قنبر محمدی الیاسی

مطالعات بسیاری بر اهمیت توسعه فرهنگی در مسیر توسعه کارآفرینی و رشد اقتصادی تأکید کرده اند، به طوری که به تدریج واژة فرهنگ کارآفرینی به صورت یک برساخته و مفهوم جدید شکل گرفته و ابعاد خاص خود را دارد. ابعاد شخصیتی شامل تمایل به ریسک پذیری، نیاز به توفیق، مرکز کنترل درونی، خلاقیت، استقلال طلبی، اعتماد به خود و در بعد دیگر شامل توانایی مدیریت دیگران و نفوذ در آنان، کار گروهی، پشتکار، و علاقه به کوشش می شود. در توسعه و نهادینه سازی فرهنگ کارآفرینی در جامعه، بنیان هایی چون خانواده، نهادهای آموزشی، دولت، شبکه های اجتماعی، صنعت، و رسانة جمعی مشارکت و تأثیر دارند. بنابراین، رسانه یکی از عوامل مؤثر در ارزش های فرهنگی افراد یک جامعه است. از این رو، انتظار می رود رسانة جمعی بتواند از مسیر تأثیر در ارزش های فرهنگی افراد به توسعة فرهنگ کارآفرینی کمک کند. از آن جا که تلویزیون در سه سطح شناخت، انتقال ارزش ها، و جامعه پذیری بر مخاطب خود اثر می گذارد، براساس مدل نهادی، این پژوهش درپی یافتن پاسخ این سؤالات است که مؤلفه های نقش های شناختی، هنجاری، و تنظیمی تلویزیون چیست و در هر نقش این موارد چه اولویتی بر یکدیگر دارند. این پژوهش به صورت کیفی انجام و داده ها از طریق مصاحبه های عمیق گردآوری شده و مؤلفه های شناسایی شده با استفاده از آزمون ناپارامتری فریدمن اولویت بندی شده اند. تعداد 12 مؤلفة شناختی، 9 مؤلفة هنجاری، و 7 مؤلفة تنظیمی شناسایی و اولویت بندی شدند. چهارچوب مفهومی استخراج شده می تواند در توسعة نقشة راه ترویج فرهنگ کارآفرینی در تلویزیون مؤثر باشد. یافته های این پژوهش حاکی از این است که بخش عمده ای از شناخت مخاطب از مقولة کارآفرینی می تواند از طریق کارکرد اطلاع رسانی صورت پذیرد و فرایند انتقال ارزش ها از طریق کارکرد سرگرمی مؤثرتر از آموزش مستقیم است. همچنین، امکان ایفای نقش تنظیمی به روش های گوناگونی مانند شکل دهی شبکه های اجتماعی امکان پذیر است. مؤلفه های شناسایی شده در قالب چهارچوب مفهومی پژوهش چه بسا مورد توجه سیاست گذاران و برنامه سازان رسانة ملی ایران قرار گیرد.

هر حوزه علمی نوظهوری با موضوع مشروعیت علمی مواجه می‌باشد و کارآفرینی نیز به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور از این قاعده مستثنی نیست و در وضعیت گذار از مرحله مشروعیت قرار دارد. در این نوشتار کارآفرینی به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور بر‌اساس چهار ویژگی شامل: یک چارچوب علمی قوی، روش‌شناسی ویژه، جریان پژوهشی، آموزشی و نشر و در نهایت دارا بودن مصادیق حرفه‌ای و اجرایی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. یافته‌ها این مقاله نشان می‌دهند که کارآفرینی به‌عنوان یک حوزه علمی نوظهور در وضعیت چالش مشروعیت علمی قرار دارد و برای گذر موفقیت‌آمیز از این مرحله بایستی توجه ویژه‌ای به ابعاد الگوی مفهومی مادر، روش‌شناسی پژوهشی و پژوهش‌های اکتشاف محور و نظریه‌گرا داشته باشد.

هر حوزه علمی نوظهوری با چالش تشریح موضوع متمایز و قلمرو نظری – مفهومی منحصر به فرد خود یا به بیان دیگر هویت علمی مواجه است. وجه تمایز حوزه های علمی در موضوع آن ها نهفته بوده و کارآفرینی نیز به عنوان یک حوزه علمی نوظهور از این قاعده مستثنی نبوده و در جهت نیل به یک هویت علمی متمایز، ناگزیر به عبور از چالش تعریف موضوع خود به عنوان یکی از الزامات بنیادین فعالیت های هویت آفرینی است. تعریف موضوع کارآفرینی به عنوان یک حوزه علمی زمینه وبستر لازم را جهت سامان دهی به فعالیت های آموزشی، پژوهشی و مشاوره آن به خوبی فراهم می کند. وحدت بخشی به فعالیت ها به ویژه یکپارچه سازی آموزش ها و پژوهش های پراکنده بر محور موضوع کارآفرینی موجب تسریع در رشد و توسعه کارآفرینی به عنوان یک حوزه علمی نوظهور می شود. این نوشتار دیدگاه های مختلف را درباره موضوع کارآفرینی به عنوان یک حوزه نوظهور علمی برسی نموده، سپس فرصت را با نگاه فرآیندی بر اساس منطق و استدلال قابل پذیرش همگانی به عنوان موضوع متمایز و یکپارچه ساز نظریه های و چارچوب ها و در عین حال بسیار با اهمیت برای دنیای پویای معاصر ارایه می نماید. در این نوشتار جهت بررسی ونیل به هدف از روش ترکیبی استفاده می شود.

هدف این مقاله تقویت زبان مشترک علاقه مندان، از چیستی و چگونگی مشارکت و نقش آفرینی نظری سازنده در قلمرو مطالعات کارآفرینی، است. جهت گیری اساسی پیشنهادی این است که اولا قلمرو علمی کارآفرینی به استراتژی: مشارکت نظری جهت توسعه و بلوغ خود نیاز اساسی دارد، ثانیا اکثریت آثار کارآفرینی در مجلات معتبر کارآفرینی در مقوله آثار پژوهشی روایت گونه، اصلاح گر و یا آزمون کننده قرار دارند، از این رو این حوزه علمی برای بلوغ و تعالی خود بایستی در تعریف و پیشبرد پژوهش های از نوع: سازندگان، بسط دهندگان و آزمون کنندگان همت گمارد. در این نوشتار همچنین تلاش شده است که الگوی مشارکت نظری کولکویت و زاپاتا از حالت توصیف کننده صرف پژوهش ها به سوی قدرت شناسایی چرایی پیدایش رفتارهای خاص پژوهشی سوق داده شود.

پژوهش ها نشان می دهند آموزش ضمن خدمت یکی از راه هایی است که قاعدتاً می بایست حس توانمندی کارکنان را پرورش دهد. در این پژوهش، ضمن بررسی رابطه بین آموزش های ضمن خدمت جاری سازمان و توانمندسازی کارکنان، سطح توانمندی کارکنان نیز سنجیده شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده توصیفی از نوع همبستگی است و جامعه آماری تحقیق را کلیه کارکنان رسمی دارای مدرک لیسانس و بالاتر سازمان جهاد کشاورزی استان قم، تشکیل می دهند. داده های مربوط به ساعات آموزش ضمن خدمت کارکنان از شناسنامه های آموزشی آنان استخراج شده، داده های مربوط به سطح توانمندی کارکنان نیز از طریق مصاحبه و پرسشنامه به دست آمده است. همچنین در این تحقیق، متغیر سابقه خدمت نیز به عنوان متغیر مداخله گر وارد معادله شده است که داده های مربوط به آن از طریق بررسی اسناد و مدارک سازمان جمع آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهند که سطح توانمندی کارکنان مورد بررسی در این سازمان، در تمامی ابعاد بالاتر از میانگین است؛ اما بین سطح توانمندی آنان و ساعات آموزشی ضمن خدمت طی شده، همبستگی مشاهده نشد.

در این مقاله تلاش شده است که با رویکرد روش شناختی ـ سیستمی میزان اهمیت، مفید بودن و جامع بودن مفهوم ظرفیت محیط جهت سنجش ماهیت محیط بنگاههای ایران بررسی شود. از طریق بررسیها به شیوه بازنگری متون، مصاحبه با خبرگان مفهوم ظرفیت محیط مورد بازآفرینی قرار گرفته است و براساس رویکرد ذهنی، ابعادی بر آن افزوده شده است؛ همچنین اولویت و اهمیت متغیرهای آن تعیین شده است.

کارآفرینی یک حوزه میان رشته‌ای است و هنوز در مرحله نوزایی خود قرار دارد، از این رو عاریت درست برساخته‌ها از سایر رشته‌های علمی، یک شیوه مناسب برای پیشرفت و تکامل آن محسوب می‌شود. در این مقاله وجوه اشتراک و افتراق دو نظریه بنگاه کارآفرین و سازمان یادگیرنده شناسایی می‌شوند و سپس چگونگی مشارکت ابعاد و برساخته‌های با اهمیت نظریه سازمان یادگیرنده درتکامل نظریه بنگاه کارآفرین مورد بررسی قرار می‌گیرد. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که برساخته‌های الگوی کاربردی دوم و یادگیری دو حلقه‌ای، نقشی با اهمیت در اکتشاف و بهره‌برداری از فرصت‌ها ایفاء می‌کنند، از این رو در تکامل بخشی به نظریه بنگاه کارآفرین نقش با اهمیت دارند.

ظرفیت محیط چیست و سازمان ها در برخورد با محیط با ظرفیت و کم ظرفیت چگونه رفتار میکنند ابعاد پیچیدگی پویایی عدم اطمینان و ظرفیت محیط کانون توجه پژوهش های مربوط به ماهیت محیط بنگاه ها بود هاست از سوی دیگر پژوهش های متعددی سبکت های پیشگام و سازگاری را جهت تنظیم تعاملات سازمان محیط را مورد بررسی قرار داده اند اما پژوهش های اندکی به صورت توامان به چگونگی تعاملات سازمان محیط با تاکید بر بعد ظرفیت محیط توجه کرده اند هدف این پژوهش مشارکت بر اساس ظرفیت محیط با رویکرد سیستمی برای بنگاه های ایرانی است نتیجه اصلی پژوهش این است که بنگاه ها برای نیل به اثر بخشی بقا و توسعه بایستی سبک های تعاملات مناسب با توجه به ظرفیت محیط را مورد استفاده قرار دهند