یحیی مهاجر

زمینه: هدف سنجشهایی مانند تیمز آموزش و بهبود عملکرد دانش آموز است. در راستای دستیابی به این هدف، متخصصان حوزه سنجش آموزشی، رویکرد سنجش تشخیصی شناختی(CDA) را پرورش داده اند. در پژوهش حاضر تلاش شد تا یکی از مدلهای پرکاربرد در حوزه سنجش شناختی را در مورد داده های دانش آموزان پایه هشتم ایران در آزمون ریاضی تیمز 2007 بکار ببرد و نقاط ضعف و قوت دانش آموزان ایران را در مهارتها و صفات شناختی زیربنایی آزمون ریاضی (مدل شناختی کورتر و تاتسوکا، 2002) شناسایی نماید و عملکرد دختران و پسران را در این صفات شناختی مورد مقایسه قرار دهد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که مدل شناختی کورتر و تاتسوکا با داده های دانش آموزان پایه هشتم ایران در آزمون ریاضی تیمز 2007 از برازش مطلوبی برخوردار است. یافته های مربوط به وضعیت تسلطی نشان می دهد که دانش آموزان ایرانی، بیشترین ضعف را در صفات P1(فرمولبندی معادلات)، P2(هندسه)، P4(به کارگیری قواعد جبر)، و P5(تفکر قیاسی) که صفات مربوط به پردازش شناختی هستند دارند. همچنین در دو صفت S5(بررسی صحت گزینه ها) و S6(الگوها و روابط) که به مهارتهای تفکر استقرایی مربوط می شوند نیز از عملکرد ضعیفی برخوردارند. در واقع می توان گفت که صفت S6 دومین صفت دشوار بعد از صفت P2 در بین دانش آموزان پایه هشتم ایران است. یافته های مربوط به عملکرد دختران و پسران نشان داد که تفاوتهای جنسیتی در این صفات و مهارتهای شناختی بسیار کم است. دامنه شاخص d کوهن از 30/0- تا 15/0+ با میانگین 03/0 به دست آمد. بحث و نتیجه گیری: بطور کلی پژوهش حاضر نشان می دهد که دانش آموزان ایران در اکثر صفات که برخی از آنها به مهندسی و علوم فیزیکی مربوط می شوند از سطح تسلطی ضعیف برخوردارند. از اینرو به نظر می رسد که سیاستگذاران آموزشی بایستی تغییرات اساسی در آموزش هندسه به عمل آورند، زیرا هندسه، آموزش مهارتهای تفکر ریاضی مهم را که برای مهندسی و علوم فیزیکی لازم هستند ممکن می سازد. در ارتباط با تفاوت های جنسیتی در ریاضیات نیز با توجه به یافته های پژوهش حاضر و سایر پژوهش های صورت گرفتهمی توان این نتیجه را گرفت که جنسیت یکی از بیشمار متغیری است که عملکرد در ریاضیات را، هر چند بسیار اندک، تحت تاثیر قرار می دهد.

هدف پژوهش بررسی اثربخشی مؤلفه های راهبردهای یادگیری خودگردان بر خودکارآمدی دانش آموزان پسر پایه سوم دبیرستان بوده است. جامعه آماری شامل تعداد 1093 دانش آموز پایه سوم دبیرستان بود که از این تعداد، 60 نفر به صورت نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده انتخاب، و به صورت تصادفی در سطوح مختلف متغیر مستقل (چهار سطح) و کنترل قرار داده شدند. به گروه یک راهبردهای شناختی، گروه دو راهبردهای فراشناختی، گروه سه راهبردهای انگیزشی و به گروه چهار راهبردهای مدیریت منابع آموزش داده شد. ابزار به کار رفته در پژوهش، آزمون خودکارآمدی شرر بوده است که به صورت پیش آزمون و پس آزمون بر روی آزمودنی ها اجرا گردید. نتیجه پژوهش نشان داد که آموزش مؤلفه های راهبردهای یادگیری خودگردان بر خودکارآمدی مؤثر بوده و آن را افزایش داده است.

با توجه به این که تعهد زنان به زندگی زناشویی تأثیر به سزایی در تداوم خانواده دارد، پژوهش حاضر به مقایسة سبک های هویتی در دو گروه از زنان متعهد و غیرمتعهد پرداخته است. بدین منظور ده نفر از زنان غیرمتعهد بازداشت شده در ندامت گاه فردیس و ده نفر از زنان متعهد مراجعه کننده به مرکز مشاورة آوین به صورت هدف مند انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبة نیمه ساختاریافته و در تحلیل داده ها از تحلیل محتوای مطالب یادداشت شده استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش دربارة شاخص های تعیین کنندة سبک هویت، یعنی نگرش های مذهبی، سیاسی، شغلی و نیز توصیف خود، روش تصمیم گیری، هدف و برنامه و نگاه به آینده، احساس در تصمیم گیری های مهم، انتخاب دوستان و نگاه به جنسیت، میان دو گروه زنان متعهد و غیرمتعهد تفاوت هایی مشاهده شد. با توجه به خصوصیات مذکور و فراوانی آن ها نتیجه گرفته می شود که سبک هویت غالب در زنان غیرمتعهد در این پژوهش، سبک اجتنابی/ سردرگم و در زنان متعهد، سبک هویتی اطلاعاتی است.

پژوهش حاضر به منظور بررسی عوامل تأثیرگذار بر تصحیح سؤالات امتحانات تشریحی سال سوم متوسطه توسط دبیران دبیرستان های استان سمنان انجام گردید. جامعه پژوهش، کلیه دبیران مرد و زن شاغل به تدریس در دروس هندسه، ادبیات فارسی و تاریخ، در دبیرستان های مراکز شهرستان ها و شهرهای تابعه استان بودند که تعداد 97 نفر از آنها به صورت نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای، به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها به کلیه دبیرستان های دخترانه و پسرانه در دو شهر انتخاب شده که دارای شاخه نظری بودند، مراجعه شد و به هر دبیر در دروس مذکور، پرسشنامه اطلاعات فردی، نمونه سؤال دروس مربوطه، راهنمای تصحیح آن بعلاوه ی 5 برگ امتحانی پاسخ داده شده توسط دانش آموزان، (این پنج برگ به صورت تصادفی از بین برگه های امتحانی پاسخ داده شده همان دروس به دست آمده بود) ارائه شد. برگه های امتحانی منتخب، برای تصحیح در اختیار همه دبیران هر یک از دروس قرار گرفت، تا بر اساس پاسخ ها و بارم بندی معین به برگه ها نمره دهند. برای مقایسه میانگین نمرات به دست آمده از آزمون T مستقل و تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها نشان داد ترتیب تصحیح سؤالات امتحانی در درس تاریخ، و همچنین سلیقه شخصی دبیران بر نحوه تصحیح سؤالات مؤثر می باشد و اما عواملی مانند جنسیت دبیران، مدرک تحصیلی، سابقه تدریس، جنسیت دانش آموزان تأثیرگذار نیست.

این مقاله با هدف بررسی تأثیر برنامه درسی ریاضی آمیخته به طنز بر خلاقیت ریاضی دانش آموزان پایه ششم دوره ابتدایی نگاشته شد. مقاله حاضر به تحلیل و گزارش نتایج کمی یک مطالعه بزرگتر که با روش آمیخته صورت گرفته، می پردازد. خلاقیت ریاضی دانش آموزان بر اساس عملکرد آن ها پس از اجرای بسته آموزشی ریاضی آمیخته به طنز، طراحی شده توسط محققین بر اساس مفاهیم کتاب ریاضی پایه ششم، مورد تحلیل قرار گرفت. مقایسه نتایج پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که تلفیق محتوای مفاهیم ریاضی با انواع طنز آموزشی بر رشد خلاقیت دانش آموزان تأثیر مثبت دارد. پیشنهادهایی جهت استفاده از این یافته ها در حوزه برنامه ریزی درسی چون طراحی محتوای آموزشی آمیخته به طنز آموزشی متناسب با ویژگی های فراگیران و تلفیق طنز آموزشی با برنامه های درسی در سطوح و رشته های مختلف، توسط تولید کنندگان برنامه های درسی ارائه شده است.

هدف پژوهش ارائه الگویی مناسب برای برنامه آموزش بزرگسالان روستایی در کشور می باشد. پژوهش در رده تحقیقات کاربردی است که به روش ترکیبی اکتشافی انجام شد. لذا دربخش کیفی پژوهش، روش تحقیق گروه کانونی و مصاحبه نیمه ساختار یافته و کمی از روش توصیفی تحلیلی استفاده گردید. جامعه پژوهش 1600نفر ازکارگزاران نظام آموزش روستایی کشور بود. نمونه گیری کیفی پژوهش با روش غیر احتمالی هدفمند و کمی با روش تصادفی خوشه ای استفاده شد. داده های بخش کیفی از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و بحث کانونی و بخش کمی از پرسشنامه محقق ساخته با 393 نفر نمونه که با فرمول کوکران تعیین گردید گرد آوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی پژوهش از روش کد گذاری سیستماتیک و کمی از شاخص های آمار توصیفی، آزمون,Utest تحلیل عاملی تاییدی و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های کیفی پژوهش نشان دادند که مولفه های اولیه تشکیل دهنده الگوی مناسب برنامه آموزش روستاییان کشور دارای8 مولفه و32زیر مولفه بودند. در بخش کمی نتایج مقایسه میانگین مولفه های بدست آمده حاصل از آزمون من ویت نی نشان داد بین میانگین موجود و میانگین مطلوب در تمامی مولفه ها تفاوت معناداری در سطح 1% وجود دارد و وضعیت موجود آموزش روستاییان مناسب نیست. نتایج دو مرحله تحلیل عاملی تاییدی نیز نشان داد که مولفه ها دارای بار عاملی کافی جهت پیش بینی برنامه آموزش روستاییان در کشور میباشد. همچنین شاخص های برازش الگوی برنامه آموزش بزرگسالان روستاییان نشان می دهد که الگوی تدوین شده دارای برازش مطلوبی می باشد

زمینه: باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی با اهداف رشد و شکوفایی استعدادهای جوان کشور، شناسایی دانش پژوهان جوان، حمایت، تقویت و راهنمایی آنها به منظور ارتقای سطح دانش و بروز خلاقیت آنان بخش مهمی از رسالت آموزش و پرورش کشور را بر عهده دارد. هدف: با توجه به چنین نقش کلیدی برای این نهاد در این پژوهش با هدف بررسی مستند و علمی جایگاه کنونی باشگاه و فاصله آن تا اهداف از پیش تعیین شده اش به طراحی و اجرای ارزیابی درونی پرداخته شد. بدین منظور بعد از مشخص ساختن اهداف درون دادی، فرایندی و برون دادی با توجه به الگوی عناصر سازمانی و نظر کمیته ارزیابی درونی باشگاه 10 عامل مرکب از 30 ملاک و 83 نشانگر در سطوح نامطلوب، نسبتا مطلوب و مطلوب تدوین گردید. روش: در مرحله بعد با استفاده از عوامل و نشانگرهای تدوین شده از 2 پرسشنامه برای پیمایش 1093 نفر شامل روسای باشگاه و اعضای باشگاه استفاده شد. بعد از انجام نمونه گیری که شامل سرشماری کامل و نمونه گیری تصادفی بود به جمع آوری اطلاعات پرداخته شد. یافته ها: با استفاده از روش آمار توصیفی وضعیت موجود عوامل درون دادی، فرایندی و برون دادی در سطح نسبتا مطلوب ارزیابی شد و می توان نتیجه گرفت که باشگاه پژوهشگران در حالت کلی در وضعیت نسبتا مطلوبی قرار دارد. بحث و نتیجه گیری: نمایان شدن قوت ها و ضعف های باشگاه پژوهشگران دانشگاه آزاد اسلامی از طریق ارزیابی درونی، علاوه بر مشخص ساختن جایگاه باشگاه و فاصله ای که تا اهدافش دارد نقطه شروعی برای ارتقا کیفی وضع موجود است و این پژوهش مناسب ترین سندی است که باشگاه می تواند جهت برنامه ریزی برای تغییرات و تحولات لازم از آن استفاده نماید.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد قرآنی (شاخه سلامت روان در روابط دختر و پسر) بر نگرش دختران دبیرستانی نسبت به رابطه دوستی با جنس مخالف صورت گرفت. به این منظور پژوهشی در قالب یک طرح پژوهشی نیمه آزمایشی از نوع دو گروهی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دبیرستان های منطقه دو تهران بود. نمونه آماری شامل شصت دانش آموز بود که از میان دو پایه تحصیلی از یک مدرسه انجام شد؛ به این صورت که دو کلاس از پایه نهم و دو کلاس از پایه دهم به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. افراد گروه نمونه به طور تصادفی در گروه آزمایش و گروه کنترل گمارده شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته (نگرش به ارتباط قبل از ازدواج) با سی سوال بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون تحلیل واریانس مکرر استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی با رویکرد قرآنی (شاخه سلامت روان در روابط دختر و پسر) بر متغییر وابسته نگرش دختران دبیرستانی نسبت به رابطه دوستی با جنس مخالف تأثیر داشته و بررسی داده های آماری نیز بیانگر معنی دار بودن تغییرات در شاخص نگرش دختران دبیرستانی نسبت به رابطه دوستی با جنس مخالف است.