غلامرضا خوش فر

امروزه «فرهنگ سازمانی»، تحت تأثیر سرمایة اجتماعی، در کنار سایر عوامل، می تواند نقش بسیار مهمی در زنده نگه داشتن سازمان ها ایفا کند. سرمایة اجتماعی با ایجاد و گسترش شبکه های روابط جمعی و گروهی و تقویت همبستگی میان افراد سازمان می تواند در گسترش و تثبیت فرهنگ سازمانی مطلوب نقش بسیار مؤثری ایفا نماید. در غیاب سرمایة اجتماعی، سایر سرمایه ها اثر بخشی خود را از دست می دهند و بدون آن پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی در سازمان ها نا هموار و دشوار خواهد بود. این مطالعه با هدف شناسایی تأثیر سرمایة اجتماعی در فرهنگ سازمانی، در مراکز آموزش عالی استان گلستان، انجام شده است. سؤال اصلی این است: آیا بین سرمایة اجتماعی با فرهنگ سازمانی رابطه ای وجود دارد؟ روش تحقیق در این مطالعه پیمایشی بوده و جامعة آماری آن شامل کلیة کارکنان آموزشی و اداری شاغل در مراکز آموزش عالی دولتی و غیر دولتی استان گلستان است. نمونة تحقیق شامل 460 نفر پاسخ گو است که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب و مطالعه شده است. در این مطالعه واحد تحلیل فرد و سطح تحلیل خُرد است. جمع آوری داده ها با استفاده از دو روش اسنادی و میدانی انجام شده است. سنجش فرهنگ سازمانی، با توجه به مدل مفهومی تحقیق، به کمک پرسش نامة استانداردشدة دنیسون انجام و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرانباخ تأیید شده است. داده ها در این مطالعه به کمک نرم افزار آماری SPSS پردازش و تحلیل شده اند. برای تحلیل داده ها از روش های پیشرفتة آماری، مانند ضریب همبستگی، مقایسة میانگین ها، تحلیل رگرسیونی، و تحلیل مسیر، استفاده شده است. نتیجة کلی تحقیق نشان داد که رابطة مثبت معنی داری بین سرمایة اجتماعی با فرهنگ سازمانی وجود دارد؛ همچنین این مطالعه نشان داد که 22 درصد تغییرات فرهنگ سازمانی به وسیلة متغیرهای مستقلی مانند اعتماد نهادی، اعتماد شخصی، اعتماد اجتماعی، کنش های یاری گرانه، و تعامل اجتماعی، که شاخص های تشکیل دهندة سرمایة اجتماعی اند، مورد تبیین است.

تبیین مشارکت سیاسی یکی از موضوعات مناقشه برانگیز در جامعه شناسی سیاسی است. از همین رو نظریه های متعددی در این زمینه ارائه شده است. این نظریه ها طیفی از متغیرهای روان شناختی، منزلتی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی را به کار می گیرند تا به تبیین درخوری از مشارکت سیاسی دست یابند. این مقاله ضمن مرور مختصر برخی نظریه های مشارکت سیاسی که بیشتر بر متغیرهای نگرشی متمرکز شده اند، الگویی نظری ارائه می کند که هم زمان مهم ترین متغیرها و گزاره های مندرج در بقیه نظریات را در خود دارد. سپس به کمک آزمون تی، تفاوت دو گروهی که در اولین دور انتخابات ریاست جمهوری سال 1384 شرکت کردند و آن ها که شرکت نکردند، بررسی شده است. این بررسی نشان می دهد تنها دو متغیر احساس بی قدرتی و هم چنین میزان مشروعیتی که افراد برای نظام سیاسی قایل هستند، در میان دو گروه مذکور تفاوت معنادار دارد. این مقاله هم چنین دربردارنده داده های توصیفی قابل توجهی درخصوص ویژگی های فرهنگ سیاسی مردم استان گلستان است. داده های این تحقیق از «پیمایش ملی فرهنگ سیاسی مردم ایران» گرفته شده که در سال 1384 انجام شده است.

این تحقیق به ارزیابی نقش رسانه ها در تکوین و تغییر احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی می پردازد. به این معنا که نوع و میزان استفاده از رسانه ها تا چه اندازه بر احساسات جوانان درباره دنیای پیرامونشان وجهانی که در آن زندگی می کنند نقش دارند. هدف اصلی تحقیق، شناخت نقش رسانه ها در تغییرات احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی می باشد. روش تحقیق، پیمایشی و جامعه آماری آن کلیه جوانان (15 الی 29 ساله) ساکن شهر گرگان بوده اند؛ و حجم نمونه 400 نفر تعیین شده، که بر اساس چارچوب نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از داده های جمع آوری شده نشان می دهد که نوع استفاده از رسانه ها با احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی رابطه معنی داری دارد؛ به طوری که هرچه اولویت نوع استفاده جوانان از رسانه های مدرن بیشتر باشد، احساس آن ها نسبت به حیات اجتماعی منفی تر می شود. همچنین بررسی رابطه میزان مصرف رسانه ای با احساسات جوانان نسبت به حیات اجتماعی نشان داد که میزان استفاده از رسانه ها با احساس جوانان نسبت به حیات اجتماعی رابطه معنی داری وجود ندارد.

مقدمه: بیماری ایدز درحال تبدیل شدن به مسأله حاد بهداشتی و اجتماعی در کشور می باشد. هدف اصلی این مقاله، مطالعه نقش جمعیت هلال احمر در کنترل وپیشگیری از عفونت HIV و ایدز است. روش ها: روش تحقیق ، توصیفی وابزار تحقیق، پرسشنامه است. جامعه آماری شامل کلیه افرادی است که تحت پوشش فعالیت ها و اقدامات آموزشی، مشاوره ای و حمایتی جمعیت هلال احمر و مراکز مشاوره بیماریهای رفتاری وابسته به آن در چهار استان؛ کردستان، کرمانشاه، گلستان و همدان قرار دارند. تعداد نمونه های تحقیق را 222 نفر از مراجعان مراکزمشاوره استانهای چهارگانه فوق تشکیل می دهند. یافته ها: ارزیابی پاسخگویان در باره نقش جمعیت هلال احمر در کنترل و پیشگیری از عفونت HIV و ایدز در سطح بالاتر از «متوسط » (157/3 از 5) قرار گرفته است. نتیجه گیری: برای ارتقاء نقش و جایگاه جمعیت هلال احمر نبایستی یک بعدی به موضوع کنترل و پیشگیری از عفونت HIV و ایدز نگاه کرد بلکه نگاه سیستمی و توجه به نقش حمایت های مختلف می تواند در سازگاری بیماران با وضعیت بیماری خود و خروج از انزوای اجتماعی و همچنین ایجاد گرایش مثبت نسبت به عملکرد ارگانهای ذیربط، تأثیر به سزایی داشته باشد.

این تحقیق با هدف شناسایی راهکارها و موانع تأمین نقدینگی مورد نیاز  بخش تعاون استان گلستان در سال 1387به اجرا در آمده است. از آنجا که کاهش هزینه های جاری بخش تعاون به نوعی به افزایش نقدینگی این بخش کمک می کند، راههای کاهش این هزینه نیز در مقاله حاضر بررسی شده است. جامعه آماری این تحقیق313 نفر شامل تمامی کارشناسان و رهبران محلی در تعاونیهای فعال و نیمه فعال می باشد.  روش تحقیق، پیمایشی و روش جمع آوری داده ها ترکیبی از دو شیوۀ میدانی و اسنادی است. داده های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه (محقق ساخته) جمع آوری شده و با استفاده از فنون موجود در آمار توصیفی (ترسیم جداول توزیع فراوانی یک بعدی و دو بعدی) مورد توصیف و تحلیل قرار گرفته اند. از مهمترین نتایج تحقیق می توان به کم توجهی به فرهنگ کار جمعی، عدم استفاده از تجربیات افرد خلاق و کارآفرین، ناهماهنگی قوانین بخش تعاون با قوانین سایر دستگاهها اشاره نمود. با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می شود  اداره کل تعاون استان در جهت ایجاد تعاونیهای بزرگ، تشکیل اتحادیه و اتاق تعاون و برگزاری دوره های آموزشی به منظور آشنایی با روشهای حسابداری نوین اقدامات بایسته را به مورد اجرا گذارد. 

با وجود اختلافات جدی بین کشورهای حاشیه‌ دریای خزر، به نظر می رسد دو کشور ایران و ترکمنستان نسبت به سایر کشورهای این حوزه به یکدیگر نزدیک ترند. یکی از راه های مناسب برای بهبود روابط موجود و ایجاد همدلی و انسجام بین این دسته از کشورها و تحکیم مناسبات سیاسی و اجتماعی در میان‌ آن ها، شناسایی و معرفی اشتراکات فرهنگی و اجتماعی از طریق انجام مطالعات اجتماعی می باشد. لذا، این مقاله با هدف مقایسه‌ رفتارهای فرهنگی و اجتماعی مردم ترکمنستان با مردم ایران، سعی بر شناسایی و توصیف رفتارهای فرهنگی و اجتماعی مشترک بین دو کشور را دارد. از لحاظ روش شناسی، این مطالعه با روش توصیفی از نوع روش تحقیق پیمایشی انجام گرفته است که در آن 166 نفر از مردم ترکمنستان و 508 نفر از مردم ایران (استان گلستان) به عنوان نمونه های تحقیق به روش تصادفی ساده؛ انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفته اند. مهم ترین ابزار جمع آوری اطلاعات در این مطالعه، «پرسشنامه» بوده است که به شیوه‌ «پرسشنامه‌ همراه با مصاحبه» تکمیل گردیده است.

" براى این که سازمان ها بتوانند روابطى منطقى با مردم و گرفتن نظرات و دیدگاه هاى مشتریان داشته باشند، واحدى تحت عنوان «روابط عمومى» پدید آورده اند و این واحد به عنوان مجراى ارتباطى سازمان با مشتریان، و دیگر سازمان ها، و آحاد جامعه تلقى مى شود که سازمان ها از طریق این واحد به بیان اهداف، دیدگاه ها، نقد عملکرد سازمان ها، گرفتن نظرات مردم و لحاظ کردن آن ها در فرآیند برنامه ریزى سازمانى مى پردازند. با توجه به موارد فوق، هدف اصلى این پژوهش بررسى عوامل موثر بر کارآمدى روابط سازمانى و مآلاً بررسى عوامل مؤثر بر کارآمدى روابط عمومى ها در آموزش و پرورش استان گلستان است. روش تحقیق، روش پیمایشى بوده و براى جمع آورى اطلاعات از ابزار مصاحبه، بررسى اسناد و عمدتآ پرسشنامه استفاده شده است. براى تعیین پایایى ابزار تحقیق از ضریب آلفاى کرانباخ استفاده شد که مقدار آن 92/0 حاصل گردید. جامعه آمارى این پژوهش را کلیه کارکنان ادارى و آموزشى شاغل به کار در سازمان، ادارات و واحدهاى آموزشى آموزش و پرورش استان گلستان در سال 82 - 81 تشکیل مى دهند که تعداد کارکنان ادارى 1403 نفر و تعداد کارکنان آموزشى 302 / 25 نفر بوده است. براى تعیین حجم نمونه این تحقیق از فرمول منطقى کوکران استفاده شده است که مطابق آن 458 نفر از کارکنان ادارى و آموزشى به عنوان نمونه آمارى این تحقیق مشخص شده اند که به شیوه نمونه گیرى تصادفى سیستماتیک توام با روش طبقه اى متناسب انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. نتایج و یافته هاى تحقیق نشان مى دهد که بین سن و سطح تحصیلات با ارزیابى کارکنان نسبت به اثربخشى فعالیت هاى روابط عمومى، همبستگى منفى معنى دارى وجود دارد. لذا جهت تغییر نگرش کارکنان نسبت به روابط عمومى باید برنامه ریزى براى کارکنان جوان تر و کم سوادتر صورت پذیرد. بر اساس آنالیز واریانس یکطرفه مشخص شده است که ارزیابى هاى مناطق آموزش و پرورش ناحیه یک و دو گرگان، على آباد کتول، آق قلا، کلاله، بندر گز و رامیان، از کارآیى و اثربخشى روابط عمومى، در سطح نازلى قرار دارد. لذا در برنامه ریزى ها و گسترش فعالیت هاى روابط عمومى، این مناطق باید در اولویت قرار گیرند. مقایسه میانگین ها نشان مى دهد که کارکنان آموزشى نگرش منفى ترى نسبت به روابط عمومى ها دارند، لذا در اجراى برنامه هاى تغییر نگرش، این دسته از کارکنان باید در اولویت قرار گیرند. "

"مقاله حاضر در جستجوی آن است که با سنجش تجربی مفاهیم سرمایه فرهنگی و هویت اجتماعی، رابطه ابعاد مختلف سرمایه فرهنگی را با نحوه تعریف افراد از خویشتن بررسی نماید و همبستگی سرمایه فرهنگی را با برجستگی هویت های مختلف اجتماعی مورد مطالعه قرار دهد. بر اساس دیدگاه پی یر بوردیو، سرمایه فرهنگی دارای سه بعد است: بعد ذهنی، بعد عینی و بعد نهادی. وجه دیگر این تحقیق سنجش هویت اجتماعی جوانان است که از نظریه کنش متقابل نمادی به منظور فراهم آوردن چارچوب نظری برای سنجش این مفهوم استفاده شده است. سنجش متغیر وابسته (هویت- اجتماعی) در این تحقیق از طریق اجرای آزمون tst انجام گرفته است. نتایج حاصل از بررسی نشان می‌دهد که بین سرمایه فرهنگی و برجستگی انواع چهارگانه هویت، همبستگی مثبت وجود دارد. لیکن بیشترین همبستگی سرمایه فرهنگی با هویت مذهبی و ملی و کمترین همبستگی آن با هویت فردی و خانوادگی است. همچنین نوع همبستگی ابعاد عینی و ذهنی سرمایه فرهنگی با انواع هویت اجتماعی تا حدودی متفاوت از بعد نهادی شده آن است. در بخش پایانی مقاله، دلالت های یافته ها و نتایج تحقیق در زمینه مطالعات آتی و سیاست گذاری فرهنگی مورد بحث قرار گرفته است. "

امروزه برخی عصر جدید را عصر ارتباطات می‌دانند و اغلب سخن از وسایل ارتباط جمعی به میان آورده می‌شود. در جامعه امروزی همه افراد از رسانه‌ةای گروهی تاثیر می‌پذیرند و در واقع یک‌سوم اوقات بیداری ما صرف دیدن و شنیدن رسانه‌ها می‌شود. ارتباط و فرهنگ محکوم به همزیستی هستند.ارتباطات محصول فرهنگ و فرهنگ، مشخص کننده ساختار، معنا و زمینه‌ارتباطی است که صورت می‌گیرد. بدون ارتباط هیچ فرهنگی قادر به بقا نیست. بنابراین بین مجموعه فرهنگ و ارتباطات، روابط تنگاتنگ و پویایی است. وقتی که از فرهنگ یا فرهنگ عمومی بحث می‌کنیم، نمی‌توانیم از نقش رسانه‌های همگانی با وسایل ارتباط جمعی، غفلت کنیم زیرا این وسایل نقش و تاثیری بسزا در فرهنگ‌سازی دارند. آگاهیهای اجتماعی درجامعه، وقتی به صورت فرهنگی عمومی درمی‌آید که به طور مستمر از طریق وسایل ارتباط جمعی در مجامع مختلف مطرح شود. بااین توضیح مقدماتی آنچه در این مقاله بررسی می‌شود، تاثیر اجتماع و نهادهای اجتماعی (دراینجا اختصاصا وسایل ارتباط جمعی) درشکل گیری و انتقال اخلاق اجتماعی و محتوای آن به خصوص درمیان نوجوانان و جوانان است.