محسن نیازی
| مدرک تحصیلی: عضو هیأت علمی و استاد جامعه شناسی دانشگاه کاشان |
| پست الکترونیکی: niazim@kashanu.ac.ir |
مطالب
فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۱۸۰ مورد.
بررسی عوامل مؤثر بر میزان تقدیرگرایی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه تقدیرگرایی، از نظر صاحب نظران علوم اجتماعی، به مثابه نوعی باور و اعتقاد فرهنگی و از موانع فرهنگی اجتماعی توسعه به شمار می رود و بررسی این مفهوم در مورد زنان، که نیمی از جامعه را در بر می گیرند، از اهمیتی خاص برخوردار است. هدف این مقاله بررسی میزان تقدیرگرایی زنان و عوامل مؤثر بر آن در جامعه آماری تحقیق، زنان بالای پانزده سال دو شهرستان کاشان و آران وبیدگل در سال 1390 است. در این تحقیق، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای بررسی شده اند. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی است و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسش نامه جمع آوری شده است. نتایج ضریب آلفای کرونباخ روایی مقیاس های تحقیق را تأیید کرده است و نتایج ضریب همبستگی پیرسون گویای رابطه ای معنا دار بین متغیرهای سنت گرایی (0.574=r)، جامعه پذیری جنسیتی (0.409=r)، شیوه تربیتی سهل انگارانه (0.155=r)، شیوه تربیتی اقتدارگرایانه (0.256-=r)، سبک تربیتی استبدادگرایانه (0.367=r)، و میزان تقدیرگرایی پاسخ گویان است. بیش ترین تأثیر بر تقدیرگرایی، بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون یافته های پژوهش، مربوط به متغیر سنت گرایی با میزان 0.48=β است و پس از آن جامعه پذیری جنسیتی با 0.19=β و شیوه تربیتی مقتدرانه با 0.084-=β به ترتیب در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.
تبیین عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر فرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی در سال 1393(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرهنگ شهروندی شهروندان تهرانی در سال مورد مطالعه است. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه توأم جمع آوری شده است. اعتبار و روایی مقیاس ها با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان تهرانی در سال 1393 است که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 1112 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و از مناطق 22گانه شهر تهران به روش تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. نتایج، وجود همبستگی مثبت و معنا دار بین هر یک از متغیرها با میزان پایبندی به فرهنگ شهروندی را تأیید کرد. تحقق فرهنگ شهروندی مستلزم تقویت و ارتقای هر یک از متغیرها و تغییر نگرش نسبت به مفهوم شهر، به منزله پیکری واحد و موجود زنده، روح حاکم بر شهر و پویایی جریان زندگی شهری با تأکید بر عوامل اجتماعی و فرهنگی است.
زبان و هویت؛ تبیین رابطه زبان خارجی و هویت فردی، اجتماعی ، فرهنگی و ملی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال نهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۳۰
199 - 299
حوزه های تخصصی:
در دهه های اخیر، زبان به عنوان هسته اصلی فرهنگ و مؤلفه کلیدی مؤثر در شکل دهی هویت مورد توجه اندیشمندان و صاحب نظران علوم انسانی و اجتماعی قرار گرفته است. در این میان، نقش زبان خارجی بر هویت مورد تأکید بوده است. بر این مبنا، رویکردهای نظری مختلف چون دیدگاه ورف و ساپیر، سوسور، برگر ، لوکمان، باختین و دیگران بر نقش زبان بر هویت تأکید کرده اند. با توجه به این امر، هدف اساسی این مطالعه، چگونگی پیوند و رابطه یادگیری زبان خارجی بر وضعیت هویتی افراد در ابعاد فردی، اجتماعی، ملی و فرهنگی در جامعه آماری مورد مطالعه می باشد. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از روش پرسش نامه جمع آوری شده است. جامعه آماری تحقیق شامل دانشجویان و دانش پذیران گروه های زبان خارجی دانشگاه و مؤسسات آموزشی زبانِ شهر کاشان در سال 1391 می باشد که از این میان تعداد 180 نفر به عنوان نمونه تحقیق به روش تصادفی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج تحقیق، رابطه مثبت بین تسلط بر زبان خارجی با هویت فردی (237/0=r) و رابطه منفی آن با هویت ملی (173/0=r) در سطح اطمینان 99 و 95 درصد را نشان می دهد. هم چنین، وجود همبستگی مثبت بین میزان علاقه به زبان خارجی با میزان هویت اجتماعی و هویت فرهنگی به ترتیب برابر با 147/0=r و 200/0=r در سطح اطمینان 99 درصد مورد تأیید قرار گرفته است.
فراتحلیل عوامل مؤثر بر ترس از جرم در پژوهش های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ترس از جرم بخش جدایی ناپذیر زندگی امروزی و از هراس های گسترده دنیای کنونی به شمار می آید. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر ترس از جرم در تحقیقات داخلی و با روش فراتحلیل انجام شده است؛ بدین منظور مقالاتی که در زمینه ترس از جرم در ایران منتشر شده اند تحت مطالعه قرار گرفت و پس از حذف مطالعات مروری و کتابخانه ای، تعداد 20 مقاله پژوهشی به منزله جامعه آماری انتخاب شد. برای ترکیب اندازه اثر مطالعات با بهره گیری از نرم افزار سی ام تو[1] ابتدا با استفاده از فرمول فیشر اندازه های اثر استاندارد مطالعات به دست آمد و سپس با هم ترکیب شد. یافته ها حاکی از آن است که «تعاملات و پیوند اجتماعی» با اندازه اثر 234/0 / ادراک فرد از کیفیات محیطی با اندازه اثر 305/0 و «رضایت از پلیس» با اندازه اثر 566/0 مهمترین عوامل مؤثر بر ترس از جرم در تحقیقات مورد مطالعه بوده اند.
تبیین عوامل مؤثر بر گرایش شهروندان به مصرف کالاهای داخلی مورد مطالعه: شهروندان شهرستان کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از سیاست های اقتصاد مقاومتی، حمایت از تولیدات ملی و ترویج مصرف کالاهای داخلی است. در این مقاله به بررسی عوامل مؤثر بر میزان تمایل مصرف کنندگان به مصرف محصولات داخلی به صورت کمی و در نمونه نسبتاً وسیع و متنوعی از مصرف کنندگان می پردازیم. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری گردیده است. جامعه آماری شامل کلیه شهروندان 15 سال به بالای شهر کاشان در سال 1392 می باشد. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران 605 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و به روش تصادفی انتخاب و بررسی شده اند. بر اساس نتایج تحقیق متغیر هویت ملی با حجم اثر در حد متوسط و 35 درصد اثرگذاری کل در رتبه اول، رضایت از کالای خارجی با 25- درصد اثرگذاری کل در رتبه دوم و متغیرهای رضایت از کالای داخلی و تبلیغات تلویزیون به ترتیب با حجم اثر کم در رتبه های بعدی قرار دارند. مقدار Q2 نیز نشان می دهد، توان پیش بینی کنندگی مدل در حد قابل قبولی است. علاوه بر این، با توجه به مقدار به دست آمده در ماتریس اهمیت- عملکرد متغیر تبلیغات تلویزیون دارای اهمیت ولی در عین حال نتوانسته است تأثیر بالایی بر ترویج مصرف کالاهای داخلی داشته باشد.
فراتحلیل مطالعات رابطه بین ادراک عدالت سازمانی و فرهنگ کار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
با توجه به رشد تحقیقات در حوزة علوم انسانی و اجتماعی که تسلط بر تمام ابعاد یک مسئله تا حد زیادی امکان پذیر نیست؛ بنابراین به انجام تحقیقات ترکیبی روی آورده اند که عصاره تحقیقات موجود در یک موضوع خاص را به روشی منظم برای آنها فراهم می کند. هدف از پژوهش حاضر، به کارگیری استراتژی فراتحلیل به منظور تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات صورت گرفته پیرامون ارتباط ادراک عدالت سازمانی و فرهنگ کار است. به منظور انجام فراتحلیل حاضر، 20 پژوهش مرتبط که در سال ها 1395-1385 و با هدف ارزیابی ارتباط میان ادراک عدالت سازمانی و فرهنگ کار انجام و در نشریات معتبر داخلی به چاپ رسیده بودند، انتخاب شدند، پژوهش های منتخب به روش پیمایشی و با به کارگیری ابزار پرسشنامه در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا به انجام رسیده اند، در گام نخستِ ارزیابی، مفروضات همگنی و سوگیری انتشار، مورد بررسی قرار گرفتند که یافته ها حکایت از ناهمگنی اندازه اثر و عدم سو گیری انتشار مطالعات مورد بررسی داشت. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل کنندگی متغیّر جنسیت و جامعه آماری با استفاده از نرم افزار CMA2 مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان دادند اندازه اثر عدالت سازمانی و فرهنگ کار معادل 574/0 است که برحسب نظام تفسیری کوهن، این میزان تأثیر در حد بالا ارزیابی می شود. همچنین با در نظر گرفتن جنسیت و محیط کار به عنوان متغیّر تعدیل کننده، ضریب برای مردان (597/0) بالاتر از زنان (498/0) و محیط غیردانشگاهی (673/0) بالاتر از محیط دانشگاهی (381/0) ارزیابی شدند.
بررسی تطبیقی سبک زندگی ساکنان بافت قدیم و جدید در شهر کاشان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از جلوه های عینی و ملموس هویت تاریخی هر شهری در بافت های سنتی و کهن آن نمود می یابد. بالطبع در اثر گذشت زمان، چنین بافت هایی که حکم شناسنامه ی شهر را دارند، دچار فرسایش فیزیکی می شوند. این در حالی است که با رشد شهرنشینی، بافت های جدید شهر با شاخص های مدرن شکل یافته و روز به روز به حجم و اهمیت آن افزوده می شود. بخصوص امروزه با تغییر شیوه ی زیستن افراد، حضور عناصر زندگی مدرن و سبک زندگی شهرنشینی، این مسأله اهمیت خود را بیشتر نشان می دهد. سبک زندگی مفهومی اساسی در زندگی افراد است که بیانگر عقاید، گرایشات و شیوه های تفکر آنان است و در واقعیت نمود پیدا می کند. اهمیت یافتن انتخاب در جامعه ی ایران بیش از هر چیز در عرصه ی کالاهای مادی و مصرفی درحال وقوع است و تغییر چهره ی شهرهای بزرگ ایران و روند فزاینده ی توجه به سطحی ترین بخش مصرف این مسأله را به خوبی بیان می دارد. بنابراین این مقاله به بررسی سبک زندگی در دو بافت قدیم و جدید در شهر کاشان با جامعه ی آماری مورد مطالعه، می پردازد. روش تحقیق پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه بوده است. حجم نمونه500 نفر تعیین و پرسشنامه به طور مساوی از بین دو بافت قدیم و جدید شهر کاشان تکمیل شده است. همچنین از آمارهای استباطی (تی و من ویتنی) استفاده گردید. نتایج بررسی نشان می دهد که بین سبک زندگی، پایگاه اقتصادی – اجتماعی، پایبندی دینی، مصرف گرایی و سنت گرایی با بافت قدیم و جدید شهری رابطه وجود دارد.
فراتحلیل رابطه بین طایفه گرایی و نزاع دسته جمعی با تأکید بر متغیر تعدیل گر قومیت(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
باتوجه به رشد تحقیقات در حوزه علوم انسانی و اجتماعی تسلط بر تمام ابعاد یک مسئله تاحدزیادی امکان پذیر نیست؛ بنابراین، محققان به انجام تحقیقات ترکیبی روی آورده اند که عصاره تحقیقات موجود در یک موضوع خاص را به روشی منظم برای آنها فراهم می کند؛ ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر، به کارگیری روش فراتحلیل برای تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات انجام شده درباره ارتباط طایفه گرایی و نزاع دسته جمعی است. برای انجام فراتحلیل حاضر 14 پژوهش مرتبط در سال های 1395-1385 انتخاب شده اند که هدف آنها ارزیابی ارتباط میان طایفه گرایی و نزاع دسته جمعی بوده است . همچنین، این پژوهش ها به روش پیمایشی و با به کارگیری ابزار پرسش نامه در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه های پایا انجام شده اند. در گام نخستِ ارزیابی پژوهش های منتخب، فرضیات همگنی و سوگیری نکردن انتشار بررسی شده است که یافته ها ناهمگنی اندازه اثر و سو گیری نکردن انتشار مطالعات مدنظر را نشان می دهد. در مرحله دوم نیز ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل کنندگی متغیر سال پژوهش و قومیت با به کارگیری نسخه دوم نرم افزار CMA ارزیابی شده است. نتایج نشان می دهد اندازه اثر طایفه گرایی و نزاع دسته جمعی معادل 38/0 است که برحسب نظام تفسیری کوهن، این میزان تأثیر در حد متوسط ارزیابی می شود. همچنین، با در نظر گرفتن قومیت به صورت متغیر تعدیل کننده، ضریب اندازه اثر برای اقوام آذری معادل 481/0 و بیشتر از عرب ها با 363/0، لرها با 334/0 و کردها با 330/0 ارزیابی شده است. درمجموع، طبق نتایج پژوهش طایفه گرایی با تعدیل گری قومیت و گذر زمان تأثیر متفاوتی بر میزان نزاع دسته جمعی می گذارد.
فراتحلیل عوامل اجتماعی مؤثر بر باروری در ایران .محسن نیازی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نرخ باروری در ایران طی چند دهه اخیر، تحولات چشمگیری داشته و خانواده ها را با چالش های متعدد در زمینه فرزندآوری روبه رو ساخته است. گروه های مختلف مردم از تلاش های صورت گرفته برای افزایش جمعیت استقبال نکرده اند. استمرار این روند جمعیتی پیامدهایی چون رسیدن جمعیت به زیر سطح جانشینی و سالخوردگی جمعیت در طی دهه های آتی را در پی خواهد داشت. بر این مبنا، پژوهش حاضر در نظر دارد با روش فراتحلیل به شناسایی عوامل اجتماعی مؤثر بر رفتار باروری خانواده در مطالعات ایرانی بپردازد. برای فراتحلیل، 60 پژوهش مرتبط در زمینه باروری در یک دهه اخیر (از سال 1380 تا به حال) که در فصلنامه های معتبر داخلی به چاپ رسیدند، انتخاب شد. پس از بررسی 60 پژوهش، 36 مقاله به سبب نداشتن معیارهای اساسی برای ورود به فراتحلیل حذف شدند و 24 پژوهش انتخاب شد. براساس نتایج یافته های فراتحلیل، متغیرهای جمعیت شناختی مربوط به سن، تحصیلات به ویژه تحصیلات زنان، بعد خانواده، پایگاه اقتصادی و اجتماعی خانواده، راهبردها و مسائل تنظیم خانواده و جلوگیری از بارداری به ترتیب با بیشترین تعداد آزمون و با ضرایب اندازه اثر 253/1، 111/0- ، 371/0، 810/0و 169/0 مورد توجه پژوهشگران ایرانی در تبیین تغییرات نرخ باروری بودند. مقایسه نتایج حاصل از فراتحلیل با نظریات تبیین کننده تغییرات رفتار باروری نشان می دهد نظریه اجتماعی اقتصادی باروری بیش از سایر نظریات روند تحولات رفتار باروری خانواده های ایرانی را در یک دهه اخیر تبیین می کند.
تحلیلی بر فرهنگ شهروندی و عوامل مؤثر بر آن (مورد مطالعه: استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات اجتماعی ایران سال سیزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
31 - 59
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش، تحلیل فرهنگ شهروندیِ افراد 18 تا 65 سال در استان لرستان و عوامل مؤثر بر آن است. پرسش اصلی این است که وضعیت فرهنگ شهروندی در استان لرستان چگونه است و عوامل مؤثر بر آن کدام اند. پژوهش حاضر از نظر روش کمی و از دیدگاهِ جهت پژوهش کاربردی است که با ابزار پرسش نامه جمع آوری شده است. حجم نمونه 852 نفر برآورد شده و شیوه نمونه گیری چندمرحله ای بوده است، به طوری که پس از رعایت مراحل نمونه گیری از شش شهرستان خرم آباد، بروجرد، الیگودرز، کوهدشت، الشتر و پلدختر، از هر شهرستان یک شهر و دو روستا متناسب با حجم جمعیت، انتخاب شدند. در پژوهش حاضر، از رویکرد جمهوری گرایی (مدنی و جدید) و تلفیقی از نظریه های مارشال، ترنر، جانوسکی و روثستاین استفاده شده است. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد که میانگین نمره شاخص فرهنگ شهروندی برابر با 07/108 از ۱۴۱ است که مقدار آن نسبتاً بالاست. نتایج پژوهش نشان داد که هرچند برحسب خاستگاه زندگی شهروندان (روستا، عشیره و شهر)، تفاوت معناداری در فرهنگ شهروندی وجود دارد، مردان تفاوت معناداری نشان نداد. بین متغیرهای پایگاه اقتصادی-اجتماعی و استفاده از رسانه های جمعی با فرهنگ شهروندی نیز رابطه معناداری وجود نداشت. نتایج اجرای آزمون هم بستگی پیرسون، وجود رابطه مثبت و قوی متغیر هویت اجتماعی، رابطه مثبت و متوسط متغیرهای احساس امنیت اقتصادی، اعتماد اجتماعی و گرایش به تعلقات قومی طایفه ای و رابطه مثبت و ضعیف متغیر پنداشت از عملکرد نظام سیاسی را با فرهنگ شهروندی تأیید کرد. نتایج الگوی معادلات ساختاری نیز نشان می دهد که در مجموع متغیرهای پیش گفته می توانند ۵۳ درصد از واریانس کلی متغیر وابسته فرهنگ شهروندی را تبیین کنند.
تبیین رابطه دوسویه احساس تنهایی و نگرش به فرزندآوری پژوهشی بر مبنای مدل بازگشتی معادلات ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جلوگیری یا رهایی از احساس تنهایی، به عنوان یکی از نیازهای اساسی انسان مطرح می شود. پیدایش بعضی نیازها نیز، انگیزه فرزندآوری را در افراد ایجاد می کند و منجر به تغییر روابط اجتماعی والدین و به دنبال آن، کاهش احساس تنهایی می شود. بر این اساس هدف اصلی این پژوهش، تبیین رابطه دوسویه احساس تنهایی و نگرش به فرزندآوری است. این پژوهش از نوع پیمایشی است و اطلاعات تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه، توأم با مصاحبه گرد آوری شده است. علاوه بر این، با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران، حجم نمونه تعیین شده و با مد نظر قرار دادن شاخصه های جمعیت شناختی جامعه هدف و ویژگی های بافتی ساکنان پهنه جغرافیایی شهر تهران، 550 تن به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. نتایج پژوهش حاضر، بیانگر رابطه معکوس و معنادار میان متغیر های احساس تنهایی و نگرش به فرزندآوری است. به عبارت دیگر، افرادی احساس تنهایی کمتری دارند که نگرش مثبت تری به فرزندآوری دارند و متقابلاً، افرادی که نگرش مثبتی به فرزندآوری دارند، احساس تنهایی کمتری می کنند. این رابطه دوسویه، علاوه بر تأیید به وسیله ضریب همبستگی پیرسون، در مدل معادله ساختاری نیز مورد تأیید قرار گرفت و خروجی مدل بازگشتی معادله ساختاری، بیانگر رابطه متقابل یا دوسویه متغیر های بیان شده است.
فراتحلیل مطالعات و تحقیقات پیرامون عوامل مرتبط با طلاق در ایران برای دوره 1396- 1386(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
طلاق یکی از پدیده های مهم اجتماعی است که افزایش آن در هر جامعه ای موجب اختلال در نظم و تعادل آن جامعه و بروز برخی از آسیب های اجتماعی دیگر می شود. طلاق همانند سایر مسائل اجتماعی، پدیده ی پیچیده ای است و نمی توان تنها یک یا چند عامل مشخص را علت بروز آن دانست. بر این مبنا، در هر جامعه ای به فراخور شرایط و تغییرات اجتماعی آن، برخی از عوامل، مهم تر و اساسی تر است. تاکنون، تحقیقات بسیاری درزمینه ی عوامل مؤثر بر طلاق انجام شده است که لازم است به طبقه بندی و تعیین مهم-ترین این عوامل پرداخته شود. بر این مبنا، فرا تحلیل حاضر به منظور جمع بندی مطالعات داخلی پیرامون عوامل مرتبط با طلاق صورت گرفته است. نتایج حاصل از بیست مقاله مورد تحلیل محتوایی نشان می دهد که عوامل فرهنگی با ضریب تأثیر (31/0) دارای تأثیر متوسط رو به بالا، در افزایش طلاق است. پس ازآن، عوامل اقتصادی با ضریب تأثیر (23/0)، عوامل اجتماعی با ضریب (19/0) و عوامل فردی با ضریب (14/0) به ترتیب، دارای میزان تأثیر متوسط رو به پایین بر میزان طلاق می باشند.
تحلیل جامعه شناختی عوامل مؤثر بر کارآفرینی زنان دانشگاهی در ایران
حوزه های تخصصی:
رتبه بندی شبکه های اجتماعی مجازی بر اساس میزان رضایتمندی کاربران شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه، فناوری های نوین ارتباطی و شبکه های اجتماعی نه تنها جنبه مادی و اقتصادی زندگی، بلکه چارچوب های نمادین آن را نیز دگرگون کرده است. تأثیر این شبکه ها به گونه ای است که دیگر نمی توان زندگی افراد و جوامع را بدون آن ها تصور کرد. این پژوهش به بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در ابعاد مختلف رضایتمندی (انتشار اخبار، ارتقای سطح اطلاع و آگاهی، میزان استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و اعتماد به رسانه های اجتماعی) کاربران شبکه های اجتماعی مجازی نظیر اینستاگرام، تلگرام، فیس بوک، توییتر در شش ماه نخست سال 1397 در شهر تهران پرداخته است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی -پیمایشی بوده و از طریق پرسش نامه محقق شده است. ۳۸۴ نفر از کاربران شبکه های اجتماعی در شهر تهران جامعه آماری این تحقیق را تشکیل می دهند و برای تحلیل داده ها از روش تاپسیس استفاده شده است. به طور کلی با بررسی نتایج حاصل شده از تحقیق مشخص شد که: در میان عوامل موثر بر رضایتمندی، گزینه تلگرام با شاخص 0.98 در رتبه اول، اینستاگرام با شاخص 0.97 در رتبه دوم، توییتر و فیس بوک در رتبه های سوم و چهارم اهمیت قرار دارند.
فراتحلیل تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت روان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش های مختلفی در مورد تأثیر سرمایه اجتماعی بر سلامت روانی افراد انجام شده و نتایج متفاوتی در پی داشته است؛ به گونه ای که دامنه تغییر اندازه اثرهای به دست آمده از این مطالعات بسیار زیاد است. از این رو هدف پژوهش حاضر ترکیب کمی نتایج این پژوهش ها با استفاده از تکنیک فراتحلیل است. در این فراتحلیل، یازده پژوهش واجد شرایط که طی سال های 1386 تا 1395 انجام و در قالب مقاله در نشریات معتبر علمی داخل کشور به چاپ رسیده بود گزینش شدند. یافته ها نشان می دهد که اندازه اثر ترکیبی تصادفی سرمایه اجتماعی بر سلامت روان در حد متوسط یعنی به میزان 337/0 است. البته با وارد کردن دو متغیر کیفی «نوع جامعه آماری» و «زمان انجام پژوهش» به عنوان متغیرهای تعدیل گر در محاسبات، میزان اندازه اثر ترکیبی به دست آمده به ترتیب تا حد 287/0 و 22/0 کاهش پیدا می کند که اندازه اثراتی ضعیف، ارزیابی می شوند. بنابراین ضروری است مطالعات آینده، هنگام داوری درخصوص یافته های خود به این دو متغیر توجه خاصی داشته باشند. همچنین یافته های راهبردی حاکی از آن است که توجه به سرمایه اجتماعی مهاجران، حاشیه نشینان، دانشجویان و معلمان، دارای اهمیت بسیاری است. زیرا با کاهش سرمایه اجتماعی در میان این گروه ها سلامت روانی آنها بسیار کاهش می یابد.
شناخت و طبقه بندی آسیب های اجتماعی معطوف به شبکه های اجتماعی با رویکرد فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
امروزه بررسی آسیب های اجتماعی معطوف به شبکه های اجتماعی مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. هدف این پژوهش آن است که آسیب های اجتماعی معطوف به شبکه های اجتماعی را شناسایی و طبقه بندی کند. به همین دلیل با استفاده از روش فراترکیب، نتایج پژوهش های پیشین مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. از سال های 1386 تا 1396 از بین 161 مقاله، درنهایت 56 مقاله برای تجزیه و تحلیل انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهمترین آسیب های اجتماعی ناشی از مصرف شبکه های اجتماعی عبارتند از: واقعیت زدایی، عادی سازی بی اخلاقی، تقویت/ تضعیف سازی سرمایه اجتماعی، افزایش اضطراب و نگرانی، افشاگری، تقویت/ تضعیف سازی عواطف، تقویت/ تضعیف سازی دموکراسی، فاصله گیری از تجارب فرهنگی، تقویت رفتارهای پرخطر، فراجنسیت گرایی، میل به ابراز وجود، جلوه گری خود ایده آل، سیالیت ارتباطات، دگردیسی هویتی، صمیمیت زدایی و تهدیدهای قومی.
تحلیل ناکارآمدی برنامه های پیشگیری: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴۷
73-92
حوزه های تخصصی:
هدف: سوء مصرف مواد مخدر از جمله بارزترین آسیب های اجتماعی است که به راحتی می تواند بنیان فرهنگی و اجتماعی یک کشور را سست و پویایی های انسانی آن را به مخاطره بیاندازد. درهم تنیدگی عوامل روانی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی این مشکل را به یکی از پیچیده ترین آسیب های اجتماعی دهه های اخیر در کشور مبدل ساخته است. بر این اساس اتخاذ برنامه هایی با رویکرد پیشگیری و توانمندسازی در برابر اعتیاد در طول سال های اخیر همواره مورد توجه بوده است. با این وجود برنامه های پیشگیرانه در بسیاری از سطوح از موفقیت چندانی برخوردار نبوده اند. در همین راستا هدف از انجام این مطالعه تحلیل چرایی ناکارآمدی برنامه های پیشگیری بوده است. روش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و با استفاده از روش نظریه زمینه ای انجام شده است. داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 33 نفر از مصرف کنندگان ساکن کمپ اقامتی قلعه شور اصفهان و مدیران، کارشناسان و درمان گران حوزه اعتیاد در بهار 1395 با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری جمع آوری شدند و با استفاده از روش کدگذاری نظری تحلیل شدند. یافته ها: کدگذاری داده ها به خلق 14 مقوله و 66 زیرمقوله منجر شد که بیانگر شرایط علی و زمینه ای، راهبردها و پیامدهای ناکارآمدی برنامه های پیشگیری از دیدگاه هر دو گروه شرکت کنندگان در پژوهش است. برخی از آن ها عبارتند از: سیاست گذاری های غیرمشارکتی، بوروکراسی نامناسب، کاستی های فرهنگی معطوف به ساختار و معطوف به کنشگر، متعارف شدگی و هنجارشکنی لجاجتی. نتیجه گیری: از دیدگاه هر دو گروه از شرکت کنندگان سنخ شناسی دوگانه ای از ضعف ها وکاستی ها در تهیه، تدوین و اجرای طرح های پیشگیری وجود دارد که به ترتیب ناظر بر انکارمحتوایی و انکارصوری طرح هاست. در نوع نخست استراتژی هنجارشکنی لجاجتی و در نوع دوم استراتژی متعارف شدگی و پذیرش شکست در مواجهه با این پدیده از سوی مصاحبه شوندگان اتخاذ می شود که پیامدهای آن تجربه گرایی و دوستی گرایی و گریز و دسترسی ناچیز به طرح ها می باشد.
طراحی الگوی معیارهای همسرگزینی در جامعه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هر فردی در گزینش و انتخاب همسر معیارهایی در ذهن دارد و به نظر می رسد چنین معیارهایی در میان پسران و دختران متفاوت باشد، در این مقوله، همسرگزینی به عنوان سنگ بنای اولیه تشکیل خانواده از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. به همین دلیل در دوران کنونی ضرورت مطالعه ازدواج و ملاکهای همسرگزینی دارای جایگاه مهمی است. این پژوهش نیز با هدف بررسی معیارهای همسرگزینی در جامعه ایران انجام شده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، فراترکیب است که به عنوان یکی از روشهای پژوهشی کارامد این امکان را فراهم می سازد تا به شیوه ساختارمندی از یافته های استخراج شده از مطالعات کیفی مرتبط با موضوع تحقیق برای ایجاد یافته های جامع و تفسیری استفاده شود. به همین دلیل، نتایج پژوهشهای پیشین مورد تجزیه و تحلیل و اطلاعات مورد نیاز از سالهای ۱۳۸۶ تا 1396 و ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۸ جمع آوی شده است. از بین ۱۲۲ مقاله، ۴۵ مقاله برای تجزیه و تحلیل انتخاب شد. نتایج پژوهش با توجه به بررسی مقالات متعدد و معیارهای همسرگزینی استخراج شده به ۷۲ شناسه منجر شد که از مهمترین معیارها با توجه به تکرار آنها می توان به نجابت و پاکدامنی، ویژگیهای اخلاقی، تحصیلات، ایمان و اعتقاد، حسن ظاهر و ویژگیهای فیزیکی، درامد کافی، شغل مناسب، تناسب فرهنگی خانواده ها، سن، تعهد، فرزندآوری نام برد که با بررسی و ادغام یافته های اولیه در این پژوهش، پس از رفت و برگشت میان زمینه های فرعی، هشت زمینه اصلی همسرگزینی به دست آمد که شامل معیارهای دینی، معیارهای خانوادگی، معیارهای اقتصادی، معیارهای جسمی و جنسی، معیارهای اجتماعی فرهنگی، معیارهای فردی، معیارهای روانی و معیارهای اخلاقی است.
تحلیل کیفی دلایل مؤثر بر انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه با رویکرد گراندد تئوری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تعلیم و تربیت دوره ۳۶ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴۴
105-126
حوزه های تخصصی:
در سالهای اخیر موضوع انتخاب رشته برای دانش آموزان دوره متوسطه دوم به دغدغه اصلی خانواده ها، نظام آموزش وپرورش و دانش آموزان تبدیل شده است. از این رو هدف اصلی این پژوهش، شناسایی دلایل مؤثر بر انتخاب رشته تحصیلی دانش آموزان است. ملاحظات نظری پژوهش بر اساس دیدگاه جامعه شناسان و صاحب نظران تعلیم و تربیت تدوین شده است. این پژوهش به روش کیفی و رویکرد گراندد تئوری بوده است. روش نمونه گیری هدفمند و با راهبرد نمونه گیری نظری انجام شده و روش گرد آوری داده ها نیز مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته بوده که با 25 نفر از متخصصان انتخاب رشته و حوزه تعلیم و تربیت استان ایلام صورت گرفته است. یافته ها متشکل از 49 کد مفهومی و ده مقوله اصلی شامل ترجیحات شغلی، علائق آموزشی، الگوپذیری از گروههای مرجع، هدایت تحصیلی، فشار والدین، استطاعت مالی، پنداشت از توانمندی شخصی، آینده نگری آموزشی، ارتقای سرمایه فرهنگی و عقبه فرهنگی است که پدیده اصلی پژوهش با توجه به مقولات شکل گرفته «پنداشت از انتخاب رشته به مثابه آفریننده سرمایه» نام گذاری شده است. افراد از طریق جریان جامعه پذیری؛ باورها، ارزشها، هنجارها و مهارتهای زندگی و شغلی را در وجود خود درونی می سازند و هویتی متمایز در زندگی اجتماعی برای خویش رقم می زنند که نقش آموزش وپرورش در میان عاملان جامعه پذیری برجسته است. چون انتخاب رشته و تحصیل برای فرد نوعی سرمایه تلقی می شود و با زندگی و هستی فرد سروکار دارد، بنابراین انتخاب رشته مناسب و ادامه تحصیل برای دانش آموزان مانند سرمایه ای است که در همه برهه های زندگی سبب تعالی و شکوفایی آنها می شود.
کلیدواژه‌های مرتبط
علوم اجتماعی مطالعات زنان روانشناسی علوم تربیتی اقتصاد جغرافیا مدیریت علوم سیاسی هنر و معماری ادبیات علوم انسانی علوم اسلامی حقوق