محمد ولی پور خطیر

امروزه با توجه به اهمیت استقرار اینترنت اشیاء در صنعت و پیشرفت روزافزون فناوری ها در این حوزه، بهره گیری از نیروی کار ماهر برای موفقیت صنایع ضروری می باشد. افزایش پیچیدگی فناوری ها مستلزم تمرکز بر معیارهای لازم برای مهارت ها و مشخصه های نیروی کار در حوزه ی اینترنت اشیاء صنعتی می باشد؛ لذا در این پژوهش سعی شده جهت بررسی کارآمدی نیروی کار، در اجرا و پذیرش اینترنت اشیاء صنعتی در صنعت خودرو، به شناسایی و بهره گیری از معیارهای ارزیابی و روابط ساختاری بین آنها پرداخته شود. بدین منظور بعد از مطالعه ی ادبیات تحقیق و استخراج معیارها، با استفاده از ارزیابی خبرگان که ده نفر از مدیران و کارکنان در حوزه ی صنعت خودرو بوده به وسیله ی تکنیک دلفی فازی معیارها بومی سازی شده است. در ادامه به وسیله تکنیک دیمتل تجدید نظر شده، روابط علی و معلولی معیارها مشخص شده، سپس با بکارگیری تکنیک مدل ساختاری تفسیری کل به سطح بندی معیارهای پرداخته شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار MATLAB استفاده شده است. با توجه به نتایج به دست آمده معیارهای پشتیبانی مدیریت، هماهنگی و یکپارچگی فناوری، مهارت ارتباطی، رهبری، مدیریت ریسک و بحران و تجربه ی کاری مرتبط معیارهای علی می باشند و معیارهای سطح عملکرد کارکنان، ارزش و باور و فرهنگ کار، استفاده از تکنولوژی دیجیتال و انعطاف پذیری با تغییر شرایط، معیارهای معلول می باشند؛ بنابراین باید تمرکز لازم به معیارهای اثرگذار از سوی مدیران و صنایع برای پیاده سازی بهتر اینترنت اشیاء صنعتی صورت گیرد تا نتایج موثری به دست آورند.

امروزه فاصله گرفتن از اقتصاد خطی و حرکت به سمت اقتصاد مدور مورد توجه بسیاری از کشورها و شرکت های پیشرفته جهان قرار گرفته است. مدل های کسب وکار مدور از جمله ابزارهایی است که در کاربرد اصول اقتصاد مدور بسیار کارآمد است. در این مطالعه به ارائه چارچوبی جهت ارزیابی مدل های کسب وکار مدور و توسعه یک مدل در صنعت فولاد ایران پرداخته می شود. برای این منظور مطابق با روش تحلیل اسنادی و فراترکیب که یکی از انواع روش های فرامطالعه است، 562 مقاله لاتین جمع آوری شد که پس از مطالعه و ارزیابی آنها با روش مهارت های ارزیابی بحرانی درنهایت 28 مقاله برای بررسی نهایی انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان دادند که چارچوب ارزیابی مدل های کسب وکار مدور در صنعت فولاد توجه به استراتژی کاهش، استراتژی استفاده مجدد، استراتژی ساخت مجدد، استراتژی بازیافت و استراتژی نگهداری است. همچنین در راستای استراتژی های مذکور با استفاده از روش دلفی فازی اقدامات اقتصاد مدور بومی سازی شدند. در پایان تحقیق توصیه شده است که مدیران و مسؤولان صنعت فولاد جهت سودآوری بیشتر و پایبندی به اصول پایداری لازم است در قالب مدل کسب وکار مدور به این استراتژی ها و اقدامات توجه کنند.

یکی از موضوعات اصلی اقتصاد این است که تغییرات جهانی تا چه اندازه باعث ایجاد فرصت های پیشرفت کشورهای در حال توسعه می شود. مکتب اقتصاد نئوکلاسیک بر فرارسی تأکید داشته اما با این حال سیاست ها و راهبرد های فرارسی را برای تمامی کشورها یکسان در نظر گرفته است. در مکتب اقتصاد تکاملی، به مرور این نوع نگاه به فرارسی تغییر و این موضوع سبب علاقه کشورهای در حال توسعه به انجام مطالعات پیشرفت فناورانه و پیشی گرفتن آنها از کشورهای توسعه یافته در قالب مطالعات فرارسی فناورانه شده است. این مطالعات با توجه به تحولات جهانی، دستخوش تغییر شده و تکامل پیدا کرده است. مقاله حاضر به بررسی روند مطالعات فرارسی فناورانه می پردازد. در این نوشتار، 92 مقاله در بازه زمانی 58 سال (1962 تا 2020) از 21 مجله معتبر استخراج گردید. به روش تحلیل فراترکیب، دو جریان اصلی مسیر کوتاه و مسیر بلند در پیشینه شناسایی و ویژگی های هر یک از این مطالعات با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها حاکی از آن است که روند مطالعات فرارسی فناورانه به سمت گذارهای پایدار با تأکید بر باز کردن پنجره های فرصت درون زا از طریق مدیریت مجموعه ای از فعالیت ها جهت توسعه رژیم های اجتماعی-فنی و مبتنی بر تحلیل نظام های نوآوری فناورانه و برای ایجاد پاسخ های پیش فعالانه توسط کشورهای پیرو، در جریان است.  

امروزه سازمان ها برای بقا و موفقیت در شرایط پیچیده و رقابتی محیط کسب و کار نیازمند مدیریت استراتژیک اثربخش می باشند تا آنها را در طراحی، برنامه ریزی و اجرای موثر اهداف و استراتژی های سازمان یاری نماید. علی رغم اهمیت قابل توجه این موضوع، نتایج تحقیقات حاکی از نبود یک روش اجرایی نظام مند برای بکارگیری استراتژ های سازمان است. یکی از ابزارهای پرکاربرد مدیریت استراتژیک، نقشه استراتژی سازمان می باشد که با نمایش عوامل کلیدی موفقیت و روابط میان آنها، به شفاف سازی استراتژی ها و اجرای موثر اهداف استراتژیک کمک نماید. از این رو پژوهش حاضر با هدف تدوین نقشه استراتژی و تحلیل عملکرد شرکت ایران خودرو مازندران درصدد کمک به این شرکت برای اجرای موفق استراتژی ها و تخصیص صحیح منابع در جهت دستیابی به مأموریت و چشم انداز شرکت می باشد. پس از مرور پیشینة تحقیق و استخراج اهداف استراتژیک شرکت، ارتباط علت و معلولی میان آنها و همچنین وزن هر یک از آنها با استفاده از روش FDANP مشخص گردید. در ادامه بر اساس تحلیل اهمیت-عملکرد، رهنمودهایی برای تخصیص منابع در جهت تحقق اهداف استراتژیک ارائه گردید. بنابراین نتایج تحقیق می تواند مبنایی برای تصمیم گیری مدیران اجرایی شرکت مذکور برای اولویت بندی پروژه های بهبود مستمر و تخصیص بهینه منابع شرکت قرار گیرد.

براساس آمار منتشر شده در حوزه کسب و کارهای اینترنتی، شرکت اینترنتی علی بابا با 693 میلیون کاربر فعال در سال 2019، ازجمله موفق ترین شرکت های این حوزه در سطح جهان معرفی شده است. پژوهش حاضر با رویکردی ترکیبی شامل دو بخش کیفی و کمّی است. در آغاز با مرور مبانی نظری درزمینه عوامل موفقیت کسب و کارهای اینترنتی، چهار بعد اصلی بازاریابی، فناوری اطلاعات، عوامل زیرساختی و فرهنگی در این نوع کسب و کارها شناسایی شدند. سپس در مرحله کیفی با تحلیل محتوای مستندات از سال 1999 درمورد شرکت علی بابا، 17 فعالیت این شرکت در ذیل این چهار بعد اصلی استخراج شد. در مرحله کمّی با بهره گیری از نظرات خبرگان تجارت الکترونیک و بازاریابی، این عوامل با استفاده از تکنیک دیمتل فازی اولویت بندی شدند. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از سازگاری درونی تأیید شده و روایی آن از نوع روایی محتوایی است. باتوجه به یافته های پژوهش در بین ابعاد، فناوری اطلاعات بیشترین اهمیت را در موفقیت کسب و کار اینترنتی شرکت علی بابا دارد و بعد از آن به ترتیب ابعاد بازاریابی، زیرساختی و فرهنگی قرار گرفتند. برمبنای فعالیت های شناسایی شده در موفقیت شرکت علی بابا، سایر مدیران کسب و کار های اینترنتی نیز می توانند با الگوبرداری مناسب در راستای تعالی کسب و کار خود گام بردارند.

اهمیت مقوله نگهداری و تعمیرات از آنجاست که مدیریت کارآمد آن می تواند در تداوم خطوط تولید و کاهش هزینه ها بسیار موثر باشد. این مسئله در نیروگاه های تولید برق به عنوان منبع اصلی تامین انرژی در کشور از اهمیت مضاعفی برخوردار است. هدف از مقاله حاضر ارائه رویکردی کاربردی برای تعیین استراتژی نگهداری و تعمیرات مناسب برای هر دستگاه است. در همین راستا با استفاده از رویکرد FMEA فازی و طراحی سیستم استنتاج فازی ریسک شکست های مهم دستگاه ها مورد ارزیابی قرار گرفت و همچنین میزان حساسیت دستگاه ها نیز برای بررسی بیشتر ارزیابی شد؛ در ادامه با تلفیق نتایج، استراتژی نگهداری و تعمیرات مناسب هر دستگاه تعیین گردید. نتایج نشان می دهد، دستگاه "ژنراتور" به عنوان دستگاه اصلی تولید برق در نیروگاه، با شاخص اولویت ریسک 6.56 و میزان حساسیت 0.55 در بعد چهارم نمودار RPN-TI می گیرد که در این حالت استراتژی مناسب برای این دستگاه، استراتژی نگهداری و تعمیرات پیش اقدامانه است و با توجه به اینکه باقی دستگاه-ها شامل: ایرپری هیتر، کندانسور توربین، اف دی فن و الکتروموتور دارای RPN بالا و TI پایین هستند، در بعد سوم نمودار قرار گرفتند که استراتژی مناسب برای آن ها استراتژی نگهداری و تعمیرات مبتنی بر وضعیت است.

پیش بینی دقیق قیمت سهام، با توجه به نوسان های زیاد و ریسک ذاتی بازار سرمایه، یکی از دغدغه های اصلی سرمایه گذاران و تحلیل گران مالی است، از این رو به کارگیری رویکردهای نوین پیش بینی قیمت سهام ضرورت اجتناب ناپذیری است. بر این اساس، هدف تحقیق حاضر، مقایسه عملکرد مدل های پیش بینی شبکه عصبی با مدل های کلاسیک و معرفی مدل مناسب برای پیش بینی قیمت روز آتی سهام است. برای طراحی مدل پیش بینی با شبکه عصبی، از داده های قیمت روزانه بازار و شاخص های تکنیکی مالی به عنوان متغیرهای ورودی استفاده شد و برای طراحی مدل آریما، داده های قیمت بسته شدن روزانه به عنوان متغیر ورودی و همچنین قیمت بسته شدن روز آتی به عنوان متغیر خروجی هر دو مدل در دوره زمانی 1390 تا 1393 در نظر گرفته شد. نتایج به دست آمده با شبکه عصبی بیزین بیان کننده خطای کمتر و قدرت پیش بینی بیشتر آن در مقایسه با مدل آریما است. یافته های تحقیق گویای کارایی بیشتر شبکه عصبی بیزین در استفاده از فرصت های سرمایه گذاری کوتاه مدت بازار است که می تواند به سرمایه گذاران در انتخاب پرتفوی مناسب و کسب بازده بیشتر کمک کند.

راهبردهای تولیدی به عنوان رایجترین توانمندی قابل کنترل درونی شرکتها نقش بسیار کلیدی در کسب مزیت رقابتی پایدار ایفا میکند. شناسایی و توسعه این راهبردها مستلزم درک روشنی از نقش آنها در کسب مزیت رقابتی و نیز تأثیرات متقابلشان بر یک دیگر است. در همین راستا، مقاله حاضر با استفاده از روشهای گسترش کارکرد عملکرد کیفیت فازی و مدلسازی ساختاری تفسیری به ارائه رویکردی کاربردی برای ارزیابی راهبردهای تولیدی پرداخته است. نتایج گسترش کارکرد عملکرد کیفیت فازی حاکی از آن است که، شرکت مورد مطالعه در عوامل رقابتی تسهیلات فروش، تنوع محصول و فناوری تولید از وضعیت مطلوب برخودار است و عملکرد آن در بهای تمام شده و سرعت تحویل مطلوب نیست. در ادامه بهمنظور کمک به مدیران در اولویتبندی تخصیص منابع به راهبردهای تولیدی از مدلسازی ساختاری تفسیری استفاده شد؛ که یافتهها نشان میدهد که توانمندسازی منابع انسانی بالاترین اولویت اجرا را در شرکت فذا دارد.

نقشه های استراتژی مسیر خلق ارزش در سازمان ها را نشان می دهند که شامل اهداف استراتژیک سازمان می باشند. اهداف استراتژیک زمینه تمرکز منابع سازمانی را بر مبنای کارت امتیازی متوازن فراهم می آورند و از آنجا که سازمان ها در تدوین نقشه استراتژیک خود با تعدادی از این اهداف و روابط گوناگون میان آنها روبرو هستند، بکارگیری رویکردی اجرایی برای تبیین روابط میان اهداف استراتژیک ضروری است. از این رو مقاله حاضر درصدد ارائه یک روش ترکیبی به منظور شناسایی روابط علت- معلولی میان اهداف استراتژیک برای ترسیم نقشه استراتژیک می باشد، به طوری که با حداقل تعداد روابط، حداکثر اثرگذاری میان اهداف استراتژیک در نقشه تبیین شود. در همین راستا با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی اهمیت روابط ممکن میان اهداف تعیین و سپس با استفاده از برنامه ریزی آرمانی، نقشه استراتژی با توجه به اهداف حداقل سازی تعداد این روابط و حداکثرسازی مجموع اهمیت روابط منتخب، ترسیم شد. نتایج حاصل از تحلیل سلسله مراتبی نشان می دهد اهداف "حمایت از توسعه پژوهش های تقاضا محور" ، "تقویت همکاری بین دستگاهی" و "حمایت از توسعه علوم و فناوری استراتژیک" به ترتیب مهم ترین اهداف سطوح مشتری، فرایندها و رشد و یادگیری بوده اند. در ادامه به کمک برنامه ریزی آرمانی با تمرکز بر حداکثر تحقق اهداف استراتژیک با توجه به وزن آنها، حداقل تعداد روابط (14 رابطه از 26 رابطه) برای ترسیم نقشه استراتژیک تعیین شد. رویکرد نظام مند ارائه شده در این پژوهش می تواند مبنای تدوین نقشه استراتژیک در سازمان ها قرار گیرد.

لزوم تغییر ساختار بودجه ریزی از برنامه ای به عملکردی سبب شد تا مطالعات بسیاری درپی الزامات این تغییر صورت پذیرد. با بررسی ادبیات موضوع مدل بودجه ریزی که در آن عملکرد به مفهوم تعالی و کارایی وجود داشته باشد مشاهده نشد. از این رو ایده اصلی این تحقیق در ارائه مدل بودجه ریزی بر مبنای عملکرد به گونه ای است که ضمن در نظر داشتن سیاست های کلی دانشگاه علوم پزشکی تهران در تخصیص بودجه به بیمارستان های زیرمجموعه، تعالی و کارایی بیمارستان ها را نیز در نظر بگیرد و از سوی دیگر از کارایی مدل های ریاضی در تخصیص بودجه استفاده کند. مدل تعالی EFQM مبنای ارزیابی تعالی بیمارستان ها قرار گرفت و به منظور خوشه بندی بیمارستان ها در سطحی بالاتر، بیمارستان ها بر اساس شباهت در ابعاد تعالی خوشه بندی شدند و برای ارزیابی کارایی بیمارستان ها نیز از مدل متعارف تحلیل پوششی داده ها استفاده شد. در راستای محقق شدن هدف اصلی تحقیق یعنی اثربخشی تخصیص بودجه به بیمارستان ها، ابتدا مدل قطعی بودجه ریزی بر مبنای عملکرد با شش آرمان (تعالی، کارایی و ضریب اشغال تخت هر یک در دو سطح متوسط خوشه و درون خوشه) طراحی شد و سپس با هدف پاسخ گویی بهتر در مواجه با شرایط نامطمئن، این مدل با بهره گیری از مباحث فازی و استواری، استوار گردید، همچنین برای تحلیل دقیق تر قابلیت مدل های استوار از شبیه سازی مونت کارلو استفاده شد که نتایج نشان از قابلیت بسیار بالای مدل استوار- فازی نسبت به مدل قطعی در پاسخ گویی به عدم قطعیت موجود در پارامترهای مسأله دارد.

امروزه پایداری بر جنبه های مختلف سازمانی از حیث اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تأکید دارد، از اینرو اهمیت این موضوع برای نسل های فعلی و آتی بسیار حیاتی است. اکثر شرکت ها به این نتیجه رسیده اند که به منظور ارتقای اثربخش و کارا پایداری تولید نیازمند تعریف، اندازه گیری و کنترل شاخصه های تولید پایدار هستند. لذا اندازه گیری پایداری تولید به موضوعی با اهمیت در مباحث تولید و عملیات مبدل شده است. در همین راستا، تحقیق حاضر درصدداست تا با استفاده از رویکرد ترکیبی چند درجه ای فازی و شبکه عصبی مصنوعی علاوه بر ارزیابی وضعیت فعلی پایداری، وضعیت آینده تولید پایدار شرکت لبنی کاله را پیش بینی نماید. داده های اصلی تحقیق با نظرخواهی خبرگان دانشگاه و مدیران شرکت جمع آوری و تحلیل شد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که وضعیت پایداری طی سال های 89 تا 94 به ترتیب به صورت کمی پایدار، نسبتاً پایدار، نسبتاً پایدار، کمی پایدار، نسبتاً پایدار ونسبتاً پایدار بوده در سال 1395 نسبتاً پایدار خواهد شد.

امروزه ارزیابی ریسک شکست تجهیزات پزشکی با توجه به نقش حیاتی عملکرد صحیح این تجهیزات، ضرورت اجتناب ناپذیری است. در این مطالعه تلاش شده است ریسک شکست تجهیزات اتاق عمل در یکی از بیمارستان های شهر تهران تحلیل شود. برای این کار، پس از طراحی سیستم استنتاج فازی چند مرحله ای، میزان ریسک نُه مورد از شکست های مهم تجهیزات این بخش با سیستم مذکور ارزیابی شد. مسئله شایان توجه این مطالعه، ارزیابی شاخص های فرعی و مهم مربوط به عوامل اصلی ریسک شکست است که تاکنون در طراحی سیستم های استنتاج به آن توجه نشده بود. نتایج حاکی از آن است که شکست های «اشکال در کنترل و تنظیمات فشار CO 2 » و«خرابی باتری های نیکل کادمیوم»،به ترتیب از بیشترین و کمترین ریسک برخوردارند و این نتیجه با ارزیابی خبره های با تجربه تحقیق نیز سازگار بوده است؛ از این رو طراحی نوعی برنامه نرم افزاری کاربرپسند بر مبنای الگوی ارائه شده می تواند به بیمارستان ها کمک کند تا بدون نیاز به بازرسی های حضوری کارشناسان خبره، ریسک خرابی تجهیزات را در دوره های معین ارزیابی کنند.

مقدمه: با توجه به اهمیت سرمای هگذاری در توسعه نظام سلامت و تأثیر آن بر افزایش بهر هوری نیروی کار و تولید، تخصیص بهینه منابع در این حوزه و به تبع آن، ارزیابی عملکرد بیمارستا نها که اصل یترین واحد عملیاتی این بخش هستند، بسیار حائز اهمیت است. هدف این تحقیق ارزیابی کارایی بیمارستا نهای دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها می باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی -توصیفی است. در این مقاله کارایی نسبی 22 بیمارستان طی سالهای 1388 تا 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از تکنیک تحلیل پوششی داد هها، فرم پوششی و با ماهیت ورودی با فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از منابع مستندات علمی و داده های مربوط به شاخص های ورودی و خروجی نیز از معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری و از نرم افزار DEA Solver برای تحلیل استفاده گردید. یافته ها: میانگین کارایی بیمارستان ها، طی سال های 1388 تا 1390 به ترتیب 0.865، 0.859، 0.870 بوده و 63 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس ثابت، 27 درصد بیمارستا نها از بازدهی به مقیاس کاهشی و 10 درصد بیمارستا ن ها از بازدهی به مقیاس افزایشی برخوردار بودند، بنابراین 90 درصد بیمارستان های مورد بررسی، قابلیت توسعه بیش از میزان فعلی را ندارند. در این مطالعه میزان ورودی هدف، برای بیمارستا نهای ناکارا جهت رسیدن به مرز کارایی و میزان صرفه جویی منابع نیز تعیین گردید. نتیجه گیری: با اجرای این تحقیق، می توان ضمن معرفی الگوهای عملکردی به مدیران عالی بخش سلامت، امکان برنامه ریزی دقیق تر برای توسعه ظرفیت خدمات بهداشتی درمانی و صرفه جویی در منابع را فراهم کرد.

امروزه بیشتر پژوهشهای انجام شده در زمینه استراتژی تولیدی بر فرآیندهای توصیفی و مدل های مفهومی تمرکز داشته و توجه اندکی بر ارزیابی کمی استراتژیهای تولید دارند. مقاله حاضر درصدد است تا با استفاده از روش QFD فازی رویکردی مناسب برای ارزیابی و توسعه استراتژیهای تولیدی با تمرکز بر عوامل رقابتی ارائه کند و تحلیلی از شکاف بین وضعیت موجود و مطلوب شرکت در عوامل رقابتی ارائه دهد. داده های پژوهش از طریق توزیع پرسشنامه میان خبرگان با تجربه حداقل 10 سال در زمینه بهدست » دابو صنعت « با نام تجاری » شرکت مخزن فولاد رافع « سیاست گذاری و برنامهریزی تولید در آمده است. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که نوآوری در محصول و کاهش مصرف انرژی، مهم ترین و سرعت و اطمینان از تحویل، کم اهمیت ترین عوامل رقابتی در شرکت موردمطالعه است. توسعه محصول و فرآیند و بهبود سیستم برنامهریزی تولید بهترتیب مهم ترین و کم اهمیتترین استراتژیهای تولیدی شرکت محسوب میشوند. با توجه به یافتهها، شرکت باید استراتژیای را به کار گیرد که در بهبود وضعیت عوامل رقابتی مؤثر بوده و امکان نائل شدن به وضعیت مطلوب را برای شرکت فراهم آورد.

مقدمه: با توجه به اهمیت سرمایه گذاری در توسعه نظام سلامت و تأثیر آن بر افزایش بهره وری نیروی کار و تولید، تخصیص بهینه منابع در این حوزه و به تبع آن، ارزیابی عملکرد بیمارستان ها که اصلی ترین واحد عملیاتی این بخش هستند، بسیار حائز اهمیت است. هدف این تحقیق ارزیابی کارایی بیمارستان های دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها می باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی-توصیفی است. در این مقاله کارایی نسبی 22 بیمارستان طی سالهای 1388 تا 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از تکنیک تحلیل پوششی داده ها، فرم پوششی و با ماهیت ورودی با فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از منابع مستندات علمی و داده های مربوط به شاخص های ورودی و خروجی نیز از معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری و از نرم افزار DEA Solver برای تحلیل استفاده گردید. یافته ها: میانگین کارایی بیمارستان ها، طی سال های 1388 تا 1390 به ترتیب 0.865، 0.859 و 0.870 بوده و 63 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس ثابت، 27 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس کاهشی و 10 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس افزایشی برخوردار بودند، بنابراین 90 درصد بیمارستان های مورد بررسی، قابلیت توسعه بیش از میزان فعلی را ندارند. در این مطالعه میزان ورودی هدف، برای بیمارستان های ناکارا جهت رسیدن به مرز کارایی و میزان صرفه جویی منابع نیز تعیین گردید. نتیجه گیری: با اجرای این تحقیق، می توان ضمن معرفی الگوهای عملکردی به مدیران عالی بخش سلامت، امکان برنامه ریزی دقیق تر برای توسعه ظرفیت خدمات بهداشتی درمانی و صرفه جویی در منابع را فراهم کرد.