مرتضی رزاق پور

مرتضی رزاق پور

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۸ مورد از کل ۱۸ مورد.
۱.

اسطوره قربانی در آثار منظوم عطار در تطبیق با قربانی کردن اسماعیل در نسخه مصور قصص الانبیاء(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسطوره قربانی آثار منظوم عطار نیشابوری اسماعیل قصص الانبیاء

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۷
اسطوره قربانی یکی از آیین هایی است که در تمام جوامع و به شکل های مختلف وجود داشته است. بلاگردانی مانند خیلی از اسطوره ها نقش حیاتی در زندگی مردم ایفا می کند. در باور ملل برای در امان ماندن از بلاها و نابودی آن ها از روش های گوناگون استفاه می شده است. مراسم قربانی یکی از این شواهد است که به شکل ریختن خون و غیر خون ریزی به کار می رفت. در این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای انجام شده است، اسطوره قربانی در آثار منظوم عطار با قربانی کردن اسماعیل در نسخه مصور قصص الانبیاء مقایسه می شود. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که اسطوره قربانی در آثار منظوم عطار، مانند سایر متون عرفانی دگردیسی پیداکرده و به شکل درونی، ذهنی و معنوی به کار رفته است. البته در تعدادی از حکایت ها در معنی قربانی مادی حیواناتی مانند گاو پیشکش می شوند و در برخی شکل نمادین می یابد. در باور عرفانی، سالک برای رسیدن به مقصد اصلی باید موانعی را پشت سر بگذارد و در ذهن عطار، عارف یا عاشق برای زندگی پایدار طالب قربانی شدن است. او با قربانی کردن نفس لجام گسیخته خود در راه اعتلای روحانی و رسیدن به آرامش نفسانی و همجواری با حق تلاش می کند. عطار با زبان رمز، تمثیل و بیان اسطوره ها راه را هموار کرده است.اهداف پژوهش:آشنایی با یکی از کارکردهای آیین بلاگردانی در عرفان؛ یعنی قربانی خونی و غیرخونی، در منظومه های عطار.مقایسه اسطوره قربانی در آثار منظوم عطار با قربانی کردن اسماعیل در نسخه مصور قصص الانبیاء.سؤالات پژوهش:قربانی در منظومه های عطار به چه شیوه هایی به کار رفته و چگونه نمود درونی یافته است؟اسطوره قربانی در آثار عطار نیشابوری با ماجرای قربانی کردن اسماعیل در نسخه مصور قصص الانبیاء چه تفاوت ها و شباهت هایی دارد؟
۲.

مقایسه تطبیقی مؤلفه های عشق در اندیشه مولانا جلال الدّین بلخی و اروین یالوم(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ادبیات تطبیقی عشق عرفان اسلامی مثنوی مولانا یالوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰ تعداد دانلود : ۱۴۳
عشق از مهم ترین و اساسی ترین مباحث عرفانی است که در عرفان اسلامی و در آثار و اندیشه مولانا به طور بارز، مطرح گردیده است؛ به نحوی که در مثنوی، عشق، یکی از راه های رسیدن به وصال پروردگار و فنا شدن در ذات او و بقا یافتن به اوست. در اندیشه عرفانی مولانا، غایت و نهایت عشق، وحدت عاشق و معشوق است؛ ولی در نظر یالوم، عشق یکی از مؤلفه های معنابخش زندگی است. او به قدرت عشق در تحوّل فرد و معنابخشی به زندگی اذعان دارد. اگرچه او عشق را به خلسه های مذهبی تشبیه کرده است؛ اما به دلیل عدم باور به ماوراءالطبیعه و عدم توجّه به امور معنوی در میان اقسام عشق، تنها به عشق زمینی توجّه کرده است. در میان اقسام عشق زمینی، توجّه او بیشتر معطوف به عشق نفسانی و به نوعی اخلاقی است. این پژوهش درصدد آن است تا به شیوه توصیفی- تطبیقی به بررسی مؤلفه های عشق در اندیشه مولانا و یالوم بپردازد. نتیجه پژوهش بیانگر آن است که یالوم برآن است که عشق باید بالغانه و رشد یافته باشد و معتقد است، عشق با خود مسئولیّت به دنبال می آورد و فرد عاشق باید در برابر نیازهای جسمانی و روانی معشوق، پاسخگو باشد و برای منحصر به فرد بودن او، ارزش قائل شود. مولانا نیز همانند یالوم معتقد است که عشق به زندگی، معنا و گرمی می بخشد و همچنین عشق با خود مسئولیت را به دنبال می آورد؛ به نحوی که همسو بودن او در این نظریّه با یالوم به وضوح در اشعارش نمایان است.
۳.

جایگاه ساختار نحوی در پرداخت مضامین عرفانی در مثنوی (با تاکید بر نسخه مصور موزه هنر والترز در بالتیمور آمریکا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ساختار نحو بلاغت مثنوی معنوی سه دفتر اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲ تعداد دانلود : ۸
هدف در این تحقیق، بررسی ساختارهای نحوی در سه دفتر اول مثنوی است که با روش جمع آوری کتابخانه ای و روش توصیفی و تحلیلی به این نتایج دست یافته است: مولانا به عنوان یکی از بزرگ ترین شاعران، نقش برجسته ای در امر جمله سازی و واژه سازی دارد. گاه با ترکیب واژه بسیط با یک پسوند و پیشوند، گاه با ترکیب آن با یک واژه دیگر، گاه با ساخت واژه به تبعیت از ساخت واژه در زبان عربی و گاه با باستان گرایی و هنجارگریزی هنر خود را به رخ می کشد. عمده ساختارهای نحوی شعر مثنوی مولانا در زمینه نوآوری در کاربرد واژگان و نبود باستان گرایی است که با تغییرات نحوی، سبک علمی، ادبی و خطابی که در بلاغت به کار می رود؛ هویدا می شود و همچنین علم معانی، بیان و بدیع نیز آشکار می کند. مولانا در اشعار خود از دستور و نحو به حوزه کارکردهای بلیغ و فصیح روی آورده است و حال، مقام مخاطب و موضوع سبب شده است که اقسام کلام از ظاهر دستوری خود عدول کند و به کارکرد بلاغت جمله و کلام بیفزاید. همجنین مضامین عرفانی در قالب نگاره ها در نسخه مصور مثنوی معنوی نمود بارزی دارد.اهداف پژوهش:بررسی ساختارهای نحوی در سه دفتر اول مثنوی معنوی.بررسی مضامین عرفانی در نسخه مصور مثنوی معنوی در موزه هنر والترز.سؤالات پژوهش:ساختارهای نحوی در سه دفتر اول مثنوی معنوی چگونه است؟مضامین عرفانی در نسخه مصور مثنوی معنوی در موزه هنر والترز چگونه بازتاب یافته است؟
۴.

بررسی مؤلّفه های ادب غنایی در منظومه همای و همایون خواجوی کرمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همای و همایون خواجوی کرمانی ادب غنایی مؤلفه های ادب غنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۷۳
ادبیات غنایی شامل طیف وسیعی از موضوعات و قالب های شعری می شود؛ اما به طور خاص شعری است که عنصر عاطفه در آن غالب است و به طبع دارای مؤلّفه هایی است که این نوع را از انواع دیگر متمایز می سازد. مؤلّف در این پژوهش به بررسی شاخص های ادب غنایی در منظومه همای و همایون خواجوی کرمانی و توجّه شاعر به اصول بلاغی و ارتباط او با مخاطب پرداخته است و به این پرسش پاسخ می دهد که؛ کدام یک از مؤلّفه های ادب غنایی در این اثر بازتاب پیدا کرده است؟ مؤلّفه های محتوایی و صوری که این پژوهش بر پایه آن ها تدوین شده است؛ عبارت اند از: عاشقانه-عارفانه بودن، شخصی شدن «من» غنایی و درون گرایی، ترکیبات غنایی، تشبیهات و استعارات، بررسی عناصر بزم و رزم و...؛ که با بیان نمونه هایی از اشعار خواجو تطبیق داده شده است. هدف کلی پژوهش این است که این مؤلّفه ها چگونه در همای و همایون جلوه گر شده اند؟ پژوهش برآیند این است که؛ شاعر توانا به صورت و معنا و شیوه کاربرد آن ها و تأثیر آن ها برخواننده توجّه داشته و این نوع ادبی با توجّه به استفاده خواجو از عناصر رزمی و اساطیری (حماسه) و نکات اخلاقی (تعلیمی) که خاص انواع دیگر است از ارزش غنایی بسزایی برخوردار است. نمود شاخص های غنایی آن بسیار پررنگ است به طوری که شاخص های حماسی و تعلیمی را پوشش می دهد. قدرت خلاقیت شاعر و این ویژگی ها براثر، سایه غنایی افکنده و وجه آن را خاص گردانیده است.
۵.

تحلیل زیبایی شناختی عاطفه در داستان ها و اشعار خمسه نظامی (نمونه مصور خمسه طهماسبی)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۸ تعداد دانلود : ۱۵۹
یکی از راه های کسب موفقیت شاعران و نویسندگان، آشنایی با احساس و عاطفه شخصیت های داستان و فرایندهای هیجان است. غم، ترس، نفرت، شادی و لذت در ادبیات، احساس نام دارد. این احساس در روانشناسی به نام هیجان شناخته می شود. رفتارهایی که به دنبال این احساس ها از انسان بروز می کند در روانشناسی فرایندهای هیجان و در ادبیات، عاطفه نامیده می شود. پژوهشگران به روش توصیفی-تحلیلی با تکیه بر زیبایی شناختی عاطفه به تبیین فرایندهای عاطفه در داستان های خمسه نظامی پرداختند. آن چه از زیبایی شناختی عاطفه در خمسه نظامی و نگاره های خمسه مصور شاه طهماسبی به آن توجه شده شامل واقعیت و اصالت زندگی، موضوعات عام و فراگیر انسانی و جهانی، واقعیت های ملموس و عینی، آموزندگی، سرگرم کنندگی و حقیقت مانندی داستان، احساس های همدلی، ترس، خشم، غم و شادی است. نظامی از همه ظرفیت های زبانی در راستای انتقال معنا و القای عاطفه بهره برده و حالات عاطفی شخصیت های داستان را با تمهیداتی مانند تصویر و توصیف، تقویت می کند. برای پروراندن موضوع عشق، از زبان شعر غنایی بهره می گیرد. در خمسه مصور طهماسبی نیز این عواطف در نگاره ها منعکس شده است اهداف پژوهش: تحلیل زیبایی شناختی عاطفه در اشعار خمسه نظامی. بیان نقش زیبایی شناختی عاطفه در داستان های خمسه نظامی. سؤالات پژوهش: 1. زیبایی شناختی عاطفه در داستان های خمسه نظامی چه جایگاهی دارد؟ 2. زیبایی شناختی عاطفه در اشعار خمسه نظامی و طهماسبی چه نقشی داشته است؟
۶.

ظاهر فرمالیسم (صورت و فرم) در ادبیات و نگارگری (با تاکید بر آثار یدالله رویایی و نسخه همای و همایون جلایری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرمالیسم یدالله رؤیایی نگارگری همای و همایون جلایری نماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
هنرمندانی که در مباحث هنری و ادبی به «صورت» و «فُرم» توجّه دارند صورت گرا خوانده می شوند. به تعبیر شفیعی کدکنی «اصحاب فُرم یا فُرمالیست»؛ در نگاه صورت گرایان روس یک اثر ادبی عبارت است از یک نشانه و این نشانه یا نظام نشانه ای، متن را شکل می دهد. یدالله رؤیایی شاعری صورت گراست و همانند فُرمالیست های روس تکیه را در آفرینش شعر بر فُرم و صورت نهاده است. فرمالیسم در هنر نگارگری ایرانی نیز حضور پررنگی داشته است. بررسی فرمالیسم در  نسخه همای و همایون جلایری می تواند مختصاتی را از این فرمالیسم آشکار سازد. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده های منابع کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که نگاه رؤیایی به صورت و فُرم شعر نگاه ویژه ایست؛ او شعر حجم را یک فاصله فضایی می داند؛ تکّه ای از فضا. درواقع  شعر برای رؤیایی مجرایی برای استنشاق هوای تازه است و صورت شعر، حُکم نجات فکر را دارد از قُبح تکرار. با اینکه رؤیایی همانند صورت گرایان، کارش خلق قطعه و آفرینش صورت است و در دفاع از این شعر، سماجت و یک دندگی ویژهای خود را دارد، امّا از معنا و پیام هم غافل نبوده است. یدالله رؤیایی از شاعران صورت گرایی است که علاوه بر صورت شعر، به معنا و جریان فکر و اندیشه بی اعتنا نیست. در نسخه مصور همای و همایون جلایری نیز نمادهای متعددی دیده می شود.اهداف پژوهش:بررسی مظاهر فُرمالیستی اشعار یدالله رؤیایی.بررسی فرمالیسم در همای و همایون جلایری.سؤالات پژوهش:مظاهر فُرمالیستی اشعار یدالله رؤیایی چگونه می باشد؟فرمالیسم در نسخه همای و همایون جلایری چه بازتابی یافته است؟
۷.

تحلیل مضمون مثنوی معنوی بر اساس تمثیل ها و بیانات استعاری در درمان های موج سوم رفتاری؛ درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ACT

کلید واژه ها: اکت مولاناجلال الدین محمد بلخی استعاره تمثیل تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۵ تعداد دانلود : ۱۶۴
مقدمه: پژوهش حاضر به منظور استخراج تمثیلها و بیانات استعاری مرتبط با درمانهای موج سوم رفتاری و به صورت اختصاصی اکت از آثار مولانا جلال الدین محمد بلخی ارائه شده است. روش: پژوهش حاضر کیفی و از نوع تحلیل مضمون به شیوه ریشهیابی مفاهیم در متن با استفاده از دستورالعمل بران و کلارک (2006) میباشد، طی این تحلیل، متخصصین طی مصاحبه، مضمونهای مکنون موجود در آثار مولانا را با مضمونهای مشهود موجود در پذیرش و تعهد درمانی را شناسایی کردند. جامعه مورد پژوهش شرح جامع شش دفتر مثنوی معنوی زمانی (1373) میباشد. ابزار پژوهش فیشبرداری و مصاحبه میباشد. جامعه آماری، حکایات و تمثیل های، دفترهای اول تا ششم مولانا جلال الدین محمد بلخی میباشد. حکایات و تمثیلهای مرتبط فهرستبندی شده است. یافته ها: برای تعیین روایی و پایایی، پژوهشگر بعد از تعیین مضمون و طبقهبندی حکایات آن ها را به روئیت شش نفر از اساتید و صاحب نظران حوزه روانشناسی و ادبیات رسانید. هدف کلی از این پژوهش یافتن مضمونهای مکنون در شش دفتر مثنوی معنوی و ارتباط آن با مؤلفههای درمانی، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد میباشد. نتیجه گیری: تحلیل نتایج نشان داد در مضامین این دفترها نیز اشاره به درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شده است.
۸.

تحلیل سفرهمای به چین در منظومه همای و همایون خواجوی کرمانی بر اساس نظریه کهن الگوی «سفرقهرمان» جوزف کمبل(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: نقد اسطوره ای سفر قهرمان جوزف کمبل منظومه همای وهمایون خواجوی کرمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۲۴۲
هنر و ادبیّات در اسطوره شناسی کمبل جایگاه ویژه ای دارند و از مهم ترین پیکره های مطالعاتی محسوب می شوند. تک اسطوره از روش های اسطوره شناختی در حیطه ادبیّات و هنر است هم در ساحت خلق هم در ساحت درک. منتقدان برای درک آثاری که از این راه خلق شده اند به تک اسطوره روی می آورند. کمبل بیش از هر هنر دیگر با ادبیات درگیر بوده است. کهن الگوی سفر قهرمان کمبل بر سه خط کلّی روایتی جدایی، تشرّف و بازگشت همراه با هفده زیر مجموعه تبیین شده است که در پایان زمینه ساز تکامل روحی- روانی قهرمان است. این پژوهش به صورت تحلیلی – تطبیقی و در جامعه آماری منظومه همای وهمایون صورت پذیرفته است و به تحلیل سفر همای به چین بر اساس نظریه «سفرقهرمان» جوزف کمبل پرداخته است و برایند پژوهش این است که سفر همای تا حدّ زیادی مطابق بر سفر قهرمان کمبل بوده است و قهرمان در پایان سفر به تکامل روحی- روانی و خودشناسی و کسب هویّت رسیده است.
۹.

تحلیل ساختاری و فکری داستان های دفاع مقدس با نگاهی بر آثار و رمان های حسن بنی عامری در تطبیق با تصاویر جهادی غزوات صدر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حسن بنی عامری پست مدرنیسم رمان دفاع مقدّس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۱۵۷
داستان های پست مدرنیستی در زمینه جنگ دارای ویژگی های خاص خود هستند که آن ها را از دیگر داستان ها متمایز می سازد؛ این تمایز هم از نظر فرم است و هم محتوا. هدف از این پژوهش تحلیل و بررسی ساختاری و فکری داستان های دفاع مقدس با نگاهی بر آثار و رمان های حسن بنی عامری می باشد. در بررسی این آثار، دو اثر شاخص او با عنوان های «گنجشک ها بهشت را می فهمند» و «نفس نکش، بخند، بگو سلام» بررسی شد. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است و با تکیه بر داده های کتابخانه ای انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد نشان که رمان «گنجشک ها بهشت را می فهمند» دارای مؤلفه های بارز پست مدرنیستی است؛ مؤلفه هایی مانند: شکستن زمان و مکان، ورود شخصیت های داستانی به حیطه روایت و جدل با نویسنده، تغییر زاویه دید، ویژگی های فراداستانی، به هم ریختن مرز میان واقعیت و خیال و... در بررسی محورهای فکری این رمان، نویسنده مسائلی مانند شجاعت رزمندگان، پای بندی به مقدسات و هم چنین توجه به نمادهایی مانند عدد هفت، آب، اسب و ... پرداخته است. رمان« نفس نکش، بخند بگو سلام» نیز دارای خصوصیات و مؤلفه های پست مدرنیسنی است و دارای ویژگی هایی مانند: خطی نبودن روایت، تغییر زاویه دید، فراداستان، طنز، ناتمام ماندن جمله، عدم اقتدار مؤلف و شورش شخصیت ها است. در تحلیل فکری این رمان، توجه به دفاع مقدس، نقش بارز زنان، و توجه به نمادها و گاهی توجه به مقدسات مانند آوردن آیات و احادیث بارز است. اهداف پژوهش: 1.بازشناسی مؤلفه های داستان های دفاع مقدس. 2.شناخت ساختاری و مضامین رمان های حسن بنی عامری. سؤالات پژوهش: 1.داستان های حسن بی عامری دارای چه شاخصه هایی هستند؟ 2.مضامین داستان های حسن بنی عامری چه تشابهی با تصاویر جهادهای صدر اسلام دارند؟
۱۰.

تطبیق جایگاه عرفان اسلامی و اندیشه ذن بودیسم در نقاشی های سهراب سپهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عرفان اسلامی ذن بودیسم نقاشی سهراب سپهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۵۲۸
نقّاشی و شعر به عنوان دو هنری که ارتباط نزدیکی با اندیشه ها و علایق  فرد دارند، انعکاسی از باورهای مذهبی رایج و نمادهای مربوط به آن هستند. نقاشی و شعر هر دو از یک سرچشمه و یک منبع سیراب گشته اند و بر تفکّرات و اندیشه های صاحب اثر منطبق اند. سهراب سپهری شاعر و نقاش دوره معاصر دارای سبک خاصی است که آثار او را از دیگران متمایز می سازد. مسئله ای که می توان مطرح کرد چگونگی انعکاس باورهای فرهنگی و اندیشه های عرفانی موجود در نقاشی های سهراب سپهری است. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی و تحلیل محتوا به دنبال واکاوی سبک موجود در نقاشی های سهراب سپهری است. یافته های پژوهش حاکی از این است که سپهری در نقاشی های خود از اندیشه های عرفانی از جمله عرفان اسلامی و ذن بودیسم بهره جسته و آثار وی تحت تأثیر سلوک ذن می باشد. اغلب هنرمندانِ عارف مسلک از جمله سپهری به طبیعت که یکی از جلوه های آشکار خلقت هستی است، توجه بسیاری داشته اند. سپهری خداوند را کنار کاج بلند و لای شب بوها می بیند و احساس می کند. همچنین آثار سپهری دارای بن مایه های هنری و معنایی جهانی بینی عرفان از جمله عرفان اسلامی است. به طور کلی می توان چنین گفت که در ترکیب بندی و نحوه ترسیم نقاشی های سپهری اندیشه های عرفانی و سلوک ذن بودیسم به شدت تأثیرگذار بوده اند. همچنین وجود نمادهای سمبلیک عرفانی و ذن بودیسمی از جمله کوه، درخت و... در نقاشی های سپهری نشان دهنده طبیعت گرایی سپهری می باشد که خود یکی از اندیشه های عرفانی و اصول ذن بودیسم می باشد. اهداف تحقیق 1. بررسی تأثیر اندیشه ذن و عرفان اسلامی  بر ترکیب نقاشی های سهراب سپهری. 2. بررسی جنبه های نمادین عناصر طبیعت در نقاشی ها ی سهراب سپهری با توجه به اندیشه ذن بودیسم و عرفان اسلامی. سؤالات تحقیق 1. اندیشه ذن بودیسم  و عرفان اسلامی  چه تأثیری بر ترکیب بندی نقاشی های سهراب سپهری داشته است؟ 2. با توجه به اندیشه ذن، جنبه های نمادین عناصر طبیعت در نقاشی های سهراب سپهری چیست؟
۱۱.

The place of Zen Buddhism philosophy in Sohrab Sepehri's poems(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Forest Tree Imagery Sepehri Zen Buddhism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۴ تعداد دانلود : ۳۱۹
The present study aims to investigate the effect of Zen Buddhism philosophy and language's ideology in the forests and trees in the Sohrab Sepehri's. In some of poems, Sepehri has used the basic concepts of Zen Buddhism, including purity and the core of the relationship between vision and nature. The purpose of this paper is to study of the intellectual context and process of Zen Buddhism philosophy on the Sepehri's poems. In the search for this problem, the key concepts and categories of Zen Buddhist philosophy are first outlined and then analyzed in order to represent this attitude in the depiction of trees and forests as manifestations of nature in the selected poems of Sepehri. The present study was conducted using descriptive-analytic method. The current research showed that Sepehri used the forest and trees as symbolic myths in expressing Zen Buddhism's mystical thoughts in his poems. The forest and tree used as a symbol to describe the main components of Zen Buddhism, such as knowledge, escape from dichotomy and subconsciousness, in the "The Sound of The Water feet " and the «The Green Volume«. The present study showed the tree's position in Sepehri's poems has a high correlation with Zen Buddhism. The findings of the present study indicate the direct effect of Zen Buddhism's attitude on the Sepehri's poems particular emphasis on nature and tree.
۱۲.

بررسی عناصر مشترک روایی در قصه های عامیانه و رمانس ها با منظومه های عاشقانه (همای و همایون) خواجوی کرمانی و (جمشید و خورشید) سلمان ساوجی

تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۱
داستان پردازی کهن و قصه های عامیانه ایرانی، یک نوع مستقل ادبی هستند که از یک سنت قدیم داستان پردازی مایه می گیرند. قصه های عامیانه، جلوه گاه فرهنگ هر ملت است و از آرزوها و تخیلات توده مردم شکل می گیرد که سرچشمه این قصه ها، باورها و آیین های آغازین انسان هاست. این قصه ها و منظومه های برگرفته از آنها و حتی رمانس ها همگی سرشار از باورهای اسطوره ای هستند. آثار این روایت های شفاهی در داستان پردازی و سرودن منظومه های عاشقانه کهن بر جای مانده است. اغراق و کارهای محیرالعقول و سرگذشت جن، پری و اژدها از ارکان این داستان ها است. زمان و مکان بر اساس هیچ اصولی به کار برده نمی شود و اکثر مکان های تاریخی، سندیت تاریخی ندارند. منظومه های عاشقانه جمشید و خورشید سلمان ساوجی و همای و همایون خواجوی کرمانی که از قرن هشتم باقی مانده است، ریشه در قصه های عامیانه دارد. بن مایکه این داستان ها عشق است و در هر دو منظومه، عناصر روایی مشترک در قصه های عامیانه و رمانس به چشم می خورد. پژوهش حاضر کوششی است در تشریح و تبیین عناصر روایی در این دو منظومه.
۱۳.

بررسی قابلیت های هوش هیجانی در قصه سمک عیّار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: داستان سمک عیّار هوش هیجانی قابلیت های هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۳۲۲
داستان سمک عیّار از جمله شاهکارهای داستان های عامیانه در ادبیات ایران است. قهرمان داستان عیّاری است به نام سمک که با استفاده از شگردهای گوناگون و همچنین با بهره گیری از روش های روان شناسی، به خصوص نظریه هوش هیجانی، هدف هایش را محقق می سازد. در این مقاله هدف، بررسی عملکرد و رفتار سمک و یارانش از منظر هوش هیجانی از دیدگاه بار- اون (bar-on) است. این پژوهش می کوشد با روش تحقیق تحلیل محتوای توصیفی به صورت کمی و کیفی با استفاده از آمار توصیفی، مؤلفه های هوش هیجانی را در این داستان مورد تحلیل قرار دهد. در روش تحلیل محتوا از نوع توصیفی، واحد تحلیل، عبارات و جملاتی است که عملکرد و رفتار قهرمانان داستان را بیان می کند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که در این داستان، مؤلفه های روابط بین فردی، واقعیت سنجی، خودآگاهی، قاطعیت، حل مسئله، مسئولیت پذیری، کنترل فشار، خرسندی، همدلی، خودشکوفایی، حرمت نفس، خوش بینی، کنترل تکانه و استقلال از لحاظ به کارگیری، به ترتیب آماری قرار گرفته اند؛ به خصوص شش مؤلفه اول که بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. از لحاظ توجه به مقیاس های کلی، به ترتیب حوزه برون فردی، سازگاری، درون فردی، کنترل استرس و خلق کلی مطرح شده است. دو حوزه برون فردی و سازگاری از لحاظ فراوانی، فاصله بسیار زیادی با حوزه های دیگر دارد. به کارگیری و طرح کاربردهای اجتماعی، مدیریتی و سازمانی این مؤلفه ها، جهت ارتقای سطح علمی و عملکردی در اغلب آموزش ها و رشته های مختلف تعلیمی از دوره ابتدایی تا سطوح آموزش عالی امکان پذیر و قابل دستیابی است. تهیه کتب، فیلم ها و کارگاه های آموزشی و نشر و گسترش آن ها در بین آحاد جامعه و تطابق آن با شرایط مختلف اجتماعی حاکم بر جامعه، بسیار حائز اهمیت و مورد نیاز است.
۱۴.

غلامان سرایی در تاریخ بیهقی

نویسنده:

کلید واژه ها: غلام غلامان سرایی تاریخ بیهقی حکومت غزنو ی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۶۹۴
بسیاری گمان م یکنند واژه غام و غلامان سرایی صرفاً به خدمتگزارانی اطاق م یشده است که کارهای خدماتی دربارها را به عهده م یگرفتند و به حریم خصوصی شاهان راه داشت هاند. مقاله حاضر بر آن است تا اولاً نشان دهد این تصور از بنیان نادرست است و ثانیاً با تکیه بر اطلاعات موجود در تاریخ بیهقی و مآخذ نزدیک به آن ثابت کند ک ه غلامان سرایی از مه مترین عناصر موجود در دربار غزنوی بود هاند و ب ه عنوان نیروهای ویژه نظامی، سرنوشت بسیاری از جن گها را رقم م یزدند. تمکین و طغیان این غلامان بود که مسعود غزنوی را به حکومت رساند و موجب شکست او در دندانقان مرو شد.
۱۵.

نگاهی به تصحیح منظومة همای و همایون به اهتمام کمال عینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصحیح همای و همایون خواجوی کرمانی منظومه عاشقانه کمال عینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۳ تعداد دانلود : ۷۸۲
منظومة همای و همایون سرودة خواجوی کرمانی، شاعر عارف قرن هشتم، از زمرة آثار عاشقانه ای ست که در آن، عشق آتشین همای، شاهزادة شام، به همایون، دختر فغفور چین، به نظم کشیده شده است. این منظومه برای نخستین بار به دست کمال عینی، محقق برجستة تاجیک، حدود پنجاه و دو سال پیش تصحیح انتقادی شد. مصحح نسخه ای را اساس کار خود قرار داده که در سال 750 یعنی سه سال پیش از وفات شاعر کتابت شده است. با همة دقت نظری که مصحح برای انتشار بدون نقص این اثر به خرج داده است، متأسفانه هنوز اشکالات متعددی در آن دیده می شود که نگارندگان این مقاله را واداشت از رهگذر مقابلة مجدد متن چاپی با نسخة خطیِ مزبور این اشکالات را تا حدودی مرتفع سازند. مقالة زیر نتیجة این کوشش است. در این مقاله حدود پنجاه خطای مسلم ناشی از بدخوانی، عدم دقت مصحح، ندیدن کلمه یا عبارت و .... آمده و از موارد بسیاری که نگارندگان احتمال داده اند اغلاط مطبعی ست، صرف نظر شده است.
۱۶.

عناصر رمانتیک در اشعار شهریار

کلید واژه ها: رمانتیسم رمانتیسم فردى رمانتیسم اجتماعى شهریار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۳۷۶
در فایل اصل  مقاله موجود است
۱۷.

بررسی تطبیقی ترجمه های مثنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ترجمه ادبیات تطبیقی مولانا جلال الدین مثنوی معنوی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات کلیات نقد و معرفی کتاب(review)
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
تعداد بازدید : ۳۹۶۶ تعداد دانلود : ۱۳۰۳
از قرن هجدهم میلادی تاکنون مثنوی شریف مولانا جلال الدین بلخی بارها به زبان های مختلف اروپایی به ویژه زبان انگلیسی، ترجمه شده است. روند ترجمه مثنوی در کنار سایر سروده های مولانا در دو دهه اخیر شتاب بیشتری به خود گرفته، چنان که هم از لحاظ کمیت و کیفیت و هم از جهت طیف وسیع علاقه مندان و شیفتگان مولانا در اقصی نقاط جهان، جایگاهی منحصر به فرد یافته است. این ترجمه ها البته در یک سطح نیستند. نخستین برگردان های مثنوی به زبان انگلیسی؛ مانند ترجمه «وینفیلد» و «ویلسون» و «نیکولسون»؛ از دقت و امانت بیشتری برخوردار بودند و ترجمه های معاصر، با ترجیح لفظ بر معنی، به دنبال جذب هر چه بیشتر مخاطب اند؛ به گونه ای که برای برخی از آخرین روایت های مثنوی به زبان انگلیسی، مانند: آثار «بارکس» و «هلسینکی»، به جای «ترجمه» باید از تعبیر «بازنویسی» استفاده کرد. یکی از جدیدترین آثار خلق شده در زمینه برگردان مثنوی، ترجمه منظوم «مجددی» است. این ترجمه در عین رعایت امانت و انتقال حداکثری مفاهیم مثنوی، به دلیل رعایت اسلوب شاعرانه، ارتباط بهتری میان مولانا و مخاطب انگلیسی زبان برقرار می کند. با این همه،رکورددار برگردان اشعار مثنوی به انگلیسی، کولمن بارکس است. شاعری آمریکایی که بدون آشنایی با زبان فارسی، از طریق دیگر ترجمه ها، با چاپ کتب متعدد درشمارگانی خیره کننده، اشعار مولانا و به خصوص بسیاری از قطعات مثنوی را به زبان انگلیسی معاصر، منتشر ساخته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان