علی مرشدی زاد

علی مرشدی زاد

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۵۲ مورد.
۲۱.

جامعه پذیری سیاسی در کتاب های آموزشی دانش آموزان مقطع دبیرستان بعد از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه پذیری آموزش و پرورش فرهنگ سیاسی جامعه پذیری سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 372 تعداد دانلود : 244
هدف از این مقاله، بررسی جامعه پذیری سیاسی در کتاب های آموزشی دانش آموزان مقطع دبیرستان بعد از انقلاب اسلامی است. باتوجه به آنکه این مفهوم در چهار کتاب علوم اجتماعی، تاریخ، ادبیات فارسی و معارف اسلامی کاربرد دارد، جامعه آماری در این تحقیق شامل کتاب های اشاره شده در مقطع دبیرستان، در سه دهه بعد از انقلاب اسلامی است. روش تحقیق در این پژوهش، تحلیل محتوا و واحد تحلیل مضمون واحد زمینه ای است. یافته های تحقیق نشان می دهد که کتاب های دهه ۶۰ با ۵/۳۹ درصد بیشترین و کتاب های دهه ۷۰ با ۳/۲۷ درصد، کمترین مقدار جامعه پذیری سیاسی را به خود اختصاص داده اند. همچنین یافته ها بر این نکته تأکید دارد که کتاب های علوم اجتماعی با ۱/۵۹ درصد بیشترین و ادبیات فارسی با ۵/۴ درصد کمترین میزان جامعه پذیری سیاسی را داشته و کتاب های تاریخ با ۸/۲۶ درصد و معارف اسلامی با ۵/۹ درصد در رتبه های دوم و سوم قرار دارند.
۲۲.

تبیین ساختاری علل فروپاشی دولت پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت رانتیر آسیب پذیری سیاسی دولت سلطانی دست نشاندگی سیاسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی جامعه شناسی سیاسی جامعه شناسی سیاسی ایران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران دوره پهلوی اول و دوم
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران
تعداد بازدید : 23 تعداد دانلود : 280
وقوع انقلاب اسلامی نظریات مسلط جامعه شناسی سیاسی در حوزه مطالعات انقلاب و رابطه دولت و جامعه را به طور نسبی تحت تاثیر خود قرار داد. مهم ترین سوال ها پیرامون این حادثه سیاسی در تاریخ معاصر ایران مربوط به «چرایی و چگونگی» وقوع آن است. هدف اصلی در این مقاله پاسخ به «چرایی» ساختاری فروپاشی رژیم پهلوی دوم است. در پاسخ به این «چرایی» به سه علت/ فرضیه ساختاری و مکانیسم های علّی آن اشاره خواهد شد که نشان می دهند رژیم سابق از طریق چه مکانیسم هایی دچار آسیب پذیری شد. فرضیه اول معطوف به ماهیت دولت سلطانی در دوران رژیم پهلوی دوم است که آن را به عنوان یکی از علل تاثیرگذار در فروپاشی رژیم مدّ نظر دارد. فرضیه دوم در صدد است تا ماهیت رانتی رژیم شاه و سازوکارهای منتج از این ماهیت را به عنوان دومین علّت آسیب پذیری دولت مورد ارزیابی قرار دهد. فرضیه سوم فشارهای خارجی (ایالات متحده) به منظور استقرار دولتی دست نشانده و وابسته در منطقه را به عنوان سومین علّت آسیب پذیری معرفی می کند. ترکیب این سه پاسخ به مساله آسیب پذیری ساختاری رژیم پهلوی، مدلی نسبتاً جامع ارائه می دهد که از طریق آن می توان بخشی از ناکارآمدی دولت در عصر پهلوی دوم را تبیین کرد. این مقاله با روشی کیفی و تاریخی و با حمایت داده های کتابخانه ای نشان می دهد که وجه ساختاری وقوع انقلاب اسلامی ایران محصول ترکیب ماهیت سلطانی، رانتی و وابسته رژیم پهلوی بوده است.
۲۳.

تحلیل مقایسه ای بسیج منابع در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران با استفاده از مدل بسیج چارلز تیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی بسیج منابع انقلاب مشروطه تیلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی قاجار مشروطه
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی اجتماعی
تعداد بازدید : 665 تعداد دانلود : 858
در مقاله حاضر، با توسل به نظریه بسیج منابع چارلز تیلی، به شناسایی فرآیند بسیج در دو انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. در واقع، پرسش اصلی پژوهش آن است که بسیج منابع در دو انقلاب مشروطه و اسلامی، بر اساس الگوی نظری چارلز تیلی چگونه صورت گرفته است؟ روش پژوهش تاریخی مقایسه ای و همچنین روش تحلیل اسنادی است. بر پایه پرسش های مستخرج از مدل نظری مورد استفاده، تفاوت ها و تشابهات این دو انقلاب را شناسایی کرده که اهمّ تفاوت های این دو انقلاب در ایدئولوژی بسیج و رهبری این دو انقلاب و اصلی ترین تشابهات دو انقلاب در وضعیت سرکوب / تسهیل انقلابیون از سوی حکومت، همچنین وضعیت قدرتمند گروه های انقلابی در برابر وضعیت ضعیف حکومت های قاجاری و پهلوی دوم خلاصه می شود.
۲۴.

تحلیلی جامعه شناختی از منافع گروه های انقلابی در انقلاب مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منافع انقلاب مشروطه نظریة بسیج منابع چارلز تیلی گروه های چالش گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 249 تعداد دانلود : 901
هدف نوشتار حاضر شناسایی منافع گروه های گوناگون مدعی قدرت در انقلاب مشروطه است. نوآوری پژوهش آن است که با وجود آثار بسیار دربارة انقلاب مشروطه، تا به حال اثری به تحلیل منافع گروه های بسیج گرِ انقلابی در مشروطه با استفاده از نظریه ای خاص نپرداخته است. رهیافت کلی این مقاله جامعه شناسی تاریخی و چهارچوب نظری آن مفهوم منافع در مدل بسیج «چارلز تیلی» است. روش پژوهش تحلیل اسناد تاریخی شامل کتب و مقالات و روش قیاسی است. بدین معنا که با کاربست مفهومِ منافع و با استفاده از اسناد تاریخی به شناسایی و انگیزه های گروه ها و سازمان های انقلابی مشروطه خواه می پردازیم. بازة زمانی مورد مطالعه از به چوب بستن تجار قند به عنوان نقطة آغاز تا صدور فرمان مشروطیت به عنوان پیروزی انقلاب مشروطه است.
۲۶.

بازنمایی هویت دینی در سینمای پس از انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خدا هویت سینما دین داری هویت دینی هویت بازتابنده هویت سنتی فرد دین دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 920 تعداد دانلود : 424
مقالة پیش رو کوششی است که با در نظر گرفتن سه مولفة اساسی (خدا، فرد دین دار و دین داری) و با توجه به نظریة هویت و نظریة بازتابندگی آنتونی گیدنز انجام شده است. سینما نیز به عنوان یکی از اثرگذارترین ابزارهای رسانه ای در جهان معاصر، متن اصلی این بازنمایی است. سوال اصلی، توجه به چگونگی بازنمایی هویت دینی در سینمای پس از انقلاب است. هدف از این مقاله، توصیف چگونگی بازنمایی هویت دینی (سنتی/ بازتابنده) در سینمای ایران است. روش تحقیق نیز مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی است و جامعة آماری، کلیة فیلم های سینمایی پس از انقلاب است که تأکیدی مستقیم یا غیرمستقیم به مولفه های هویت دینی داشته اند که تعداد 20 فیلم به عنوان نمونه و در مصاحبه با صاحب نظران سینمایی و به صورت هدفمند و غیرتصادفی استخراج شده است. نتایج به دست آمده حاکی از حضور قطعی مولفه های هویت دینی در سینمای ایران است که در طول سه دهه پس از انقلاب از قالب سنتی به قالب بازتابنده منتقل شده است و این نتایج با تغییرهای اجتماعی و سیاسی سال های پس از انقلاب همخوانی دارد.
۲۷.

نقش هیئت های مذهبی شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران فرهنگ سیاسی امام خمینی(ره) تشیع هیئت های مذهبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در ایران تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در ایران اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی مناطق و شهرهای ایران
تعداد بازدید : 734 تعداد دانلود : 583
سازمان به عنوان یکی از مؤلفه های مدل مطالعه چگونگی مبارزه سیاسی چارلز تیلی است. سازمان در فرآیند بسیج انقلابی نقش های گوناگونی ایفاء می کند. هیئت های مذهبی از جمله سازمان های قدیم هستند که در فرهنگ عاشورایی تشیّع رشد کرده با فراز و نشیب هایی فراوان گسترش و تکامل یافته اند. مقاله حاضر به بررسی نقش هیئآت مذهبی شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی در شهر تهران می پردازد. روش مورد استفاده در این پژوهش کیفی و از نوع مطالعات تاریخی و اسنادی بوده و برای گردآوری داده ها به منابع و اسناد موجود مرتبط مراجعه شده و با برخی از دست اندرکاران هیئآت مذهبی مورد مطالعه مصاحبه نیز انجام شده است. یافته های تحقیق که در پاسخ به این سئوال اصلی که «نقش و کارکردهای مختلف هیئت های مذهبی شهر تهران در روند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی چه بوده است؟» مبیّن آن است که این هیئت ها به عنوان یکی از شبکه های سازماندهی در کنار سایر سازمان ها، در روند شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی دارای نقش و کارکردهای مهم و متنوعی بوده اند. از جمله آنها می توان به نقش فرهنگی، هنری، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و نظامی هیئت های مذهبی مورد مطالعه شهر تهران در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد که برای هر کدام از این نقش ها شواهد و مصادیق مربوط در بستر تاریخ انقلاب توضیح داده شده است.
۲۸.

بازنمایی جامعه شناختی برخی نارضایتیهای منجر به انقلاب اسلامی در پنج رمان سیاسی ـ اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل محتوا انقلاب اسلامی رمان نارضایتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
تعداد بازدید : 326 تعداد دانلود : 426
این مقاله درصدد است تا در چارچوب نظریه بازنمایی، نحوه انعکاس برخی نارضایتیهای منجر به انقلاب اسلامی را در رمان های انتشار یافته پس از انقلاب، در قالب بررسی کمّی و استقرایی، شناسایی کند. در این پژوهش، با استفاده از روش و تکنیک تحلیل محتوا، رمان های «قطار57»، «اسماعیل»، «فصل کبوتر»، «جزیره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» بررسی شده است. نمونه گیری از نوع احتمالی سیستماتیک و واحد تحلیل در این بررسی، پاراگراف است.
۲۹.

بررسی و ارزیابی میزان پایبندی سه رئیس جمهور به ارزش های انقلاب اسلامی مورد تأکید امام خمینی قدس سره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ارزش ها امام خمینی (ره) رؤسای جمهور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 89 تعداد دانلود : 463
مقاله حاضر با هدف بررسی میزان توجه به مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی برآمده از اندیشه امام خمینی قدس سره در سخنان سه رئیس جمهور (هاشمی، خاتمی و احمدینژاد) انجام شده است. بدین منظور، با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، تعداد 48 سند از مجموع سخنرانیها، پیام ها و گفتارهایشان، با استفاده از روش تحلیل محتوا و با توجه به مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی برآمده از گفتمان امام خمینی قدس سره مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق، مؤلفه های ارزش های انقلاب اسلامی شامل ارزش های سیاسی، ارزش های سیاست خارجی، ارزش های اجتماعی، ارزش های فرهنگی و ارزش های اقتصادی در نظر گرفته شد که هر کدام از این ارزش ها شامل زیرمؤلفه ها و ابعاد خاص خود بودند. یافته های تحقیق حاکی از عدم توجه یکسان به ارزش های انقلاب میباشد، به گونه ای که جهت گیریهای رؤسای دولت های بعد از سال 1368 در جمهوری اسلامی ایران، سیر تحول را در رویکرد ارزشی آنها نشان میدهد؛ رویکردی که به نوعی در نفی و نقد همدیگر شکل گرفته اند.
۳۱.

بسیج و اقدام سیاسی در نهضت تنباکو (1269-1270)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران جنبش اجتماعی مذهب اقدام سیاسی نهضت تنباکو بسیج سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 920 تعداد دانلود : 723
این مقاله به بررسی ابزارها و شیوه های بسیج و اقدام سیاسی در نهضت تنباکو با هدف شناخت بیشتر تاریخ تحولات اجتماعی و سیاسی معاصر و نحوه عملکرد آن ها می پردازد. سوالی که در این مقاله مطرح شده این است که: فعالان نهضت تنباکو از چه ابزار و شیوه هایی برای بسیج و اقدام سیاسی بهره گرفته اند؟ فرضیه مولفان عبارت است از: در نهضت تنباکو، از شب نامه، سخنرانی در مساجد و منابر، صدور فتاوی و پیام های تلگرافی برای بسیج مردم و از بست نشینی، راهپیمایی، تظاهرات توده ای و پاره کردن اعلامیه های شرکت به مثابه اقدام عملی بر ضد حکومت استفاده شده است. این تحقیق به روش کیفی (تحلیلی- تاریخی) و با استفاده از ابزار اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است. در این تحقیق ابتدا به ابزارها و شیوه هایی را که در جهت برانگیختن و تهییج توده ها و شکل دادن به نارضایتی ها به کار بردند، و سپس روش هایی که مخالفان در نهضت تنباکو برای پیشبرد مقاصدشان از آن ها استفاده نموده اند، پرداخته شده است. نتایج تحقیق دلالت بر آن دارد که به دلیل ضعف بنیادی حاکمیت قجری و هوشمندی در انتخاب شیوه ها و حضور مولفه های ایمانی و اعتقادی، نهضت تنباکو توانست به اهدافش نایل یابد.
۳۲.

معرفی و نقد کتاب: زبان و هویت ملی در آسیا

تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 516
دولت های مدرن، دولت هایی که بر بنیان وحدت و هویّت ملّی بنا یافته اند، به گونه ای تناقض گونه با مشکل هویّت ملّی دست به گریبانند. این مشکل به درجات متفاوتی در بسیاری از آنها وجود دارد. فرض اولیّه دولت های ملّی برخورداری از انسجام و تجانس بر بنیان هویت و ویژگی های فرهنگی مشترک بود که این فرض در عمل چندان تحقّق نیافته است. در درون مرزهای ملّی کشورها، معمولاً گروه هایی با ویژگی های فرهنگی، زبانی، اجتماعی و اقتصادی متفاوت زندگی می کنند. این امر دولت های ملّی را متوجه موضوع هویت ملّی ساخته است، تا بتوانند انسجامی در حدّ توان و ظرفیت دولت های خود به وجود آورند.
۳۳.

بررسی منابع درسی تحولات سیاسی اجتماعی ایران (1و2)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 317 تعداد دانلود : 41
در این مقاله منابع درسی تاریخ تحولات سیاسی- اجتماعی ایران (منابع اصلی و کمکی) مورد بررسی قرار می گیرد. سوال اصلی این مقاله این است: آیا منبع (یا منابعی) در زبان فارسی وجود دارد که بتواند مطالب درسهای تحولات سیاسی- اجتماعی ایران (1و2 به صورت جداگانه) را پوشش دهد. منبع استاندارد و مورد قبول باید از شرایط زیر برخوردار باشد: به صورت کتابی انتشار یافته و قابل دسترس باشد؛ 2. حداقل سرفصلهای مصوب درس را پوشش دهد؛ حتی الامکان دارای پشتوانه ای نظری باشد؛ بیانی واقع گرایانه و فارغ از گرایش از حوادث داشته باشد؛ و... بنابراین سوال در مورد هر کدام از این موارد پرسش های فرعی این پژوهش را تشکیل می دهند. از آنجایی که منابع گسترده ای (بویژه منابع فرعی) برای این درس وجود دارد، معیار انتخاب آنها منابعی است که مورد استفاده اساتید تاریخ تحولات در حال حاضر قرار می گیرند. به دلیل اینکه این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی صورت می گیرد، از بیان فرضیه احتراز می شود.
۳۴.

نمادها و آیین ها در ایران پس از انقلاب و نقش آن ها در همبستگی ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت ملی ملی گرایی نمادهای ملی آیین های ملی همبستگی ملی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 877
در این مقاله نمادها و آیین های پس از انقلاب اسلامی ایران بررسی می شود. فرضیه پژوهش حاضر این است که انقلاب اسلامی به دلیل ماهیت انقلابی و اسلامی و تعارضات موجود میان ارزش های اسلامی و ملی که به علت تناقض میان ارزش های رژیم پهلوی و ارزش های انقلابی به وجود آمد، باعث نفی برخی ارزش های ملی (نمادها و آیین ها) شد و ارزش هایی پدید آمد که بیشتر تداعی کننده جهانگرایی اسلام بود. در این مقاله، با تمرکز بر نمادهای موجود در تمبرهای پست، اسکناس ها، مجسمه ها و نیز نمادهای ملی، مانند سرود ملی و پرچم و پرداختن به آیین هایی همچون نوروز، عاشورا، بیست و دوم بهمن (روز پیروزی انقلاب اسلامی)، روز قدس، هفته وحدت و ... میزان توجه به عناصر هویت ایرانی کاوش می شود. علت کاهش توجه به نمادها و آیین های ملی به عنوان واکنشی در مقابل ایدئولوژی باستانگرایانه دولت پهلوی قلمداد می شود که در سال های نخستین پیروزی انقلاب اسلامی چشمگیر بود و به تدریج از شدت آن کاسته شد. موارد بررسی شده نشان می دهند طی این فرایند سی ساله، میزان توجه به نمادهای ملی افزایش یافته است؛ ولی هنوز هم نیاز به توجه بیشتری دارد
۳۶.

اسلام هراسی در اروپا؛ ریشه ها و عوامل

نویسنده:

کلید واژه ها: اسلام هراسی، خشونت، تبعیض، اسلام، سیاست، اروپا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 889 تعداد دانلود : 662
از جمله پدیده های مهمی که از دیرباز در دستور کار کانون های معارض با اسلام قرار داشته است، می توان به تولید تصویری منفی از اسلام اشاره داشت که امروزه با عنوان تخصصی «اسلام هراسی» از آن یاد شده و پس از 11 سپتامبر تولید و تقویت آن از اولویت و اهمیتی دوچندان برای اردوگاه غربی، به ویژه آمریکا، برخوردار شده است.در این مقاله اسلام هراسی در اروپا بررسی می شود تا بدین پرسش پاسخ داده شود که چرا این پدیده در اروپا بروز کرد و در سال های اخیر شدت گرفت. برای بررسی این موضوع به عوامل تاریخی، فرهنگی و سیاسی توجه می شود. برای آشنایی ابتدایی با موضوع، ابتدا مفهوم و دلالت های اسلام هراسی و سپس وضعیت کشورهای اروپایی در این خصوص به صورت گذرا بررسی می شود. نتیجه این مطالعات حکایت از آن دارد که عادی سازی اسلام هراسی با هدف هژمونیک سازی الگوی سیاسی لیبرال، به هدفی راهبردی برای جامعه غربی تبدیل شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان