پویان شهابیان

پویان شهابیان

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی و استاد یار دانشکده شهرسازی، تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، ایران، تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۱ مورد.
۱.

پیوند محیط خلاق با شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منظر تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۹

کلید واژه ها: فضای شهری محیط خلاق شهر خلاق عرصه عمومی دانشگاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۵ تعداد دانلود : ۹۱۷
شهروند منبع حیاتی هر شهر به شمار می آید. در عصر ما استعدادها، خواست ها، انگیزه ها، رویاها و خلاقیت شهروندان به تدریج جای مزیت های سنتی شهرها مانند موقعیت مکانی، منابع طبیعی و نزدیکی به بازارها را می گیرد. خلاقیت کسانی که در یک شهر زندگی می کنند یا امور آن را در دست دارند، متضمن موفقیت آن شهر در دنیای آینده است. با بزرگ و پیچیده تر شدن شهرها و پدیدار شدن چالش های مدیریت شهری، شهرها به تدریج به آزمایشگاه های تولید انواع راه حل فناورانه، مفهومی و اجتماعی برای مسایل ناشی از رشد تبدیل می شوند. دانشگاه به عنوان مکانی برای ظهور و بروز ایده های نوین و گشایش دریچه های علم و هنر، پرورش دهندة طبقه خلاق جامعه محسوب می شود و از این رو می تواند در روند ارتقای خلاقیت جامعه تأثیرات عمیقی داشته باشد. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته به دلیل نفوذپذیری نسبتاً مناسب لبه های دانشگاه، رابطه مؤثری میان دانشگاه و مردم شهر برقرار است و عرصه دانشگاه به عنوان فضای شهری توانسته محل رویارویی دانشجویان علوم مختلف و مردم شهر باشد، تأثیر ضمنی اما عمیقی بر غنی سازی زمان گذران اوقات روزمره مردم بگذارد و نقش پرورش دهنده روح خلاقیت را در مردم ایفا کند. این مقاله به دنبال آن است ضمن بررسی مفاهیم مرتبط با رویکرد شهر خلاق، با بررسی چند تجربه موفق جهانی در زمینه استفاده از فضاهای باز و عرصه محیط های دانشگاهی در پرورش خلاقیت، لزوم توجه جدی به این موضوع را در راستای افزایش بهره گیری از فضاهای دارای پتانسیل ارتقای خلاقیت و توسعه شهرهای کشور مورد تأکید و بررسی قرار دهد.
۳.

بازشناسی و تحلیل تغییرات و تحولات اجتماعی- فرهنگی فضاهای عمومی شهری تهران امروز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال هشتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۶) 133-158

کلید واژه ها: فضای عمومی شهری تهران عصر حاضر تغییرات تحولات اجتماعی - فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۵ تعداد دانلود : ۹۱۷
فضاهای عمومی شهری را می توان مهم ترین بستر شکل گیری ارتباطات اجتماعی انسان ها و برآورده شدن بسیاری از نیازهای جوامع شهری دانست. امروزه این فضاها دچار تغییرات و تحولات گسترده ای شده اند که سبب شده تا حد زیادی از ماهیت اولیه خود فاصله گیرند و نتوانند آن گونه که باید پاسخگوی نیازهای شهروندان باشند. با توجه به این که از مهم ترین نیازهای انسان، تعامل با فضای عمومی و مردم جامعه است، شناخت این فضاها، تغییرات، مسائل و چالش های پیش روی آن ها، ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش " نظریه مبنایی" تلاش دارد به بازشناسی تغییرات و تحولات فضاهای عمومی شهری تهران در عصر حاضر و بررسی و تحلیل مقوله های مرتبط با این فضاها بپردازد. به نظر می رسد بزرگترین چالش این فضاها، نبود " تعادل و عدالت" در ابعاد مختلف است؛ این فضاها را نمی توان فضاهایی متعادل و عادلانه دانست زیرا هنوز به درجه نهایی از کیفیت، رضایت و مطلوبیت نرسیده اند. فضاهای عمومی شهری تهران دچار چالش های متعددی شده و در مرحله گذار قرار گرفته اند؛ نتوانسته اند خود را با شرایط جدید تطبیق دهند؛ در برقراری ارتباط با مخاطب دچار مشکل جدی هستند؛ با بستر و زمینه ای که در آن قرار دارند، بیگانه اند و قوانین و سیاست های حاکم متعادل و متناسبی ندارند.
۴.

مدل سازی تغییرات کاربری اراضی زراعی و بایر به سطوح ساخته شده با به کارگیری مدل کلو- اس (CLUE-S) (مورد مطالعه: منطقة چهارده شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سرزمین دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)

کلید واژه ها: تغییرات کاربری اراضی مدل سازی شهری مدل کلو - اس منطقة چهارده شهر اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷۳ تعداد دانلود : ۸۶۹
گسترش بی رویة شهرها از مهم ترین مسائل برای مدیران و برنامه ریزان شهرها در سطوح گوناگون است. از آن جا که امروزه بررسی روند تغییرات کاربری اراضی به کاربری شهری نقشی اساسی را در تصمیم گیری ها و برنامه ریزی های بلندمدت بازی می کند، پیش بینی روند تغییرات کاربری اراضی و مدل سازی آن با روش های دقیق جهت مدیریت و کنترل گسترش شهری بیش از پیش ضرورت می یابد. در این میان یکی از روش های مدل سازی تغییرات کاربری اراضی، مدل کلو- اس است. این مدل به دلیل ماهیت پویا، قابلیت تلفیق با ابزارهای دیگر، امکان اصلاح مدل و دردسترس بودن داده های مورد نیاز، اخیراً در مطالعات شهری به کار گرفته شده است. هدف از این مقاله در وهلة اول، تبیین میزان و نحوة تبدیل کاربری های زراعی و بایر موجود در منطقة 14 شهر اصفهان به سطوح ساخته شده، و در وهلة بعدی مدل سازی الگوی آتی این تغییرات تا افق 1405 با به کارگیری مدل کلو- اس است. مقالة حاضر از نظر نوع، کاربردی است و مبانی نظری آن به شیوة اسنادی گردآوری شده است. جهت تحلیل موضوع روش های کمّی و مقایسه ای به کار گرفته شده است. ابتدا عوامل تأثیرگذار در تغییرات کاربری اراضی تدوین شده است. سپس، به منظور تبیین روابط بین متغیر کاربری اراضی و عوامل مستقل مؤثر بر آن، روش تحلیلی، علّی ِرگرسیون لجستیک در محیط نرم افزار SPSS اجرا شده است. نتایج نشان می دهد وقوع تغییرات کاربری در مکان هایی با بالاترین درجة مطلوبیت مکانی برای نوع خاصی از کاربری اراضی است که وضعیت آتی آن ها در قالب 2 سناریوی تغییرات کم و زیاد بیان شده است.
۵.

ارزیابی قابلیت پیاده محوری در محدوده ایستگاه مترو تجریش با روش QFD و ANP(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و آمایش فضا دوره ۲۱ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۹۵)

کلید واژه ها: فرآیند تحلیل شبکه ای توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی کیفی قابلیت پیاده مداری ایستگاه مترو تجریش گسترش کارکرد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۸۴۵ تعداد دانلود : ۶۵۲
امروزه حمل و نقل به ویژه حمل و نقل همگانی به عنوان یکی از مهم ترین عناصر ساختاری بر توسعه شهرها اثرگذار است. با توجه به پیشرفت ناوگان حمل و نقل عمومی به ویژه مترو در تهران، ضرورت پرداختن به اصل پیاده مداری به عنوان یکی از اصول چهارگانه توسعه مبتنی بر حمل و نقل همگانی[1] به عنوان امری مهم و ضروری تلقی می شود. مهم ترین مسئله پیش رو در این رابطه شناخت نیازهای عابران پیاده و نیز الزامات فنی مورد نیاز استفاده کنندگان است. از این رو پژوهش حاضر به استخراج و جمع آوری این نیازها با استفاده از روش گسترش عملکرد کیفیت یا گسترش کارکرد کیفی[2]، در ترکیبی از فرآیند تحلیل شبکه ای[3] می پردازد و با تکیه بر نیازهای اولویت بندی شده، وضعیت پیاده مداری را در محدوده ایستگاه مترو تجریش ارزیابی می کند. تحلیل امتیازات نهایی بیانگر این مطلب است که وضعیت این محدوده در زمینه قابلیت پیاده مداری باوجود برخی نقاط ضعف در شرایط مطلوبی به سر می برد، به طوری که حدود 71.33 درصد از نیازهای عابران پیاده در این محدوده به طور نسبتاً مناسب برآورده می شود. در پایان با تکیه بر مقایسه تحلیلی امتیازات اختصاص یافته به هر نیاز، به ارائه و اولویت بندی راهکارها و پیشنهاد های لازم برای بهبود وضعیت پیاده مداری محدوده ایستگاه مترو تجریش خواهیم پرداخت. [1]. Transit Oriented Development (TOD) [2]. Quality Function Deployment (QFD) [3]. Analytical Network Process (ANP)
۶.

استفاده ترکیبی از چند روش در امکان سنجی قابلیت پیاده مداری معابر شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۰ بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 141 - 158

کلید واژه ها: قابلیت پیاده مداری PAWDEX SPACES PD چیدمان فضا معابر شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۴۰۷
پیاده مداری اهمیتی اساسی در ادراک هویت فضایی و دریافت کیفیت محیط دارد و به این لحاظ مورد توجه نظریه پردازان متعددی قرار گرفته است. با توجه به تلاش های اخیر برنامه ریزان و طراحان جهت تشویق مردم به پیاده روی، مدل ها و روش های بسیاری جهت امکان سنجی پیاده مداری معابر ارائه شده اما هر کدام تنها ابعاد خاصی از معابر را مورد بررسی قرار می دهند. جامع نبودن این روش ها موجب شد که در این پژوهش با تلفیق چند روش و مدل شامل: چیدمان فضا، ارزیابی کیفیت کالبدی مسیر، ارزیابی راحتی پیاده و شاخص های روش پادکس، رویکردی نسبتاٌ جامع در سنجش پیاده مداری تدوین گردیده و در نمونه موردی های پژوهش به کار گرفته شود. استراتژی این پژوهش استقرایی و روش پژوهش توصیفی است. نمونه های موردی در این تحقیق معابر محله های باغ فردوس و زعفرانیه منطقه یک تهران می باشد. نتایج تحقیق حاکی از این است که هرچند وضعیت پیاده مداری در خیابان آصف از محله زعفرانیه براساس سنجش توسط مدل های چیدمان فضا و روش راحتی پیاده بر اساس سطوح سرویس، وضعیت بهتری نسبت به خیابان فیضی از محله باغ فردوس دارد اما نتیجه حاصل شده از ترکیب چهار مدل، خیابان فیضی را در وضعیت بهتری می شناساند.
۷.

ارزیابی شاخص های موثر بر ارزش ویژه برند مقصد در شهرهای تاریخی ایران از منظر گردشگران خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۵ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 137 - 152

کلید واژه ها: ارزیابی شهرهای تاریخی ایران گردشگران خارجی بندسازی مقصد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۴۸۰
هر شهری با توجه به دارایی های خود به دنبال توسعه و تثبیت جایگاهش در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی است. شهرهای تاریخی ایران با داشتن دارایی های بی نظیر می توانند قابلیت های منحصربه فردی را ارائه نمایند. این پژوهش با توجه به شناسایی شاخص های مؤثر بر ارزش ویژه برند به ارزیابی وضعیت سه شهر اصفهان، شیراز و یزد می پردازد تا بتوان با بررسی وضعیتشان به بهبود وضعیت گردشگری کمک نمود. اطلاعات با الهام از رویکرد نظری و مصاحبه با گردشگران خارجی که از این سه شهر بازدید کردند جمع آوری شد. روش تحلیل در پژوهش ترکیبی است. در ابتدا تحلیل اطلاعات مصاحبه به روش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون انجام شد. شاخص های به دست آمده از مبانی نظری و مصاحبه در قالب پرسشنامه تدوین شد. سپس برای تحلیل داده ها از روش کمی و از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. در ادامه از آزمون تحلیل آنووا وضعیت شاخص ها در شهرها مقایسه گردید. حجم نمونه در هر دو مرحله 384 گردشگر خارجی است که از این سه شهر بازدید کردند. نتایج نشان می دهد که اصفهان در برخورداری از ارزش های به دست آمده وضعیت بهتری دارد که این تفاوت بیشتر مربوط به بعد آگاهی است. البته متأسفانه به طور میانگین آگاهی گردشگران از ویژگی های شهر و مردم در همه شهرها ضعیف ارزیابی شد. در این میان اصفهان ازلحاظ خدماتی نظیر سرویس های بهداشتی نسبت به دو شهر دیگر وضعیت بدتر، در ارائه مراکز اقامتی ناموفق تر و شیراز را تمیزتر ارزیابی کردند. یزد را امن تر و در کسب تجربه جدید مؤثرتر و در برگزاری جشن ها و رویدادها موفق تر دانستند. در کل وضعیت شهرها ازنظر شاخص های مؤثر متوسط تا خوب ارزیابی شده است. شهرها ازلحاظ ابعاد منافع و وفاداری و بعد دارایی های ذاتی برخوردارتر از سایر ابعاد می باشند.   
۸.

برنامه ریزی حفاظت و توسعه یکپارچه فضاهای شهری بر مبنای مؤلفه های منظر شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اثر دوره ۴۲ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۹۲) 39-18

کلید واژه ها: میراث ملموس و ناملموس شهر تاریخی منظر شهری فرهنگی - تاریخی فضاهای شهری حفاظت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۱۹۱
رویکرد متأخر، حفاظت را به عنوان «مدیریت اندیشمندانه تغییر» تعریف می کند و یک رویکرد مبتنی بر چشم انداز را نسبت به مدیریت میراث فرهنگی توصیه می کند. توصیه یونسکو (۲۰۱۱) در ارتباط با منظر شهری تاریخی Historical Urban Landscape ( HUL ) رهنمودهایی را درخصوص رویکرد مبتنی بر چشم انداز در سطح بین المللی ارائه کرد که در حال حاضر تا حدی توسط دولت های ملی و محلی اجرا می گردد. پژوهش حاضر با هدف توسعه یک چارچوب ارزیابی نسبت به تبیین تفاوت ها و شباهت هایی بین سیاست های موجود محلی و شیوه های مدیریت و توصیه شوندگان توسط روش منظر شهری تاریخی، برای چهار متغیر تعریف شده شامل صفات (چه)، ارزش ها (چرا)، ذی نفعان (چه کسی) و استراتژی ها (چگونه) صورت گرفته است. چارچوب ارائه شده در این مقاله آشکار می کند که چگونه میراث فرهنگی در چارچوب سیاست تعریف شده، هم از جنبه میراث ملموس و ناملموس و هم در ترکیب آنها بررسی شده است و انتظار می رود تا میزان انحراف از جوانب مختلف را مانند سطح اجرا رویکرد HUL و مانند آن تبیین کند. این فرایند به منظور حفاظت و کنترل تحولات منظر شهری تاریخ در قالب اقدامات شش گانه شامل انجام بررسی های جامع و نقشه برداری از منابع شهری، رسیدن به اجماع با متصدیان، بررسی آسیب پذیری منابع شهری، یکپارچه سازی ارزش های میراث شهری، بررسی میزان آسیب پذیری آنها در چارچوب توسعه گسترده شهری، اولویت بندی اقدامات حفاظت و توسعه و ایجاد همکاری مطلوب در چارچوب های مدیریت محلی پیشنهاد شده است. این چارچوب با استفاده از روش های مطالعات موردی می تواند آزمایش شده و در مقیاس گسترده تر به عنوان یک ابزار نظارت، برای نظارت بر تغییرات در سطح برنامه ای برای مدیریت حفاظت و توسعه شهری ملاک عمل قرار گیرد.
۹.

واکاوی نقش هنرهای عمومی در موفقیت فضای شهری میدان نقش جهان اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال هشتم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱۹ 89 - 100

کلید واژه ها: هنر عمومی فضای شهری موفق میدان نقش جهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
در رابطه با میدان نقش جهان به عنوان یکی از فضاهای شهری پژوهش های گوناگونی صورت پذیرفته، اما آنچه در این پژوهش مورد توجه و بررسی خاص قرار گرفته است، شناسایی نقش هنرهای عمومی در موفقیت این فضای شهری است. در ابتدا معرفی انواع هنرهای عمومی از یک سو و شناسایی عوامل زمینه ساز موفقیت فضاهای شهری از سوی دیگر و نحوه ارتباط این دو با یکدیگر مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و بدین ترتیب نقش مثبت به کارگیری هنرهای عمومی در بهبود و موفقیت فضاهای شهری شده است. در ادامه ضمن بررسی انواع هنرهای عمومی که درگذشته در این میدان وجود داشته و همچنین آنهایی که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد، به سنجش نظرات استفاده کنندگان این فضای شهری در رابطه با میزان علاقه مندی آنها به حضور و یا استمرار هنرهای عمومی در میدان نقش جهان با استفاده از پرسش نامه پرداخته شده است.
۱۰.

بازشناسی هنجارهای اجتماعی و فرهنگی در فضاهای عمومی شهری تهران . بهاران تنکابنی، پویان شهابیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۵ 229 - 257

کلید واژه ها: فضای عمومی شهری تهران هنجار عصر حاضر تعادل و عدالت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۳۲۵
فضاهای عمومی شهری بخش بزرگی از نیازهای اجتماعی انسان ها را در جوامع شهرنشین برآورده می کنند. با توجه به این که تعامل شهروندان با فضاهای عمومی از یک سو و ارتباط شهروندان با یکدیگر در فضاهای عمومی از سوی دیگر از الزامات زندگی شهری است؛ بازشناسی کیفیت و ویژگی های این فضاهای شهری و هنجارهای اجتماعی- فرهنگی حاکم بر آن ها ضروری به نظر می رسد. پژوهش حاضر با بهره گیری از روش "نظریه مبنایی" تلاش دارد به استخراج مقوله های مرتبط و تعریف کننده انواع فضاهای عمومی شهری تهران در عصر حاضر بپردازد. با توجه به دیدگاه های کاربران این فضاها، مقوله ها عبارت اند از: برابری، آرامش و آسایش، تنوع، ارتباط و تعامل، تصویر ذهنی و معنا، گرایش، آگاهی، حس تعلق و هویت جمعی، هماهنگی، آزادی، حضور، پویایی و سرزندگی. همچنین مهم ترین مسئله ای که فضاها با آن مواجه هستند، "تعادل و عدالت" در ابعاد و مقوله های گوناگون است؛ فضاهای عمومی شهری تهران را زمانی می توان فضاهایی متعادل و عادلانه دانست که بتوانند در همه جوانب و مقوله ها تعادل و عدالت را برقرار کنند. اما به نظر می رسد که امروزه به ناچار باید هر نوع فضایی را که بتواند برآورنده حتی بخش کوچکی از نیاز انسان بر فضای عمومی شهری باشد، به عنوان فضای عمومی شهری پذیرفت و درعین حال در خصوص کیفیت آن و میزان نزدیکی به معیارها و هنجارهای یک فضای عمومی شهری آرمانی بحث کرد. بدین منظور در این پژوهش تلاش شده است با توجه به ابعاد، مفاهیم، مسائل و چالش های مطرح شده در این فضاها، بایدهاونبایدها یا به عبارت بهتر هنجارهای اجتماعی و فرهنگی- ایجابی و سلبی- مرتبط با آن ها را تبیین کرد. واژه های کلیدی: فضای عمومی شهری، تهران، هنجار، عصر حاضر، تعادل و عدالت
۱۱.

از کافه ها بیاموزیم : کافه ها به مثابه دگرفضاها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 109 - 121

کلید واژه ها: فضای سوم مکان سوم هتروتوپیا کافه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۳۸
در شهرهای امروز، اقدامات فراوانی در زمینه دستیابی به آرامش و شادی برای شهروندان با روش های عجیب و پرهزینه انجام می شود اما توجه چندانی به مکان های ساده که می توانند با کمترین هزینه، نیازهای مغفول مانده شهروندان جامعه را تأمین کنند، نشده است. توجه به این فضاها، تأمل بر محفلی است که ارتباط مهمی با آزادی، رضایتمندی و آرامش انسان دارد. پژوهش حاضر در تلاش است به معرفی یکی از پرطرفدارترین و تأثیرگذارترین این نوع فضاها بپردازد. در این راستا مرور مبانی پایه و فلسفی امری است ضروری برای شناخت ماهیت این فضاها. در ادامه در مقاله حاضر با توجه به سنت کیفی تحقیق، از رویکرد تفسیری و روش نمونه موردی استفاده شده است. ابزار این روش، مرور اسناد، تصاویر، یادداشت ها و مشاهده است. نمونه مدنظر این پژوهش ذیل روش یاد شده،"کافه" است. در این فرایند مطالعات اسنادی پیرامون سه مفهوم پایه برای تعریف انواع کافه ها ارائه شده و مدل مفهومی دگرفضاها استخراج و کاربست این مدل بر نمونه مدنظر (کافه ) انجام شده است. برای این بررسی و شناسایی انواع این فضاها، 20 کافه در شهر کرج مورد مطالعه قرار گرفته اند. در نتیجه این تحقیق، پنج دسته (مقوله اصلی) برای گونه بندی کافه ها ارائه شده است که طبق آن تعدادی از کافه های مورد پژوهش به ویژه گروهی که گرایشات فرهنگی_هنری بیشتری دارند، با ویژگی های بیان شده در مفاهیم پایه مدل دگرفضا شامل فضای سوم، مکان سوم و هتروتوپیا، قرابت نزدیک داشته است. بنابراین آموختن از این فضاها به برنامه ریزان و طراحان شهری نشان می دهد، کافه ها ظرفیت آن را دارند که ویژگی هایشان به عنوان مصادیق دگرفضا، در ابعاد گوناگون علوم شهری در تئوری و عمل مورد توجه و استفاده بهینه قرار گیرند.
۱۲.

مدل مفهومی و چارچوب تحلیلی ساختار فضایی-عملکردی باززنده سازی بافت های تاریخی، با تکیه بر گردشگری شهری؛ نمونه موردی: محدوده مرکزی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۸ 75 - 94

کلید واژه ها: گردشگری شهری گردشگری فرهنگی گردشگری میراث بافت های تاریخی آثار گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
محدوده مرکزی شهرها که گنجینه ای گرانبها از تاریخ و فرهنگ جامعه را در خود جای داده اند، مقاصد مهمی در جذب گردشگر محسوب می شوند. با توجه به رابطه متقابل میان توسعه گردشگری و باززنده سازی بافت های تاریخی، بهره برداری از میراث فرهنگی و تاریخی دربردارنده منافع بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی برای جوامع عرضه کننده آنهاست. این مقاله بر آن است تا ضمن بررسی آثار مثبت و منفی توسعه گردشگری بر بافت های تاریخی در زمینه های اقتصادی و اجتماعی و کالبدی، و با استفاده از تجارب جهانی در امر باززنده سازی فضاهای شهری کهن و اصول و معیارهای مستخرج از جمع بندی آنها، به شناسایی مؤلفه ها و عناصر فضایی عملکردی باززنده سازی بافت های تاریخی، با محوریت توسعه گردشگری شهری بپردازد. نوشتار حاضر، پژوهشی تحلیلی توصیفی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و برداشت های میدانی است. بدین منظور پس از معرفی محدوده مرکزی تهران به عنوان نمونه موردی، مؤلفه های اصلی باززنده سازی فضاهای تاریخی شهرها در قالب ماتریس سوات در محدوده مرکزی تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این تحلیل حاکی از آن اند که عواملی چون فرسودگی بافت و بناهای ارزشمند، گریز جمعیت اصیل و رنگ باختن یا از بین رفتن فعالیت های متناسب با هویت محدوده، زیرساخت های ناکارآمد، حرکت دشوار سواره و پیاده، اغتشاش سازمان فضایی، و ناخوانایی ساختار کالبدی از جمله موانع عمده محدوده مورد بحث، برای تبدیل شدن به مرکز فرهنگی و گردشگری تهران به شمار می آیند.    
۱۳.

اولویت بندی شاخص های مؤثر بر تعهد برند در مقاصد تاریخی از منظر گردشگران داخلی و خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 157 - 143

کلید واژه ها: برند سازی مقصد تعهد برند گردشگر مقصد تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۳۹۱
در دنیای رقابتی امروز توسعه گردشگری در هر برنامه توسعه به عنوان عاملی کلیدی مدنظر است و هر مقصدی با توجه به دارایی های خود، قابل رقابت و برندشدن است. هدف پژوهش شناسایی میزان اهمیت هر یک از شاخص های مؤثر بر تعهد برند در مقاصد تاریخی و مقایسه دیدگاه گردشگران داخلی و خارجی است. بدین منظور ابتدا شاخص های مؤثر با الهام از رویکرد نظری و مصاحبه از گردشگرانی که از شهرهای تاریخی نظیر اصفهان، شیرازو یزد بازدید کردند جمع آوری شد. از تحلیل مضمون برای تحلیل مصاحبه ها استفاده شد. شاخص های به دست آمده در قالب دو پرسشنامه یکبار در میان 384 گردشگر داخلی و بار دیگر در میان 384 گردشگر خارجی توزیع شد. از تحلیل عامل تاییدی و آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج نشان می دهد اگر چه ترتیب اولویت شاخص ها در میان دو گروه کمی متفاوت است اما تقریبا دارای سلایق مشابه برای انتخاب مقصد سفر بودند. هم گردشگران داخلی و هم خارجی در اولویت های اول به جز شاخص امنیت و قیمت، به شاخص های دارایی های ذاتی و منافع توجه داشتند.
۱۴.

«بررسی تفاوت های رضایتمندی سکونتی در بافت قدیم و بافت جدید» (نمونه موردی: محله خواهر امام و محله منظریه در شهر رشت)

نویسنده:
منبع: مطالعات محیطی هفت حصار سال اول بهار ۱۳۹۲ شماره ۳ ۳۷-۴۸

کلید واژه ها: رضایتمندی سکونتی بافت قدیم بافت جدید محله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۶۲
رضایت مندی سکونتی عامل مهمی در توصیف کیفیت زندگی ساکنان یک محیط مسکونی و همچنین عامل اصلی تحرک سکونتی است. چنانچه این نوع از رضایتمندی تأمین نگردد، محلات شامل ساکنانی خواهند بود که هیچ گونه حس تعلق و مسئولیتی در قبال محله زندگی خود نخواهند داشت، از این رو یا از محله مورد نظر نقل مکان نموده و یا به دلایلی چون مسائل اقتصادی مجبور به ادامه زندگی در آن محله با سطح نارضایتی بالا می باشند. این مقاله سعی دارد به بررسی تفاوت های رضایت مندی سکونتی در دو بافت متفاوت (قدیم و جدید) بپردازد و این مهم با شناسایی دقیق وضعیت کنونی هر محله بر اساس برداشت های میدانی، تدوین پرسشنامه و تکمیل آن ها توسط ساکنان هر محل و سپس تحلیل پرسشنامه ها از طریق تکنیک رگرسیون چند متغیره و با کمک نرم افزار SPSS، محقق می شود. دلیل انتخاب دو سایت منظریه و خواهر امام در شهر رشت به عنوان نمونه موردی پژوهش نیز تمایز آشکار میان این دو بافت است. این دو سایت دارای تفاوت های بارزی در نوع بافت، نوع ساکنان، نحوه معیشت و بسیاری از مسائل دیگر هستند. بافت نسبتاً جدید منظریه با سبک مدرن شهرسازی و بافت قدیمی محله خواهر امام با سبک کاملاً ارگانیک آن عاملی برای شناسایی نیازهای ساکنان هر بافت و اولویت های گوناگون آن ها در زمینه معیارهای رضایتمندی سکونتی است.
۱۵.

بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین در شهرها، مورد مطالعه کلانشهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲-۳ (پیاپی ۳۹) 847 - 861

کلید واژه ها: یکپارچه سازی حمل و نقل و کاربری زمین مدل سازی اوربانسیم رویکردهای سفر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۱۵۹
جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و مسایل و مشکلات ناشی از آن، از چالش های بسیار مهم شهرسازی در ایران می باشد. با در نظر گرفتن این مساله مقاله حاضر یافته های یک تحقیق تجربی جهت مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین را بیان نموده است. در این راستا ابتدا به بررسی فرآیند برنامه ریزی حمل و نقل و کاربری زمین پرداخته شده و مدل های استفاده شده در هر دوره مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین رویکردهای سفر در قالب دو رویکرد مبتنی بر سفر و مبتنی بر فعالیت بیان شده است. مدل اوربانسیم به عنوان مدل مورد مطالعه این مقاله انتخاب شده و بخش هایی از مناطق یک و شش کلان شهر شیراز به عنوان محدوده مطالعاتی در نظر گرفته شده است. جهت دستیابی به داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای مدل سازی از سرشماری عمومی نفوص و مسکن سال 1395، مطالعات طرح جامع حمل و نقل شیراز، نقشه های GIS طرح تفصیلی شیراز و همچنین پرسشنامه استفاده شده است. تعداد پرسشنامه های تکمیل شده، 360 پرسشنامه می باشد.تحلیل ها و مدل سازی های انجام شده با نرم افزار اوربانسیم در قالب مدل های قیمت بازار مسکن، مدل انتخاب مکان خانوارها و مدل انتخاب مکان شرکت بیانگر تاثیر مستقیم متغیر دسترسی پذیری و مساحت بر قیمت واحدهای مسکونی، انتخاب محل سکونت و شرکت(اشتغال) می باشد.
۱۶.

انتخاب مسیرهای بهینه گردشگری شهری با بهره گیری از مدل های چیدمان فضا و تحلیل شبکه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 451 - 466

کلید واژه ها: گردشگری شهری مسیر بهینه گردشگری چیدمان فضا تحلیل شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۲
چگونگی تشخیص و انتخاب "مسیرهای بهینه گردشگری" می تواند در راستای ارتقای کیفیت فضاهای تاریخی، فرهنگی و تفریحی شهرها بسیار کارآمد و تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با انتخاب شهر نایین –به عنوان یکی از شهرهای تاریخی و ارزشمند ایران که آثار و فضاهای تاریخی و فرهنگی بسیار مهمی را در خود جای داده است- تلاش دارد یکی از مسیرهای گردشگری تاریخی- فرهنگی در این شهر را به عنوان مسیر بهینه گردشگری در شهر نایین معرفی نماید. این پژوهش از نوع توسعه ای- کاربردی بوده، روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است و داده های مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و میدانی گردآوری شده اند. ابتدا برای مسیرهای بهینه گردشگری چهار معیار خدماتی، کالبدی- فضایی، فرهنگی و عملکردی تعریف و برای هر کدام از آن ها زیرمعیارهایی تبیین شدند: تأسیسات زیربنایی، خدمت رفاهی؛ کاربری، سیمای شهری، زیبایی، کیفیت، اختلاط، تنوع، کوتاهی، شبکه معابر، نزدیکی؛ هویت، قدمت، جاذبه و عناصر تاریخی؛ ایمنی و امنیت، پیوستگی، انعطاف پذیری. سپس از طریق تحلیل نقشه های محوری مسیرهای موجود و بررسی ساختار فضایی شهر -به دو صورت فراگیر و محلی- با استفاده از "روش چیدمان فضا(Space Syntax)" و از سوی دیگر، تحلیل و رتبه بندی مسیرها بر اساس معیارها و زیرمعیاری مطرح شده با بهره گیری از "روش تحلیل شبکه ای(ANP)"، دو محور تاریخی- فرهنگی "دروازه پنجاهه تا دروازه کلوان" و "دروازه نوگاباد تا دروازه چهل دختران"، تحلیل، امتیازدهی و رتبه بندی شدند. از طریق جمع بندی برآیند تحلیل ها و رتبه ها، محور اول موردبررسی (مسیر دروازه پنجاهه تا دروازه کلوان) با کسب امتیاز بیشتر، به عنوان مسیر بهینه گردشگری شهر نایین انتخاب گردید.
۱۷.

سنجش میزان ارتباط رضایتمندی سکونتی با متغیرهای مسکن، واحد همسایگی و محله (مطالعه موردی: مجتمع مسکونی پزشکان فارابی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال هفتم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۱۵ 49 - 60

کلید واژه ها: رضایتمندی سکونتی سنجش میزان رضایتمندی مدل آمریگو واحد مسکونی واحد همسایگی و محله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
۱۸.

مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین در کلانشهر شیراز با رویکرد مبتنی بر فعالیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 156 - 169

کلید واژه ها: یکپارچه سازی حمل و نقل و کاربری زمین مدل اوربانسیم رویکرد مبتنی بر فعالیت الگوهای فعالیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۰۱
جدا بودن فرآیند تصمیم گیری حمل و نقل و کاربری زمین و در نتیجه آن افزایش مالکیت خودرو، افزایش مسافت سفر، افزایش آلودگی هوا و آلودگی صوتی، مسایل و مشکلات زیست محیطی و ... از مسایل اساسی شهرسازی در ایران می باشد. بر این اساس، مقاله حاضر به بررسی مدل سازی یکپارچه حمل و نقل و کاربری زمین پرداخته است. در این راستا ابتدا فرآیند و سیر تحول برنامه ریزی حمل و نقل و کاربری زمین مورد مطالعه قرار گرفته و رویکردهای سفر بررسی شده است. در ادامه چارچوب مدل اوربانسیم برای بخش هایی از مناطق 1 و 6 کلان شهر شیراز به عنوان نمونه مورد مطالعه معرفی و مدل اوربانسیم تغییر یافته به عنوان مدل مورد مطالعه این پژوهش انتخاب شده است. در جهت دستیابی به داده ها و اطلاعات مورد نیاز برای مدل سازی از سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، مطالعات طرح جامع حمل و نقل شیراز، نقشه های GIS طرح تفصیلی شیراز و تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. پس از مطالعه الگوهای فعالیتی خانوارهای ساکن در محدوده مورد مطالعه به مدل سازی انتخاب محل سکونت خانوارها و دسترسی مبتنی بر فعالیت خانوارها پرداخته شده است. مدل شبه فعالیت محور مورد بحث در این پژوهش، این شاخص را در قالب خصوصیات الگوی فعالیت خانوار، شامل در دسترس بودن وسیله سفر و تعاملات خانوار در نظر می گیرد. اندازه گیری این شاخص ها در سطح خانوار انجام می شود و زنجیره سفر و انتخاب وسیله سفر در تسهیل میکروشبیه سازی ها نقش دارند.
۱۹.

بازآفرینی شهری در چارچوب پروژه های محرک توسعه شهری (مطالعه موردی: محله های سنگ سیاه، قلعه محمود و هارونیه در شیراز، کرمان و اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 339 - 362

کلید واژه ها: بازآفرینی محرک توسعه بافت فرسوده امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۶۵
مقدمه: پیش از انقلاب صنعتی و رشد شهرها، محلات شهری رشدی بطئی و پیوسته داشتند و ضمن حفظ ارزش های طبیعی، اجتماعی و کالبدی خود، به نیازهای نسبتا ثابت ساکنان خود پاسخ می دادند. با رشد شتابان در کلان شهرهای ایران، بافت های قدیمی و سکونت گاههای کهن و محله ها مورد تهدید واقع شدند و نیاز به مرمت شهری و بازآفرینی بافت های قدیمی بیش تر از گذشته احساس شد. توسعه شهری با توجه به دو رویکرد توسعه درونی و مرمت شهری بافت های فرسوده، سعی در احیا و بازگرداندن حیات شهری به عرصه های ناکارآمد داشته است. در راستای تسهیل این روند و توجه به پیوند بافت های قدیمی با توسعه شهری، برنامه ریزی و اجرای پروژه های محرک توسعه به عنوان یکی از راهبردهای به کار گرفته شده جهت فراهم کردن بسترهای لازم برای حضور ساکنان و مالکان مورد توجه واقع شد. روش: بافت کهن شهرهای کرمان، شیراز و اصفهان به ویژه محدوده های محله های قلعه محمود، سنگ سیاه و هارونیه افزون بر این که بازتاب کننده تاریخ توسعه و تحولات فرهنگی در گذر زمان هستند آثاری شاخص از فرهنگ و تمدن کشور را در مقیاس ملی و جهانی در خود جای داده اند، این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی بوده و رویکرد روش شناسی آن نیز کیفی، کمی، ترکیبی است. منابع پژوهش، منابع اسنادی، کتابخانه ای و مشاهدات میدانی و پرسش نامه مردمی (تحلیل در قالب نرم افزار SPSS) است. نتیجه گیری: نتایج پژوهش در سه محله سنگ سیاه، قلعه محمود و هارونیه؛ نشان داد که 1) پروژه های محرک توسعه در بافت تاریخی شهری موجب تقویت احساس امنیت می شوند، 2) مهم ترین عامل عدم احساس امنیت در بافت فرسوده، شکل و ساختار کالبدی نامطلوب بافت است و 3) می توان با رویکرد محرک توسعه به عنوان بینشی کامل و یکپارچه به احیا و بازآفرینی محله و نیز حفظ ارزش های تاریخی و کالبدی آن در جهت تبدیل محله به یک مکان زیستی هماهنگ با زندگی امروزی و مطابق با شخصیت و هویت تاریخی دست پیدا کرد.
۲۰.

خوانش عوامل مؤثر بر ارتقاء نماهای مسکونی شهر تهران از دیدگاه کنشگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی توسعه شهری و منطقه ای سال ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 119 - 146

کلید واژه ها: کنشگران نما ساختمان مسکونی ارتقاء تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۰
نمای ساختمان، به عنوان یکی از عناصر مؤثر بر کیفیت بصریِ فضاهای شهری، دچار اغتشاش است، چنانچه نابسامانی و آلودگی های بصری در اغلب ابنیه شهر تهران مشهود است. ساختمان های مسکونی با بیشترین تعداد نقش تعیین کننده ای در شکل دهی به منظر شهری دارند. پژوهش حاضر درصدد است با ماهیتی کاربردی در کاوشی موشکافانه به خوانش عوامل مؤثر بر ارتقاء نماهای مسکونی شهر تهران با روش تحقیق ترکیبی و به کارگیری ابزارهای کیفی و کمّی بپردازد. روش کیفی مورد استفاده، تحلیل محتوای مصاحبه با افراد تأثیرگذار بر نمای ساختمان های مسکونی شهر تهران در بازه زمانی سال های 1397 تا 1399 است. سپس با استفاده از روش های کمّی جهت سنجش عوامل کلیدی، داده های گردآوری شده از پرسشنامه پژوهش، در دو بخش به لحاظ آماری توصیف و تحلیل شدند: بخش اول- آمار توصیفی- کمیت ها و نمودارهای توصیفی تجزیه وتحلیل شدند و بخش دوم -آمار استنباطی- مفروضه های؛ نرمال بودن متغیرها، همبسته بودن و صحت اعتبار تحلیل مسیر بررسی شد. در ادامه، داده ها با روش تحلیل عاملی[1] با رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری[2] مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و مشخص شد ابعاد اسنادی، حقوقی- مدیریتی، اجتماعی، طراحی، فنی- تکنولوژیکی، نظری، اقتصادی و اجرایی به ترتیب بیشترین تأثیر را در فرایند ارتقاء نماهای مسکونی شهر تهران دارند.   [1]. Factor Analysis [2]. Structural Equation Modeling

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان