نجمه کیخا

نجمه کیخا

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۳ مورد.
۱.

عدالت خواهى در نهضت مشروطیت‏(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۴ شماره ۲۹

کلید واژه ها: عدالت مشروطیت نائینى شیخ فضل اللَّه نورى روش رئالیسم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام فلسفه سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام تاریخ سیاسی
تعداد بازدید : ۵۷۰۳
در مقاله حاضر عدالت به عنوان یکى از دلایل اصلى شکل‏گیرى جنبش مشروطیت شناخته شده است. براى اثبات این مدعا، با بهره‏گیرى از روش رئالیسم، از علل درونى و ریشه‏هاى خارجى شکل‏گیرى مشروطیت و نیز علل عدالتخواهى مردم سخن به میان آمده است. تشیع و روحیه ظلم ستیزى مردم ایران، به عنوان مهم‏ترین علت درونى جنبش و شرایط و ساختار بد سیاسى، فرهنگى و اقتصادى از علل بیرونى جنبش شناخته شده است. تبیین مفهومى عدالت در این دوره، با آراى دو تن از رهبران مشهور این جریان یعنى شیخ فضل‏اللَّه نورى و آیةاللَّه محمد حسین نائینى صورت گرفته است. از آغاز تا پایان این جنبش، مفهوم واحدى از عدالت وجود نداشته است. با این حال، عدالت همواره به عنوان مهم‏ترین خواسته ملت ایران مطرح گشته است.
۳.

مفهوم و سازوکارهاى تحقق عدالت اجتماعى(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسى ۱۳۸۳ شماره ۲۶

کلید واژه ها: عدالت برابرى توازن قانون‏مندى عدالت سیاسى، اقتصادى و فرهنگى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶۳
پژوهش حاضر با هدف بیان مفهوم و سازوکارهاى تحقق عدالت اجتماعى تدوین شده است. در این پژوهش، نخست مفهوم عدالت ذیل چهار بُعد مورد بررسى قرار گرفته است تا تصویرى ملموس‏تر از عدالت حاصل آید و سپس سازوکارهاى تحقق عدالت اجتماعى با هدف تحقق ابعاد تعریف شده براى عدالت، علاوه بر سطح کارگزاران، در عرصه‏هاى سیاسى، اقتصادى و فرهنگى بحث شده است.
۹.

سرشت سیاست در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال چهارم بهار ۱۳۹۲ شماره ۷

کلید واژه ها: حکمت متعالیه امام خمینی ملاصدرا سیاست متعالیه جوادی آملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۹ تعداد دانلود : ۵۴۹
بیان مفهوم و سرشت سیاست از وظایف مهم فلسفة سیاسی است و بدون فهم این موضوع نمی توان از دیگر مباحث فلسفة سیاسی سخن به میان آورد. این مفهوم از دیدگاه حکمای حکمت متعالیه بحث شده است و یکی از مؤثرترین فلسفه های شناخته شده در ایران است که فلسفة وجودی انقلاب اسلامی قرار گرفت. به گونه ای که بیش ترین تعامل را با جامعة سیاسی ایران و رخدادها و تحولات آن برقرار کرد. تلاش شده است تا دربارة مفهوم سیاست، انواع، ویژگی ها، و ضرورت آن مختصراً بحث شود تا مشخص شود حکمت متعالیه با چه نگاهی به سیاست توانسته است چنین تحولاتی را پدید آورد. تأکید بر هدایت گری و ایجاد تحول در انسان در کنار تبعیت سیاست از شریعت از ویژگی های سیاست در حکمت متعالیه است که تحقق آن برابر با ایجاد جامعة اخلاقی خواهد بود.
۱۱.

سیاست اخلاقی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)

نویسنده:
منبع: اندیشه سیاسی در اسلام زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۴

کلید واژه ها: امام خمینی (ره) سیاست اخلاقی تزکیه انگیزه الهی محبت به مردم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۳۶۲
بحث اصلی پژوهش حاضر درک مفهوم سیاست اخلاقی در اندیشه سیاسی امام خمینی (ره)است. مسئله این است که با توجه به اینکه این واژه توسط امام به کار نرفته است، سیاست اخلاقی در اندیشه ایشان چگونه ترسیم شده است برای پاسخ به این سؤال، با بررسی مفهوم سیاست اخلاقی این نتیجه حاصل شد که اخلاقی بودن سیاست با ملاحظه ی روش ها، ابزارها و اهداف سیاست معین می شود؛ از این رو روش ها و اهداف سیاست در اندیشه امام خمینی (ره)به بحث نهاده شده است. مهم ترین روش ها عبارت است از: تهذیب و تزکیه و محبت به مردم؛ اهداف سیاست نیز با مفاهیمی چون مقصد انبیاء، انگیزه ی الهی و الویت وظیفه گرایی و فضیلت گرایی بحث شده است. ملاحظه ی این دو مؤلفه نشان می دهد که امام خمینی (ره)با توجه به هدفی که برای سیاست در نظر می گیرد؛ اینکه همه چیز را برای خدا بخواهیم و تنها برای رضایت او کار کنیم، راه حل مسائل سیاسی را در حل مسائل انفسی می جوید و تزکیه و اخلاص و مراقبه و مجاهده را پیشنهاد داده و ساختن انسان را مهم ترین هدف و نقش سیاست می داند. از این رو می توان از سیاست اخلاقی در اندیشه و عمل ایشان سخن گفت. منبع اصلی پژوهش، سخنرانی های سیاسی امام خمینی (ره)در جمع مسئولین و اقشار مختلف مردم بعد از پیروزی انقلاب و دوران رهبری سیاسی ایشان است.
۱۲.

پایگاه فلسفی- سیاسی امام خمینی (ره) در کتاب کشف اسرار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال نهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۷) 117-137

کلید واژه ها: امام خمینی کشف اسرار نفس و بدن قانون انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۳۱۹
مدعای اصلی مقاله حاضر این است که امام خمینی در کتاب کشف اسرار از پایگاهی فلسفی برخوردار است و پرسش های مطرح شده از سوی نویسنده ی کتاب اسرار هزار ساله را بر مبنای فلسفه ی خویش پاسخ داده است. مبنای فلسفی مورد بحث در مقاله ی کنونی، نحوه ی ارتباط نفس و بدن در حکمت متعالیه است که امام خمینی در آثار فلسفی خویش به آن پرداخته است. بر اساس این قاعده، نفس علیرغم تعیین کنندگی و برتری، از خود بدن پدید می آید و به آن وابسته است. این ارتباط در اندیشه امام خمینی به ارتباط میان شریعت و سیاست تعمیم داده شده است. سیاست نیازمند شریعت و شریعت نیز محتاج سیاست است. براساس این مبنا می توان توضیح داد که چرا امام خمینی به رغم جائر دانستن حکومت های عصر غیبت، از همکاری با حکومت موجود دفاع می کند؟ چرا ایشان معتقد به حکومت اسلامی است؟ چرا معتقد است که مردم باید برای ایجاد حکومت اسلامی اقدام کنند؟ اما شاید یکی از مهم ترین فواید بررسی مبانی فلسفی امام خمینی در برهه زمانی دهه بیست شمسی این باشد که مواضع عملی و نظری ایشان نه فقط بر اساس جو سیاسی و اجتماعی و فکری حاکم بلکه منبعث از مبانی فکری وی تحلیل می گردد.
۱۳.

تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای بر اساس نظریه فطرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 107 - 130

کلید واژه ها: تربیت سیاست انسان فطرت آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸ تعداد دانلود : ۳۹۰
یکی از وجوه تربیت، تربیت سیاسی است که از مهمترین مکانیسم های شهروندپروری به شمار می آید. رویکرد های تربیت سیاسی اسلامی، منبعث از الهیات دینی – انسانی است، بنابراین سیاست ملازم با تربیت اخلاقی و متضمن سعادت دنیوی و اخروی جوامع اسلامی است. چنین استنباط و جایگاهی از مفهوم تربیت سیاسی، مطالعه اصول و مولفه های تربیت سیاسی را در اندیشه متفکران و رهبران اسلامی، ضروری می نماید. در این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی و بهره از چارچوب نظری فطرت، مفهوم تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای بررسی می شود. بنابراین سوال مقاله به چگونگی تربیت سیاسی در اندیشه آیت الله خامنه ای اشاره دارد و فرضیه مقاله این است که اندیشه آیت الله خامنه ای با ابتنا بر نظریه فطرت انسان، مفاهیمی همچون عدالت خواهی، مشارکت طلبی، آزادی خواهی و مسئولیت پذیری را از اصول بنیادین تربیت سیاسی اسلامی، قلمداد نموده که با تقویت دو حوزه بینش و نگرش شهروندان، جهت دهی به ایستارها و رفتارهای شهروندان را به عهده دارد.  
۱۴.

حکمت و سیاست در اندیشه سیدجمال الدین اسدآبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۵ (پیاپی ۶۵) 199 - 221

کلید واژه ها: سید جمال الدین اسدآبادی قرآن حکمت و فلسفه فلسفه سیاسی دین و سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۲۹۱
سید جمال الدین اسدآبادی با نگاه جدید به حکمت و ارائه طبقه بندی جدید از علوم، جایگاهی متناسب با روزگار نو برای سیاست تعیین نمود و دگرگونی بزرگی در زمانه خویش ایجاد کرد که تأثیرات آن تا دوره کنونی پابرجاست. از نظر وی حکمت باید به تغییر و حرکت منجر شود و تأثیرات مطلوبی برای جامعه به بار آورد. این پژوهش می کوشد نشان دهد که سید جمال با چه تعریف و نگاهی از حکمت و حکمت سیاسی توانست این تحول را ایجاد نماید. به نظر می رسد او با تقسیم بندی جدید علوم، تبیین جایگاه فلسفه سیاسی و سیاست در دوره معاصر، نقد و بازخوانی کارکردهای حکمت در روزگار نو و ارائه معیارهایی مستدل و برهانی برای تفسیر اجتماعی کارآمد از قرآن چنین کاری را انجام داد.
۱۵.

چارچوبی برای تحلیل انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال چهاردهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 185-202

کلید واژه ها: امام خمینی انقلاب اسلامی حکمت متعالیه چارچوب سه لایه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۴۲۵
مقاله حاضر درصدد است با نگاهی به آرای امام خمینی & و به منظور تحلیل انقلاب اسلامی بحثی را طرح نماید که نگاهی جامع به مهم ترین پدیده قرن بیستم است. شهرت امام خمینی & به فقاهت و مرجعیت سبب شده است نگاه های حکمی فلسفی، اخلاقی عرفانی و قرآنی تفسیری در تحلیل انقلاب اسلامی کمتر مورد توجه قرار گیرد و مغفول واقع شود. سؤال اصلی این است که چگونه می توان در چارچوبی پژوهشی، ابعاد مختلف تحلیل انقلاب اسلامی در اندیشه امام خمینی & مورد بررسی قرار گیرد تا محقق دچار نگاه تک بعدی نشود؟ مدعا این است که می توان در تحلیل انقلاب اسلامی از منظر امام خمینی & نگاهی جامع را شاهد بود. چارچوب سه لایه ای که در آثار امام خمینی & نیز مورد توجه است می تواند تحلیل جامعی نسبت به پدیده انقلاب اسلامی ارائه نماید."
۱۶.

اخلاق سیاسی به مثابه اخلاق حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۸) 127 - 146

کلید واژه ها: اخلاق سیاسی اخلاق حرفه ای علوم سیاسی مشاغل سیاسی دوراهی اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۹۳
پژوهش حاضر در صدد است چگونگی کاربست مباحث اخلاق حرفه ای در اخلاق سیاسی را نشان دهد. اخلاق حرفه ای که ارتباط زیادی با اخلاق کاربردی و سازمانی دارد، از مباحث رایج حوزه ی اخلاق کنونی است که در جهت ارتقای کارآمدی سازمان ها مورد استفاده قرار می گیرد. در این نوشته با روش توصیفی و تحلیلی تلاش می شود چگونگی استفاده از ادبیات این بحث در اخلاق سیاسی تحلیل و چالش های عمده ی پیش روی آن به بحث نهاده شود. عدم توجه به علم و فن سیاسی در سازمان های دولتی، بحث از ماهیت غیرحرفه ای برخی مشاغل مهم سیاسی و خلط اخلاق حرفه ای با سودگرایی از جمله مهم ترین این چالش ها هستند. نیاز به نوعی الزام در اخلاق سیاسی و نیاز به وجود مرجعی مشخص برای حل و فصل عقلانی و قابل پذیرش معضلات اخلاقی از ضروری ترین نیازهای ما به اخلاق سیاسی است.
۱۷.

Capacities of Transcendent Philosophy in the dludidadidd dd rrao’s oeoo luoioo(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۱, Issue ۱, Summer ۲۰۱۹ 53 - 72

کلید واژه ها: Imam Khomeini Islamic Political Philosophy Islamic revolution Gradation of Existence The Substantial Motion Transcendent Philosophy

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۶۴
Iran’s Revolution has been to date analyzed with a variety of theories, but the gap in the presentation of a native theory for its analysis has been always felt. Given the significance of this subject, the present paper attempts to shed some light on the capacities and position of transcendent philosophy in the analysis of the Islamic Revolution of Iran. In doing so, an attempt was made to theoretically assess the capacity of transcendent philosophy and its impact on the Islamic Revolution, as well as reviewing the literature and background of the subject matter and certain cultural theories regarding the Islamic Revolution of Iran and their deficiencies in the elucidation of this phenomenon. As with existentialism, the gradation of existence, the substantial motion, as well as the special look of this school at human being and society, the theoretical dimensions of the transcendent philosophy has given rise to a critical perspective on the status quo. Additionally, a comprehensive perspective on philosophical, jurisprudential, mystical, sociological, etc. dimensions has been stressed, which paves the way for the analysis of the Islamic Revolution.
۱۸.

ماهیت اخلاقی دولت اسلامی و مسئله ی بی طرفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 137 - 156

کلید واژه ها: دولت اسلامی اخلاق بی طرفی تمدن اسلامی تحول اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۵
پرسش اصلی مقاله این است که ماهیت دولت اسلامی و تفاوت ماهوی آن با دول متعارف در چیست؟ پژوهش کنونی با روش تحلیل محتوای متون مرتبط، می کوشد به این پرسش از دریچه ی بحث اخلاق سیاسی پاسخ دهد. به این معنا که یکی از تفاوت های مهم دولت اسلامی با دیگر دولت ها در ماهیت اخلاقی آن است. این ویژگی سبب شده است تا دولت اسلامی در بحث اخلاق سیاسی بی طرف نباشد و به این أمر اهتمام داشته باشد. توجه دولت اسلامی به اخلاق سیاسی از منظر تمدن اسلامی است. آموزه های قرآنی، فلسفی، عرفانی و دانشی موجود در تمدن اسلامی، منبع غنی ای برای نگاه دولت به اخلاق فراهم ساخته است. این نوع نگاه به جامعه و اخلاق، سبب ایجاد نگاه مراتبی و منعطف به اخلاق حاکمان و شهروندان شده است؛ به گونه ای که آزادی، مدارا و برابری را در کنار تعلیم و تربیت در مواجهه با شهروندان توصیه می نماید. از سویی در بحث معیار اخلاقی دولت اسلامی نتیجه گرفته شد که اخلاق در تمدن اسلامی نه جامعیت و نه حاکمیت دارد، بلکه ذیل دین و عقل تعریف می شود. بر این اساس، در یک رویکرد تمدنی، شکل گیری جامعه ی اسلامی که مبتنی بر تربیت و اخلاق است، یکی از مراحل تحقق تمدن اسلامی است.  
۱۹.

اخلاق و سیاست در حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال اول تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 63 - 82

کلید واژه ها: اخلاق سیاست حکمت شریعت حکمت متعالیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴ تعداد دانلود : ۲۳۷
هرچند تاکنون در باب رابطه اخلاق و شریعت و نیز ارتباط متقابل آن دو با علوم گوناگون، از جمله سیاست، پژوهش های بسیاری صورت گرفته، تصویر روشنی از ارتباط اخلاق و سیاست در پرتو شریعت، برای حل ابهامات موجود، ارائه نشده است. دراین خصوص، ملاصدرای شیرازی، برای نشان دادن نسبت اخلاق و سیاست، دستگاه فلسفی ویژه ای بنا نهاد (حکمت متعالیه)، که جامع عقل و وحی بود، هرچند باید به این سؤال پاسخ داد که او چگونه توانست به این امر توفیق یابد (سؤال). در حکمت متعالیه، اخلاق، به دلیل سیراب شدن از دو منبع عقل و وحی، دارای قابلیت لازم برای ارتباط یافتن با سیاست است (فرضیه). بررسی ارتباط حکمت و شریعت در حکمت متعالیه و سپس واکاوی رابطه اخلاق و سیاستْ راهی برای سنجش فرضیه مقاله حاضر است (روش). در این مقاله درصدد بوده ایم نشان دهیم اخلاقِ برخاسته از دو منبع حکمت و شریعت، با نگاهی جامع به ابعاد انسان و جامعه، می تواند نویدبخش مدینه فاضله باشد (هدف). لزوم توجه هم زمان به حکمت، شریعت، اخلاق، انسان و جامعه، به منزله لوازم دستیابی به مدینه فاضله، از نتایجی است که در این مقاله بدان دست یافته ایم (یافته ها).
۲۰.

تاثیرگذاری اجتماعی و سیاسی انگاره ها

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال ۵ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱۵ 89-112

کلید واژه ها: انگاره هویت جامعه سیاست رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۰
انگاره ها تصاویر کم وبیش ثابت فردی و اجتماعی است که بیشتر به طور ناخودآگاه در ذهن آدمی آفریده های جدیدی را به وجود می آورد. مقاله حاضر به بررسی نقش مهم انگاره به عنوان یکی از عناصر مهم و حائز اهمیت در ساحت اجتماعی و سیاسی می پردازد. تحقیق حاضر سعی دارد با ارائه ی تعریفی روشن و قابل فهم از انگاره، تأثیرگذاری انگاره های را موردبررسی قرار دهد و به این نتیجه دست پیدا کند که چگونه انگاره ها بر تحولات اجتماعی و سیاسی تأثیر می گذارند؟ این تحقیق به روش تبیینی و با گرداوری داده ها از روش های کتابخانه ای انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که تأثیرات سیاسی و اجتماعی انگاره ها بسیار حائز اهمیت است به طوری که نه تنها در شکل دهی، تضعیف یا تقویت هویت ها و هنجارها و تصورات جامعه تأثیرگذار است بلکه همان گونه که انگاره ها از گذشته به ارث می رسند خود نیز می توانند در فرآیندهای پنج گانه حضور صورت های خیالی در ذهن، اقتران، اسناد، برجسته سازی و نماد شدن و از روش های گوناگون ازجمله استفاده از ابزارهای رسانه ای، تعامل گروه های مختلف با یکدیگر و ایجاد مشوق ها یا بازدارنده ها نیز دستخوش بازآفرینی و یا دگرگونی شوند. از همین رو می توان از نقش انگاره ها به عنوان واسطه بسیار تأثیرگذار و مهم در تحولات اجتماعی و سیاسی یادکرد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان