علی باقری دولت آبادی

علی باقری دولت آبادی

مدرک تحصیلی: دانشیار علوم سیاسی دانشگاه یاسوج، یاسوج، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۵ مورد.
۱.

تاکتیک های جنگ روانی داعش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رسانه جنگ روانی خاورمیانه راهبرد نظامی داعش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۶۳
هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل مؤثر بر موفقیت های نظامی داعش در عراق و سوریه به منظور یافتن راهکارهای مقابله با آن است. با فرض اینکه نقش عوامل روانی در موفقیت های داعش بیش از توان نظامی است، 65 تصویر و ویدیوی بارگذاری شده در توییتر در ماه ژوئن 2014 (زمان تصرف شهر موصل عراق) انتخاب و تجزیه و تحلیل شد. برای تجزیه وتحلیل، از روش کیفی از نوع توصیفی تحلیلی استفاده گردید و یافته های پژوهش نشان داد، داعش در عملیات نظامی خود از تاکتیک های جنگ روانی همچون اخبار کنترل شده، محک زدن دشمن، ساختن دشمن فرضی، پاره حقیقت گویی، ادعا به جای واقعیت، اغراق، تفرقه افکنی، شایعه پراکنی، استفاده از عاطفه گیرندگان پیام، تخریب روحیه رقیب و تلطیف چهره خود استفاده می کند. در نهایت برای مقابله با این تاکتیک ها پیشنهاد هایی به مسئولان رسانه ملی ارائه شده است.
۲.

توسعه محوری در دولت سازندگی و الزامات آن برای سیاست خارجی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی هاشمی رفسنجانی دوره سازندگی سیاست توسعه محوری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران مباحث توسعه و مسایل مربوط به آن تاریخ توسعه در ایران
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دوران سازندگی
تعداد بازدید : ۳۴۴۲ تعداد دانلود : ۵۲۶۱
هدف پژوهش حاضر بررسی الزامات سیاست خارجی برای تحقق سیاست توسعه محوری در دوران سازندگی است. به طور مشخص مقاله به دنبال پاسخ این سؤال است که سیاست خارجی ایران برای همراه شدن با سیاست توسعه محوری دستخوش چه تغییراتی شد؟ فرضیه ی اصلی مقاله به تغییر اولویت های سیاست خارجی ایران و انطباق آن با محیط داخل و بین الملل اشاره دارد. برای این منظور از روش توصیفی تحلیلی و نظریه ی لیبرالیسم اقتصادی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تعدیل مواضع دولت در برخی حوزه های سیاست خارجی اگرچه توانست به سیاست توسعه محوری کمک نماید اما ناکافی بود و وضع تحریم های جدید علیه ایران عملاً سیاست تنش زدایی و جذب سرمایه گذاری خارجی را با مشکل مواجه ساخت. تلاش برای نشان دادن اقدامات صورت گرفته در حوزه سیاست خارجی در راستای توسعه محوری و نیز تمرکز بر شاخص های اقتصادی توسعه محوری و ارتباط آن با بحث سیاست خارجی این اثر را از سایر پژوهش های صورت گرفته متمایز می سازد.
۳.

مفهوم انقلاب در دیدگاه شهید سید محمدباقر صدر(ره)

کلید واژه ها: آیت الله صدر نظریه خلافت عمومی مفهوم انقلاب جامعه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷۰ تعداد دانلود : ۷۷۷
آیت الله سید محمدباقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و به تعبیرحضرت امام خمینی (ره)، «مغز متفکر اسلامی» در تاریخ اسلام به ویژه در قرن چهاردهم هجری است. فقیهی جامع-الشرایط، فیلسوفی اجتماعی، مفسری بزرگ، متفکری آگاه به فرهنگ و علوم زمانش ، نویسنده ای توانمند و پرکار و سیاستمداری هوشمند و شجاع و دردمند بود. ایشان علاوه بر شاخصه ها و ویژگی های برجسته فوق، نظریه پردازی آگاه و پرتوان بوده است. وی در باب سیاست، نظریه «خلافت عمومی» را مطرح کرده است که مبتنی بر احکام و فقه تشیع است. در این پژوهش به بررسی دیدگاه ایشان در باب مفهوم انقلاب در چارچوب نظریه خلافت عمومی ایشان و برگرفته از هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی ایشان پرداخته شده است.
۴.

رویکرد اقتصاد سیاسی به سیاست های اقتصادی دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت احمدی نژاد پوپولیسم استراتژی سیاسی سیاست گذاری اقتصادی هدف مندی یارانه ها تورم و رکود تضعیف طبقه متوسط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۲ تعداد دانلود : ۸۸۲
دست یابی احمدی نژاد به قدرت در ساختار سیاسی ایران با دور جدیدی از سیاست گذاری های اقتصادی هم راه بود، به گونه ای که بسیاری از صاحب نظران و تحلیل گران اقتصاد ایران به این باور رسیدند که جهت گیری های اقتصادی این دوره پیوند نزدیکی با پوپولیسم اقتصادی داشته است. بر این پایه، پرسش اصلی پژوهش پیش رو این است که سیاست های اقتصادی دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد چه نسبتی با اقتصاد کلان پوپولیستی دارد. نوشتار حاضر تلاش می کند تا از منظر اقتصاد سیاسی و با بهره گیری از نظریه «اقتصاد کلان پوپولیسمِ» دورن بوش و ادواردز (که در قالب رویکرد پوپولیسم به مثابه استراتژی سیاسی و در سطح سیاست گذاری اقتصادی ارائه شده است)، ضمن بازخوانی سیاست های اقتصادی دولت احمدی نژاد، نسبت این سیاست ها با رویکرد های پوپولیستی به اقتصاد را موردبررسی و هم چنین پی آمدهای آن برای اقتصاد سیاسی ایران را موردتوجه قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد دولت احمدی نژاد با بهره گیری از آرمان های انقلاب و با تکیه بر درآمدهای نفتی تلاش کرد تا در دو سال نخست ریاست جمهوری خود سیاست های اقتصادی انبساطی را به مرحله اجرا درآورد، سیاست هایی که درنهایت به گسترش نقدینگی، تورم، و رکود اقتصادی منجر شد. پس از آن از سال 1387 به این سو، به علت کاهش درآمدهای نفتی، دولت نهم به سیاست های تثبیتی روی آورد و کاهش پرداخت یارانه و طرح تحول اقتصادی را در دستور کار خود قرارداد، به نحوی که دست یابی به هدف بازتوزیعی و عدالت محوری دولت با موانع بی شماری روبه رو شد. رویکرد پژوهش اقتصاد سیاسی و روش پژوهش کیفی از نوع تبیین علی و روش گردآوری داده ها نیز کتاب خانه ای اینترنتی است.
۵.

رویکرد ایران و عراق به نظام بین الملل و تأثیر آن بر شروع و پایان جنگ تحمیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران موازنه قدرت نظام بین الملل جنگ عراق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۰ تعداد دانلود : ۷۹۰
فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که نوع نگاه دو کشور به ساختار نظام بین الملل و متأثر از آن، سیاست های آنها در قبال این ساختار نقش تعیین کننده ای در شروع جنگ و پایان آن ایفا کرده است. استدلال اصلی نویسندگان این است که رویکرد انتقادی ایران نسبت به ساختار نظام بین الملل و تلاش برای برهم زدن آن و در مقابل، همراهی عراق با ساختار نظام بین الملل و تلاش برای بهره گرفتن از آن برای به حداکثر رساندن قدرت خود، نقش مؤثری در شروع جنگ ایفا کرده است. لذا تا زمانی که منطق فوق الذکر بر دستگاه فکری و سیاست خارجی دو کشور حاکم بود جنگ تداوم پیدا کرد و با شروع مشکلات سیاسی، اقتصادی، نظامی و متأثر از آن برهم خوردن موازنه قدرت به ضرر ایران و تعدیل در نگاه تهران به ساختار نظام بین الملل جنگ پایان یافت.
۶.

انسان شناسی و تأثیر آن بر نظم سیاسی مطلوب در اندیشه محمدتقی مصباح یزدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان شناسی هرمنوتیک مصباح یزدی آرای سیاسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام
تعداد بازدید : ۱۵۶۴ تعداد دانلود : ۷۵۳
در حال حاضر توجه به انسان شناسی و نقش آن در شکل دادن آرای سیاسی متفکران و فیلسوفان بخش مهمی از پژوهش های حوزه اندیشه سیاسی را به خود اختصاص داده است. یکی از برجسته ترین متفکران حوزوی که آرای سیاسی اش فضای سیاسی کشور را متأثر کرده، آیت الله محمدتقی مصباح یزدی است. سؤال اصلی، که پژوهش حاضر قصد دارد به آن بپردازد، این است که انسان شناسی مصباح یزدی چه تأثیری بر نظم سیاسی مطلوب از نگاه وی داشته است؟ طبق فرضیه مقاله، مصباح یزدی در چهارچوب فلسفه اسلامی و مشخصاً فلسفه متعالیه به ارائه انسان شناسی دینی فلسفی مبادرت ورزیده و سپس بر اساس نوع نگاه خود درباره انسان و عقل، به ضرورت وحی و نبوت و از دریچه آن به رابطه دین و سیاست پرداخته است. برای بررسی این فرضیه از روش هرمنوتیک فلسفی هانس گئورگ گادامر، یعنی توجه به نقش پیش فهم ها و پیش فرض ها در فهم متن، استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که نقص انسان و عدم کفایت عقلی او برای تأمین سعادتش در نظر آیت الله مصباح یزدی، راه را برای حکومت ولایی در اندیشه ایشان باز نموده است.
۷.

بحران یمن: بررسی زمینه ها و اهداف مداخلات خارجی عربستان و امریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امریکا عربستان یمن توازن منطقه ای ائتلاف راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸۷ تعداد دانلود : ۷۵۲
بحران یمن صرفاً ناشی از نقش آفرینی بازیگران داخلی نیست، بلکه ناشی از نقش آفرینی بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای همانند عربستان سعودی، شورای همکاری خلیج فارس، امریکا و رژیم صهیونیستی است که در روند شکل گیری بحران یمن و تشدید آن نقش تعیین کننده ای ایفا کرده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد کارگزاران سیاست امریکا معتقدند که با درگیر ساختن ایران در عرصه منطقه ای و مناطقی که عمق استراتژیک پایگاه اجتماعی و سیاسی ایران محسوب می شوند، فرسایش قدرت و توان منطقه ای و سیاسی ایران و محور مقاومت را به وجود خواهد آورد. پرسش اصلی آن است که عوامل اصلی شکل گیری بحران یمن و نقش بازیگران داخلی و خارجی به ویژه امریکا و عربستان سعودی در بحران یمن چیست. روش پژوهش اسنادی است. چارچوب نظری پژوهش حاضر معطوف به بهره گیری از نظریه جان فوران (چرایی ناکامی انقلاب ها و توازن منطقه ای در نظام های ناهمگون در محیط های راهبردی آشوب ساز است) است.
۸.

دلائل عدم شکل گیری اتحاد استراتژیک میان ایران و روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اتحاد استراتژیک ایران روسیه همگرایی روابط نظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۴ تعداد دانلود : ۷۵۶
  طی سال های اخیر روابط ایران و روسیه توسعه چشمگیری را تجربه کرده است به نحوی که در برخی تحلیل ها از حرکت روابط دو کشور به سمت اتحاد استراتژیک سخن به میان آمده است. سؤال اصلی که این پژوهش به آن می پردازد این است که دلیل عدم ارتقای این روابط به سطح اتحاد استراتژیک با وجود توسعه در ابعاد نظامی و امنیتی چیست؟ برای این منظور از روش توصیفی تحلیلی و نظریه واقع گرایی با تکیه بر بحث اتحادها بهره گرفته شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که روابط ایران و روسیه بیش تر متأثّر از نیازهای اقتصادی، نظامی و سیاسی ایران بوده و عزم جدی در طرف مقابل برای ارتقاء این روابط به سطح اتحاد استراتژیک وجود نداشته است. افزون بر این، ایران هیچ گاه در اولویت امنیتی سیاست خارجی روسیه قرار نداشته و روابط نهادینه بین دو دولت و ملت که لازمه چنین اتحادی است شکل نگرفته است. بالعکس روند روابط سیاسی دو طرف شکاف بین دو ملت و ایجاد حس بی اعتمادی در میان ایرانیان نسبت به روس ها را دامن زده است.  
۹.

بررسی مواضع مجالس نوزدهم و بیستم شورای ملی در قبال روابط ایران و آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمریکا سیاست خارجی شاه مجلس نوزدهم مجلس بیستم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی پهلوی دوم روابط خارجی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه مجلس شورای ملی
تعداد بازدید : ۱۰۹۷ تعداد دانلود : ۵۶۰
اگرچه تاریخ روابط ایران و آمریکا به قرن نوزدهم و سال 1883 بازمی گردد اما باید اذعان نمود که بعد از جنگ جهانی دوم و متأثر از بحران اشغال ایران توسط شوروی، حضور آمریکا در سیاست خارجی ایران پُررنگ گردید؛ به نحوی که منجر به مداخله آمریکا در امور کشور و سرنگونی حکومت قانونی دکتر محمد مصدق شد. سرنگونی مصدق زمینه ای را فراهم ساخت تا نه تنها حضور آمریکا در سیاست ایران با راه اندازی دستگاه ساواک تقویت گردد بلکه به واسطه سهم 40 درصدی آمریکا در کنسرسیوم نفتی، نقش آفرینی این کشور در اقتصاد ایران نیز پررنگ گردد. سؤال اصلی پژوهش حاضر، این است که مجالس نوزدهم و بیستم چه مواضعی را در قبال توسعه روابط ایران و آمریکا اتخاذ نمودند؟ فرضیه اصلی پژوهش به این نکته اشاره دارد که با توجه به مردمی نبودن هر دو مجلس و حضور عناصر وابسته به شاه در آن، این مجالس به تأیید سیاست خارجی مورد نظر شاه می پرداختند. برای انجام این پژوهش از روش اسنادی بهره گرفته خواهد شد؛ بدین صورت که با تکیه بر مشروح مذاکرات مجلس و منابع کتابخانه ای، موضوع مورد تحلیل قرار خواهد گرفت.
۱۰.

تحلیل دلایل تداوم بحران در سرزمین های اشغالی بر اساس نظریه ساخت یابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فلسطین اسرائیل ساختار کارگزار نظریه ساخت یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۳ تعداد دانلود : ۵۹۳
مسأله فلسطین، قدیمی ترین و پیچیده ترین بحران در جهان محسوب می شود و می توان آن را یکی از مهم ترین منازعات خاورمیانه در قرن بیستم، به ویژه پس از جنگ جهانی دوم به شمار آورد. سال ها از این بحران می گذرد و طرح های بسیاری برای رفع آن ارائه شده که هیچ کدام نتیجه ای در بر نداشته و همچنان نتایج بحران، گریبان گیر ساکنین این سرزمین است. عدم توجه به واقعیت های موجود در صحنه فلسطین موجب شده تا طرح های مزبور هیچ موفقیتی در برنداشته باشند. برای ارائه راهکار مناسب، بایستی پیچیدگی های بحران را شناخت؛ لذا، سؤال اساسی این است که چرا علی رغم گذشتِ بیش از نیم دهه از منازعه اسرائیل فلسطین، هنوز این مسأله لاینحل باقی مانده و هیچ یک از پیشنهادات ارائه شده نتوانسته به این موضوع پایان دهد؟ پاسخ ما به این سؤال، چند بُعدی است و عوامل کارگزاری و ساختاری متعددی را شامل می شود که در این جا به وسیله نظریه ساخت یابی آنتونی گیدنز بدان پرداخته می شود. طبق دیدگاه گیدنز، کارگزار و ساختار در کنار هم موجب شکل گیری پدیده ها می شوند و هیچ یک بر دیگری تقدم ندارد. بر این اساس، یافته های پژوهش نشان می دهد که باید ساختار منطقه و جهان برای حل مسأله فلسطین آماده شود. بدون موافقت و همراهی قدرت های بزرگ و کشورهای منطقه هیچ راه حلی راه به جایی نخواهد برد. همچنین در بخش کارگزار باید دو طرف بحران بتوانند به اجماع داخلی برسند و نه این که تنها نماینده بخشی از حاکمیت و قدرت در سرزمین خود باشند.
۱۱.

تحلیل رویکرد دولت نهم و دهم نسبت به جهانی شدن فرهنگ با استفاده از نظریه آشوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عدالت نظریه آشوب واگرایی جهانی شدن فرهنگ روزنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۴۴۷
جهانی شدن فرهنگ که ازسوی اندیشمندان و تحلیل گران علوم اجتماعی به عنوان پارادایم اصلی انتهای قرن بیستم و ابتدای قرن بیست ویکم مطرح است، از جنبه های گوناگون موردبررسی قرارگرفته است. دریکسوعده ای با خوش بینی محض به آن نگاهی پروسه محورانه دارند که از ابتدای زندگی بشریت مطرح بوده و امروزه به واسطه ی مطرح شدن انقلاب انفورماتیک بیش ازپیش مطرح شده است؛ ازاین رو سرانجام آن را گسترش رفاه، پیشرفت، صلح، دموکراسی برای همگان می دانند. اما عده ای دیگر با تاکید بر گسترش روزافزون فقر، درگیری ها، انواع تبعیض ها و رشد جریان های افراطی در دوران حاکم شدن عقل گرایی و دموکراسی محوری، نگرشی پروژه محور و بدبینی به این جریان دارند. سوال اصلی که در اینجا مطرح می گردد این است که رویکرد دولت احمدی نژاد نسبت به جهانی شدن فرهنگ چه بود و چه عواملی در بروز این رویکرد موثر بودند؟ برای این منظور از چارچوب نظری آشوب و روش توصیفی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد تفسیر دولت احمدی نژاد از نظام بین الملل، حرکت آن به سوی آشوب و بی نظمی است و این مساله بیش از هر چیز به جهانی شدن فرهنگ بازمی گردد. لذا باید این روند را متوقف ساخت.
۱۲.

رویکردی نظری به علت توسعه روابط ایران و روسیه از زمان فروپاشی اتحاد شوروی تاکنون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران لیبرالیسم واقع گرایی روسیه ژئوپلیتیک سازهانگاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰۶ تعداد دانلود : ۸۶۶
در میان قدرت های بزرگ، روسیه بیشترین تاریخ روابط سیاسی با ایران را دارد. علل اساسی این روابط در قرن های گذشته قرارگرفتن این کشور در شمال ایران، تجارت و بازرگانی و وجود اشتراک های قومی و فرهنگی برخی از جمهوری های مستقل این کشور با مردم ایران بود. در دوران پهلوی دوم خرید تسلیحاتی و مشارکت در برخی طرح های اقتصادی نیز به این عوامل اضافه شد. در هر دو دوره فضای رقابت و تهدید، بستر روابط دو کشور را شکل می داد. اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ویژه از دهه 90 به بعد روابط دو کشور براساس همکاری و نه ترس و تهدید شکل گرفت. با توجه به چرخش در سیاست خارجی دو کشور از تهدید به همکاری، این نوشتار می خواهد تا این روابط و تداوم آن را در چارچوب نظریه واقع گرایی، لیبرالیسم و سازه انگاری بررسی کند. در این نوشتار از روش توصیفی تحلیلی بهره گرفته خواهد شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان نظریه های گفته شده، سازه انگاری بهترین توضیح را درباره علت های بهبود روابط تهران و مسکو پس از دهه 90 بیان می کند.
۱۳.

رابطه فضای مجازی و هویت دینی و ملی (نمونه موردی دانشجویان دانشگاه یاسوج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان هویت ملی فضای مجازی هویت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۱ تعداد دانلود : ۶۴۲۳
مفهوم هویت در سال های اخیر، به شدت متأثر از فناوری اطلاعات و ارتباطات بوده است و فضای مجازی، نقشی پررنگ در شکل گیری یا تغییر هویت کاربران، به ویژه جوانان داشته است. هویت، در تاریخ مشترک افراد، اشیا و مکانها ریشه دارد. رویدادهای مهم تاریخی، مانند جنگها، جشنها، مراسم، بازارها، سبک زندگی، زبان (مانند زبان پارسی)، یک کوه مشهور (مانند دماوند)، یک درخت (مانند سرو)، یک رنگ (مانند سرخ یا آبی) و ... مهم ترین ارکان برساخت هویت ملی و قومی است. در فضای مجازی، جغرافیا وجود ندارد و همه این اشیا تعریفی متفاوت می یابند که از بار معنایی و ارزشی خود تهی می شوند. بدین ترتیب، هویت مجازی به شکلی عمیق و جدی از هویت عینی متمایز می شود. پژوهش حاضر، حاصل بررسی رابطه فضای مجازی و هویت دینی و ملی در میان دانشجویان دانشگاه یاسوج است. برای این منظور، با استفاده از روش پیمایشی و فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه 340 نفر تعیین و رابطه بین دو متغیر مورد سنجش قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد، دانشجویانی که بیشتر در معرض فضای مجازی قرار دارند نسبت به همتایان خود که کمتر از فضای مجازی استفاده می کنند، از هویت دینی و ملی ضعیف تری برخوردار هستند. به عبارت دیگر، نوعی رابطه معکوس بین فضای مجازی و هویت دینی و ملی دانشجویان وجود دارد.
۱۴.

بررسی محور مقاومت و آینده نظام سلطه با استفاده از نظریه نظام جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محور مقاومت نظام سلطه هژمونی امریکا بیداری اسلامی نظام جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۱ تعداد دانلود : ۱۲۷۶
یکی از مباحثی که به لحاظ نظری همواره ذهن اندیشمندان حوزه روابط بین الملل را به خود مشغول داشته است نوع نظام بین الملل و آینده آن است. از زمانی که آمریکا موفق شد بر اردوگاه کمونیسم پیروز شود این بحث مجدد در محافل آکادمیک رونق گرفت که آینده نظام جدید که رهبری آن را آمریکا در دست دارد چه خواهد شد. آیا این کشور می تواند مثل همتای انگلیسی خود به مدت چندین قرن بر جهان سلطه داشته باشد یا خیر؟ عموم متفکران راه آمریکا در این خصوص را هموار تلقی می کردند و برخی کوشیدند اسلام را تنها مانع پیش روی آمریکا در قرن پیش رو برشمرند. اما هیچ کس به محور مقاومت در خاورمیانه و تاثیر آن در این باره توجهی ننمود. تنها پس از خروج اسرائیل از جنوب لبنان و شکست این رژیم در جنگ 33 روز و 22 روز بود که نگاه ها معطوف به محور مقاومت گردید. گفتمان مقاومت خوانشی انتقادی، قرائتی واساختی و تضعیف کننده از نظام سلطه بود. مقاله پیش رو با استفاده از نظریه نظام جهانی والرشتاین و روش تحلیلی توصیفی به بررسی نقش محور مقاومت در مقابله با نظام سلطه و آینده این نظام می پردازد. فرضیه اصلی پژوهش حاضر این است که جبهه مقاومت با محوریت ایران و تکیه بر آرمان های اسلامی در منطقه توانسته مشروعیت نظام سلطه را به چالش کشیده و قدرت آن را به تحلیل ببرد
۱۵.

عوامل مؤثر بر دست یابی دولت حسن روحانی به توافق هسته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران تصمیم گیری جیمز روزنا حسن روحانی توافق هسته ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۴ تعداد دانلود : ۵۳۹
یکی از چالش برانگیزترین مباحث سیاست خارجی ایران طی سال های ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۴ موضوع پرونده هسته ای بود. در طول این سال ها دولت سید محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد هر یک به نوعی درصدد پایان دادن به این چالش برآمدند اما این مهم تنها در دولت حسن روحانی محقق شد. این شرایط منجر به طرح این سؤال می گردد که چه عواملی بر تصمیم گیری رهبران سیاسی ایران و توفیق آنان در شکل گیری یک توافق بین المللی در این مقطع زمانی تأثیر گذاشت؟ فرضیه پژوهش حاضر بر این استدلال استوار است که طبق نظریه تصمیم گیری روزنا از میان متغیرهای ۵ گانه در تصمیم گیری، عامل فرد، جامعه و نظام بین الملل بیشترین تأثیرگذاری را در حصول این توافق ایفا کرده اند. یافته های پژوهش از ویژگی های شخصیتی حسن روحانی، خواسته مردم برای پایان تحریم ها و احقاق حق هسته ای و استقبال جامعه جهانی از ریاست جمهوری حسن روحانی به عنوان مهم ترین عوامل در به سرانجام رسیدن پرونده هسته ای یاد می کند. بااین حال تاثیر متغیرهای دیگر همچون نقش و بوروکراتیک را در این میان نادیده نمی انگارد. در انجام پژوهش حاضر از روش کیفی از نوع تبیینی و منابع الکترونیکی و نوشتاری استفاده شده است.
۱۶.

فهم استراتژی دریایی دولت ترامپ در خلیج فارس: مشارکت یا واگذاری مسئولیت؟

کلید واژه ها: خلیج فارس استراتژی هژمونی گرایی آمریکا بازدارندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۵ تعداد دانلود : ۶۳۰
با توجه به اهمیت حیاتی خلیج فارس در بحث انرژی جهان، قدرت های بزرگ همواره نسبت به حفظ ثبات در این منطقه حساس بوده اند. بعد از خروج انگلیس از خلیج فارس در سال 1971 ایالات متحده این نقش را برعهده گرفته است. نقشی که برای ایالات متحده هزینه زا نیز بوده است. با روی کار آمدن دونالد ترامپ و انتقادات وی از حضور نظامی در منطقه، این سؤال پیش می آید که استراتژی دریایی جدید آمریکا در خلیج فارس چه مؤلفه هایی دارد؟ به نظر می رسد استراتژی نظامی - دریایی آمریکا در خلیج فارس با توجه به اسناد راهبردی دولت ترامپ و علی رغم انتقادات وی، مبتنی بر مشارکت عمیق و حضور گسترده در خلیج فارس می باشد و هدف آن تضمین جریان آزاد انرژی و ناتوان سازی قدرت دریایی ایران در انسداد تنگه هرمز (مهار ایران) است. در این پژوهش از روش کتابخانه ای برای گرداوری داده ها و از روش توصیفی تحلیلی برای تبیین داده ها استفاده شده است.
۱۷.

کنش سیاسی آیت الله خویی با حزب بعث در عراق(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: آیت الله خویی حزب بعث مرجعیت سیاست فقه شیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۶۴۷
آیت الله خویی از مراجع تقلیدی است که دوران حیات او از جنبه های مختلف قابل بررسی است؛ از سویی، عمده حیات مرجعیت او در دوران حزب بعث سپری گردید که تجریه رویارویی یکی از مراجع جوان نجف (آیت الله سید محمدباقر صدر) با حزب بعث به شهادت ایشان انجامید و از سوی دیگر، نظامی دینی به دست یک مرجع تقلید در همسایگی عراق تأسیس شد که دوران حیات و تثبیت خود را طی می کرد. این شرایط در کنار جنگ بین دو کشور ایران و عراق، شرایط ویژه ای را برای آیت الله خویی به وجود آورد. این شرایط از آیت الله خویی کارگزاری می سازد که کنش سیاسی او با ساختار (حزب بعث) مهم و برای فهم و تحلیل نهاد مرجعیت راهگشاست. از این رو دغدغه اصلی مقاله، تحلیل کنش سیاسی آیت الله خویی در دو دوره حسن البکر و صدام حسین برای فهم بهتر از مناسبات نهاد مرجعیت و سیاست در عراق است. دست آورد مهم مقاله را می توان در این نکته دانست که با توجه به شرایط نابسامان اجتماعی و استبداد سیاسی، اولویت ایشان، حفظ حوزه علمیه و کیان تشیع در عراق و منطقه و نیز برقراری نسبتی با نظام انقلابی شیعی در ایران بود
۱۸.

بررسی اندیشه سیاسی «حافظ» در چارچوب نظریّه «اسپریگنز»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اندیشه سیاسی قرن هشتم حافظ سیاست نظریّه اسپریگنز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۵ تعداد دانلود : ۵۰۶
شاعران ایرانی از دیرباز از ارکان اصلی و واسطه ای میان مردم و دستگاه حاکمیّت بوده اند و به خاطر ارتباط مستقیم با حاکمیّت، نحوه معاش و گذران زندگی آنها همیشه از این ارتباط تأثیر پذیرفته است. حافظ به عنوان یکی از چهره های شاخص ادبیّات ایران، نه تنها از این قاعده مستثنی نیست، بلکه زندگی او عجیب با تحولات زمانه و جابه جایی حاکمان گره خورده است. پرسش اصلی پژوهش این است که این تحولات چه تأثیری بر اندیشه سیاسی حافظ گذاشتند و حافظ راه رهایی از مشکلات زمانه را در چه می دید؟ برای پاسخ به پرسش یادشده با به کارگیری نظریّه «اسپریگنز» (مشکل شناسی، علت شناسی، جامعه آرمانی، راه حل) و روش توصیفی - تحلیلی، ویژگی های اندیشه سیاسی حافظ توضیح داده شده است. طبق چارچوب نظری، یافته های پژوهش نشان می دهد که حافظ مشکل سیاسی جامعه خود را در قتل، زندان، تکفیر، تهمت، فساد، ناامنی و بی ثباتی می دید. او در مقام علت یابی تزویر و ریا، سوء استفاده از مقام و موقعیت و ظلم را عامل بسترساز بروز اعتراضات در جامعه می دانست. همچنین جامعه آرمانی حافظ در حوزه های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی، ویژگی هایی همچون پرهیز از بدگویی، ریا، انجام کار بد و تأکید بر ساده زیستی و قناعت، بی اعتنایی به حسودان و دل نبستن به دنیا و قدرت داشت. از نگاه حافظ، راه حل فائق آمدن بر این مشکلات در اصلاح گری، پرهیز از ظلم، تسامح و مدارا، عبرت گرفتن از تاریخ و پندپذیری بود.
۱۹.

بررسی تأثیر فرهنگ عشیره ای - طایفه ای بر رفتارانتخاباتی (مطالعه موردی روستائیان حوزه انتخابیه دنا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نخبگان طایفه ای رفتار انتخاباتی حوزه انتخابیه شهرستان دنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۸ تعداد دانلود : ۶۴۱
رفتار انتخاباتی به بررسی شیوه رفتار احزاب و نامزدهای انتخاباتی و نیز رای دهندگان و نحوه تعامل میان آنها در خلال انتخابات می پردازد. رفتار انتخاباتی یکی از شاخصه های مهم ارزیابی میزان حاکم بودن فرهنگ دموکراتیک در کشورها محسوب می شود. در ایران رفتار انتخاباتی افراد در حوزه های جغرافیایی مختلف با یکدیگر تفاوت دارد. این تفاوت هم بین شهر و روستا و هم بین مناطق دارای فرهنگ طایفه ای با مناطق دارای فرهنگ غیرطایفه ای وجود دارد. سؤال محوری پژوهش حاضر این است که فرهنگ عشیره ای و طایفه ای چه تأثیری بر رفتار انتخاباتی روستائیان حوزه انتخابیه دنا دارد؟ طبق فرضیات تحقیق «بین فرهنگ عشیره ای- طایفه ای و رفتار انتخاباتی روستائیان رابطه معناداری وجود دارد». همچنین «بین نخبگان طایفه ای و رفتار انتخاباتی روستائیان رابطه معناداری وجود دارد». روش تحقیق در این پژوهش به شیوه پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را روستائیان شهرستان دنا تشکیل می دهند. روش جمع آوری داده ها به صورت نمونه گیری اتفاقی ساده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 250 نفر بود که با استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد بین فرهنگ طایفه ای – عشیره ای، نخبگان قومی-طایفه ای و رفتار انتخاباتی رابطه معناداری وجود دارد. به گونه ای که تغییر در فرهنگ طایفه ای–عشیره ای و نخبگان قومی و عشیره ای در رفتار انتخاباتی روستاییان شهرستان دنا تغییر ایجاد می کند یعنی با افزایش در شاخص فرهنگ طایفه ای – عشیره ای و نخبگان قومی، شاخص رفتار انتخاباتی روستاییان شهرستان دنا کاهش می یابد. لذا می توان روستاهای شهرستان دنا را همانند «شهرهای طایفه ای» در نظر گرفت و مدعی شد که دیدگاه نخبگان قومی و عشیره ای می تواند پیش بینی کننده مناسبی برای رفتار انتخاباتی در آنها باشد.
۲۰.

جایگاه مطالعات جنوب شرق آسیا در پژوهش های دانشگاهی و آسیب شناسی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پژوهش جنوب شرق آسیا چین دانشگاه روابط بین الملل علوم سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۴۷۲
یکی از حوزه هایی جغرافیایی که در دو دهه اخیر مورد توجه پژوهشگران روابط بین الملل قرار گرفته، حوزه جنوب شرق آسیاست. دلیل اصلی این مسئله به نقش چین و کشورهای این منطقه در اقتصاد جهانی و مسائل استراتژیک و ژئوپلیتیک منطقه بازمی گردد. با توجه به این اقبال عمومی سؤالی که مطرح می شود این است که در ایران موضوعات مربوط به جنوب شرق آسیا تا چه حد مورد توجه و علاقه پژوهشگران و دانشگاهیان رشته روابط بین الملل و زیرشاخه های آن قرار گرفته است؟ این پژوهش ها چه نقاط ضعف و قوتی دارند؟ فرضیه پژوهش این است که دانشگاهیان ایران طی دو دهه اخیر چندان علاقه ای به پژوهش در حوزه جنوب شرق آسیا نشان نداده اند. برای بررسی سؤال و فرضیه مذکور از دو روش کمّی و کیفی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد حوزه جنوب شرق آسیا به نسبت حوزه خاورمیانه، اروپا و آمریکا کمتر مورد توجه جامعه علمی ایران قرار گرفته و مقالات منتشرشده به لحاظ رویکرد نظری، روش تحقیق، سناریونویسی و پیش بینی آینده ضعف دارند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان