شهرام محمدخانی

شهرام محمدخانی

مدرک تحصیلی: دانشیار، گروه روانشناسی بالینی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۶۶ مورد.
۲۱.

درمان های کلاسیک و نوین اختلال پرخوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال خوردن اختلال پرخوری اختلال روانپزشکی مداخلات روانشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 684 تعداد دانلود : 835
در حال حاضر، اختلالات خوردن یکی از نگرانی های سازمان بهداشت جهانی است، زیرا این اختلالات در بین بیماری های روانی، بالاترین نرخ مرگ ومیر را به خود اختصاص داده است. اختلالات خوردن سومین بیماری مزمن شایع در میان نوجوانان است و میزان شیوع آن درسراسر جهان در حال افزایش است. با وجود اینکه اختلال پرخوری شایع ترین اختلال خوردن به شمار می رود، همچنان مورد بررسی زیادی قرار نگرفته است. نگرانی درباره میزان شیوع پرخوری از شواهدی برمی خیزد که نشان میدهد پرخوری عوارض زیادی به دنبال داشته و بین اختلال های روانپزشکی بالاترین میزان هم آیندی را دارد . حداقل 69 درصد از افراد مبتلا به این اختلال یک اختلال روانپزشکی دیگر و 32 درصد حداقل یک اختلال شخصیت همراه دارند. هم چنین این اختلال با پذیرش و پاسخدهی کمتر به درمان همراه است. در مقاله حاضر پس از مروری بر طبقه بندی و تعریف انواع اختلالات خوردن، به بررسی بیشتر اختلال پرخوری پرداخته و در نهایت مداخلات روانشناختی مختلفی که در جهت درمان این اختلال معرفی شده اند، توضیح داده خواهند شد.
۲۲.

بررسی دشواری در تنظیم هیجان و وسوسه مصرف بر اساس حساسیت سیستم های مغزی- رفتاری و سطوح احساس تنهایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم های مغزی رفتاری دشواری در تنظیم هیجان احساس تنهایی وسوسه مصرف مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 454 تعداد دانلود : 626
مقدمه: هدف پژوهش حاضر مقایسه دشواری در تنظیم هیجان و وسوسه مصرف بر اساس حساسیت سیستم های مغزی - رفتاری و سطوح احساس تنهایی بود. روش: در این پژوهش از طرح عاملی گروه های نامعادل استفاده شد. جامعه پژوهش شامل تمامی زنان مبتلا به اعتیاد شهر کرمان بودند که در بازه زمانی سال 95-96 جهت ترک اعتیاد به کلینیک ها و مراکز درمانی مراجعه کردند. نمونه اولیه پژوهش، شامل 580 نفر بود که با روش دردسترس انتخاب شدند. طبق نمره احساس تنهایی و سیستم های مغزی – رفتاری، گروه هایی تعیین شد که هر گروه بین 21 تا 24 آزمودنی را شامل شد. برای گردآوری  داده ها از پرسشنامه عقاید وسوسه انگیز، پرسشنامه پنج عاملی جکسون، مقیاس دشواری در تنظیم هیجان و مقیاس احساس تنهایی استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس چندمتغیری (دوراهه ی عاملی) و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد که اثر اصلی سیستم های مغزی رفتاری بر دشواری تنظیم هیجان و وسوسه مصرف معنادار است، اما اثر اصلی احساس تنهایی بر دشواری تنظیم هیجان و وسوسه مصرف معنادار نیست. اثر تعاملی احساس تنهایی و سیستم های مغزی – رفتاری بر دشواری در تنظیم هیجان و وسوسه مصرف معنادار بود. در میان گروه های تعیین شده بر اساس شدت فعالیت سه سیستم های مغزی - رفتاری، بیشترین میزان وسوسه مصرف در گروه FFFS بالا و کمترین آن در FFFS پایین بود. نتیجه گیری:در مجموع، تاثیر احساس تنهایی بر دشواری در تنظیم هیجان و وسوسه مصرف زمانی تشدید و معنادار می شود که اثر تعاملی احساس تنهایی و FFFS بالا مورد بررسی قرار گیرد.
۲۳.

The effectiveness of Cognitive Behavioral Couple Therapy on Psychological Well Being, Marital Intimacy, and Life Quality of Chaotic Couples(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Cognitive-Behavioral Couples Therapy Psychological well-being Marital Intimacy quality of life

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 865 تعداد دانلود : 331
Purpose: The aim of this study was to compare the efficacy of cognitive behavior couple therapy (CBCT) and the approach of Acceptance and commitment therapy (ACT) on psychological well-being, marriage intimacy and quality of life of chaotic couples. Method: In order to achieve this goal, the quasi-experimental design including pre-test and post-test with control group as the main method was used. Findings: The population of this study included 14 couples who referred to counselling centers in Tehran in 1394 due to chaotic problems in their marriage relationships. The purposive sampling was also used in this study. The instruments of this study included marital adjustment test, psychological well-being questionnaire by Reef, intimacy scale by Walker and Thompson (1983) and quality of life. Conclusion: The results showed that cognitive-behavioral couple therapy has been effective (p<0.000psychological well-being, marital intimacy, and couples quality of life.
۲۴.

تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی کودکان مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد انعطاف پذیری روان شناختی اختلال وسواس بی اختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 839 تعداد دانلود : 312
زمینه و هدف: اختلال وسواس بی اختیاری در کودکان و نوجوانان، نه تنها عملکرد شناختی، اجتماعی و تحصیلی آنها را تحت تأثیر قرار داده، بلکه نظام خانواده این افراد را نیز متأثر می سازد؛ بنابراین هدف این پژوهش بررسی تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی کودکان مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری بود. روش: در این پژوهش از روش پژوهش مورد منفرد با طرح A-B استفاده شد. چهار کودک 12-7 سال بر اساس روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. شرکت کنندگان پژوهش قبل از اجرای مداخله به پرسشنامه وسواس بی اختیاری کودکان (گودمن و همکاران، 1986) و پرسشنامه اجتناب و آمیختگی (گریگو و همکاران، 2005) به عنوان ابزارهای پژوهش پاسخ دادند . سپس شرکت کنندگان پس از 4 جلسه خط پایه، 9 جلسه تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند که 3 جلسه اول مداخله متعلق به والدینشان بود. آزمون پیگیری 40 روز پس از درمان انجام شد. یافته های این پژوهش بر اساس تحلیل دیداری و شاخص های آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بر اساس تحلیل دیداری نمودار داده ها، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در مورد هر چهار آزمودنی اثربخش بود (درصد غیرهمپوشی نقاط موقعیت آزمایشی خط پایه و مداخله 75 درصد، 75 درصد، 100 درصد و 75 درصد برای آزمودنی های شماره یک، دو، سه و چهار). نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاکی از سودمندی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر انعطاف پذیری روان شناختی کودکان با اختلال وسواس بی اختیاری بود که بر این اساس می توان از این روش در جهت افزایش سلامت روان شناختی این کودکان بهره برد.
۲۵.

اعتبار ،پایایی و ساختار عاملی نسخه کوتاه فارسی مقیاس باورها درباره زنان

کلید واژه ها: اعتبار روان شناسی پایایی تحلیل عاملی مقیاس باورها درباره زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 737 تعداد دانلود : 981
هدف از پژوهش حاضر تعیین اعتبار و پایایی و ساختار عاملی نسخه کوتاه 15سوالی مقیاس باورها درباره زنان اسپنس و هلمریچ(1978) بود. نسخه کوتاه فارسی 15سوالی مقیاس باورها درباره زنان بر روی250 نفر از دانشجویان (150 دختر و 100 پسر) دانشگاه خوارزمی تهران اجرا شدکه به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند.اعتبار این مقیاس از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و روایی همگرا ارزیابی شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد که این مقیاس ساختار تک عاملی دارد و روایی همگرایی این مقیاس با فرم کوتاه مقیاس نقش های جنسیتی بم (1981) مطلوب بود.هم چنین پایایی مقیاس با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ( 60/0) و همبستگی های مجموعه ماده ها نشان داد که پایایی این مقیاس در حد مطلوب است. بر طبق این نتایج، نسخه کوتاه فارسی مقیاس باورها درباره زنان ابزاری مفید برای اندازه گیری نگرش های نقش جنسیتی است و می تواند در پژوهش های مرتبط با جنسیت در ایران مورد استفاده قرار بگیرد.
۲۶.

الگوی روابط ساختاری فعالیت سیستم های مغزی رفتاری، احساس تنهایی، دشواری در تنظیم هیجان و وسوسه مصرف مواد در زنان سوءمصرف کننده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم های مغزی رفتاری دشواری در تنظیم هیجان احساس تنهایی وسوسه مصرف مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 592 تعداد دانلود : 897
هدف: اعتیاد معضل اجتماعی پیچیده ای است که پیامدهای منفی زیادی برای فرد و جامعه دارد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تجربی برازش مدلی بود که در آن نقش سیستم های مغزی–رفتاری، دشواری در تنظیم هیجان و احساس تنهایی در وسوسه زنان مبتلا به سوءمصرف مواد مد نظر قرار گرفت. روش: بدین منظور، 580 نفر از زنان معتاد شهر کرمان به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند و به مقیاس های عقاید وسوسه انگیز، پنج عاملی جکسون، مقیاس تجدید نظرشده ی احساس تنهایی راسل و مقیاس دشواری در تنظیم هیجان پاسخ دادند. یافته ها: نتایج نشان داد با وجود این که برخی از مسیرها به لحاظ آماری معنادار نبود، مدل پیشنهادی از برازش مطلوبی برخوردار است. نتایج بیانگر این بود که سیستم های مغزی رفتاری هم به صورت مستقیم و هم به واسطه ی دشواری در تنظیم هیجان در وسوسه زنان مبتلا به سوءمصرف مواد نقش دارند، درحالی که به واسطه ی احساس تنهایی در وسوسه زنان مبتلا به سوءمصرف مواد نقش ندارند. نتیجه گیری: براین اساس برای پیشگیری، درمان و کاهش احتمال عود، می توان این متغیرها را مورد هدف قرار داد.
۲۷.

مدل شناختی اضطراب در بیماران مبتلا به سرطان: نقش متغیرهای شناختی و فراشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرانی سرطان اجتناب شناختی عدم تحمل ابهام باورهای مثبت در مورد نگرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 920
مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی مدل شناختی اضطراب بر اساس مدل دوگاس، در بیماران مبتلا به سرطان انجام شد. در این مدل متغیرهای شناختی عدم تحمل ابهام، باورهای مثبت در مورد نگرانی، اجتناب شناختی، جهت گیری منفی به مشکل و اثرات مستقیم و غیرمستقیم آن ها بر نگرانی و اضطراب، در قالب مدل اندازه گیری و ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. روش: سیصد نفر از مبتلایان به بیماری سرطان به صورت دردسترس در یک بیمارستان و کلینیک شیمی-درمانی در اصفهان انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از روش مدل معادلات ساختاری مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که این مدل در بیماران مبتلا به سرطان از برازش مناسبی برخوردار است و روابط بین متغیرهای میانجی با متغیرهای برون زا و درون زا معنادار بوده و واریانس معناداری از نگرانی و اضطراب توسط متغیرهای مورد بررسی مدل در این گروه از بیماران تبیین شده است. نتیجه گیری: بررسی مدل پیشنهادی در این پژوهش نشان داد که داده های به دست آمده از شرکت کنندگان مبتلا به بیماری سرطان با مدل دوگاس (2004) برازش خوبی دارد.
۲۸.

عوامل رفتاری، هیجانی و اجتماعی مرتبط با اعتیاد

کلید واژه ها: اعتیاد عوامل اجتماعی عوامل رفتاری عوامل هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 174 تعداد دانلود : 213
وابستگی به موادمخدر، تهدیدی جدی برای سلامت افراد است. این اختلال نه تنها زندگی فرد را تحت شعاع قرار می دهد، بلکه نواقص و ناراحتی های زیادی را برای خانواده و جامعه ایجاد می کند. در واقع اعتیاد یکی از آسیب های مهم اجتماعی است که باعث دگرگونی های ساختاری در نظام اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی یک اجتماع می شود. با توجه به مشکلات زیاد و گسترده حاصل از اعتیاد، پیشگیری از این معضل الزامی است. پیشگیری از این مشکل، مستلزم شناسایی عوامل خطر و عوامل محافظت کننده در برابر وابستگی به مواد است. تحقیقات مختلف نشان داده اند که فقدان مهارت های رفتاری و همچنین اختلال در تنظیم هیجانات در کنار عوامل اجتماعی اثرگذار، از حیطه های مؤثر در پیش بینی اعتیاد می باشند. اعتیاد در کشور ما مانند کشورهای شرقی دیگر، الگوی خاصی دارد که با الگوی موجود در کشورهای توسعه یافته غربی متفاوت است. در چنین شرایطی تولید اطلاعات و دانش داخلی می تواند نقش اساسی در بهبود سیاست گزاری ها، برنامه ریزی ها و انجام مداخلات ایفا نماید. در این مقاله مروری، سعی شده است تا سازه های رفتاری، هیجانی و اجتماعی مرتبط با اعتیاد که در پژوهش های ایران به دست آمده است، جمع آوری شود. نتایج این مطالعه نشان داد که در سطح فردی، عواملی مثل راهبردهای مقابله ای، عوامل مربوط به تحصیل و مدرسه، مکانیسم های دفاعی فرد معتاد و خانواده ی او و ویژگی های جمعیت شناختی؛ در سطح هیجانی عواملی مثل هوش هیجانی، هیجان طلبی و سبک تنظیم هیجان و در سطح اجتماعی عواملی مثل وضعیت آنومیک، سرمایه اجتماعی، شبکه ی روابط، حمایت اجتماعی، شکاف بین نسلی و معنویت نقش عمده در گرایش، شروع و ادامه ی مصرف مواد ایفا می کنند.
۲۹.

رابطه سبک های فرزندپروری والدین و آسیب های کودکی ادراک شده فرزندان با سبک های دلبستگی بزرگسالی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های فرزندپروری آسیب های کودکی سبک های دلبستگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 39 تعداد دانلود : 266
بسیاری از پژوهش های انجام شده در زمینه دلبستگی بیان کرده اند که تعاملات مراقب کودک و واکنش های مراقب به کودک، نقشی اساسی در شکل گیری دلبستگی کودک ایفا می کنند. هدف این پژوهش تبیین چرخه انتقال بین نسلی سبک های دلبستگی بود که در این راستا به بررسی تأثیر سبک های فرزندپروری والدین و آسیب های کودکی بر سبک های دلبستگی فرزندان پرداخته شد. در این پژوهشِ پس رویدادی با طرح علی، 175 نفر از دانشجویان ایرانی به روش در دسترس از دانشگاه خوارزمی، تهران و علوم پزشکی البرز انتخاب شده و به ابزار پیوند والدین، پرسش نامه آسیب های کودکی و پرسش نامه سبک های دلبستگی بزرگسالان پاسخ دادند. داده ها به وسیله آزمون تحلیل واریانس، تحلیل میانجی و تحلیل مسیر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که تفاوت در سبک های فرزندپروری والدین موجب تفاوت در سبک های دلبستگی فرزندان آن ها می شود. نتایج تنها از رابطه بین دو مؤلفه مراقبت و کنترل والدین با شاخص اجتناب دلبستگی حمایت کردند و بین این مؤلفه ها با شاخص اضطراب، رابطه ای مشاهده نشد. از طرفی آزار عاطفی ادراک شده ، در رابطه بین مؤلفه های فرزندپروری والدین و شاخص اجتناب دلبستگی فرزندان، میانجیگری می کند. نهایتاً به مدلی دست یافتیم که چگونگی تأثیر هم زمان دو عامل مراقبت و کنترل بر شاخص اجتناب، با میانجیگری آسیب های ادراک شده کودکان را نشان می دهد.
۳۰.

پیش بینی تاب آوری بر اساس مولفه های تنظیم شناختی هیجان در افراد مبتلا به عفونت HIV(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری تنظیم شناختی هیجان افراد مبتلا به عفونت HIV

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 965 تعداد دانلود : 41
مقدمه: ابتلا به عفونت HIV پدیده ی اجتماعی جدیدی است که تقریباً همه ابعاد سلامت روانی، جسمانی، اجتماعی و اقتصادی فرد را در زندگی تحت تأثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر پیش بینی تاب آوری بر اساس مؤلفه های تنظیم شناختی هیجان در افراد مبتلا به عفونت HIV است. روش: بدین منظور تعداد 130 نفر از افراد مبتلا به عفونت HIV با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران (2002) و تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) بر روی آنان اجرا شد. یافته ها: تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که تاب آوری را به طور کلی می توان از روی مؤلفه های تنظیم شناختی هیجانی سازگار و ناسازگار پیش بینی کرد. افراد مبتلا که مؤلفه های تنظیم شناختی هیجانی سازگار داشتند، از تاب آوری بیشتری و افراد مبتلا که مؤلفه های تنظیم شناختی هیجانی ناسازگار داشتند، از تاب آوری کمتری برخوردار بودند (46/0=R 2). نتیجه گیری: مؤلفه های تنظیم شناختی هیجانی سازگار نقش مهمی در میزان تاب آوری افراد مبتلا به عفونت HIV دارد. افزون بر این، طراحی مداخلات روان شناختی در این زمینه توأم با شناسایی و تغییر مؤلفه های تنظیم شناختی هیجانی ناسازگار می تواند به بهبود تاب آوری افراد کمک کنند.
۳۱.

سبکهای دلبستگی و نشانه های افسردگی: نقش واسطه ای نشخوار فکری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: سبک دلبستگی افسردگی مدل ابعادی دلبستگی نشخوار فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 442 تعداد دانلود : 968
اهداف هدف پژوهش حاضر تبیین نقش واسطه ای نشخوار فکری در رابطه میان سبک های دلبستگی و نشانه های افسردگی است. مواد و روش   ها این پژوهش، تحقیقی پس رویدادی با طرح علّی است. ۱۷۵ نفر از دانشجویان ایرانی به عنوان نمونه به پرسش نامه های افسردگی بک- نسخه دوم، مقیاس پاسخ نشخواری و پرسش نامه دلبستگی بزرگ سالان پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس، رگرسیون، تحلیل میانجی و نرم افزار SPSS نسخه ۲۳ تجزیه وتحلیل شدند. یافته   ها نتایج نشان داد جهت گیری دلبستگی با نشخوار فکری (۰/۰۰۱ P< ) و افسردگی (۰/۰۰۰۵ P< ) مرتبط است. شاخص اجتناب سیستم دلبستگی با در فکر فرورفتن نشخواری ارتباط معناداری دارد (۰/۰۰۲ P< ). همچنین نتایج پژوهش حاضر از میانجیگری در فکر فرورفتن نشخواری در رابطه بین شاخص اجتناب دلبستگی و نشانه های افسردگی حمایت کرد (۰/۰۰۰۵ P< ). نتیجه   گیری مؤلفه در فکر فرورفتن نشخوار فکری در رابطه میان شاخص اجتناب دلبستگی و نشانه های افسردگی میانجیگری می کند. یافته های این پژوهش بر نقش رابطه بین مراقبان و کودک در شکل گیری نشخوار فکری و افسردگی تأکید می کند. همچنین برای جلوگیری از ایجاد این سازه ناکارآمد برنامه های پیشگیرانه ای را پیشنهاد می کند.
۳۲.

مقایسه جانبی شدن در ریخت های فرعی کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی و بهنجار

کلید واژه ها: دست برتری جانبی شدن نارسایی توجه/ فزون کنشی پابرتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 677 تعداد دانلود : 134
زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی اختلالی مزمن است که بخش قابل توجهی از جمعیت کودکان را تحت تأثیر قرار می دهد؛ بنابراین پژوهش حاضر با هدف بررسی تفاوت جانبی شدن در ریخت های فرعی کودکان مبتلا به نارسایی توجه/ فزون کنشی و بهنجار انجام شد. روش:پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی  مقایسه ای است. جامعه آماری شامل تمامی کودکان دختر و پسر بهنجار و مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی 7 تا 13 ساله استان البرز در سال 1394 بود که از بین آنها80 آزمودنی با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، و به وسیله مصاحبه بالینی و مقیاس مشکلات رفتاری کودکان کانرز (1999)، به عنوان نمونه انتخاب شده اند. افراد نمونه در چهار گروه شامل کودکان بهنجار، ریخت نارسایی توجه، ریخت فزون کنش/ تکانشگر، و ریخت ترکیبی نارسایی توجه/ فزون کنشی قرار گرفتند و با پرسشنامه های دست برتری واترلو (استنیوس و بریدن، 1989) و پابرتری واترلو (الیاس و همکاران، 1998) ارزیابی شدند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یک راهه تحلیل شدند.
۳۳.

مقایسه پاسخ های کودکان شهری و روستایی به کارت های رورشاخ بر اساس نظام جامع اکسنر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون لکه جوهر رورشاخ نظام جامع اکسنر کودکان شهری کودکان روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 959 تعداد دانلود : 624
پژوهش حاضر با هدف مقایسه ادراک کودکان شهری با کودکان روستایی از کارت های لکه جوهر رورشاخ انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان پسر 10-7 شهر زنجان و روستاهای تابعه تشکیل می دادند و حجم نمونه نیز 80 نفر بود که به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. روش پژوهش علی- مقایسه ای و ابزار پژوهش را کارت های لکه جوهر رورشاخ تشکیل می دادند. یافته های حاصل از تحلیل تی استودنت نشان داد تعداد پاسخ های کودکان شهری به صورت معناداری از کودکان روستایی بیشتر بود. همچنین بین کودکان روستایی و شهری در شاخص های حرکت اشیا فعال(ma)، حرکت انسانی غبر فعال (Mp)، پاسخ شکل-بافت (FT)، پاسخ بافت-شکل (TF)، پاسخ بعد-شکل (VF) و پاسخ شکل-چشم انداز (FY) تفاوت معناداری مشاهده شد. در سایر شاخص ها تفاوتی مشاهده نشد. با توجه به نتایج نتیجه گرفتیم کودکان روستایی با کودکان شهری تفاوت قابل ملاحظه ای باهم به لحاظ ادراکی از کارت های رورشاخ ندارند. بین کودکان روستایی و شهری فقط در تعداد پاسخ ها و شاخص های تعیین کننده تفاوت معنادار مشاهده شد و در شاخص های محتوا، پاسخ های رایج، کیفیت تحولی و محل ادراک لکه تفاوت معناداری مشاهده نشد.
۳۴.

مدل ساختاری مصرف مواد در نوجوانان: نقش مستقیم و غیرمستقیم عوامل فردی، روان شناختی، خانوادگی و اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مصرف مواد نوجوانان در معرض خطر عوامل فردی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
تعداد بازدید : 304 تعداد دانلود : 307
هدف: پژوهش حاضر به منظور ارزیابی مدل مفهومی مصرف مواد در نوجوانان در معرض خطر سوءمصرف مواد و ارایه یک مدل جامع برای پیش بینی و تبیین رفتار مصرف مواد طراحی شده است. روش: به همین منظور 413 دانش آموز مقطع متوسطه (199 پسر و 214 دختر) شهر کرمان که در سال تحصیلی 95-1394 مشغول به تحصیل بودند، با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و با استفاده از دو پرسشنامه ی رفتارهای پرخطر و پرسشنامه عوامل خطرساز و حفاظت کننده مواد مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس نتایج مدل معادلات ساختاری عوامل خانوادگی، اجتماعی و مدرسه ای به طور مستقیم و غیرمستقیم از طریق مهارت های خودکنترلی و مهارت های اجتماعی (مهارت های فردی و اجتماعی) مصرف مواد را پیش بینی می کنند. همچنین عزت نفس و نگرش به مواد که در حیطه عوامل فردی مورد بررسی قرار گرفتند و متأثر از پیوند عاطفی نوجوان با خانواده و مدرسه بودند، بطور مستقیم با مصرف مواد رابطه ندارند، بلکه به طور غیرمستقیم از طریق مهارت های خودکنترلی و مهارت های اجتماعی بر مصرف مواد تاثیر می گذارند. نتیجه گیری: مدل ارزیابی شده از برازندگی قابل قبولی برخوردار است و گامی مهمی در جهت شناخت حیطه های مختلف فردی، خانوادگی، اجتماعی و مدرسه ای مرتبط با مصرف مواد در نوجوان در معرض خطر و همچنین به عنوان الگویی مناسب برای طراحی و تدوین برنامه های جامع برای پیشگیری از انواع رفتارهای پرخطر بسیار مفید می باشد.
۳۵.

اثربخشی طرح واره درمانی هیجانی در کاهش نگرانی و علائم و نشانه های اضطراب بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر (GAD): مطالعه تک آزمودنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرانی طرح واره درمانی هیجانی اختلال اضطراب فراگیر (GAD)

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی اضطراب فراگیر
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 677
مقدمه: برطبق پژوهش های اخیر میزان اختلال های اضطرابی بالا است و نسبتاً تعداد اندکی از این بررسی ها بر اختلال اضطراب فراگیر متمرکز بوده اند. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی طرح واره درمانی هیجانی در نگرانی و علائم و نشانه های اضطراب بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر بود. روش: پژوهش حاضر در چارچوب طرح تک آزمودنی بود. بر اساس تشخیص اختلال اضطراب فراگیر توسط روان پزشک و اجرای مصاحبه بالینی ساختاریافته (SCID) توسط روان شناسی بالینی و ملاک های ورود و خروج، دو بیمار مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر انتخاب شدند و 10 جلسه 1 ساعته طرح واره درمانی هیجانی دریافت کردند. هر یک از بیماران 7 مرتبه به وسیله ی مقیاس درجه بندی اضطراب همیلتون (HARS)، پرسش نامه ی اضطراب بک (BAI) و مقیاس حالت نگرانی پن (PSWQ) طی درمان و یک دوره پیگیری دو ماهه توسط ارزیاب مستقل ارزیابی شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های تغییر روند، شیب، بازبینی نمودارها و برای تعیین معناداری بالینی از شاخص درصد بهبودی و اندازه اثر استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که طرح واره درمانی هیجانی به طور معناداری در کاهش نگرانی و علائم و نشانه های اضطراب بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مؤثّر است. نتیجه گیری: طرح واره درمانی هیجانی را می توان (با احتیاط) به عنوان درمانی مؤثّر در مداخلات روان شناختی بیماران مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر مدنظر قرار داد.
۳۶.

مقایسه نظم جویی شناختی هیجان، سلامت عمومی، شیوه حل مسئله و عملکرد تحصیلی در دختران نوجوان دارای والدین معتاد و غیرمعتاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت عمومی عملکرد تحصیلی نظم جویی شناختی هیجان شیوه ی حل مسئله نوجوانان والدین معتاد و غیرمعتاد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره نوجوانی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات مربوط به مصرف مواد
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان هیجان مثبت و منفی
تعداد بازدید : 109 تعداد دانلود : 316
چکیده\nهدف پژوهش حاضر مقایسه نظم جویی شناختی هیجان، سلامت عمومی، شیوه حل مسئله و عملکرد تحصیلی در دختران نوجوان والدین معتاد و والدین غیرمعتاد بود. روش پژوهش علّی- مقایسه ای و جامعه آماری کلیه دانش آموزان متوسطه دختر والدین معتاد و غیرمعتاد ناحیه 3 کرج بود. بوسیله نمونه گیری در دسترس120 دانش آموز که60 نفر آنها والدین معتاد و60 نفر غیرمعتاد بود انتخاب شدند. دو گروه مورد همتاسازی قرار گرفتند. دو گروه شرکت کننده سه پرسشنامه نظم جویی شناختی هیجان، سلامت عمومی و شیوه ی حل مسئله را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از آزمون t گروههای مستقل و تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که دختران والدین معتاد در راهبرد ملامت دیگران و نوجوانان والدین غیرمعتاد در راهبردهای دیدگاه گیری، ارزیابی مجدد مثبت، تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی از راهبردهای تنظیم شناختی هیجان نمره بیشتری کسب کردند. نوجوانان والدین غیرمعتاد در زمینه اجتماعی و نوجوانان والدین معتاد در زمینه جسمانی، اضطراب و افسردگی نسبت به نوجوانان والدین غیرمعتاد نمره ی بیشتری کسب کردند. نوجوانان والدین معتاد در زمینه کنترل شخصی و نوجوانان والدین غیرمعتاد در زمینه ی اجتنابی از شیوه ی حل مسئله نمره بیشتری کسب کردند. از نظر عملکرد تحصیلی معدّل نوجوانان والدین معتاد پایین تر بود.
۳۷.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن در رضایت زناشویی زنان مواجه شده با پیمان شکنی همسر: مطالعه تک آزمودنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن پیمان شکنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 282 تعداد دانلود : 842
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضورذهن در رضایت زناشویی زنان مواجه شده با پیمان شکنی همسر بود. پژوهش در چارچوب طرح های تجربی تک آزمودنی از نوع چند خط پایه ای اجرا شد . تعداد 5 نفر از زنان مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهرستان سیرجان با مشکل پیمان شکنی همسر بر مبنای ملاک های ورود به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به مدت 8 جلسه120 دقیقه ای مورد آموزش شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن قرار گرفتند. پرسش نامه رضایت زناشویی انریچ ( ENRICH )در جلسه های خط پایه، دوم، چهارم، ششم، هشتم و پیگیری تکمیل شد. بازبینی دیداری نمودار ها، شاخص های درصد بهبودی، درصد کاهش نمره ها، اندازه اثر و تغییر پذیری و هم چنین، تحلیل واریانس با طرح اندازه گیری مکرر نشان داد که اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن در افزایش رضایت زناشویی زنان مواجه شده با پیمان شکنی همسر معنادار نبود. روی هم رفته، می توان گفت شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن تاًثیری بر رضایت زناشویی زنان مواجه شده با پیمان شکنی همسر ندارد .
۳۸.

نقش میانجی اضطراب و اجتناب شناختی در رابطه بین کمال گرایی منفی و اهمال کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کمال گرایی اجتناب شناختی اضطراب اهمال کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 844 تعداد دانلود : 424
کمال گرایی به عنوان یک ویژگی شخصیتی پایدار جنبه های مختلف زندگی انسان را به طور پیچیده ای تحت تأثیر قرار می دهد. مطالعات مختلف نشان می دهد افراد کمال گرا برای کاهش اضطراب خود دچار اهمال کاری می شوند. هدف از مطالعه حاضر بررسی نقش واسطه ای اجتناب شناختی و اضطراب به عنوان مؤلفه های شناختی در رابطه بین کمال گرایی و اهمال کاری است. بدین منظور نمونه ای شامل 278 دانشجو (160 نفر زن و 118 نفرمرد ) با میانگین سنی 4/25 و انحراف معیار 50/5 در مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری از پنج دانشگاه دولتی به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها دانشجویان به مقیاس کمال گرایی فراست، مقیاس اهمال کاری سولومون و راثبلوم، مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس و مقیاس اجتناب شناختی پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد روابط علّی معنی دار و مثبت بین کمال گرایی، اضطراب و اهمال کاری وجود دارد و نقش میانجی اجتناب شناختی به طور غیرمستقیم از طریق اضطراب در رابطه بین کمال گرایی و اهمال کاری تأیید شد. بنابراین اجتناب شناختی زمانی که باعث افزایش اضطراب در افراد کمال گرا می شود، اهمال کاری و تعلل ورزی بیشتری را به دنبال دارد.
۳۹.

مقایسه ی کارآمدی درمان های فراشناختی و شناختی-رفتاری در کاهش نشانه های اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی

کلید واژه ها: اختلال وسواسی - اجباری درمان فراشناختی درمان شناختی – رفتاری کارآمدی شست و شو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 905 تعداد دانلود : 260
مقدمه: با توجه به ماهیت پیچیده و نشانگان متنوع اختلال وسواسی-اجباری، درمان های متفاوتی برای این اختلال استفاده می شود. هدف : هدف پژوهش حاضر مقایسه کارآمدی دو درمان شناختی – رفتاری و فراشناختی در کاهش نشانه های اجبار شست و شو، اضطراب و افسردگی بود. روش : به این منظور 6 بیمار زن مبتلا به اختلال وسواسی – اجباری از نوع شست و شو بر اساس معیار تشخیصی و آماری SCID انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه درمان فراشناختی و شناختی – رفتاری قرار گرفتند. بیماران هر دو گروه به مدت 12 جلسه یک ساعته درمان های مربوط به خود را دریافت نمودند . ابزارهای پژوهش شامل نسخه دوم پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه اضطراب بک و نسخه ویراست شده پرسشنامه وسواس- اجبار ( OCI-R ) در چهار نوبت پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری اولیه و ثانویه توسط بیماران تکمیل شد و داده ها به دو صورت انفرادی و گروهی تحلیل گردید. در تحلیل انفرادی از شکل ها، تحلیل دیداری و اندازه اثر و در تحلیل گروهی داده ها از تحلیل واریانس با یک عامل بین گروهی (گروه های درمانی) و یک عامل درونی (زمان آزمون ها) استفاده شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد که درمان شناختی – رفتاری در کاهش نشانه های اجبار شست و شو کارآمدتر از درمان فراشناختی عمل کرده است. اما در کاهش اضطراب و افسردگی درمان فراشناختی قدرتمندتر بود. نتیجه گیری : با توجه به این نتایج به نظر می درمان فراشناختی برای بیماران مقاوم مناسب تر باشد. با این حال، نتیجه گیری قطعی در مورد کارآمدی این درمان ها نیازمند مطالعات بیشتری است .
۴۰.

نقش واسطه ای آمیختگی شناختی در تبیین ارتباط بین بی نظمی هیجانی با اضطراب و افسردگی: یک عامل فراتشخیصی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: آمیختگی شناختی بی نظمی هیجانی اضطراب افسردگی نقش واسطه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 984 تعداد دانلود : 964
هدف : هدف پژوهش حاضر تبین نقش واسطه ای آمیختگی شناختی در تبیین ارتباط بین بی نظمی هیجانی با اضطراب و افسردگی بود . روش : در پژوهش حاضر 543 دانشجوی دانشگاه تهران به پرسشنامه آمیختگی شناختی ( CFQ )، مقیاس مشکل در تنظیم هیجان ( DERS )، پرسشنامه اضطراب بک ( BAI ) و پرسشنامه افسردگی بک-نسخه دوم ( BDI-II ) پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل داده ها با روش همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی انجام شد . یافته ها : تمام متغیرهای پژوهش به طور معنی داری با هم رابطه داشتند (001/0 p< ). تحلیل رگرسیون چندگانه سلسله مراتبی نشان داد که آمیختگی شناختی نقش واسطه ی کامل در ارتباط بین متغیر بی نظمی هیجانی با شدت اضطراب (001/0> p ، 84/0= ß) و شدت افسردگی (001/0> p ، 79/0= ß) ایفا می کند و نتایج آزمون سوبل هم این نقش واسطه ای آمیختگی شناختی را برای اضطراب (001/0> p ، 35/6= z ) و افسردگی (001/0> p ، 11/5= z ) تأیید کرد . نتیجه گیری : آمیختگی شناختی یک متغیر واسطه ای در رابطه بین بی نظمی هیجانی با اضطراب و افسردگی محسوب می شود و با کنترل این متغیر، ارتباط بین بی نظمی هیجانی با اضطراب (05/0< p ، 09/0= ß) و افسردگی (05/0< p ، 07/0= ß) معنادار نیست .

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان