نرگس گنجی

نرگس گنجی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۱ مورد.
۱.

فاعلیه التدریس التعاونی لماده اللغه العربیه فی تحفیز التلامذه الإیرانیین (تلامذه الصف الثالث الثانوی فی الفرع العلمی نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۹۶
تتمیّز مناهج التدریس الفعّاله بدورها البارز فی تنمیه الکفاءه والأداء اللغوی لدی متعلّمی اللغات الأجنبیه، إذ تتمتّع هذه المناهج بمواصفات ذات صله برفع مستوی الرغبه لدی المتعلّمین تجاه اللغه المتوخّی تعلیمُها وتحفیزهم إلی اتّخاذ اتجاهات إیجابیه نحو الأنشطه الصفیه والأجواء المهیمنه. من هذا المنطلق تهتمّ هذه الدراسه بمعالجه مدی فاعلیه التدریس التعاونی مقارن ه مع التدریس التلقینی المباشر وذل ک انطلاقاً من الرغبه فی تطویر المناهج الدراسیه السائده فی تعلیم اللغه العربیه فی المدارس الإیرانیه. فتمّ استخدام الأسلوب شبه التجریبی منهجاً للدراسه حیث اختیرت مجموعتان من التلامذه؛ یشتمل کلٌّ منهما علی 20 متعلّماً من الدارسین فی المرحله الثالثه الثانویه فی الفرع العلمی باعتبارهم عیّنه الدراسه؛ وتمّت عملیه تدریس کتاب اللغه العربیه بالمجموعه الضابطه بالطریقه التلقینیه الدارجه وبالمجموعه التجریبیه علی أساس المنهج التعاونی، حیث استخدمنا استبانه جونسون ( Johnson ) النفسیه (1983م) باعتبارها أداهً للدراسه؛ فبعد الانتهاء من تدریس الکتاب ومن خلال تطبیق کلّ من المنهجین تمّ توزیع أوراق الاستبانه لتقدیر مستوی رغبات المتعلّمین تجاه الأجواء الدراسیه التی سبق أن جرّبوها طوال عام دراسی کامل فی المجموعتین. تسیر الدراسه علی منهج وصفی فیما یتعلق باستخراج البیانات ثم ترتکز علی منحی تحلیلی عند مناقشتها؛ تدلّ نتائج الدراسه وفقاً للبیانات الإحصائیه المرصوده عبر البرنامج spss ، علی أنّ هناک فرقاً ذا دلاله إحصائیه بین تقدیرات المتعلّمین بمعنی أن التدریس التعاونی وبالرغم أنّه یحمّل التلامذه واجباتٍ وأنشطهً صفّیهً تتطلّب منهم جهوداً کبیره إلّا أنّ هذا المنهج کان أ کثر فعّالیه وخاصهً فی ما یتعلّق بدعم المعلّم للمتعلّمین والتفاعل المتمثّل بین المتعلمین أنفسهم من خلال التغذیه الراجعه التفاوضیه.
۲.

نگرشی تحلیلی - انتقادی بر اسناد تاریخی «نمایش سایه» در سرزمینهای اسلامی؛ مطالعه موردی: مصر و شام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نمایش عامیانه نمایش سایه سرزمینهای عربی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۹۹
نمایش سایه، گونه ای از نمایشهای عامیانه است که در سده های نخستین و میانه سابقه ای دیرینه داشته است. از آنجا که مورخان در قرون گذشته، به ادبیات و هنر عامیانه اهمیت چندانی نشان نمی دادند، اینک اطلاعات کافی درباره این هنر نمایشی در دست نیست. در پژوهش حاضر با شیوه اسنادی تحلیلی انتقادی، دیرینگی نمایش سایه و سیر آن از روزگاران کهن تا قرن 9 ق بررسی خواهد شد و با تتبع در منابع تاریخی و نقد آراء پژوهشگران، می کوشیم پرده از جنبه های پنهان این هنر برگیریم. بنابر یکی از مهم ترین یافته ها، کهن ترین سند موجود حاکی از آشنایی در دوره اسلامی با نمایش سایه، بیتی از ابونواس (146 198ق) است که نشان می دهد دیرینگی این هنر برخلاف تصور بیشتر پژوهشگران به قرن 2ق بازمی گردد. بر مبنای اسناد تاریخی بررسی شده در این پژوهش، هنر نمایش سایه در روزگار فاطمیان و مملوکیان مصر رواج تمام داشته است. «خَیال» در ادبیات نمایشی، اصطلاحی کلی بوده و افزون بر نمایش سایه، بر «خیمه شب بازی» و «تقلید» نیز دلالت داشته و همین موضوع، برخی پژوهشگران را در تحلیل اسناد تاریخی هنرهای نمایشی به اشتباه افکنده است.
۳.

الإشکالیات اللغویه فی الترجمه الشفویه من الفارسیه إلى العربیه بالاعتماد على القواعد النحویه؛ دراسه میدانیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: إشکالیات الترجمه الشفهیه البنى النحویه الترجمه الفارسیه العربیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۳۹۹
تهدف هذه الدراسه إلى تحدید إشکالیات الترجمه الشفهیه اللغویه من اللغه الفارسیه إلى اللغه العربیه بالاعتماد على القواعد النحویه من وجهه نظر المترجمین. ولتحقیق أهداف الدراسه، تم استخدام المنهج االوصفی التحلیلی؛ حیث اختیرت عینه الدراسه بطریقه عشوائیه بلغ عددها 36 شخصا من الأساتذه ذوی الخبره فی حقل الترجمه الشفویه بقسم اللغه العربیه فی جامعتی أصفهان وطهران الحکومیتین، وکذلک المترجمین البارعین الذین یمارسون الترجمه الشفویه فی الأوساط الإعلامیه خاصه هیئه الإذاعه والتلفزیون الایرانیه والوزاره الخارجیه. و تتضمن الاستبانه 30 سؤالاً عن الإشکالیات اللغویه فی الترجمه الشفویه من الفارسیه إلى العربیه ترکیزاً على البنى النحویه. وقد تم التأکید من صدق الاستبانه ومن ثباتها بطریقه "آلفا کرونباخ" بمعامل الثبات الکلی (89/.)، مما یدل على ثبات الاستبیان. وکذلک تم تنفیذ جمیع التحلیلات الإحصایه باستخدام برنامج الرزم الإحصائیه (spss). وقد أسفرت الدراسه عن النتائج التالیه: إن إشکالیات الترجمه الشفویه اللغویه تنحصر فی الإشکالیات العامیه والنحویه والصرفیه والمعجمیه والصوتیه؛ وحسب المعالجات الإحصائیه للاستبانه ککل، تبین أن هذه الإشکالیات الخمس کلها ذات أهمیه لدى المترجمین الذین اتفقوا على أبعادها جمیعا (نسبه کل محور منها تکون أکثر من درجه (3))؛ حیث أحرزت الإشکالیات المعجمیه على الترتیب، أعلى درجه لدى المترجمین مع متوسطها العام (3.89)، والإشکالیات الصوتیه بمتوسطها العام ( 3.87)، ثم الإشکالیات العامیه التی بلغ متوسطها العام (3.73)، ثم الإشکالیات النحویه بمتوسطها العام (3.62)، والأخیره الإشکالیات الصرفیه بمتوسطها العام (3.33). فهذه کلها تدل على أن القواعد النحویه والصرفیه تکون أقل أهمیه عند المترجمین الشفهیین بالنسبه إلى الإشکالیات الثلاث الأخرى.
۴.

توسلات ادبیات عرفانی به هنرهای سنتی نمایشی با تکیه بر نمایش عروسکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات عرفانی نمایش عروسکی رمز تصویر رمزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۳ تعداد دانلود : ۳۰۴
یکی از زمینه ها در پژوهش های ادبیبررسی پیوند هنر و ادبیات و دادوستدهایی است که از دیرباز میان این دو در جریان بوده است. از جلوه های آمیختگی ادبیات و هنر که به درستی توجه پژوهش های پیشین را جلب نکرده آن است که عارفان ایرانی و عرب، در تألیفات منظوم و منثور خود، توسلات شگفت انگیزی به هنر های نمایشی عروسکی داشته اند. این پژوهش با دقت نظر در رویکرد هنرمندانه عارفان به نمایش عروسکی، به ویژه نمایش سایه، و با تکیه بر روش اسنادی تحلیلی این نکته را تببین می کند که چگونه متون عرفانی عربی و فارسی، تصویر رمزی نمایش عروسکی را به مثابه ابزاری برای بیان دریافت های شهودی به کار بسته اند. سپس با بررسی کهن ترین یافته های پژوهش در زمینه کاربرد تصویر رمزی نمایش عروسکی، به ترتیب تاریخی، به بیان اسناد و آثار کاربست این هنر در متون عربی و فارسی می پردازد تا روشن شود از چه زمانی و چگونه اندیشمندان و ادیبان عارف برای بیان اندیشه های هستی شناسانه و عارفانه خود به این هنر نمایشی تمسک جسته اند. یافته های پژوهش بیانگر آن است که بهره جستن ابن حزم اندلسی (384 456ه .ق) از نمایش عروسکی، در تبیین اوضاع ناپایدار دنیا، از دیرینه ترین توسلاتِ هستی شناسانه به این هنر است. پس از وی، ابن عربی (560 640ق) و گروهی از ادیبان صوفیه در تبیین اندیشه های خود به ویژه مباحث «وحدت وجود» و «توحید افعالی» با تمسک به این هنر سنتی توانسته اند پیچیده ترین مفاهیم هستی شناسانه را به مخاطبان منتقل سازند.
۵.

چالش های ترجمه همزمان از زبان فارسی به عربی (مطالعه موردی: گفتمان نظامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه شفاهی ترجمه فارسی به عربی گفتمان نظامی آسیبشناسی ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۴۱۱
پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به دنبال  یافتن چالش های ترجمه مترجمان شفاهی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر این گونه ترجمه در گفتمان نظامی است. از این رو، به بررسی دقیق 44/261 دقیقه از فایل های صوتی- تصویری سخنرانی های مسئولان رده بالای نظامی و رزمایش ها و مراسم های نظامی که به طور همزمان از شبکه عربی زبان «العالم» پخش شده بود، پرداخته شد. عمده ترین چالش ها در حوزه چالش های زبانی و غیرزبانی است. مهم ترین چالش های زبانی به ترتیب شامل: حذف و از دست دادن بعضی از اطلاعات مهم و اساسی، عدم آشنایی با واژگان و اصطلاحات نظامی و نیز افزایش نابجا در ترجمه است. همچنین مهم ترین چالش های غیرزبانی را می توان حذف بخشی از اطلاعات به سبب سرعت سخنران در زبان مبدأ، تفاوت فرهنگی میان دو ملت و نیز ضعف عملکرد مترجم دوزبانه عنوان کرد. این چالش ها بیشتر به ترتیب در مراسم رژه و مانورها و سخنرانی فرماندهان نمایان می شود.
۶.

دراسة أخطاء الترجمة لدی متعلمی اللغة العربیة فی المدارس الإیرانیة (طلاب المرحلة الثالثة الثانویة الثانیة بمحافظة فارس نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخطاء الترجمه تحلیل الخطا التداخل اللغوی تداخل اللغه اللهدف نفسها نسج التعلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۵۱۹
لعملیة تعلیم اللغة وتعلمها ظروفٌ خاصة تتمثل فیها إمکانیاتها وتحدیاتها. وتکاد ظاهرة الخطأ تعم کل نشاط لغوی تجعل الدارس یحتاج إلى تزوید نفسه وقدراته بمهارة تحلیل الأخطاء بغیة الوقوف علیها. إذن وتماشیاً مع تطبیق المناهج المستحدثة لتعلیم اللغة الأجنبیة على المستوی العالمی وتطویراً لمهارة الترجمة لدی المتعلمین، لقد عالجت الدراسة الراهنة أخطاء الترجمة عند الطلبة الإیرانیین من الدراسین بالمرحلة الثانویة الثانیة، حیث یتعرض الباحثون للکشف عن أنماط الأخطاء ثم إلى تحلیل الأسباب الکامنة وراء کل منها ترکیزاً على منهج وصفی تحلیلی؛ یشمل المجتمع الأصلی للدراسة طلابَ المرحلة الثالثة الثانویة الثانیة الدارسین بالمدارس الإیرانیة وقد تکونت عینة البحث بطریقة عشوائیة من أربعین دارساً من طلبة مرحلة الثالثة الثانویة القاطنین فی ماالی حاافظة فارس؛ فقد قام الباحثون بتدوین اختبارات ثلاثة واستخدموها طیلة العام الدراسی وفی نهایته باعتبارها أداةً لاستخراج أخطاء الترجمة ثم تحلیلها. من أهم النتائج التی تمخض البحث عنها هی أن أخطاء الترجمة عند مجتمع الدراسة متمثلة فی حذف عنصر أو إضافة عنصر أو اختیار عنصر غیر صحیح أو ترتیب العناصر ترتیباً غیر صحیح. وهذه الأخطاء إما تنجم عن تداخل العربیة والفارسیة أو عن تداخل عناصر اللغة العربیة نفسها وإما عن نسج التعلم الخاطئ الذی یشمل حاتوی کتاب العربیة المدرسی، واخااذ رؤیة تسطیحیة فی تقویم تراجم الطلاب، واتجاه التعلم الببغاوی فی ترجمة النصوص، وقلة اهتمام المعلم بالمحادثة باللغة العربیة فی قاعة الدراسة.
۷.

بررسی «ازخودبیگانگی زن» در جامعه پدرسالار داستان های کوتاه «زویا پیر زاد» و «هیفاء بیطار»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داستان کوتاه ازخودبیگانگی جامعة پدرسالار هیفاء بیطار زویا پیر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۱۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۲۴۸
نقد جامعه شناختی، یکی از روش های نقد ادبی، است که در تحلیل متون ادبی معاصر کاربرد دارد؛ بر این اساس، رمان و داستان، حوزه های مناسبی برای انجام مطالعات جامعه شناختی به شمار می رود. در دوران معاصر، نویسندگان بزرگی از بانوان به نگارش رمان و داستان اقدام نموده اند و با پرداختن به موضوعات اجتماعی، سعی داشته اند مشکلات و مسائل زنان جامعة خود را مطرح کنند. بی شک یکی از مهم ترین موتیف های ادبیّات زنانِ نویسنده، پرداختن به مسئلة هویت زنان و بیگانگی آنان در جامعه و به ویژه جامعة پدرسالاری است. در این نوشتار، سعی شده است موضوع ازخودبیگانگی زن در جامعة پدرسالاری با رویکردی جامعه شناختی و به روش توصیفی - تحلیلی، در چند داستان کوتاه از دو نویسندة معاصر ایرانی و سوری (زویا پیر زاد و هیفاء بیطار) بررسی و تحلیل شود. نتایج حاصله از بررسی داستان های این دو نویسنده (آن ها)، حاکی از آن است که در جامعة پدرسالاری، علاوه بر عقاید غلط حاکم و نوع نگرش جامعه نسبت به زن، شیوه های رفتاری زنان و عدم آگاهی از حقوق و جایگاه انسانی خود در جامعه، از دلایل اصلی سلطة مرد بر زندگی زن و از بین بردن حقوق مادّی و معنوی وی و سرانجام ازخودبیگانگی او محسوب می گردد. ازخودبیگانگی، بر کیفیّت زندگی زن تأثیر می گذارد و باعث می شود که زن، معناداری و احساس رضایتمندی و شادکامی را در زندگی کمتر تجربه کند. این دو نویسنده، سعی داشته اند شرایط زندگی زنان جامعة خود را نشان دهند و نوعی آگاهی و بیداری در زنان ایجاد نمایند.
۸.

صبغه المتنبّی علی لوحات الأسلوب الخراسانیّ؛ شعر الأنوریّ الأبیوردیّ نموذجاً(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۴۲۱
من المباحث الهامّه علی أساس المدرسه الفرنسیّه فی مجال الأدب المقارن هی دراسه المضامین المشترکه بین الآداب والتمییز بین ما یبدع الأدیب وما یقترضه إمّا عن أبناء لغته وإمّا عن غیرهم فیعید خلقه. من هذا المنطلق تطمح هذه الدراسه من خلال المنهج التحلیلی المقارن، أن تقارن بین قصائد الشاعرین العربی والفارسی أبی الطیّب المتنبّی (303 354 ه.ق) من أکثر شعراء العرب نفوذاً وتأثیراً فی شعراء الفرس والأنوریّ الأبیوردیّ (؟ 583؟ ه.ق) مستهدفه التمییز بین مضامین مشترکه ناجمه من توارد خواطر الشاعرین ومضامین وصور شعریه أخذها الأنوری عن نظیره العربیّ ممّا یفید الباحثین فی رصد تیارات أدبیه برزت من خلال العلاقات العربیه - الفارسیه. وممّا توصّلت إلیه الدراسه هو أنّ الشاعر الفارسی بسبب معرفته التامّه علی شعر المتنبّی استقی من مضامینه وصوره الشعریّه مباشراً أو غیر مباشر وهذا بجانب التقاء الشاعرین فی مضامین متماثله شارک فی تکوینها اندماج الشاعرین فی بیئه ثقافیّه واجتماعیّه مشترکه ومواصفات نفسیه متشابهه.
۹.

الترجمه والتناصّ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: التناص العربیه الترجمه الفارسیه النص المصدر النص الهدف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۹ تعداد دانلود : ۶۶۲
یقوم هذا البحث الذی ینتهج المنهج التحلیلی الوثائقی بعرض عابر لنظریات الترجمه مبیّنا أنّ هذه النظریات تعتمد فی الکلّ علی مبدأ التّکافؤ الترجمی بأنواعه المختلفه؛ ویهدف إلی تقدیم نظریّه جدیده فی مجال دراسات الترجمه معتمداً علی نماذج من الترجمه المنظومه من العربیه إلی الفارسیه التی لم یهتمّ بها الدارسون ولم یعالجها رغم أهمیتها وقیمتها. تتأسّس هذه النظریّه علی دور التناصّ فی عملیّه الترجمه الذی أشیر إلیه عابره فی بعض الکتب التراثیه البلاغیه. یتمظهر هذا التناص فیما بین النصین المصدر والهدف کما ینصع فیما بین النص الهدف والنصوص المماثله فی اللغه المنقول إلیها.
۱۰.

بررسی تطبیقی چکامه های ابوطیب متنبی و مسعود سعد سلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی مضامین مشترک مسعود سعد سلمان ابوطیب المتنبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۶
یکی از ارزشمندترین موضوعات ادبیات تطبیقی، به سبب روابط تاریخی و فرهنگی دیرین میان فارسی زبانان و ملل عرب، بررسی پیوندهای ادب فارسی و عربی است. وام ستانی شاعران پارسی گوی از شاعران عرب به ویژه از ابوطیب متنبی شاعر شهیر دوره عباسی (354 303 ه .ق.)، از موضوعات دلاویز این بخش از ادبیات تطبیقی است. این پژوهش به بررسی دیوان مسعود سعد سلمان (515 438 ه .ق.) شاعر پارسی گوی دوره غزنوی می پردازد تا چند و چون تأثیر متنبی بر سروده های وی را روشن سازد زیرا وی از جمله شاعرانی است که مهارتش در زبان عربی و آشنایی-اش با دیوان متنبی، به بهره گیری هنرمندانه از مضامین سروده های این شاعر عرب انجامیده است. افزون بر این، همسانی در اندیشه و احساس و زیستن در شرایط سیاسی نسبتاً مشابه، سبب فراخوانی و همخوانی برخی مضامین در آثار دو شاعر شده است. این پژوهش با نگاهی تطبیقی به چکامه های ابوطیب متنبی و مسعود سعد سلمان، به بررسی درون مایه های همسان میان اشعار دو دیوان می پردازد و با آوردن نمونه های متعدد نشان می دهد که مسعود سعد گاه به برگردان ابیاتی از متنبی پرداخته و هنرمندانه از آن ها سود جسته است. آنگاه مضامینی مشترک را مطرح می سازد که برخاسته از توارد خاطر میان این دو شاعر است و نمی توان آن ها را ترجمه یا اقتباس به شمار آورد.
۱۱.

توظیف الأدب فی تعلیم اللغات الأجنبیه من منظور اللسانیات التطبیقیه(الأدب العربی المعاصر للناطقین بغیر العربیه نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مبانی نظری آموزش زبان های خارجی ادبیات معاصر عربی زبان عربی برای خارجیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۰ تعداد دانلود : ۶۶۷
در مقایسه با سایر مواد آموزشی در تدریس زبان های خارجی، ادبیات همواره دارای اهمیت و جایگاه ویژه ای بوده است. معمولاً مدرسان زبان، ادبیات را در تحقق دو هدف به کار می گیرند؛ نخست، تدریس ادبیات برای ادبیات است؛ یعنی تدریس آن به منظور کسب اطلاعات ادبی. هدف دیگر، بهره گیری از ادبیات به عنوان منبعی برای تقویت مهارت های زبانی زبان آموزان می باشد.واین مسأله ای است که زبان شناسان کاربردی به آن توجه ویژه ای دارند و پژوهش هایی ارزشمند چه نظری و چه میدانی در بررسی گنجاندن ادبیات در کلاس های زبان و میزان تأثیر آن در بهبود مهارت های زبانی انجام شده است. اما با نگاهی گذرا به پژوهش های نظری مرتبط با این موضوع، در زبان عربی شاهد خلأ آشکاری در این زمینه هستیم چه برسد به پژوهش های میدانی که بتوان از آن در تدریس ادبیات عربی به منظور تقویت توانش زبانیِ عربی آموزان غیر عرب بهره گرفت. بنابراین، پژوهش حاضر با مقایسه و تحلیل آراء زبان شناسان، گامی در جهت رفع این نقص در زمینه نظری مسأله می باشد. این مقاله با مطالعه منابع خارجیِ مرتبط با موضوع، به بررسی نظرات موافقان و مخالفان به کارگیری ادبیات به عنوان منبع آموزش زبان پرداخته و مشکلات و موانعی را که معلمان و زبان آموزان در مطالعه ادبیات با آن روبرو هستند، بررسی می کند و سپس پیشنهادها و راه حلهایی را که در رفع یا کاهش آن ارائه می شود، مورد ارزیابی قرار می دهد. مهم ترین نتیجه ای که از این پژوهش حاصل آمده، این که ادبیات معاصر عربی با توجه به اصالت آن وتوانایی بالقوه ای که در تقویت توانش زبانی، فرهنگی، تفسیری، نقدی و احساسی زبان آموزان دارد، می تواند زمینه مناسبی برای تدریس و یادگیری زبان عربی به عنوان زبان خارجی باشد.
۱۲.

تصویر ایران و ایرانیان در سفرنامه ابن بطوطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قهرمان مقامات حمیدی مقامات همدانی نمایه مکانی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های کلاسیک سفرنامه و حسب حال
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۲۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۲۸
در مطالعات ادبیّات تطبیقی، سفرنامه ها از مهم ترین منابع شناخت تصویر یک ملّت در متون ادبی دیگر ملّت ها به شمار می روند. سفرنامه ابن بطوطه (703-779 ؟ ه . ق.) - که حاصل سه دهه جهانگردی از جنوب اروپا تا خاور دور است - اطّلاعات ارزشمندی را از سرزمین ها و ملل قرن هشتم هجری دربر دارد. توصیف جزئیات زندگی جوامع در این اثر، برای پژوهشگر دستیابی به تصویری روشن از زندگی اجتماعی و فرهنگی ملّت ها - به ویژه فارسی زبانان - را فراهم ساخته است. نظر به ارزش تاریخی - ادبی و فرهنگی این اثر، مقاله حاضر به شیوه ای اسنادی - تحلیلی به بازشناسی و بررسی تصویر ایران و ایرانیان در سفرنامه ابن بطوطه از ابعاد گوناگون فرهنگی و اجتماعی می پردازد. نتایج این پژوهش، بیانگر گستره وسیع زبان و ادب فارسی از عراق تا هند و حتّی خاور دور است. گزارش سفرنامه از حضور فرهیختگان ایرانی در میان ملل مختلف مشرق زمین، نشان دهنده این است که ارتباطات علمی و فرهنگی میان ایرانیان قرن هشتم و ملّت های معاصر ایشان، بسیار چشم گیر و مؤثّر بوده است.
۱۳.

القصیدة البِشریّة وترجمتها الفارسیّة المنظومة من منظور موسیقیّ (قصیده بشریه و ترجمه منظوم آن از منظر موسیقایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه منظوم قصیده بشریه بشر بن عوانه محمد حسین شهریار نقد موسیقایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی موسیقی شعر
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۱۲۹۵ تعداد دانلود : ۶۵۳
بدیع الزمان همدانی در آخرین مقامه خود از شاعری به نام ""بشر بن عوانه"" یاد و قصیده ای منسوب به او را با عنوان ""قصیده بشریه"" در همانجا نقل می کند؛ این قصیده را محمد حسین شهریار شاعر معاصر ایرانی با شیوه ای زیبا به شعر فارسی کلاسیک ترجمه کرده و توانسته است جوانب مختلف و مهم شعریت متن - و از همه مهمتر ""موسیقی"" شعر - را به متن مقصد انتقال دهد. مهم ترین یافته های این تحقیق نشان می دهد که عنصر موسیقی در هر دو متن اصلی و مقصد به خوبی به شاعر کمک کرده است تا مفاهیم و معانی مورد نظر خود را به مخاطب القاء کند، لذا گاهی فضای موسیقی با فخر و حماسه مناسبت دارد و گاهی هم با فضای غزلی و عاطفی. در همین راستا موسیقی وزن و بحر با حماسه و موسیقی قافیه با غزل تناسبی تام دارد؛ این مهم در مورد موسیقی معنوی داخل ابیات هم صادق است.
۱۴.

مقایسه ساختار بازگشت زمانی در رمان «دودنیا» نوشته گلی ترقی و رمان «ذاکرة الجسد» نوشته احلام مستغانمی

کلید واژه ها: گلی ترقی احلام مستغانمی بازگشت زمانی دو دنیا ذاکرة الجسد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی روایت شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ادبیات تطبیقی تطبیق ادبیات فارسی و ادبیات عرب
تعداد بازدید : ۱۲۳۲ تعداد دانلود : ۸۰۳
مقاله حاضر هدف خود را بر آن گذاشته است تا با تکیه بر دیدگاه ژرار ژنت، نظریه پرداز فرانسوی، در تقسیم بندی زمان روایت، ساختار حرکت زمانی رمان «دو دنیا» نوشته گلی ترقی و رمان «ذاکرة الجسد» نوشته احلام مستغانمی را بر پایه محاسبات آماری و به روش وصفی – تحلیلی، بررسی و سپس داده های حاصل را در کنار یکدیگر مقایسه کرده است. تقسیم بندی عرضه شده از سوی ژنت، بدون در نظر داشتن عواطف، حاصل رفت و برگشت های زمانیِ درونی، بیرونی و مشترک است اما دسته بندی دیگری وجود دارد که برگشت های زمانی را صرفا بر اساس مبانی عاطفی و تحت عنوان بازگشت زمانیِ غم انگیز، مسرت بخش و خنثی مطرح می کند. نتیجه به دست آمده از اطلاعات آماری انجام شده بر مبنای دو نوع تقسیم بندی، بازگوی آن است که بازگشت زمانی در رمان «ذاکرة الجسد» به دلیل حضور قدرت مند بعد عاطفی و تحلیلیِ قهرمان، نسبت به بازگشت زمانی در رمان «دو دنیا»، پیچیدگیِ بیشتری دارد.
۱۵.

درنگی در آثار و منابع مولوی پژوهی در جهان عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مأخذشناسی مولوی پژوهی مولوی پژوهان عرب برگردان عربی آثار مولوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه مولانا پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه زبان و ادبیات فارسی در خارج از مرزها خاورمیانه و کشورهای عرب زبان
تعداد بازدید : ۱۷۵۸ تعداد دانلود : ۸۳۲
ادب کهن پارسی و به ویژه شعر عرفانی، مشتمل بر دو ویژگی انسانی عشق به جمال و تأمل در ژرفای انسان و جهان است و این دو ویژگی، توجه ادب پژوهان و مترجمان جهان را به آثار شاعران عارف از جمله جلال الدین مولوی معطوف کرده است. فواید آشنایی پژوهشگران ایرانی با آنچه در زبان ها و ملت های دیگر در زمینه ترجمه و پژوهش ادبیات فارسی می گذرد، روشن است؛ چه این آگاهی به ما امکان می دهد که زبان و فرهنگ خود را از منظر دیگران ببینیم و بر کمال و نقص آن واقف تر آییم. نوشتار حاضر، پژوهشی توصیفی با هدف شناسایی نسبتاً کامل آثار و تألیفات مولوی پژوهان در جهان عرب است که به شیوه ای نظام مند به بررسی ترجمه ها، تألیف ها و پژوهش های منتشر شده در قالب کتاب و مقاله ـ با توجه به سیر زمانی و نوع آثار ـ می پردازد تا نشان دهد که این کوشش ها از آغاز تاکنون چه مراحلی را پشت سر نهاده، به چه جنبه هایی از شخصیت و آثار مولوی بیشتر توجه کرده و با چه محدودیت هایی روبرو بوده است. نتایج پژوهش، بیانگر شیفتگی دیرین عربی زبانان به آثار مولانا به ویژه داستان های منظوم مثنوی و وسعت اهتمام آنان به این کتاب است. سیر کلی آثار مولوی پژوهان عرب نیز از فزونی ترجمه ها و پژوهش های آنان در دو دهه اخیر حکایت می کند.
۱۶.

مقاله به زبان عربی: بررسی تأثیر تدریس ادبیات معاصر عربی با رویکرد ارتباطی (دراسه مدی فاعلیه تدریس الادب العربی المعاصر تواصلیاً علی مهاره الکلام لدی طلاب العربیه الایرانیین (جامعه اصفهان نموذجاً))(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد ارتباطی ادبیات معاصر عربی آموزش زبان عربی به ایرانی ها مهارت کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰۷ تعداد دانلود : ۸۶۱
به منظور بهره گیری از روش ها و رویکردهای جدید آموزش زبان های خارجی در تدریس زبان عربی به غیر عربی زبانان، در پژوهش حاضر برآنیم که با تطبیق رویکرد ارتباطی بر تدریس ادبیات معاصر عربی، تأثیر این رویکرد را بر مهارت کلامی به عنوان یکی از مهارت های مؤثر در ایجاد ارتباط صحیح و موفق دانشجویان ایرانی عربی آموز مورد بررسی قرار دهیم. برای دستیابی به این هدف، از روش میدانی و از آزمون به عنوان ابزار تحقیق استفاده کردیم، بدین ترتیب که 22 دانشجوی نیمسال سوم کارشناسی رشته زبان و ادبیات عربی به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید، و به صورت تصادفی به دو گروه گواه و آزمایش تقسیم شدند. در ابتدای نیمسال برای تعیین سطح توانش کلام نمونه آماری، پیش آزمون اجرا شد. نتیجه نشان داد که تفاوت معنی داری بین دو گروه وجود ندارد. بعد از پیش آزمون، فرآیند آموزش آغاز شد. گروه گواه، آموزش سنتی دریافت کرد و به گروه آزمایش، ادبیات معاصر عربی با رویکرد ارتباطی آموزش داده شد. در پایان نیمسال، پس آزمون به عمل آمد. نتایج از طریق آزمون t مستقل مقایسه شد. نتیجه نشان داد دو گروه از نظر آماری دارای تفاوتی معنی دار است؛ که این تفاوت گویای تأثیر مثبت تدریس ادبیات معاصر عربی با رویکرد ارتباطی در بالا بردن توانش گفتاری دانشجویان می باشد .
۱۸.

مصاحبت در معانی حروف جر عربی و حروف اضافه ی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زبان عربی حروف اضافه حروف جر معانی حروف مصاحبت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۷۰۶
به دلیل اهمیت ارتباط دو زبان ریشه دار عربی و فارسی، نگارندگان در پژوهش حاضر با تکیه بر مطالعات انجام شده در حوزه ی حروف جر و حروف اضافه1 و نیز بر اساس روش توصیفی- تحلیلی، به بحث و بررسی در زمینه ی معنی «مصاحبت» به عنوان یکی از معانی مشترک حرفی میان دو زبان عربی و فارسی پرداخته و حروف نمایان گر مصاحبت و ویژگی های آن را مورد مطالعه قرار داده اند. در این راستا، برای معنی مصاحبت در هر دو زبان، اداتی اصلی و کلیدی ارایه می شود. علاوه بر این، حروف جر و حروف اضافه ای که از این ادات نیابت کرده و مفید مصاحبت است، مورد بررسی قرار می گیرد. به امید این که نتایج آن برای پژوهش گران، زبان شناسان و به ویژه مطالعات ترجمه، سودمند واقع شود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان