اکبر علیوردی نیا

اکبر علیوردی نیا

مدرک تحصیلی: دانشیار گروه علوم اجتماعی دانشگاه مازندران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۴ مورد.
۱.

بررسی جامعه شناختی رابطه سرمایه اجتماعی و اعتیاد اینترنتی در بین جوانان شهر همدان

کلید واژه ها: اینترنت همدان سرمایه اجتماعی اعتیاد به اینترنت جوانان همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲۰ تعداد دانلود : ۱۶۲۲
ظهور فناوری های نوین ارتباطی و نقش روز افزون آنها در زندگی اجتماعی سبب شده است تا شکل های افراطی تر استفاده از این فناوری ها و پیامدهای ناخواسته آنها خطری برای حیات سالم اجتماعی تلقی گردند. در میان رسانه های مدرن، اینترنت به دلیل جاذبه ها و فرصت های متنوع جایگاه ویژه ای دارد. اما در کنار کارکردهای مفید و مثبت آن، استفاده افراطی از آن می تواند منجر به اختلال در عملکردهای فردی و اجتماعی گردد، و زمینه ایجاد وضعیتی که به آن اعتیاد اینترنتی گفته می شود را فراهم کند. اعتیاد اینترنتی ممکن است در بین اقشار مختلف مشاهده شود، اما در میان جوانان شایع تر است. این پژوهش با هدف بررسی رابطه اعتیاد به اینترنت و سرمایه اجتماعی در بین جوانان شهر همدان انجام شده است و از نظریه های سرمایه اجتماعی (کلمن، پاتنام، فوکویاما و بوردیو)، نظریه پردازان شبکه اجتماعی و تاثیرات متقابل دو متغیر سرمایه اجتماعی و اعتیاد به اینترنت که در سه دیدگاه عرضه شدند استفاده شده است. روش تحقیق این پژوهش، پیمایشی است. جامعه آماری این تحقیق جوانان شهر همدان بوده اند که با روش نمونه گیری گلوله برفی، تعداد 138 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه استاندارد شده اعتیاد به اینترنت یانگ (1998) و پرسشنامه محقق ساخته درباره سرمایه اجتماعی است. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS پردازش شده اند. نتایج تحلیل داده ها حاکی از آن است که میزان اعتیاد به اینترنت در میان پسرها (05/41) و در میان دخترها (41/36) است. همچنین یافته های به دست آمده موید عدم وجود رابطه معنی دار بین اعتیاد به اینترنت و سرمایه اجتماعی است. علاوه بر این بین متغیرهای سن، رشته تحصیلی و اعتیاد به اینترنت نیز رابطه معنی داری مشاهده نشد، اما بین اعتیاد به اینترنت و جنسیت این رابطه معنی دار بوده است.
۲.

تاثیر برچسب زنی بر گرایش دانشجویان به رفتارهای انحرافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرایش رفتارهای انحرافی نظریه برچسب زنی ارزیابی فرداز خود

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات آموزش و ارتباطات اقناعی
تعداد بازدید : ۳۴۰۷ تعداد دانلود : ۱۲۷۴
برچسب زنی انحرافات بعدی را با ترغیب کردن یک هویت منحرف افزایش می دهد. در میان فرایندهای کنش متقابل نمادی، داغ ننگ یک منحرف، خود پنداره ای تولید می کند که نهایتاً مشوق انحرافات بعدی می شود. تحقیق حاضر به دنبال بررسی تأثیر برچسب زنی بر گرایش دانشجویان به رفتارهای انحرافی است. روش تحقیق به صورت پیمایشی بوده است و 410 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران در نیم سال دوم تحصیلی 88-1387 به طور خود اجرا به پرسش نامه پاسخ داده اند. نتایج نشان می دهد که بین سابقه رفتار انحرافی، ارزیابی فرد از خود، ارزیابی دوستان از فرد و ارزیابی اساتید از فرد با گرایش دانشجویان به رفتارهای انحرافی رابطه مستقیم و معنا داری وجود دارد. پسرها بیشتر از دختر ها در معرض فرآیند برچسب قرار دارند چرا که سابقه و گرایش آنهابه رفتار انحرافی نیز بیشتر است. داده های این تحقیق با این یافته تحقیقات دیگر که برچسب زنی غیر رسمی پیامدهای مستقیم و منفی برای دیگر جوانب زندگی یک شخص دارد و نیز با پیش بینی نظریه برچسب زنی که برچسب های منحرف احتمال درگیری در بزهکاری های بیشتر را افزایش می دهد، سازگار می باشد
۳.

فعالیت های ورزشی و بزهکاری: آزمون تجربی نظریه پیوند اجتماعی هیرشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بزهکاری فعالیت های ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۱۵
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تاثیر ورزش بر بزهکاری نوجوانان می باشد. روش پژوهش، پیمایشی بوده است و 384 دانش آموز سال سوم دبیرستان های شهر ساری که در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بوده اند، به طور خود اجرا به پرسشنامه پاسخ داده اند. برای تبیین رابطه ی ورزش و بزهکاری از دو نظریه ی پیوند اجتماعی هیرشی و همچنین نظریه ی عزت نفس استفاده شده است. متغیرهای ملاک تحقیق که در پی تبیین متغیر پیش بین یعنی بزهکاری بوده اند، عبارت است از مشغولیت ورزشی، تعهد تحصیلی، دلبستگی، باور و عزت نفس. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی چند متغیره حاکی از آن است که متغیرهای دلبستگی، باور و عزت نفس رابطه ی معکوس و معناداری با بزهکاری داشته اند. در حالی که با افزایش مشغولیت ورزشی، بزهکاری افزایش و با کاهش آن، کاهش نشان داده است. بین تعهد تحصیلی و بزهکاری نیز رابطه ی معناداری مشاهده نشده است. همچنین مقایسه ی ورزش های تیمی و انفرادی بیانگر این است که ورزش های تیمی و بزهکاری رابطه ی معناداری با یکدیگر نداشته اند، حال آن که با مشغولیت هر چه بیشتر در ورزش های انفرادی، بزهکاری افزایش نشان داده است.
۴.

مدیریت پیشگیری از جرم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری راهبردها پیشگیری از جرم برنامه های اجرایی مدل بوم شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶۱ تعداد دانلود : ۱۸۵۳
پیشگیری را می توان یکی از راهبردهای اساسی در حوزه کنترل اجتماعی بر شمرد که دربردارنده مجموعه راهکارهای مستقیم و غیر مستقیم با هدف ایجاد امکانات و موقعیتهای بازدارنده از وقوع جرم و کجروی طراحی و تدوین می شود. در ایران، هنوز فقدان سیاست گذاری جامع در این عرصه بیش از پیش احساس می شود. در نوشتار حاضر کوشش شده است تا با بهره گیری از روش مطالعه اسنادی و کتابخانه ای، نقاط ضعف و ابهام این تحقیقات حوزه پیشگیری از جرم مورد بررسی قرار گیرد. مدیریت آسیب های اجتماعی در جامعه ایران به مراتب دشوارتر از جوامعی است که نظام ارزشی و هنجاری تفکیک شده ای دارند. زیرا ، در جوامع غیر دینی لزوما قوانین موضوعه مبتنی بر ارزش های مذهبی نیستند و لذا ناکارآمدی هنجارهای اجتماعی- از جمله قوانین-و بازیگران نقش ها به ارزش های مذهبی ارتباطی پیدا نمی کند. ولی در ایران، چون قوانین مبتنی بر ارزش های مذهبی اند و این دو از هم تفکیک نشده اند، ناکارآمدی قوانین، یک مساله ارزشی می شود. برای غلبه بر این مشکل، محققین بایستی بتوانند با بومی سازی دلالت های سیاستی نظریه های تبیین رفتارهای انحرافی، زمینه را برای مدیریت علمی پیشگیری از جرایم فراهم سازند.
۶.

تحلیل اجتماعی خشونت شوهران علیه زنان: مدلی نظری و آزمونی تجربی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت شوهران علیه زنان خشونت پذیری پذیرش نقش های جنسیتی خشونت در خانواده خاستگاه منابع حمایتی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی پرخاشگری، تعارض و خشونت
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۲۵۵۶ تعداد دانلود : ۱۳۳۵
امروزه، خشونت شوهران علیه زنان تبدیل به مسئله ای فراگیر شده است که مرزهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را درنوردیده است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت شوهران علیه زنان در شهر تهران بوده است. برای نیل به این منظور از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسش نامه در جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شده است که روایی ابزار سنجش متغیر وابسته (91/0=α) و اعتبار آن از طریق اعتبار سازه و اعتبار محتوا تأیید شده است. جمعیت تحقیق را کلیه زنان 15-45 سالة متأهل ساکن منطقة 4 شهر تهران تشکیل داده اند که در مجموع 400 نفر از این زنان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای بررسی خشونت شوهران علیه زنان، از چهارچوب نظری دربرگیرندة نظریات پدرسالاری، یادگیری اجتماعی و منابع استفاده شده است و متغیرهای مستقل مدل تحلیلی که در پی تبیین متغیر وابسته (خشونت شوهران علیه زنان) بوده اند، شامل منابع حمایتی اجتماعی، پذیرش نقش های جنسیتی، قدرت زن در ساختار خانواده، خشونت پذیری، خشونت در خانواده خاستگاه و پایگاه اجتماعی- اقتصادی نسبی زوجین بوده است. بر اساس تحلیل داده های تحقیق، از میان شش متغیر مستقل، متغیر قدرت زن در ساختار خانواده با ضریب تأثیر رگرسیونی (43/0- =β)، مهمترین تبیین کنندة خشونت شوهران علیه زنان بوده و متغیرهای خشونت در خانوادة خاستگاه، خشونت پذیری، منابع حمایتی اجتماعی، پذیرش نقش های جنسیتی و پایگاه اجتماعی - اقتصادی نسبی زوجین از لحاظ تبیین متغیر وابسته، به ترتیب، در رتبه های بعدی قرار داشته اند.
۷.

بررسی اثرات دین داری و جهت گیری دینی بر سلامت روان دانشجویان دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روان میزان دین داری جهت گیری دینی درونی میزان حمایت اجتماعی ادراک شده میزان خوش بینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۶
پژوهش حاضر به دنبال توصیف و تبیین رابطه دین با سلامت روان می باشد. بدین منظور سعی شده تا با به کارگیری برخی از نظریه های اجتماعی- روانی، رابطه بین میزان دین داری، نوع جهت گیری دینی، میزان حمایت اجتماعی ادراک شده، و میزان خوش بینی با میزان سلامت روان مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر به صورت پیمایشی صورت گرفته و داده های مورد نیاز با استفاده از پرسش‌نامه خود اجراء گردآوری شده است. نمونه آماری تحقیق شامل 405 نفر از دانشجویان بوده اند که از بین 7083 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران به روش تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شده اند. نتایج توصیفی تحقیق حاکی از آن است که بر اساس مقیاس سلامت عمومی (GHQ-28)، 7/55٪ از دانشجویان سالم تشخیص داده شده اند. همچنین حدود 60 ٪ از دانشجویان دارای سطوح بالایی از دین‌داری بوده و جهت گیری دینی اکثریت آنها، جهت گیری بیرونی بوده است. ضمن آنکه دو سوم دانشجویان از خوش بینی متوسط و بیش از نیمی از آنان از حمایت اجتماعی زیاد برخوردار بوده اند. آزمون تفاوت میانگین ها نشان داد که میانگین نمره سلامت روان دانشجویان بر حسب میزان دین‌داری، جهت گیری دینی درونی، میزان خوش‌بینی و میزان حمایت اجتماعی تفاوت معنا داری داشته است. با این حال، تحلیل رگرسیونی داده‌‌ها حاکی از آن بوده است که به ترتیب متغیرهای میزان حمایت اجتماعی، میزان خوش بینی، و جهت گیری دینی درونی (به شکل مستقیم و معنادار)، و جهت گیری دینی بیرونی و میزان دین‌داری(به شکل غیر مستقیم از طریق تاثیر بر حمایت اجتماعی و خوش بینی) بر میزان سلامت روان دانشجویان تاثیرداشته اند. ازدلالت‌های تحقیق حاضراین است که جهت گیری دینی درونی در مقایسه بامیزان دین‌داری ونیز جهت گیری دینی بیرونی، عامل مؤثرتری برای بهبود و افزایش سلامت روان محسوب می‌گردد.
۸.

تحلیل جامعه شناختی گرایش دانشجویان نسبت به خودکشی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دورکیم انسجام اجتماعی آنومی انتظام اجتماعی گرایش به خودکشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۱۶ تعداد دانلود : ۱۹۳۱
در سال های اخیر شاهد روند روبه رشد میزان خودکشی نسبت به سال های گذشته در میان اقشار مختلف، بخصوص در میان قشر جوان و نوجوان هستیم. وجود چنین معضلی، زمینه را برای انجام پژوهش های علمی به منظور علت یابی و ارایه ی راهکار های بهینه فراهم می سازد . هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی جامعه شناختی میزان گرایش داتشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه به خودکشی بوده است. برای نیل به این منظور از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شد. جامعه آماری تحقیق حاضر را کلیه داتشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه رازی کرمانشاه در سال تحصیلی 87-1386 تشکیل داد ه اند، که در مجموع380 نفر از این دانشجویان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای چند مرحله ای متناسب انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق مبتنی بر نظریه خودکشی دورکیم می باشد و متغیر های مستقل مدل تحلیلی که در پی تبیین متغیر وابسته (میزان گرایش به خودکشی) بوده اند، شامل حمایت اجتماعی، نظارت خانواده، رفتار بزهکارانه، تقدیرگرایی و آنومی بوده است. نتایج تحقیق نشان می دهد، مهمترین پیش بینی کننده های تغییرات میزان گرایش به خودکشی پاسخگویان به طور کلی ، به ترتیب متغیر های حمایت اجتماعی(45/0- ) ،رفتار بزهکارانه (32/ 0 ) ، نظارت خانواده (31/ 0) و تقدیر گرایی (25/ 0) بوده است. به لحاظ تاثیر مستقیم ، متغیر رفتار بزهکارانه ( 32/ 0 ) بیشترین تاثیر را داشته است.همچنین حمایت اجتماعی از طرق تاثیر بر روی رفتار بزهکارانه تاثیر غیر مستقیم بالایی بر روی گرایش به خودکشی داشته است
۹.

کاربست تجربی نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز درمطالعه رفتارهای وندالیستی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وندالیسم یادگیری اجتماعی ایکرز تقویت افتراقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶۷ تعداد دانلود : ۱۰۵۳
این پژوهش، مبتنی بر روش پیمایشی بوده و با استفاده از ابزار پرسشنامه، بخش های انتخاب شده نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز را، برای تبیین رفتارهای وندالیستی مورد آزمون قرار داده است. نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز که با عنوان نظریه تقویت افتراقی شناخته شده می باشد، چهار عنصر مهم یعنی، همنشینی افتراقی، تعاریف افتراقی، تقویت افتراقی و الگوهای افتراقی را به عنوان عوامل یادگیری رفتار انحرافی، مطرح کرده است. پژوهش حاضر تنها یک جنبه از این نظریه یعنی تقویت افتراقی را مورد بررسی و آزمون تجربی قرار می دهد. برای سنجش متغیر تقویت افتراقی شِش بُعد در نظر گرفته شد و سپس با در نظر گرفتن شِش فرضیه، هریک از این ابعاد بطور جداگانه بررسی شده است. حجم نمونه تحقیق 392 نفر می باشد که از میان دانش آموزان سوم دبیرستانی شهر یاسوج، به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب، انتخاب شده­اند. همچنین، اعتبار سنجه های تحقیق با استفاده از روش اعتبار محتوی و اعتبار سازه و پایایی تحقیق نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شده است. تحلیل مبتنی بر رگرسیون چند متغیره، گویای آن است که از میان ابعاد متغیر تقویت افتراقی، چهار بعد عکس العمل، تشویق، پاداش و موازنه تقویت، معنادار بوده و دو بعد بازدارندگی و هزینه، معنادار نیستند. بعد تشویق قویترین پیش بینی کننده رفتارهای وندالیستی می باشد و در مرتبه دوم، بعد پاداش قرار دارد. همچنین، بعد هزینه نیز کمترین قدرت پیش بینی را در میان ابعاد شش گانه متغیر تقویت افتراقی داشته است.
۱۰.

تبیین نگرش دانشجویان دختر نسبت به خشونت علیه زنان: آزمون تجربی دیدگاه یادگیری اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه پذیری جنسیتی خشونت علیه زنان نگرش تجربه خشونت تشویق و تنبیه متفاوت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۲۳۲۰ تعداد دانلود : ۱۲۸۴
هدف اصلی تحقیق حاضر تبیین نگرش دانشجویان دختر نسبت به خشونت بر ضدّ زنان است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسش نامه بوده است که پایایی (78/0) و اعتبار آن از طریق اعتبار سازه تأیید شده است. جامعة آماری تحقیق، متشکل از دانشجویان دختر دانشگاه مازندران بوده است. در مجموع 450 نفر از دانشجویان به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی متناسب انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق، دیدگاه یادگیری اجتماعی بوده است. متغیرهای مستقل مدل تحلیلی که در پی تبیین متغیر وابسته (نگرش نسبت به خشونت بر ضدّ زنان) بوده اند، شامل جامعه پذیرشدن با نقش های جنسیتی، تشویق و تنبیه متفاوت، مشاهده روابط خشونت آمیز، تجربة خشونت و تقلید از والد هم جنس بوده است. بر اساس تحلیل داده های تحقیق، تمامی فرضیه های نه گانه تحقیق تأیید شدند. از میان پنج متغیر مستقل، متغیر تجربه خشونت (47/0) قوی ترین و مهم ترین پیش بینی کننده (مستقیم) نگرش نسبت به خشونت علیه زنان است. بعد از آن به ترتیب متغیر های جامعه پذیری (23/0)، مشاهده خشونت (22/0)، الگوی پاداش و تنبیه (14/0) و تقلید (11/0) بیشترین تأثیر را بر نگرش نسبت به خشونت بر ضدّ زنان داشته اند.
۱۱.

تحلیل اجتماعی سرقت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسجام اجتماعی بی سازمانی اجتماعی سرقت انتظام اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹۴
این مقاله برگرفته از پژوهش نگارنده در زمینه مطالعه جامعه شناختی سرقت در ایران است . پیش فرض این تحقیق مبنی بر اینکه میزان وقوع سرقت در سطح استانهای ایران دارای تفاوتهای قابل ملاحظه ای با یکدیگر می باشند بر طبق شواهد آماری موجود مورد تایید قرار گرفته است . بر همین اساس ، مهمترین سوال تحقیق ، عبارت است از اینکه مهمترین عوامل اجتماعی تبیین کننده نوسانات میزان سرقت کدامند ؟ و سهم هر عامل چقدر است ؟ ...
۱۲.

بررسی تجربی رابطه دینداری، خودکنترلی و رفتار انحرافی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت دانشجویان دینداری خودکنترلی رفتار انحرافی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۲۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۱۵۴
دین با راهنمایی ها، احکام و قواعد خاصِ اخلاقی خود فرد را مجهز می کند که با کنترل خویشتن از برخی رفتارها امتناع کند. تقوا در معارف اسلامی معادل خودکنترلی است و خودکنترلی نیز به مثابه یک سد مستحکم در برابر گرایشات رفتاری انحراف آمیز است. تحقیق حاضر در پی آن است تا رابطه دینداری، خودکنترلی و رفتارهای انحرافی را در میان دانشجویان دانشگاه مازندران بررسی کند. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. جمعیت این تحقیق شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی93-1392 است که 416 نفر از آنان به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم به عنوان نمونه انتخاب شده و مورد مطالعه قرار گرفته اند. تحلیل داده ها نشان می دهند: خودکنترلی و دینداری با رفتارهای انحرافی رابطه معکوس و معناداری دارد، اما بین دینداری و خودکنترلی رابطه معناداری مشاهده نشده است. به عبارت دیگر، می توان چنین استنباط کرد که خودکنترلی نقش واسطی در رابطه دینداری و انحراف نداشته، بلکه به طور مستقل بر رفتار انحرافی مؤثر است.
۱۳.

بررسی نقش خانواده، مدرسه، و گروه همالان در بزهکاری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده مدرسه گروه همالان زهکاری دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کودک
تعداد بازدید : ۲۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۱۴۸
هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش خانواده، مدرسه، و همالان در بزهکاری دانش آموزان شهر مشهد بوده است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه است. جامعة آماری تحقیق حاضر شامل دانش آموزان دبیرستانی سال سوم دبیرستان های ناحیة 5 شهر مشهد در سال تحصیلی 139۱ -139۲ بوده است که درمجموع 400 نفر از آنان با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب به عنوان نمونة تحقیق انتخاب شده اند. چهارچوب نظری تحقیق نیز مبتنی بر سه نظریة پیوند اجتماعی، یادگیری اجتماعی، و برچسب زنی است. بر اساس یافته های پژوهش، متغیر باور در میان دانش آموزان پسر بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را داشته است. در صورتی که در میان دانش آموزان دختر، پیوند افتراقی بیشترین قدرت تبیین کنندگی بزهکاری را داراست. این یافته ها همچنین نشان می دهد که متغیر باور مهم ترین متغیری است که به طور معناداری قادر به تبیین و پیش بینی تغییرات بعد تخریب اموال، سرقت، تخلفات منزلتی، و مصرف مواد است. در مورد بعد خشونت نیز، متغیر پیوند افتراقی نسبت به سایر متغیرها از قدرت پیش بینی بیشتری برخوردار است
۱۴.

تحلیل اجتماعی نقش انگ زنی غیر رسمی در نگرش دانشجویان نسبت به مواد (مخدر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش نسبت به مواد برچسب غیر رسمی خود انگاره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۰۴۸
تحقیق حاضر با توجه به آزمون تجربی نظریه انگ زنی( برچسب) [1] ، به دنبال تحلیل اجتماعی و راهبردی نگرش دانشجویان دانشگاه مازندران نسبت به مواد انجام شده است. روش تحقیق پیمایشی بوده است و 425 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 90-1389 به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده و به پرسشنامه پاسخ داده اند. نتایج تحقیق نشان داد که 6/76 درصد از دانشجویان دانشگاه مازندران نگرش منفی نسبت به مواد (مخدر) داشته اند و نگرش منفی نسبت به مواد در بین دانشجوهای دختر بیشتر از دانشجویان پسر بوده است. همچنین، میزان دریافت برچسب غیر رسمی و سابقه رفتار انحرافی در بین دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر بوده است. همچنین، با توجه به داده های توصیفی پسرها در مقایسه با دخترها ارزیابی بهتری را از سوی دوستانشان نسبت به خود نشان دادند. به طور کلی، متغیرهای سابقه رفتار انحرافی، ارزیابی منفی والدین از فرد، ارزیابی منفی استادان از فرد با متغیر وابسته؛ یعنی نگرش نسبت به مواد ارتباط معناداری داشته اند. در ایران، اطلاعاتی کیفی قابل اعتماد در زمینه وضعیت سوء مصرف مواد و نوع نگرش دانشجویان نسبت به مواد وجود ندارد و راهبرد های مقابله با این مسأله نیز همچنان نامعلوم است.
۱۵.

تبیین رفتارهای وندالیستی از دیدگاه نظریه های آنومی- فشار (مطالعة دانشجویان دانشگاه مازندران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وندالیسم فشار ساختاری حذف محرک مثبت فشار عمومی ناکامی منزلتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۵۵
هدف مطالعة حاضر استفاده از نظریه های فشار عمومی اگنیو، ناکامی منزلتی کوهن و فشار ساختاری مرتن برای تبیین رفتارهای وندالیستی و نیز آزمون نظام دار این نظریه هاست. این پژوهش مبتنی بر روش پیمایشی است و جمعیت تحقیق را کلیة دانشجویان دختر و پسر دانشگاه مازندران در سال تحصیلی 91 – 90 تشکیل می دهند. براساس نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم هر دانشکده 394 نفر تحت مطالعه قرار گرفتند. نتایج داده های توصیفی حاکی از این است که میزان رفتارهای وندالیستی دانشجویان در سطح پایین است. علاوه براین، نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داده است که رفتارهای وندالیستی تابعی مثبت از متغیرهای احساسات منفی و حذف محرک مثبت اند که از میان هشت متغیر مستقل، متغیر حذف محرک مثبت قوی ترین پیش بینی کنندة رفتارهای وندالیستی بوده است؛ درحالی که نظریة فشار ساختاری مرتن نتوانسته است وندالیسم را به مثابة نوعی از جرایم غیرسودجویانه تبیین و بررسی کند. نتایج تحقیق متغیر تصور دربارة محدودیت فرصت، مستخرج از نظریة ناکامی منزلتی کوهن، را در بعد وندالیسم درون دانشگاهی تأیید کرده است.
۱۶.

تبیین جامعه شناختی گرایش به مصرف سیگار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیوند اجتماعی مصرف سیگار تقویت افتراقی پیوند افتراقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۵ تعداد دانلود : ۸۵۶
هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش دانش آموزان به مصرف سیگار بوده است. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات نیز پرسش نامه می باشد. جمعیت تحقیق حاضر عبارت است از دانش آموزان دبیرستانی شهر قائم شهر که در سال تحصیلی 86-85 مشغول به تحصیل بودند و در مجموع 400 نفر از این دانش آموزان به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. چهارچوب نظری تحقیق عبارت است از نظریه های پیوند اجتماعی هیرشی، پیوند افتراقی ساترلند و تقویت افتراقی اکرز. متغیرهای مستقل الگوی تحلیلی شامل پیوستگی، التزام، دوستان سیگاری، باور و تقویت افتراقی می شوند. بر اساس تحلیل داده های تحقیق تمامی فرضیه های یازده گانه تحقیق تأیید شدند. از میان 5 متغیر مستقل، متغیر باور با ضریب تأثیر 24/0- مهم ترین تبیین کننده گرایش به مصرف سیگار بوده است و متغیرهای دوستان سیگاری، التزام، تقویت افتراقی و پیوستگی به ترتیب تبیین کننده های بعدی متغیر وابسته هستند.
۱۸.

ملاحظات قومی مذهبی نگرش جنسیتی در شهرستان بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قومیت مذهب نگرش های جنسیتی مدل اگموند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۹۹۳ تعداد دانلود : ۴۹۸
در این مقاله مهم ترین الگوها و تعیین کننده های مرتبط با تفاوت های قومی مذهبی نگرش های جنسیتی بررسی شده است. برای سنجش نگرش های جنسیتی از گویه های پنج گانه اگموند و همکاران (2010) استفاده شده است. جامعه آماری شامل افراد 15 ساله و بالاتر شهرستان بجنورد در استان خراسان شمالی، مشتمل بر پنج گروه قومی (تات، ترک، ترکمن، کرد و فارس) و دو گروه مذهبی (شیعی و سنی) هستند. مطابق نتایج، اگرچه گروه قومی تات بیش از سایر گروه های قومی، به ویژه ترکمن ها، دارای نگرش جنسیتی غیرسنتی هستند، در بین تمامی گروه های قومی نوعی نگرش غیرسنتی کمابیش غالب است. علاوه بر این، مردان شیعی و سنی مذهب دارای نگرش های جنسیتی کمابیش مشابهی هستند، درحالی که نگرش جنسیتی زنان شیعی و سنی مذهب با همدیگر متفاوت است، برای نمونه، زنان شیعی مذهب بیش از زنان سنی مذهب دارای نگرش مثبت به اشتغال زنان هستند. در مجموع، یافته های تحقیق را می توان در دو نکته اصلی و کلی خلاصه کرد: همگرایی نگرش های جنسیتی غیرسنتی و نقش تعیین کننده متغیر جنسیت در کشف و شناخت دقیق تر تفاوت های قومی مذهبی مرتبط با نگرش های جنسیتی.
۲۰.

تبیین تفاوت های جنسیتی در رفتارهای انحرافی بر اساس نظریه فشار عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فشار اهداف ارزشمند مثبت محرک مثبت محرک منفی تفاوت های جنسیتی در رفتار انحرافی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی جنسیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۱۷۳۶ تعداد دانلود : ۸۹۶
نظریه فشار عمومی رابرت اگنیو طی دو دهه گذشته به دلیل توجه به جنسیت از اعتبار قابل توجهی برخوردار شده است. بر اساس این نظریه علت تفاوت های جنسیتی در رفتارهای انحرافی را باید به فشارهایی مربوط دانست که زنان و مردان در زندگی با آن مواجه هستند. همچنین علت تفاوت نرخ رفتارهای انحرافی زنان و مردان به احساسات منفی مانند افسردگی و خشم نیز بر می گردد. در تحقیق حاضر، هدف این است که توانایی نظریه فشار اگنیو در تبیین رفتارهای انحرافی دانشجویان دانشگاه مازندران به بوته آزمون گذارده شود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 426 نفر به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شدند. روش تحقیق به صورت پیمایشی بوده و داده ها با استفاده از پرسش نامه گرد آوری شدند. نتایج حاصل از کاربست آزمون های آماری نشان می دهد که بین دختران و پسران از لحاظ میزان رفتار انحرافی (وندالیسم، سرقت، مصرف مواد، پرخاشگری و تقلب) تفاوت معنادار وجود دارد. اما در تجربه احساسات منفی تفاوت معناداری بین آن ها وجود ندارد. نتایج تحقیق شواهد اندکی را در تأیید فرضیات نظریه اگنیو نشان می دهد، اما فرضیات مبتنی بر اثر فشار بر احساسات منفی را تا حدودی تأیید نموده است. در رابطه با کم اثر بودن نظریه فشار در تبیین رفتارهای انحرافی باید به مجموعه ای از عوامل از جمله ویژگی فشار، ویژگی جامعه آماری، زمینه اجتماعی متفاوت اشاره داشت.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان