اخلاق کار وجدان کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۴۲۵
با توجه به یافته های متعدد، متفاوت و گاهی متناقض در زمینه فرهنگ کار، در این مقاله برآنیم ضمن پاسخگویی به این سئوال که وضعیت فرهنگ کار چگونه است و چه عواملی مرتبط با آن شناسایی شده، به ارزیابی و آسیب شناسی مطالعات انجام شده در این حوزه پرداخته و خلاءهای مطالعاتی را معرفی کنیم. بر این اساس با استفاده از تکنیک فراتحلیلاز میان 117 اثر علمی بررسی شده، 42 مقاله و پایان نامه انتخاب شده و مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفته اند. مطالعات انجام شده، نشان می دهد: میانگین فرهنگ کار در ایران در سطح متوسط بوده و مجموعه ای از عوامل درون سازمانی، برون سازمانی و متغیرهای زمینه ای بر آن اثرگذار است. در این مطالعات از متغیرهای درون سازمانی تأثیر رضایت و امنیت شغلی، عدالت سازمانی، مدیریت مشارکتی، مشارکت سازمانی، تخصص گرایی و عدم تضاد در نقش، سابقه کار، سیستم مناسب کار، سیستم ارتقای شغل مطلوب و از متغیرهای برون سازمانی تأثیر رضایت از زندگی و گرایشات دینی تأیید شده است. رابطه مستقیم سن و رابطه معکوس تحصیلات با فرهنگ کار از دیگر نتایج این پژوهش ها بوده است. براساس یافته های پژوهش، آسیب شناسی مطالعات و خلاءهای مطالعاتی در این حوزه مطرح شده و پیشنهادات و راه کارهایی نیز ارائه شده است.
۱۴.

گونه های مختلف ارزش های خانوادگی و همبسته های اقتصادی اجتماعی آن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ارزش های خانوادگی سنتی ارزش های خانوادگی مدرن ارزش های خانوادگی پست مدرن نسل متغیرهای اقتصادی و اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۴۰۷
به دنبال صنعتی شدن و تغییرات سریع و فزایندة متعاقب آن، در برخی جوامع، خانواده و ابعاد مختلف آن ازجمله ارزش های خانوادگی به چالش کشیده شده است. بر این اساس در این مقالله به این سؤالات اساسی پاسخ داده شده است که وضعیت گونه های مختلف ارزش های خانوادگی در شهر تهران چگونه است، روند تغییرات ارزشی در خانواده به چه شکل است و گروه های مختلف اجتماعی به کدام گونه از ارزش ها گرایش بیشتری دارند. جامعه آماری پژوهش، افراد 18 سال و بالاتر شهر تهران، روش نمونه گیری خوشه ای PPSو ابزار به کارگرفته شده پرسش نامه بوده است و بر این اساس، 600 نمونه، انتخاب و تجزیه و تحلیل شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهند خانواده در شهر تهران همچنان اهمیت زیادی دارد. ارزش های سنتی و مدرن خانوادگی در سطح وسیع و بارقه هاییاز ارزش های پست مدرنخانوادگی در برخی ابعاد به چشم می خورد. در بستر گذار نسلی از نسل اول به سوم ارزش های سنتی کاهش و ارزش های مدرن و پست مدرنافزایش یافته است. در ارزش های سنتی و مدرن، جنسیت و در ارزش های پست مدرن، نسل و وضعیت تأهل، عوامل تعیین کننده تری هستند. نسل دوم در ارزش های مدرن، همانند نسل سوم و در ارزش های پست مدرن، همانند نسل اول عمل کرده و با این انعطاف امکان همزیستی نسلی را فراهم کرده است. متغیرهای اقتصادی و اجتماعی در ارزش های سنتی، بیشترین و در ارزش های پست مدرن، کمترین توان تبیین را دارند. در ارزش های خانوادگی سنتی و مدرن، همگرایی نسلی بیش از همگرایی جنسیتی مشاهده می شود.
۱۵.

بررسی رابطه دینداری و قصد باروری در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قصد باروری دینداری رگرسیون پواسن تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۲۶۶
با کاهش باروری در دهه های اخیر و همزمانی آن با برخی تغییرات در دینداری، این مقاله به بررسی رابطه دینداری و تعداد فرزندان قصد شده می پردازد. داده ها برگرفته از پیمایش سبک زندگی متاهلین در شهر تهران است که در سال 1394 انجام شده است. در این مقاله نمونه شامل 1272 مرد و زن متاهل که سن زن در خانواده ایشان 15 تا 49 سال بوده، می باشد. یافته ها نشان می دهد قصد فرزندآوری در شهر تهران عمومیت بالایی دارد. حدود 4 درصد قصد بی فرزندی دارند که تنها 5/16 درصد از افراد بدون فرزند را شامل می شود. همچنین 3/67 درصد از افراد قصد داشتن بیش از دو فرزند دارند، در حالی که تعداد افرادی که 2 فرزند یا بیشتر دارند، 6/47 درصد است. گرایش افراد به دین نسبتا بالاست و حدود 65 درصد افراد دینداری متوسط و بالاتر دارند. تحلیل های چند متغیره نشان می دهد قصد باروری متأثر از دینداری بوده و این تأثیر در حضور متغیرهای اقتصادی اجتماعی همچنان پابرجاست. همچنین اگرچه زنان دیندارتر از مردان هستند، قصد باروری در زنان و مردان تقریبا با شدت یکسان متأثر از دینداری است.
۱۶.

ترجیح جنسی و نقش نگرشهای جنسیتی در شکل گیری آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجیح جنسی ترجیح جنسیتی نگرشهای جنسیتی ترجیح متعادل جنسی عدم ترجیح جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۲۹۵
ترجیح جنسی از جمله مولفه هایی است که از تفاوت گسترده ای در میان کشورهای جهان برخوردار است. درحالی که در برخی کشورها هنوز داشتن فرزند پسر از اولویت های والدین است، در برخی دیگر الگوی غالب عدم ترجیح جنسی، ترجیح متعادل جنسی و ترجیح دختر است. بر این اساس هدف این مقاله توصیف وضعیت ترجیح جنسی و نقش نگرش های جنسیتی در شکل گیری آن به تفکیک جنسیت است. جامعه آماری پیمایش، متأهلین شهر تهران بوده و 1272 نمونه در سنین باروری به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. یافته ها نشان می دهند الگوی غالب ترجیح جنسی در مردان و زنان، ترجیح متعادل جنسی است. ترجیح پسر در مردان بیش از زنان و ترجیح دختر در زنان بیش از مردان گزارش شده است. نگرش های جنسیتی به عنوان عاملی در شکل گیری ترجیح جنسی در هر دو جنس پذیرفته می شود. نگرش های جنسیتی سنتی تر با ترجیح پسر و نگرش های برابرطلبانه تر با عدم ترجیح جنسی و ترجیح متعادل جنسی در هر دو جنس همراه است. به طور کلی می توان گفت با تغییر نگرش های جنسیتی از سنتی به سوی برابرطلبانه، ترجیح جنسی از الگوی غالب ترجیح پسر به ترجیح متعادل جنسی تغییر یافته که پیامدهای جامعه شناختی و جمعیت شناختی را به دنبال داشته است.
۱۷.

بررسی الگوهای مدیریت و هزینه کرد پول در روابط میان زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: روابط اقتصادی زوجین الگوهای هزینه کرد پول هزینه کرد اشتراکی هزینه کرد تخصیصی هزینه کرد جداگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف این مقاله بررسی الگوهای مدیریت و هزینه کرد پول در روابط میان زوجین و عوامل اقتصادی اجتماعی مرتبط با آن است.جامعه آماری این پیمایش مقطعی، کلیه افراد متاهل شهر تهران بوده و 1736 نمونه به شیوه خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است. یافته ها نشان می دهند حدود نیمی از زنان و مردان متاهل شهر تهران از شیوه هزینه کرد پول در خانواده خود رضایت ندارند و بخش قابل توجهی نیز، از میزان درآمد و هزینه کرد همسر خود اطلاع دقیقی ندارند. سه الگوی مدیریت و هزینه کرد اشتراکی با 8/30 درصد، جداگانه مرد با 1/28 درصد و تخصیصی مرد به زن با 26 درصد، به ترتیب بیشترین فراوانی را در خانواده های شهر تهران دارا هستند. میان مدیریت و شیوه هزینه کرد پول با نشاط زناشویی رابطه معناداری وجود داشته و این ارتباط در زنان قوی تر از مردان است. همچنین نتایج نشان داده که الگوهای هزینه کرد پول غالبا با درآمد و تحصیلات زوج و اینکه خانواده تک درآمد یا هر دو درآمد باشد، رابطه معنادار داشته و این یافته ها، نظریه منابع قدرت را تایید می کنند. اهمیت مدیریت و شیوه هزینه کرد پول در روابط میان زوجین و وجود آنومی در این حوزه، توجه خاص و سیاست گذاری بهینه را می طلبد.  
۱۸.

بررسی عوامل اثرگذار بر سبک زندگی متأهلین در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سبک زندگی متأهلین فعالیت های اشتراکی با همسر گذران زمان اشتراکی نگرش های جنسیتی همگونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۲۸۹
رابطه فعالیت های اشتراکی با همسر با پایداری زندگی زناشویی در مطالعات متعدد آزمون و تأیید شده است. بر این اساس، این مقاله به شناسایی عوامل اثرگذار بر فعالیت های اشتراکی با همسر در ابعاد مختلف با عنوان سبک زندگی متأهلین پرداخته است. جامعه ی آماری پیمایش، زنان و مردان متأهل شهر تهران بوده و با استفاده از فرمول کوکران و اثر طرح مطلوب، 1736 نمونه در تجزیه و تحلیل نهایی به کار گرفته شده است. شیوه ی نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای بوده و نمونه ها با توجه به جمعیت متأهلین هر منطقه و هر حوزه از 50 حوزه شهر تهران انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه بوده و از تحلیل عامل اکتشافی و رگرسیون چند متغیره در تحلیل داده ها استفاده شده است. در تحلیل عامل اکتشافی 5 عامل از فعالیت های اشتراکی با همسر استخراج شده و پنج فرضیه ی اصلی تأثیر ویژگی های اقتصادی اجتماعی، مؤلفه های مرتبط با چرخه زندگی، نگرش های جنسیتی، متغیرهای زناشویی و تضاد کار با خانواده بر این ابعاد آزمون شده اند. نتایج نشان می دهد: فعالیت های اشتراکی در مردان، افراد تحصیل کرده، افراد با نگرش های جنسیتی برابرطلبانه، افراد همگون تر با همسر، بیشتر مشاهده می شود. نگرش های جنسیتی و همگونی با همسر بر سبک زندگی متأهلین اثرگذاری بیشتری داشته و تأثیر مؤلفه های مرتبط با چرخه زندگی اندک است. درآمد، تفاوت در درآمد، تضاد کار با خانواده و مدت زمان زناشویی، نقش دوگانه ای در ابعاد مختلف سبک زندگی متأهلین دارند. این متغیرها، بیشترین توان تبیین را در دیدار اجتماعی (5/29 درصد) و کمترین توان تبیین را در هزینه کرد مالی (3/10 درصد) دارد. فعالیت های اشتراکی با همسر در ابعاد مختلف یکسان نبوده و عوامل اثرگذار و شدت تأثیر آن ها نیز در ابعاد مختلف متفاوت است. نتایج تحقیق تأیید کننده ی تئوری های مبادله، سرمایه فرهنگی بوردیو و تئوری های اقتصاد خانه ی جدید می باشد.
۱۹.

تأثیر احساس امنیت بر رفتار، ایده آل و قصد فرزندآوری در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۸
با توجه به تداوم باروری زیر سطح جانشینی و لزوم بررسی عوامل مرتبط، در این مقاله به بررسی تأثیر احساس امنیّت بر تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده، ایده آل و قصد شده و همچنین قصد داشتن فرزند دیگر پرداخته ایم.  در این پیمایش، به شیوه خوشه ای چندمرحله ای 1189 زن و مرد متأهل در شهر تهران انتخاب شده (زن کمتر از 50 سال و بارور بوده) و در تجزیه و تحلیل نهایی به کار گرفته شده اند. نتایج تحقیق نشان داد میانگین تعداد فرزندان ایده آل در پاسخگویان بیش از دو فرزند (13/2)، تعداد فرزندان قصد شده 91/1 فرزند، تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده کمتر از سطح جانشینی (41/1) بوده و ۹/۳۶ درصد از پاسخگویان قصد داشتن فرزند دیگر را داشته اند. رابطه مستقیم معنادار میان احساس امنیّت با تعداد فرزندان زنده به دنیا آمده، ایده آل و قصدشده وجود داشته است. همچنین مدل های رگرسیون لجستیک نشان از تأثیر معنادار احساس امنیّت در خروج از بی فرزندی، تک فرزندی و دو فرزندی داشته است. پیشنهادات سیاستی در راستای افزایش فرزندآوری، مبتنی بر بسترسازی مناسب در راستای کاهش موقعیت های مخاطره آمیز و افزایش احساس امنیّت در ابعاد مختلف اقتصادی، عمومی، قضایی و سیاسی از جمله امنیّت شغلی و درآمد کافی، ثبات سیاسی و مصونیت از هرگونه تعرض است. 
۲۰.

بررسی حمایت والدین از فرزندان بزرگ سال و عوامل اثرگذار بر آن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حمایت ابزاری حمایت عاطفی حمایت مالی حمایت والدین فرزندان بزرگسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۴
در سال های اخیر تغییرات جمعیتی منجر به افزایش مدت زمان فرزندی-والدگری و پیچیده تر شدن پیوندهای عمودی بین نسل ها شده است. هدف این مقاله بررسی میزان حمایت والدین از فرزندان بزرگ سال در ابعاد مختلف و عوامل موثر بر آن بوده است؟ جمعیت آماری پیمایش، افراد 18 سال و بالاتر شهر تهران بوده که حداقل یک والد زنده داشته و هم سکنا نبوده اند. نمونه 1000 نفری از 30 حوزه تهران به شیوه خوشه ای چندمرحله ای، انتخاب شده و یافته ها نشان داده: حمایت والدین از فرزندان بزرگ سال در سطح بالایی بوده و در ابعاد مختلف یک سان نیست. به طوری که پند و نصیحت، علاقه مندی به زندگی شخصی و حمایت عاطفی، در سطح بالا و حمایت ابزاری و حمایت مالی در سطح پایین تری گزارش شده و حمایت مادران در همه ابعاد به استثنای حمایت مالی بیش از پدران بوده است. حمایت والدین متاثر از سن والدین، تضاد زناشویی والدین، تضاد والدین و فرزندان بزرگ سال، حمایت فرزندان بزرگ سال از والدین، و تعداد فرزندان بوده و یافته ها تایید کننده تئوری های همبستگی بین نسلی، نوع دوستی و اقتضایی است. 

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان