نسرین محمدحسنی

هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر سه روش چندرسانه ای آموزشی، بازی وارسازی آموزشی و بازی آموزشی (رودررو) بر یادگیری لغات زبان انگلیسی بود. روش این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون بوده است. در این پژوهش برای آموزش چندرسانه ای از نرم افزار پیش ساخته Drops، برای بازی وارسازی از بازی ساخته شده با استفاده از نرم افزار استوری لاین و برای بازی آموزشی رودررو، از بازی های طراحی شده با عناصر بازی وارسازی در بحث واژگان، معنی لغات و طی 7 جلسه آموزش استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان پایه هفتم شهرستان هریس (بخش خواجه) استان آذربایجان شرقی بود. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و شامل 45 نفر بودند که به طور تصادفی در سه گروه 15 نفری گمارش شدند. ابزار پژوهش، آزمون محقق ساخته زبان انگلیسی بر اساس آزمون های استاندارد بود که روایی آن توسط متخصصان تأیید شد و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ مقدار 81/. به دست آمد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش حاکی از آن بود که بین گروه های چندرسانه ای، بازی وارسازی و بازی آموزشی رودررو در میزان یادگیری تفاوت معناداری وجود دارد. این برتری به نفع گروه بازی وارسازی و بازی آموزشی رودررو است.

هدف از انجام این پژوهش بررسی تأثیر طراحی چندرسانه ای آموزشی مبتنی بر اصول نظریه بارشناختی بر یادگیری، یادداری و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر در درس ریاضی پنجم بوده است. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم مقطع ابتدایی مدارس شهرستان اهواز بود. نمونه موردمطالعه با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، از بین نواحی شهرستان اهواز، ناحیه 4، بین مدارس این ناحیه، مدرسه بهار انتخاب شد که 325 دانش آموز دارد و از بین پایه های اول تا ششم مدرسه بهار، پایه پنجم انتخاب شد. این پایه شامل دو کلاس 30 نفری الف و ب بود که به دلیل عدم همکاری معلم کلاس ب، کلاس الف انتخاب شد؛ که دانش آموزان این کلاس در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، دو آزمون محقق ساخته یادگیری و یادداری و پرسشنامه انگیزه پیشرفت تحصیلی کلر 1993 بوده است. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که طراحی چندرسانه ای آموزشی مبتنی بر اصول نظریه بارشناختی بر یادگیری، یادداری و انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم ابتدایی، مؤثر است و می توان از آن به عنوان ابزاری در یادگیری استفاده کرد.

تفکر طراحی یک روش حل مسئله مشارکتی با رویکرد انسان محور است که با بالا بردن توانایی های تفکر خلاق یادگیرندگان، نوآوری را تقویت می کند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل مفهوم تفکر طراحی و بررسی مدل های تفکر طراحی با جمع آوری، ارزیابی و مرور نظام مند مقالات مرتبط با این موضوع می باشد. در این مطالعه جست و جو در بانک های داده اریک، ساینس دایرکت، تایلر و فرانسیس و اسپیرینگر انجام شد و کلیه مقالاتی که از سال 2000 تا 2020 در بانک داده های آنها نمایه شده بود با زبان انگلیسی گردآوری شد. پس از جست و جو در بانک های داده 1263مقاله بدست آمد. پس از خواندن خلاصه مقالات و بررسی اولیه نسخه کامل 58 مقاله تهیه و بررسی گردید. در جستجوی دستی که از طریق منابع مقالات انجام گردید 5 منبع با توجه به ماهیت تفکر طراحی، 3 سایت مرجع برای ارائه مدل و 3 کتاب اضافه گردید. از بین 58 مقاله موجود مقالات مرتبط انتخاب شده و با ملاک ارزیابی casp مورد ارزیابی قرارگرفتند و در نهایت 36 مقاله مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. با توجه به مطالعات به دست آمده، مطالعات در سه گروه: 1- مقالاتی که تعریفی نو از تفکر طراحی ارائه داده اند. 2- مدل های جدید را ارائه نموده اند. 3- از مدل ها در اجرای طرح استفاده نموده اند؛ تقسیم و مورد ارزیابی قرار گرفت

مقدمه: با توجه به اهمیت سبک ها و رویکردهای تدریس در آموزش دانش آموزان ابتدائی، در این پژوهش نقش سواد اطلاعاتی در انتخاب و استفاده از رویکردهای متنوع تدریس مورد بررسی قرار گرفته است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه این پژوهش معلمان مقطع ابتدائی پایه ششم شهر سمنان هستند. از بین 110 نفر از معلمان پایه ششم ابتدایی شهر سمنان در سال تحصیلی 97-1396، 86 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها، از دو پرسشنامه محقق ساخته برای سنجش وضعیت سواد اطلاعاتی معلمان و همچنین برای مشخص کردن رویکردهای تدریس آن ها استفاده شده است. یافته ها: بر مبنای یافته های این پژوهش، وضعیت سواد اطلاعاتی معلمان مورد بررسی در سطحی بالاتر از متوسط قرار دارد. از میان رویکردهای مختلف تدریس، رویکرد تعاملی دارای بزرگ ترین میانگین در بین رویکردهای تدریس معلمان است. همچنین یافته ها نشان داد که این معلمان به میزانی کم تر از سطح متوسط از رویکرد تدریس مستقیم و به میزان بالاتر از سطح متوسط از سه رویکرد تدریس دیگر استفاده می کنند. یافته های مرتبط با فرضیه های پژوهش نیز نشان داد بین رویکرد تدریس مستقیم و سواد اطلاعاتی معلمان دوره ابتدائی شهر سمنان رابطه معنادار معکوس و بین رویکردهای غیرمستقیم و مسئله محور و تعاملی با سواد اطلاعاتی رابطه معنادار و هم افزا وجود دارد. همچنین معلمان با سواد اطلاعاتی بیشتر از تعداد رویکردهای متنوع تری (2 و 3 و 4 رویکرد) در تدریس خود استفاده کرده اند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که معلمان مورد بررسی تحت تأثیر سواد اطلاعاتی از رویکرد های متنوع تر و همچنین کارآمدتری برای تدریس خود بهره می گیرند. بدین ترتیب، مجهز بودن به مهارت های سواد اطلاعاتی می تواند در انتخاب رویکرد های تدریس متنوع تر و بهبود رویکرد های آموزشی معلمان مقطع ابتدائی نقش مؤثری داشته باشد.

هدف این پژوهش، تبیین میزان گرایش به استفاده از فن آوری های ارتباطی اداری بر اساس مؤلفه های شخصیت  و خود کارآمدی رایانه بود. پژوهش حاضر از نظر ماهیت داده های جمع آوری شده جزء مطالعات کمی و از نظر شیوه، یک مطالعه ی همبستگی است. نمونه مورد بررسی 184 نفر(86 زن و 98 مرد) از کارکنان دانشگاه خوارزمی تهران (پردیس کرج) بودند که با شیوه ی در دسترس انتخاب شدند. از پرسش نامه های شخصیتی NEO، خود کارآمدی رایانه و نگرش به فن آوری های اداری برای سنجش متغیرها استفاده شد. در تجزیه و تحلیل داده ها، پس از انجام مقدمات توصیفی داده ها به منظور بررسی ارتباط بین متغیرها از آزمون همبستگی پیرسون و برای پیش بینی متغیر ملاک از تحلیل رگرسیون استفاده گردید. یافته های پژوهش عبارتند از: نگرش به فن آوری با روان رنجورخویی، سن آزمودنی ها و سابقه آنان همبستگی منفی معنادار و با برون گرایی، توافق، گشودگی، وظیفه شناسی و خود کارآمدی رایانه همبستگی مثبت معنادار دارد؛ خود کارآمدی رایانه با روان رنجورخویی، سن آزمودنی ها و سابقه آنان همبستگی منفی معنادار و با برون گرایی، توافق، گشودگی، وظیفه شناسی و نگرش به فن آوری همبستگی مثبت معنادار دارد.

فناوری ردیاب چشمی چند سالی است که توجه پژوهشگران را به عنوان ابزاری برای یافتن داده های عینی از فرایندهای ذهنی به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی کاربست های فناوری نامبرده در انجام مطالعات حوزه ی یادگیری، به روش مرور نظامند به تحلیل پژوهش های انجام شده طی سال های 2010 - 2020 پرداخته است. تعداد 24 مقاله بعد از اعمال ملاک های ورود و خروج مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که تثبیت و مدت زمان خیرگی، از جمله مقیاس های اندازه گیری ردیاب چشم بوده که در اکثر مطالعات یادگیری، مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین بررسی توجه بصری در حین پردازش های شناختی، بررسی گذار بین اطلاعات متنی و تصویری، مقایسه ی استراتژی های افراد موفق در حین خواندن، تصمیم گیری، حل مسئله و الگوسازی پردازش اطلاعات از جمله کاربردهای رصد حرکات چشم در مطالعات یادگیری بوده است. نتایج تحلیل حاکی از آن است که ابزار ردیاب چشمی، امکانی را پیش روی محققان تعلیم و تربیت قرار می دهد تا نتایج یادگیری را به پردازش های شناختی پیوند بزنند؛ که این مهم دلالت هایی را برای طراحی محیط های یادگیری به همراه دارد.

هدف پژوهش حاضر، طراحی، اعتباریابی و اثربخشی چندرسانه ای آموزشی تربیت جنسی کودکان (با توجه به مبانی دینی و فرهنگی)، بر آگاهی والدین و مربیان بود. پژوهش حاضر با روش شبه آزمایشی، طرح پس آزمون با گروه گواه در سه فاز: طراحی و تولید چندرسانه ای، اعتباریابی و بررسی اثربخشی انجام شده است. جامعه آماری بخش اعتباریابی، 10 نفر از متخصصان حوزه چندرسانه ای و مشاوره بوده که با استفاده از چک لیست محقق ساخته با 26 سوال در سه گویه به داوری در خصوص محتوا و کیفیت طراحی پرداختند. جامعه آماری فاز سوم، والدین و مربیان شهر تهران بود که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، تعداد 70 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه گمارش شدند. ابزار پژوهش، آزمون دانش تربیت جنسی محقق ساخته بود. نتایج آزمون tتک نمونه ای نشان داد که چندرسانه ای آموزشی تربیت جنسی کودکان، طبق نظر متخصصان از اعتبار لازم برخوردار است (000/0 sig: 319/23 (t:و همچنین آموزش صورت گرفته بر آگاهی والدین و مربیان، از تربیت جنسی، اثربخشی معناداری داشته است (3.602t: ، 0.001sig:). بر اساس یافته ها، روند تولید این چندرسانه ای آموزشی ضمن داشتن دلالت هایی برای طراحی محتواهای سلامت محور می تواند نقش بسزایی در بالا بردن سطح آگاهی والدین و مربیان در خصوص ترببیت جنسی کودکان داشته باشد.

با توجه به همه گیری بیماری کویید-19 آموزش غیرحضوری برای مدتی جایگزین آموزش حضوری شد. با این حال دسترسی به آموزش آنلاین برای همه امکان پذیر نبود. در اینجا تلویزیون آموزشی در رفع این نابرابری ها نقش آفرینی کرد. از این رو هدف پژوهش حاضر ارزشیابی برنامه های تلویزیونی شبکه آموزش بوده تا مشخص کند که این برنامه ها از لحاظ طراحی آموزشی در چه وضعیتی قرار دارند. جامعه آماری پژوهش، برنامه های آموزشی شبکه آموزش تلویزیون برای پایه سوم ابتدایی در درس فارسی در نیم سال دوم 1399-1400 می باشد که شامل 16 ساعت است. در این پژوهش جامعه به صورت تمام شمار ارزشیابی شد. ابزار مورد استفاده چک لیست محقق ساخته می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تی تک نمونه ای استفاده شد و برای تعیین رتبه بندی میزان رعایت اصول طراحی آموزشی در برنامه های تلویزیونی شبکه آموزش در درس فارسی از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج به دست آمده عبارتند از: اصول طراحی آموزشی(مطلوب)، محتوا(مطلوب)، بعد فنی(مطلوب)، طرح تدریس(مطلوب). از بین مولفه های طرح تدریس، مولفه های جلب و حفظ توجه، بیان هدف، ارائه دیداری-شنیداری وتامل / تفکردر وضعیت متوسط و مولفه جمع بندی مطالب ارائه شده در وضعیت نامطلوب قرار داشتند. همچنین نتایج حاصل از رتبه بندی فریدمن نشان داد که بترتیب بعد فنی، بعد محتوا و بعد طرح تدریس در برنامه های تلویزیونی در درس فارسی بیشتر رعایت شده اند. از بعد طرح تدریس، مولفه های جلب و حفظ توجه، بیان هدف، ارائه دیداری-شنیداری، تامل/تفکر و جمع بندی مطالب نیاز به توجه بیشتری داشتند.

هدف: هدف از پژوهش حاضر کشف تأ ثیر جدول پیش گامان (لیدربرد) بر میزان مطالعه دانش آموزان ابتدایی است. روش: روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پایه دوم در مدارس شهر کرج (80 نفر برای گروه آزمایش و 40 نفر برای گروه کنترل) با روش نمونه گیری در دسترس بود. گروه کنترل تحت آموزش متداول و بدون دخالت لیدربرد، گروه آزمایش اول، تحت آموزش به همراه لیدربرد فردی و گروه آزمایش دوم تحت آموزش به همراه لیدربرد گروهی قرار گرفتند. ابزار پژوهش شامل یک چک لیست محقق ساخته است که روایی صوری آن توسط آموزگاران مقطع ابتدایی و پایایی آن با توافق بین کدگذاران با روش ضریب پایایی درون طبقه ای مورد بررسی قرار گرفت . داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد تفاوت میانگین تعدیل شده سه گروه در متغیر میزان مطالعه معنادار است، یعنی بین گروه های آزمایش و کنترل اختلافی معنادار در میانگین نمره میزان مطالعه وجود دارد و پس از استفاده از لیدربرد، میزان مطالعه دانش آموزان در گروه های آزمایش نسبت به دانش آموزان گروه کنترل افزایش داشته است. همچنین، تفاوت میانگین متغیر میزان مطالعه بین دو گروه آموزش دیده غیرمعنادار است. اصالت/ ارزش: پژوهش نشان می دهد لیدربرد مناسب از شایستگی و خودمختاری پشتیبانی، و از احساس هم بستگی و رضایت هنگام درک شدن توسط افراد نزدیک و موردعلاقه حمایت می کند و موجب احساس نزدیکی با هم بازی ها و همچنین موجب احساس نزدیکی با افرادی که با آن ها بازی می کنید می شود. به علاوه، یکی دیگر از جنبه های لیدربرد به عنوان یک عنصر بازی وارسازی فضای مشارکتی است. استفاده از لیدربرد باعث می شود تا دانش آموزان بیشتر درگیر شوند و در کلاس مشارکت داشته باشند.

پژوهش حاضر با هدف تاثیر روش انیمیشن داستانی بر انگیزش تحصیلی و یادگیری درس فارسی دانش آموزان مقطع ابتدایی انجام شد. روش پژوهش حاضر شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول ابتدایی شهرستان دامغان بود که از بین آها تعداد 30 نفر با توجه به ملاکهای ورود و خروج از طریق نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) قرار گرفتند. شرکت کنندگان در مراحل پیش آزمون و پس آزمون مقیاس انگیزش یادگیری علم توان، چین و شی (2005) و پرسشنامه محقق ساخته یادگیری درس فارسی را تکمیل کردند و در طول فرایند مداخله گروه آزمایش روش انیمیشن داستانی طی دو ماه در 8 1جلسه 30 دقیقه ای دریافت و گروه گواه آموزش معمول روزانه را دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss.24 و آزمون تحلیل کواریانس تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد گروه دریافت کننده روش انیمیشن داستانی در مرحله پس آزمون نسبت به گروه گواه افزایش معناداری در انگیزش و یادگیری درس فارسی نشان دادندبدین معنا که استفاده از انیمیشن داستانی در بهبود انگیزش تحصیلی و یادگیری مؤثر بوده است(05/0> p ) . براساس یافته های پژوهش حاضر می توان گفت که روش انیمیشن داستانی منجر به بهبود انگیزه و یادگیری درس فارسی دانش آموزان پایه اول ابتدایی می شود.

هدف مطالعه حاضر بررسی نقش عامل هوشمند آموزشی بر توان حل مسائل پیچیده و مدت زمان درگیری با تکلیف در دانش آموزان مبتلا به اختلال نارسایی توجه بوده که با روش آزمایشی انجام شده است. جامعه هدف از بین دانش آموزان 7 تا 13 سال (5/10 M: ) که در مقطع ابتدایی و راهنمایی، در مدارس دولتی در سیسلی کشور ایتالیا[مشغول به تحصیل بودند، انتخاب شد. گروه نمونه (45:N)که از طریق سیاهه تشخیصی ADHD (فرم معلم) انتخاب شدند، به صورت تصادفی در سه گروه گمارش شدند: 1) بدون حضور عامل آموزشی 2) عامل آموزشی، تنها دستورالعمل هایی را در حین حل مسئله ارائه می کرد 3) عامل آموزشی دستورالعمل هایی را در حین حل مسئله ارائه و در خصوص توجه افراد بازخوردهایی را ارائه می داد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش آزمون حل مسائل پیچیده و ثبت زمان حل مسائل بود. نتایج نشان داد که حضور عامل هوشمند آموزشی، عملکرد حل مسئله را بهبود می بخشد، اما تأثیر عامل بر مدت زمان درگیری یادگیرندگان با تکلیف معنادار نیست. بر اساس نتایج، هدایت و بازخورد ارائه شده توسط عامل آموزشی باعث بهبود فرایند توجه شده و به تبع آن، عملکرد فرد را در حل مسئله ارتقا می بخشد

هدف از پژوهش حاضر، بررسی کیفی چالش ها و نقاط قوت برنامه درسی کار و فناوری و راهکارهای بهبود وضعیت اجرای برنامه درسی کار و فناوری بود. برای این منظور از روش پدیدارنگاری استفاده شد. روش نمونه گیری از نوع هدفمند و با فن گوله برفی برای صاحب نظران و برای معلمان هدفمند از نوع در دسترس بود که تعداد مشارکت کنندگان با توجه به اشباع داده ها 6 صاحب نظر؛ 25 معلم انتخاب شد. برای ﺟﻤﻊآوری دادهﻫﺎ از ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫ ﺎی ﻧﯿﻤ ﻪساختار ﯾﺎﻓﺘﻪ استفاده شد. روش تحلیل داده ها به روش 7 مرحله ای کلایزی انجام شد. برای اعتبارسنجی داده ها از راهبردهایی همچون مثلث سازی جمع آوری داده؛ بازبینی مصاحبه شوندگان از برداشت ها و کدبندی ها و بازبینی پژوهشگران همکار و توافق بین پژوهشگر و مشارکت کنندگان در پژوهش استفاده شد. یافته ها از دیدگاه معلمان و صاحب نظران بدست آمدکه در چالش و موانع اجرای درس کار و فناوری شامل پنج مضمون "محدودیت، معلم، تناسب محتوا، نظام جامع ارزشیابی، عوامل اجتماعی" با یازده زیر مضمون "امکانات، منابع مالی، فضای فیزیکی، زمان، معلم تخصصی، مقوله مهارتی (دانش افزایی)، عدم تناسب با نیاز،عدم تعادل در محتوا، ضعف در اجرای ارزشیابی، عدم وجود زمینه فرهنگی، پایین بودن جایگاه و ارزش کار و فناوری در بین مسئولین" و در نقاط قوت دو مضمون "جنبه فنی، دانش افزایی" و پنج زیر مضمون "کار آفرینی،هدایت تحصیلی مناسب، خلاقیت، دست ورزی، مهارت عمومی" و در راهکارها دو مضمون"بهبود عناصر برنامه درسی، ایجاد انگیزه" و شش زیر مضمون"محتوا، ارزشیابی، امکانات، برنامه درسی پنهان، ایجاد راههای ارتباطی، حقوق و مزایا" بود.

رابطه موثر بین خانه و مدرسه باعث افزایش درگیرشدن والدین در فرایند یادگیری فرزندانشان و درنتیجه بهبود یادگیری و رشد شخصی آن ها می شود. در سال های اخیر، گسترش فناوری های ارتباطی نوین، حوزه ارتباط بین خانه و مدرسه را متحول کرده است، اما استفاده از این فناوری های ارتباطی به معنای برقراری رابطه مؤثر بین خانه و مدرسه نیست؛ بلکه آنچه در اثربخش بودن آن ها نقش تعیین کننده دارد چگونگی تعامل کاربران و روابط انسانی طراحی شده در بستر فناوری است. هدف از پژوهش حاضر طراحی رابطه بین خانه و مدرسه براساس نظریه برونفن برنر در بستر پوشه کار ابر محور و بررسی چگونگی درگیرشدن والدین در فرایند یادگیری فرزندانشان از دیدگاه خود و معلمان بود. در این پژوهش کیفی از نوع مطالعه موردی، پنج والد و دو معلم به شیوه هدفمند انتخاب ش دند و در مصاحبه نیمه ساختاریافته شرکت کردند. تجزیه وتحلیل داده های کیفی با استفاده از مراحل پیشنهادی کرسول (2012) انجام شد. شناسایی مقوله ها با استفاده از تکنیک کدگذاری سه مرحله ای کوربین و اشتراوس (2008) و با توجه به چهارچوب ابعاد درگیری والدین اپشتاین (2019) انجام شد. یافته های به دست آمده نشان دادند که طراحی مزوسیستم بین خانه و مدرسه در بستر پوشه کار ابر محور، والدین را در ابعاد ارتباط بین خانه و مدرسه، یادگیری در خانه و والدگری در فرایند های یادگیری فرزندشان درگیر می کند. همچنین یافته ها نشان دادند این طراحی فرصت هایی را در راستای رشد شخصی دانش آموزان فراهم و برخی موانع ارتباطی در بستر فناوری نوین را برای کاربران ایجاد می کند. نتایج این مطالعه تبیین کننده چگونگی طراحی بسترهای فناوری های ارتباطی به پشتوانه نظریه مناسب برای تعامل مؤثر بین والدین، دانش آموز و معلم است.

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر عامل آموزشی در دو نقش تسهیل کننده و بازخورددهنده بر یادگیری و انگیزه دانش آموزان در درس علوم انجام شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی ​بود که با طرح پیش ​آزمون- پس ​آزمون با گروه گواه اجرا شد. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان دختر پایه دوم مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1401-1400 در شهر کرج بود. 60 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه شامل دو گروه آزمایش و یک گروه گواه (هر گروه 20 نفر) جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل آزمون محقق ساخته یادگیری و پرسشنامه انگیزه یادگیری درس علوم توان و همکاران (2005) بود. برای بررسی فرضیه های پژوهش از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که عاملهای آموزشی تسهیل کننده و بازخورددهنده بر یادگیری و انگیزه دانش آموزان در درس علوم تأثیر معنادار دارند. همچنین، عاملهای آموزشی تسهیل کننده و بازخورددهنده بر مؤلفه های خودکارآمدی، راهبردهای یادگیری فعال، ارزشمندی یادگیری و برانگیزانندگی محیط یادگیری تأثیرگذارند. نتایج آزمون تعقیبی نشان داد که عاملهای آموزشی تسهیل کننده و بازخورددهنده در بهبود یادگیری و انگیزه درس علوم تأثیر داشتند اما میان عاملهای آموزشی تسهیل کننده و بازخورد دهنده از نظر میزان اثربخشی بر یادگیری و انگیزه دانش آموزان در درس علوم تفاوت معنادار وجود ندارد. طبق نتایج پژوهش بهره گیری از عاملهای آموزشی و در نظر گرفتن نقشهای تسهیل گری و بازخورددهندگی عاملهای آموزشی در آموزش الکترونیکی منجر به ارتقای انگیزه و یادگیری و توجه به عامل آموزشی و نقشهای گوناگون آن سبب ارتقای کیفیت چندرسانه ای های آموزشی می شود.

با گسترش رویکردهای نوین در تعلیم و تربیت و با وجود پیشرفت در حوزه یادگیری الکترونیکی، ارزشیابی در این حوزه به چالشی بزرگ تبدیل شده است. هدف از این پژوهش استخراج مهم ترین مؤلفه ها، ابزارها و روش ها برای ارزشیابی یادگیری الکترونیکی به منظور دست یابی به نقاط مشترک در این تحقیقات و ارائه چهارچوبی جامع از نحوه ارزشیابی سیستم های یادگیری الکترونیکی است. در این پژوهش از روش سنتز پژوهی استفاده شده است. که در آن محققان از میان جامعه آماری که شامل 78 تحقیق در حوزه ارزشیابی یادگیری الکترونیکی بود، تعداد 25 نمونه را به صورت هدف مند انتخاب نمودند و به استخراج ابزارها، مؤلفه ها و روش های ارزشیابی به کار برده شده در این تحقیقات پرداخته و با تحلیل این موارد چهارچوبی برای ارزشیابی یادگیری الکترونیکی ارائه دادند.یافته های این پژوهش شامل مؤلفه ها، ابزارها و روش های به کار رفته در ارزشیابی یادگیری الکترونیکی در تحقیقات مختلف و ارائه چهارچوبی جامع در این باب است. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین مؤلفه های ارزشیابی شامل قابلیت استفاده، کیفیت محتوا و اطلاعات، دسترس پذیری، ارتباط، تعامل و رابط کاربرها، مدیریت و قابلیت کنترل، سیستم فنی و خدمات و پشتیبانی و مهم ترین ابزارهای ارزشیابی شامل پرسشنامه، چک لیست و مصاحبه و مهم ترین روش های ارزشیابی شامل مطالعه موردی، زمینه یابی و تحلیل اسنادی می باشد.