عفت عباسی

عفت عباسی

مدرک تحصیلی: عضوهیئت علمی دانشگاه خوارزمی

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۳ مورد.
۱.

طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی موسیقی برای دوره پیش دبستان بر اساس نظریه پرکسیال دیوید الیوت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۹ 91 - 122

کلید واژه ها: رویکرد پرکسیال آموزش موسیقی دیوید الیوت آموزش و پرورش پیش دبستان طراحی الگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 155 تعداد دانلود : 825
علیرغم ارزش ذاتی و کارکردی آموزش موسیقی، هیچ الگویی برای برنامه درسی موسیقی دوران پیش دبستان که به نگاه بسیاری از صاحب نظران مهمترین و حساس ترین دوره یادگیری موسیقی است، ارائه نشد. هدف مطالعه حاضر طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی موسیقی برای دوره پیش دبستان بر اساس نظریه پرکسیال دیوید الیوت در آموزش موسیقی بود. برای پاسخ به پرسش اول (مختصات الگوی برنامه درسی موسیقی در پیش دبستان)، از روش اسنادی و برای پاسخ به سوال دوم (اعتباریابی الگو) از روش پیمایشی استفاده شد. در پاسخ به پرسش اول، تمامی نظریه های موجود در حوزه موضوع پژوهش، در یک فرایند چند مرحله ای مورد تحلیل قرار گرفتند و در نهایت نظریه پرکسیال دیوید الیوت انتخاب شد. سپس اصول و هم گمارده های  هفت گانه برنامه درسی موسیقی در دوران پیش دبستان، در قالب یک الگو تعریف و ترسیم شد. نتایج بخش اعتبارسنجی نشان داد از دیدگاه متخصصین، تمامی اجزا الگوی پیشنهادی، به شکل مطلوب و قابل قبولی طراحی شده است و الگوی تدوین شده برای برنامه درسی موسیقی در دوران پیش دبستان مناسب است.
۲.

تهدید ها و فرصت های بین المللی شدن و بومی سازی برنامه های درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهه اخیر و ارائه راهکار های پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال ۲۱ بهار ۱۴۰۱ شماره ۸۱ 47 - 70

کلید واژه ها: جهانی شدن بومی سازی بین المللی شدن برنامه درسی تهدید ها فرصت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 612 تعداد دانلود : 517
این پژوهش با هدف بررسی تهدید ها و فرصت های بین المللی شدن و بومی سازی برنامه های درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهه اخیر و ارائه راهکار های پیشنهادی انجام شده است. روش پژوهش سنتزپژوهی و طبق شش مرحله ایِ روبرتسون است و جامعه پژوهش شامل کلیه مقالات علمی معتبر درزمینه بین المللی شدن و بومی سازی برنامه درسی در نظام آموزشی ایران در دو دهه اخیر می شود. روش نمونه گیریِ آن هدفمند و ابزار جمع آوری داده ها فهرست ساخته محقق است. در این پژوهش ابتدا نیاز مطالعاتی درزمینه تهدید ها و فرصت های بین المللی شدن و بومی سازی برنامه های درسی، در نظام آموزشی ایران، شناسایی شد. سپس منابع مرتبط با آن جست وجو شد. معیار مرتبط بودن منابعِ پژوهش اجرای آن ها در بازه زمانی سال های 1380 تا 1397 بود. داده های جمع آوری شده به صورت کدگذاری باز و محوری تحلیل شدند و در ادامه، یافته های پژوهش نیز در قالب پاسخ به سؤال هایِ پژوهش پردازش، تفسیر و جمع بندی شدند. طبق یافته های پژوهش، نظام آموزشی ایران در بین المللی شدن و بومی سازی برنامه درسی با تهدیدهای عمده ای مثل انعطاف نداشتن اهداف برنامه درسی، تمرکزگرایی، علم استعماری و تضاد ارزشی و همچنین فرصت هایی ازجمله شناخت فرهنگ ملل، ارج گذاری به میراث تمدن غرب، جذب استادان دارایِ مدارج علمی بین المللی و توجه به مبانی فلسفی اسلامی روبه رو بوده و همچنین برای تبدیل تهدیدها به فرصت راهکارهایی مثلِ یادگیری بیشتر زبان انگلیسی و گنجاندن حقوق بشر و دمکراسی در برنامه درسی ارائه کرده است.
۳.

طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی دوره ابتدایی با تأکید بر هوش هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 117 - 82

کلید واژه ها: هوش هیجانی برنامه درسی دوره ابتدایی سلامت روانی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 659 تعداد دانلود : 10
 این پژوهش با هدف طراحی و اعتبارسنجی الگوی برنامه درسی هوش هیجانی در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول که طراحی الگو بود از دو روش استفاده شد. روش اول سنتز پژوهی و روش دوم از پدیدارشناسی استفاده شد و اطلاعات آن  از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با متخصصان هوش هیجانی که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند به دست آمد. داده های بدست آمده از دو روش با رهیافت کدگذاری نظام مند تحلیل و الگوی مورد نظر استخراج شد، نتایج نشان داد در کلی ترین سطح با دو دلیل می توان از ضرورت پرورش هوش هیجانی دانش آموزان دفاع کرد: تأثیر هوش هیجانی بر سلامت روانی و تأثیر هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان. همچنین این نتیجه حاصل شد که بهترین رویکرد برنامه درسی مبتنی بر هوش هیجانی رویکرد جامع، چندبعدی، کل نگر و تلفیقی است. در پایان الگویی ارائه شد که دارای سه بعد برنامه درسی موضوعی یا منظم، برنامه درسی تلفیقی و محیط و فضای مدرسه (خارج از کلاس درس) می باشد. دو بعد اول این الگو مربوط به کلاس درس می باشد و مخاطب اصلی آن دانش آموزان می باشند. بعد سوم آن مربوط به محیط فیزیکی و روانی مدرسه و خارج از کلاس درس می باشد که مخاطب اصلی آن را کارکنان مدرسه تشکیل می دهند. در مرحله دوم که بررسی اعتبار الگو با استفاده از روش دلفی بود  میزان توافق متخصصان برنامه ریزی درسی  و هوش هیجانی  که با روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند  91.16 درصد برآورد شد
۴.

طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی هنر مبتنی بر رویکرد چندفرهنگی در دوره اول متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی ایران سال هفدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۶۶ 75 - 112

کلید واژه ها: اعتباریابی چندفرهنگی دوره اول متوسطه طراحی الگوی برنامه درسی هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 380 تعداد دانلود : 734
مقاله حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی هنر مبتنی بر رویکرد چندفرهنگی در دوره اول متوسطه انجام شده است. روش پژوهش از نوع آمیخته است. جامعه پژوهشِ بخش کیفی، کلیه اسناد بالادستی در دسترس در حوزه هنر و چندفرهنگی و کشورهایی که در حوزه برنامه درسی هنر و چندفرهنگی دارای تجاربی هستند، بوده است. و در بخش کمی متخصصان برنامه ریزی درسی، هنر و چندفرهنگی و کارشناسان آشنا به موضوع هنر و چندفرهنگی در دوره اول متوسطه بودند که به صورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار جمع آوری بخش کیفی، اسناد و منابع مرتبط و در بخش کمی پرسشنامه محقق ساخته بود. روایی پرسشنامه با نظر متخصصان تأیید و پایایی با استفاده از ضریب توافقی 33/90 به دست آمد. به منظور تجزیه داده های بخش کیفی از تحلیل محتوا با رویکرد استقرایی و در بخش کمی از روش دلفی استفاده شد. در بخش نتایج در عنصر اهداف، 21؛ در عنصر محتوا، 19؛ در عنصر فرصت های یادگیری، 14؛ در عنصر منابع، 6؛ در عنصر فضا، 4 و در عنصر ارزشیابی،11 مؤلفه بدست آمد. در خصوص اعتبار الگو،70 درصد توافق بین نظرات صاحب نظران بر روی مناسب بودن گویه ها شکل گرفت. لذا الگو از اعتبار مناسب برخوردار بوده است. .  
۵.

شناسایی شایستگی ها و راهبردهای بالندگی اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در ارتباط با برنامه درسی: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۶ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۶ 22 - 33

کلید واژه ها: بالندگی برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان ارزشیابی محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 575 تعداد دانلود : 562
برنامه درسی یکی از عواملی است که می تواند موجب بهبود کیفیت آموزش در نظام های آموزش عالی شود. هدف از این مطالعه شناسایی شایستگی ها و راهبرد های بالندگی اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در زمینه برنامه درسی (از میان عناصر نه گانه برنامه درسی فقط سه عنصر روش تدریس، محتوا و ارزشیابی) در سال 1399 بود. این مطالعه در چارچوب رویکرد کیفی و روش گرانددتئوری صورت گرفته است. جامعه پژوهش شامل تمامی اساتید دانشگاه فرهنگیان تهران بود، در این مطالعه بر اساس منطق نمونه گیری در روش های کیفی و با استفاده از روش نمونه گیری ملاک محور و شبکه ای 16 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از مصاحبه نیمه ساختاریافته در چند مرحله و با استفاده از تحلیل مضمون صورت گرفت است. برای حصول اطمینان از اعتبار نتایج بدست آمده از ممیزی بازبینی اعضاء استفاده شد. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان داد که می توان شایستگی های اعضای هیئت علمی در ارتباط با سه عنصر برنامه درسی را در 20 شایستگی طبقه بندی کرد و همچنین از پنج راهبرد برای بالنده کردن اعضای هیئت علمی استفاده کرد. در نتیجه با استفاده از راهبردهای درس پژوهی، کارگاه های آموزشی مناسب، منتورینگ، فرصت مطالعاتی و دعوت از اساتید برجسته می توان شایستگی های اعضای هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان در ارتباط با برنامه درسی را بهبود بخشید.
۶.

واکاوی تجارب زیسته و ادراکات دبیران از نحوه شکل گیری هویت دینی در دانش آموزان (یک مطالعه کیفی پدیدارشناسی)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره پانزدهم خرداد و تیر ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۲) ۱۵۰-۱۴۱

کلید واژه ها: هویت دینی تجارب زیسته دبیران برنامه های درسی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 548 تعداد دانلود : 985
مقدمه: مطالعات پدیدارشناسی عموماً با ادراک یا مفاهیم، نگرش و عقاید، احساسات و عواطف افراد سروکار دارد. در این رویکرد، با استفاده از مصاحبه می توان تجارب افراد از پدیده ها را استخراج کرد. این مطالعه با هدف تجارب زیسته دبیران به عنوان متخصصان در خصوص نحوه شکل گیری هویت دینی با استفاده از روش پدیدارشناسی پرداخته است. روش ها: روش پژوهش، کیفی از نوع پدیدار شناسی است. شرکت کنندگان در این پژوهش، دبیران و سرگروهان درسی دوره اول متوسطه در شهر میناب بوده اند. اطلاعات از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و با روش 7 مرحله ای کلایزی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. روش نمونه گیری با استفاده از نمونه گیری گلوله برفی انجام -گرفته است. مصاحبه با 12 نفر از دبیران که به صورت نیمه ساختار-یافته بود تا آنجا ادامه پیدا کرد که به اشباع رسید. یافته ها: نشان می دهد، بیان مسائل دینی در قالب داستان، بیان تجربیات شخصی در حیطه مسائل دینی، عمل به فرایض دینی به صورت عملی و ایجاد شورونشاط در فضای کلاس های دینی و پرسش و پاسخ به صورت که دانش آموزان بتوانند سؤالاتی که با آن ها درگیر هستند را بیان کرده و پاسخ خود را دریافت کنند جزو عواملی هستند که در گفته های دانش آموزان به عنوان عوامل مؤثر بر هویت یابی دینی شناسایی شده اند. نتیجه گیری: فرآیند شکل گیری هویت دینی دانش آموزان باید در معلمان، منابع درسی و برنامه درسی پیگیری شود. در صورت هماهنگی بین این جنبه ها، می توان گفت تا حد زیادی هویت دینی دانش آموزان در مسیر درست قرار خواهد گرفت.
۷.

طراحی و اعتبارسنجی ابزار سنجش ارزش آموزش عالی در کارکنان پلیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت انتظامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۱شماره ۴ 157 - 189

کلید واژه ها: برنامه های درسی آموزش عالی مشاغل پلیسی ابزار استاندارد ارزش درک شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 667 تعداد دانلود : 767
زمینه و هدف: نظر افسران پلیس در مورد ارزش درک شده آموزش عالی که بیشترین مزیت را برای افسران پلیس آینده و فعلی دارد، بسیار مهم است. در این پژوهش، محققان به دنبال ساخت و اعتباریابی ابزار سنجش ارزش آموزش عالی در کارکنان پلیس بودند. روش: این پژوهش، با رویکردی کاربردی و اکتشافی و به روش آمیخته متوالی اکتشافی انجام شد. روش تحقیق کیفی از نوع پدیدارشناسی توصیفی است و در تحلیل داده های آن، از روش کلایزی استفاده شد. مشارکت کنندگان، هفده نفر با درجات و مشاغل مختلف بودند که با روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند و با ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد مطالعه قرار گرفتند. روش تحقیق کمّی از نوع توصیفی همبستگی می باشد. برای حجم نمونه 144 نفر از واجدان شرایط شرکت در پژوهش با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ضرایب آلفای کرونباخ پرسش نامه ها بین 80/0 تا 90/0 است. برای ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسش نامهمحقق ساخته از تحلیل عامل اکتشافی،  برای بررسی برازش داده ها با الگوی سازه ای پرسش نامه، از تحلیل عاملی تأییدی و جهت تحلیل داده های کیفی از نرم افزار ATLAS.ti، برای محاسبات مربوط به تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی از از نرم افزار Mplus8.7 و برای آزمون همبستگی از spss21 استفاده شد. یافته ها: پس از سنجش اعتبار محتوا، اعتبار صوری و اعتبار سازه با استفاده از تحلیل عاملی داده های حاصل از پژوهش، ابزار سنجش ارزش برنامه های درسی آموزش عالی به 48 مؤلفه در سه بُعد اصلی تبدیل شد. این الگوی سه عاملی از برازش مناسب برخوردار و براساس مفهوم متغیرها و پیش زمینه نظری به نام های ارتقا و بهبود عملکرد سازمانی (حرفه گرایی)، اخلاق حرفه ای و مدرک محوری (ارزش منفی) تفسیر و نام گذاری شده اند. نتیجه گیری: با توجه به ویژگی منحصر به فرد الگوی پیشنهادی (مستخرج شده از درک و فهم افسران پلیس مشغول به خدمت)، در سیاست گذاری و برنامه ریزی نظام آموزش عالی به منظور بهبود عملکرد شغلی و نیز در جهت دستیابی به استانداردها در حوزه های مختلف برنامه درسی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
۸.

بررسی اثربخشی آموزش مجازی دوره ابتدایی در زمان بیماری کرونا

نویسنده:
منبع: آموزش و پرورش متعالی دوره اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 77 - 88

کلید واژه ها: آموزش مجازی بیماری کرونا اثربخشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 436 تعداد دانلود : 202
مقدمه و هدف : با تعطیلی مراکز آموزشی در پی شیوع بیماری کرونا، آموزش های مجازی اهمیت دوچندانی در سراسر جهان پیدا کرده و وارد عرصه آموزش های رسمی مدارس و دانشگاه ها و جایگزین تدریس و تحصیل حضوری گردید و فرصت ها و چالش هایی را در عرصه تعلیم وتربیت ایجاد کرد. هدف پژوهش حاضر بررسی آموزش مجازی در مدارس ابتدایی شهرستان خرم بید بود. روش شناسی پژوهش :  روش پژوهش پیمایشی و جامعه آماری معلمان زن دوره ابتدایی شهرستان خرم بید در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که تعدادشان 137 نفر بود و از بین آنها به شیوه تصادفی- طبقه ای 101 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته اثربخشی آموزش مجازی در مدارس ابتدایی از دیدگاه معلمان بود که پس از تدوین سؤالات، پرسشنامه در اختیار استاد راهنما و سه نفر از استادان رشته آموزش ابتدایی قرار گرفت و روایی صوری و محتوایی آن تأیید شد. همچنین اعتبار همسانی درونی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت که مقدار آن برای کل پرسشنامه 87/0 بود. داده های به دست آمده با استفاده از  آزمون t با نرم افزار SPSS نسخه 22 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها :  نتایج نشان داد که در تمامی ابعاد پرسشنامه نظر معلمان به سمت گزینه های متوسط به بالا بوده است و آموزش مجازی بر ابعاد اعتقادی، اخلاقی، علمی، فرهنگی، اجتماعی، زیستی، سیاسی و اقتصادی دانش آموزان ابتدایی اثربخش بوده است. با توجه به نتایج به دست آمده می توان آموزش مجازی را توسعه داد و در آینده به عنوان مکمل آموزش حضوری به نحو احسن از آن بهره جست.
۹.

تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره ابتدایی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره چهاردهم فروردین و اردیبهشت ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 43-52

کلید واژه ها: برنامه درسی علوم تجربی خلاقیت اولویت سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 385 تعداد دانلود : 789
مقدمه: خلاقیت و نوآوری یکی از عالی ترین و پیچیده ترین فعالیت های ذهن آدمی است که در تعلیم و تربیت باید به آن توجه نمود. پژوهش حاضر با هدف تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره اول ابتدایی انجام یافته است. روش ها: پژوهش حاضر، با رویکرد کمی و به شیوه توصیفی- پیمایشی به رتبه بندی و اولویت سنجی مولفه ها در هریک از عناصر برنامه درسی پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه متخصصان برنامه ریزی درسی و آموزش علوم تجربیِ دوره ابتدایی در شهر تهران تشکیل دادند که تعداد 100 نفر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه 40 سوالی محقق ساخته بر اساس مقیاس لیکرت مربوط به برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت بود که روایی محتوایی آن توسط متخصصان تایید شد و پایایی براساس ضریب آلفای کرونباخ، 81/0 به دست آمد. یافته ها: تبیین و اولویت سنجی عناصر برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره ابتدایی انجام شد و میانگین واریانس بدست آمده در همه ابعاد بیشتر از 5/0 را نشان داد. بر اساس یافته ها، پایه و زیربنا بودن دوره ابتدایی در زمینه پرورش خلاقیت برای دوره های بعد به عنوان مهمترین اولویت در حیطه مفروضات، آموزش کاوشگری و حل مساله به عنوان مهمترین مولفه در حیطه اهداف، پرورش قوه تفکر خلاق به عنوان مولفه دارای اولویت در حیطه محتوا، اکتشافی بودن، به عنوان مهمترین مولفه در حیطه یاددهی-یادگیری، و در حیطه ارزشیابی مولفه استفاده از تشویق و تمجید به عنوان عامل دارای اولویت نخست شناخته شدند. نتیجه گیری : نتایج نشان داد که برنامه درسی مبتنی بر پرورش خلاقیت دانش آموز محور بوده که شاخص های دانش آموز محوری در دستور کار قرار گرفته است.
۱۰.

کاربست همرسانی تجربه زیسته معلمان در قالب اتوبیوگرافی از طریق شبکه های اجتماعی برای آموزش همکاران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴۸ ۱۱۸-۹۹

کلید واژه ها: اتوبیوگرافی پژوهش روایتی تجربه زیسته راهبرد آموزشی شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 877 تعداد دانلود : 142
هدف از پژوهش حاضر ارائه یک مدل کاربردی برای همرسانی تجربه زیسته معلمان در قالب اتوبیوگرافی از طریق شبکه های اجتماعی برای آموزش همکاران بود. این مطالعه به شیوه روایتی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق اجرای یک برنامه آموزش ضمن خدمت با استفاده از یادداشتهای میدانی و تعاملات معلمان با یکدیگر گردآوری شده و تحلیل داده ها از طریق تحلیل مضمونی انجام شده است. نتایج نشان داده که همرسانی دانش عملی و شخصی معلمان در قالب اتوبیوگرافی از طریق شبکه های اجتماعی، از سوی همکاران مورد پذیرش واقع شده و برای دستیابی به اهداف «آموزش معلمان از طریق همرسانی اتوبیوگرافی در شبکه های اجتماعی»، چهار راهبرد آموزشی شامل مدیریت تسهیم دانش، شکل گیری گروه مطالعه، آموزش و یادگیری به صورت گروهی و آموزش از طریق دانش حاصل از پژوهش روایتی، پیشنهاد می شود. پژوهش حاضر، اتوبیوگرافی معلمان را در فهم و تفسیر تجربیات شان و چگونگی سهیم شدن سایر معلمان در آن، مورد توجه قرار داده و نقش شبکه های اجتماعی را در اشتراک گذاری دانش عملی و شخصی معلمان که حاصل به کارگیری نظریه های مربوط به تدریس و یادگیری در فعالیت روزمره کلاس درس است، تبیین نموده است. بر مبنای نتایج، با اضافه شدن روشی کاربردی و خلاقانه برای همرسانی تجربه زیسته معلمان به روند اجرای برنامه های مرسوم ضمن خدمت معلمان، به آنها امکان داده خواهد شد تا فرصتی برای بازاندیشی و تغییر درباره برنامه درسی و تدریس داشته باشند.
۱۱.

واکاوی جایگاه و نقش تربیت جنسی در دوره ابتدایی و ارائه چارچوب آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نوآوری های آموزشی سال بیستم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷۹ 217 - 238

کلید واژه ها: تربیت جنسی دوره ابتدایی آموزش دانش آموزان شیوه کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 926 تعداد دانلود : 11
هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه و نقش تربیت جنسی در دوره ابتدایی و ارائه چارچوبی برای آموزش آن است. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی و مطالعه موردی بوده است. اطلاع رسان های پژوهش عبارت اند از: کلیه کتاب های درسی دوره ابتدایی شامل 41 کتاب و 13 نفر از متخصصان تربیت جنسی کودکان که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور و زنجیره ای انتخاب شده اند. ابزارهای پژوهش شامل فهرست تحلیل محتوا و مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. صحت و استحکام داده ها با چهار معیار اعتبارپذیری، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری به دست آمد. یافته های پژوهش نشان داد که کتاب های درسی ابتدایی از منظر توجه به مؤلفه های تربیتِ جنسی وضعیت مطلوبی ندارند و فقط به برخی از مؤلفه های مهارتی در پایه ششم ابتدایی توجه شده است و از دیگر مؤلفه های دانشی، نگرشی و مهارتی تربیت جنسی در پایه های مختلف غفلت شده است. متخصصان، به علت داشتن نقش آموزشی و پرورشی همه جانبه در راستای ارتقا و تثبیت جایگاه مدرسه، توجه به تربیت جنسی در این دوره را لازم دانسته اند که هدف آن تن آگاهی، هویت یابی، حفظ بهداشت و ایمنی است. تربیت جنسی می تواند در چارچوب آموزش های رسمی در سه مرحله توانمندسازی خانواده، معلمان و دانش آموزان و در آموزش های غیررسمی با استفاده از رسانه های آموزشی و طرح بوم مدرسه در برنامه های درسی گنجانده شود. بر اساس یافته ها، به مجریان آموزشی توصیه می شود که توجه لازم را به ساحت تربیت جنسی در برنامه های درسی دوره ابتدایی داشته باشند.
۱۲.

بررسی میزان توجه به سبک زندگی مثبت اندیشی در متون اسلامی و قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قرآنی سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۷ 327 - 353

کلید واژه ها: متون اسلامی مثبت اندیشی تحلیل محتوا سبک زندگی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 178 تعداد دانلود : 868
مطالعه حاضر به بررسی میزان توجه به سبک زندگی مثبت اندیشی در متون اسلامی و قرآن بوده است. مثبت اندیشی شکلی از فکر کردن است که بر حسب عادت در پی بدست آوردن بهترین نتیجه از بدترین شرایط می باشد روش استفاده شده، توصیفی- تحلیلی بوده، و بر پایه مطالعات کتابخانه ای و به روش اسنادی است که با استفاده از فیش برداری از کتب و مقاله های معتبر و با جست وجو در نرم افزارها انجام گرفته است. مهم ترین دستاورد این پژوهش، آشنایی با نگرش مثبت و تأثیر آن، به عنوان یکی از عوامل بسیار مهم در زندگی دینی خواهد بود. این امر با داشتن گمان نیک به خداوند و مردم امکانپذیر بوده و این رویکرد سبب افزایش ظرفیت وجودی، روحیه شکرگزاری و نشاط خواهد شد. همچنین نتایج حاصل از مطالعه نشان دادکه افکار و نگرش مثبت باعث افزایش سطح دفاعی بدن می شود و بدن را قوی تر می کند. همچنین مثبت اندیشی بهترین راه مبارزه با استرس است.
۱۳.

شناسایی ساختار و مختصات برنامه درسی هنرهای بومی دوره دوم ابتدایی منطقه سیستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم پاییز (آبان) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۴ 1278-1267

کلید واژه ها: برنامه درسی هنرهای بومی دوره دوم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 822 تعداد دانلود : 264
زمینه: توانمندسازی دانش آموزان با آموزش مهارت های حرفه ای متناسب با شرایط محلی و مهارت های عمومی اشتغال و کارآفرینی، همچون برنامه درسی هنر مبتنی بر هنرهای بومی استان می تواند موضوع و فعالیت مناسبی برای این کار به شمار آید. اما به دلیل عدم حمایت، بسیاری از هنرهای سنتی در مناطق مختلف ایران از جمله سیستان افول نموده و یا در وضعیت نابسامانی به سر می برند.. هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی مؤلفه های برنامه درسی هنرهای بومی منطقه سیستان در دوره دوم ابتدایی انجام گرفت. روش: پژوهش در دو مرحله و با روش پژوهش کیفی انجام پذیرفت. در مرحله اول، اسناد، مقالات و منابع مکتوب در دسترس مرتبط با موضوع، به روش سندکاوی مورد بررسی و داده ها جمع آوری گردید و این گردآوری اطلاعات تا مرحله اشباع نظری ادامه یافت. تجزیه و تحلیل اطلاعات این مرحله، از طریق کدگذاری موضوعی صورت پذیرفت. در مرحله دوم پژوهش به منظور بررسی تجارب زیسته هنرمندان بومی منطقه سیستان از روش پدیدارشناسی استفاده شد. در این مرحله، انتخاب شرکت کنندگان به روش نمونه گیری هدفمند ملاک محور، ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات روش کلایزی (1978) بود. یافته ها: بر اساس یافته های پژوهش؛ 7 مؤلفه اهداف، محتوا، یادهی - یادگیری، مواد و منابع، فضا و مکان، زمان و ارزشیابی به عنوان مؤلفه های تشکیل دهنده برنامه درسی هنرهای بومی منطقه سیستان استخراج شدند. طبق نتایج پژوهش حاضر در منطقه سیستان باید بر عناصر برنامه درسی (اهداف، محتوا، روش تدریس، مواد و منابع آموزشی، زمان، مکان و ارزشیابی) و نقش هر کدام از این عناصر بر تربیت هنری، توسعه مهارت ها، دانش، توانایی ها و نگرش ها، خلاقیت، موفقیت تحصیلی، تقویت مهارت های ارتباطی، کلامی و حرکتی، حواس پنج گانه، توسعه قابلیت تفکر دانش آموزان و آموزش اجتماعی، فرهنگی و درسی دانش آموزان با استفاده از هنر و تهیه و تدوین برنامه هایی که آموزش را جذاب، لذت بخش و تأثیرگذارتر کنند؛ تأکید شود. نتیجه گیری: توجه به دانش بومی، حفظ و ارتقاء دانش و هویت بومی و محلی، پرورش روحیه زیباشناسی و رشد و پرورش قابلیت های وجودی برای بیان هنری در برنامه درسی هنر بومی منظقه سیستان ضروری است و برای تحقق و عملی کردن آن نیاز به پژوهش های بیشتر در این زمینه است.
۱۴.

ارزشیابی برنامه درسی ریاضی پایه هفتم: یک مطالعه ترکیبی در مدارس دخترانه شهرستان اسلامشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال نهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۸ ۲۷۰-۲۴۱

کلید واژه ها: ارزشیابی برنامه درسی ریاضی پایه هفتم الگوی سیپ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 495 تعداد دانلود : 226
هدف از این پژوهش بکارگیری یک رویکرد پژوهشی ترکیبی از نوع طرح همسوسازی همگرا جهت ارزشیابی برنامه درسی ریاضی پایه هفتم بود. بخش کیفی روش مطالعه موردی بود، در حالیکه مرحله کمی یک مطالعه ارزشیابی با مدل سیپ (CIPP) بود. جامعه پژوهش شامل معلمان و دانش آموزان ریاضی دختر پایه هفتم شهرستان اسلامشهر بودند. نمونه گیری هدفمند یک استراتژی جهت جمع آوری داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته بود، در حالیکه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای جهت تکمیل پرسشنامه ها و تحلیل امتحانات نهایی جریان داشت. نتایج نشان داد که کیفیت زمینه بالا و مطلوب است، در شرایطی که کیفیت درونداد پایین و نامناسب می باشد. بعلاوه، کیفیت فرایند و برونداد (مهارت) از نگاه معلمان و دانش آموزان قابل قبول بود. همچنین، تحلیل امتحانات ریاضی نشانگر دانش ناکافی دانش آموزان بود، در حالی که ایشان نگرش مثبتی نیز نسبت به ریاضیات نداشتند.
۱۵.

تدوین ساختار فعالیت های فوق برنامه مدارس با توجه به سیره امام رضا (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۵ 63 - 89

کلید واژه ها: تحلیل محتوا سیره تربیتی رضوی فعالیت های فوق برنامه درسی مدارس مضامین تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 62 تعداد دانلود : 471
هدف این مقاله تدوین و ارائه ساختار فعالیتهای فوق برنامه مدارس با تاکید بر سیره و روش تربیتی امام رضا (ع) است. روش مطالعه، تحلیل محتواست و جامعه پژوهش شامل پژوهشگران و استادان دانشگاهی خبره در حوزه آموزش و پرورش همچنین استادان حوزه علمیه متخصص در مبانی سیره رضوی است. نمونه تحقیق 17 نفر از میان خبرگان مذکور به صورت هدفمند و به شیوه گلوله برفی انتخاب شد و مورد مصاحبه نیمه ساختارمند قرار گرفتند. شیوه مصاحبه در مرحله اول با متخصصان حوزه برای کدگذاری مضامین و مفاهیم از متن و در مرحله دوم مصاحبه با متخصصان دانشگاهی به منظور تایید کدهای انتخابی متناسب با فعالیتهای فوق برنامه مدارس بود. بر اساس یافتهها، در ساختار فوق برنامه مدارس متناسب با سیره رضوی، ابعاد و مولفههای برنامه شناسایی شده، سرفصل مطالب و روشهای اجرایی هر کدام بیان شد. با توجه به نتایج این پژوهش، برای فعالیتهای فوق برنامه مدارس منطبق با سیره رضوی، استفاده از روشهای اجرایی همانند برگزاری اردو و سفر علمی، جلسات مباحثه و مناظره، مطالعه و تحقیق گروهی، عبادت و ... در بخشهای مختلف پیشنهاد شد.
۱۶.

ارزشیابی برنامه درسی علوم تجربی پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی مبتنی بر اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۴ 13 - 58

کلید واژه ها: ارزشیابی برنامه درسی علوم تجربی ابتدایی اسناد بالادستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 561 تعداد دانلود : 509
پژوهش حاضر با هدف ارزشیابی وضعیت موجود برنامه درسی علوم تجربی پایه های چهارم ، پنجم و ششم ابتدایی بر اساس اسناد بالادستی صورت پذیرفته است. روش تحقیق، ترکیبی و اکتشافی متوالی است. نمونه کیفی پژوهش در بخش اسناد شامل کلیه اسناد بالادستیِ آموزش و پرورش درباره درس علوم تجربی ابتدایی بود و در بخش افراد شامل کلیه متخصصان حوزه محتوا و آموزش علوم تجربی و کارشناسان خبره مطلع از اسناد بالادستی؛ نمونه کمی نیز شامل کلیه اعضای گروه های آموزشی معلمان علوم تجربی دوره ابتدایی در سطح مناطق شهر تهران بود. در بخش تحلیل اسناد، ملاک ها و مؤلفه هایی که برنامه و کتاب های درسی علوم تجربی ابتدایی بر اساس آن ها طراحی و تدوین شده است شناسایی و دسته بندی گردید و پنج مقوله توجه به الگوی هدف گذاری مبتنی بر شایستگی های پایه، توجه به سوادعلمی فناورانه، توجه به رویکرد زمینه محور، توجه به اصل نقش فعال یادگیرنده، توجه به اصل اعتبار و نقش مرجعیت معلم در برنامه درسی علوم تجربی به صورت هدف مند انتخاب شد و به منظور شناسایی زیر مقوله های مربوط به هریک از مقوله های به دست آمده از اسناد بالادستی، با گروه ها و کارشناسان عضو شورای برنامه ریزی درسی مربوط، متخصصان حوزه محتوایی در آموزش علوم تجربی دوره دوم، متخصصان و دست اندرکاران مرتبط با طراحی و تدوین سند برنامه درسی ملی مصاحبه های نیمه ساختاریافته به عمل آمد و فرم های تحلیل محتوا و پرسش نامه تدوین گردید. جهت تعیین روایی از روش های تعیین قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال و قابلیت تأیید، و پایایی فرم های تحلیل محتوا به روش ویلیام اسکات[1] مورد بررسی قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که کم ترین توجه برنامه درسی علوم تجربی به سواد فناورانه و بیش ترین توجه به اصل شایستگی های پایه می باشد و محتوای این برنامه درسی در برخی از زیرمقوله ها از جمله، توجه به تفکرانتقادی، کارآفرینی، نقش تولید دانش، خودارزشیابی و نقادی و تفکر منطقی نیاز به بازنگری و توجه بیش تری دارند
۱۷.

طراحی و اعتباربخشی الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان در دوره اول متوسطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفکر و کودک سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 115-157

کلید واژه ها: برنامه درسی الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان (فبک) دوره اول متوسطه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 348 تعداد دانلود : 568
هدف اصلی این پژوهش، تبیین الگوی برنامه درسی فلسفه برای کودکان در دوره اول متوسطه ایران است. رویکرد پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی می باشد. در ابتدا پس از بررسی مبانی نظری موجود در زمینه فبک و نمونه گیری هدفمند معیاری، نظرات 19 نفر از متخصصان برنامه درسی و فبک از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری و سپس با روش تحلیل تم، ساختارهای تماتیک منتج شد. در مرحله کمّی، از روش دلفی استفاده شد. برای تعیین میزان اتفاق نظر بین خبرگان، از ضریب هماهنگی کندال و برای ارزیابی روایی محتوایی پرسشنامه، از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) و برای بررسی پایایی، از آلفای کرونباخ استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق تعداد 135 مولفه برنامه درسی فبک برای دوره اول متوسطه ایران شناسایی و مدل مفهومی در قالب عناصر ده گانه اکر طراحی شد که در قالب 10 بعد، منطق یا چرائی (26 شاخص)، اهداف (39 شاخص)، ویژگی های محتوا (8 شاخص)، فرم های محتوا (7 شاخص)، روش های یاددهی-یادگیری (13 شاخص)، ویژگی های تسهیلگر (12 شاخص)، ویژگی های محیط آموزش (4 شاخص)، ارزشیابی (19 شاخص)، گروهبندی (3 شاخص) و زمان (4 شاخص)، اولویت بندی شدند.
۱۸.

طراحی چارچوب برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره اول ابتدایی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره سیزدهم آذر و دی ۱۳۹۹ شماره ۵ (پیاپی ۶۳) 444-453

کلید واژه ها: طراحی چارچوب برنامه درسی علوم تجربی خلاقیت ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 257 تعداد دانلود : 337
خلاقیت و فرآیند روبه رشد آن در عصر حاضر، توجه پژوهشگران و برنامه ریزان آموزشی را به تحلیل و بررسی خلاقیت از دید آموزشی جلب کرده است. نظام های آموزشی، با توجه به برنامه ها، اهداف، محتوا و امکانات آموزشی خود، نقش موثری در فعال سازی یا تضعیف نوانایی خلاقیت در افراد دارند.با توجه به آنچه گفته شد، هدف از انجام پژوهش حاضر طراحی چارچوب برنامه درسی علوم تجربی مبتنی بر پرورش خلاقیت در دوره اول ابتدایی می باشد. روش ها: پژوهش حاضر با توجه به هدف در زمره پژوهش های کاربردی و از نظر رویکرد پژوهش؛ کیفی است و از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. جامعه این پژوهش در مرحله کیفی، شامل منابع و اسناد و مدارک چاپی و الکترونیکی موجود (اعم از داخلی و خارجی) و نیز شامل متخصصان برنامه درسی و کارشناسان آموزش و پرورش ابتدایی آشنا با موضوع خلاقیت و آموزش علوم تجربی دارای مدرک کارشناسی ارشد و بالاتر بوده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش حاضر بیانگر این مهم است که مسأله تربیت کودکان و پرورش استعدادهای فطری آنان از مسایل بسیار مهمی است که باید مورد توجه متولیان آموزش و پرورش قرار گیرد و برنامه ریزان درسی باید شرایط و بستر تجلی خلاقیت را در برنامه های درسی دوره ابتدایی و ازجمله در برنامه درسی علوم تجربی فراهم آورند تا دانش آموزان به تدریج مفاهیم اساسی علوم تجربی را که تعاملی انکار ناپذیر با فلسفه، باورها و ارزش های پذیرفته شده فرد و جامعه دارد. این مهم توجه به ابعاد گوناگونی از برنامه درسی خلاق (اهدف، محتوا، راهبردهای یاددهی-یادگیری، مواد و منابع، فعالیت های یادگیری فراگیران، روش های ارزشیابی، گروه بندی فراگیران، زمان و فضا) را یادآور می شود.
۱۹.

جستاری در طراحی الگوی مفهومی برنامه درسی: رویکردی سنتزپژوهانه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۳)

کلید واژه ها: الگوی مفهومی سطوح برنامه درسی تصمیم گیرندگان برنامه درسی طراحی برنامه درسی اجرای برنامه درسی ارزشیابی برنامه درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 391 تعداد دانلود : 859
مقدمه: اهمیت و ضرورت طراحی الگوی مفهومی برنامه درسی از مسائل مهم نظام آموزشی یک کشور است. با توجه به وضعیت نظام آموزشی موجود که بتوان از یک الگوی مفهومی جامع در همه سطوح و پایه ها برای طراحی و تدوین یک برنامه درسی استفاده کرد وجود ندارد؛ لذا این پژوهش بنادارد که یک الگوی مفهومی برنامه درسی جامع ارائه نماید. روش کار : در این تحقیق از روش پژوهش کیفی و از نوع سنتزپژوهی که یکی از روش های تحقیق در برنامه درسی است؛ استفاده شده است. سه مرحله اصلی در این روش مورد استفاده قرار گرفته است. منابع مورد مطالعه، تمام کتاب ها و سایر منابعی است که در طراحی الگوی مفهومی تأثیر دارد استفاده شده است. یافته ها: در این پژوهش تعاریف برنامه درسی، سطوح آن، نقش تصمیم گیرندگان و مراحل برنامه درسی (طراحی، اجرا و ارزشیابی) که با توجه به سؤالات تحقیق بوده مورد بررسی قرار گرفته است. به هر یک از کلیدواژه ها و نقش آن در طراحی الگوی مفهومی برنامه درسی پرداخته شده است. نتیجه گیری: در پایان، یک الگوی مفهومی برنامه درسی طراحی شده است که در آن تمامی عناصر و مؤلفه های مهم یک الگوی برنامه درسی، بررسی شده است. از سویی کاربرد این الگو برای تمامی دوره های رسمی و غیررسمی، بلندمدت و کوتاه مدت و ثابت و متغیر، با توجه به استفاده برای مخاطبین عمومی و خاص وجود دارد.
۲۰.

مدل همرسانی اتوبیوگرافی معلمان در شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه درسی آموزش عالی سال دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 85 - 107

کلید واژه ها: همرسانی اتوبیوگرافی معلمان شبکه های اجتماعی مجازی نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 170 تعداد دانلود : 593
هدف از پژوهش حاضر طراحی مدل همرسانی تجربه زیسته معلمان در قالب اتوبیوگرافی با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی بود. این مطالعه با استفاده از روش پژوهش "نظریه زمینه ای" انجام شد. داده های مورد نیاز بواسطه یادداشت های میدانی دریافت شده از اجتماع گفتمانی معلمان جمع آوری شد. تحلیل داده ها طی فرایند مقایسه و پالایش مداوم آنها به شیوه استراوس و کوربین (1998) و کدگذاری های باز، محوری و انتخابی انجام شد. مجموعه داده های جمع آوری شده در قالب 116 نکته و مضمون کلیدی، 42 مفهوم و 20 مقوله سازماندهی شدند. نتایج نشان می دهند با به خدمت گرفتن مدل همرسانی اتوبیوگرافی معلمان در شبکه های اجتماعی مجازی، دانش عملی و شخصی معلمان به اشتراک گذاشته می شود و نتایجی مانند: بیان آزاد حقیقت درون، رویش اندیشه، فراخ اندیشی، پرورش همکاری، و باز سازی تجارب را در پی خواهد داشت.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان