علیرضا عراقیه

هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه سرمایه فکری با اثربخشی معلمان است. این پژوهش از نوع کاربردی و از لحاظ داده کمّی و از نظر روش اجرا توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش از معلمان مرد و زن شاغل در مقطع ابتدایی آموزش وپرورش شهر بهارستان تهران به تعداد ۸۱۷ نفر تشکیل شده است. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و حجم نمونه ۲۶۱ نفر بوده و از دو ابزار برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. پرسشنامه اول پرسشنامه سرمایه فکری بنتیس (1998) با ۴۲ گویه و پرسشنامه دوم، پرسشنامه اثربخشی پارسونز (1969) با ۲۸ گویه بوده است. روش آماری، آزمون ضریب همبستگی اسپیرمن بود که یافته های پژوهش نشان داد بین سرمایه فکری و اثربخشی معلمان مقطع ابتدایی، رابطه معناداری با شدت زیاد وجود دارد. معلمان که سرمایه انسانی سازمان آموزش وپرورش شناخته می شوند، بهبود زمینه های افزایش سرمایه انسانی ازجمله بهبود کیفیت آموزشی، سطح تحصیلات و ارائه خدمات را مسئولان آموزش و پرورش باید در اولویت قرار دهند.

هدف از اجرای این پژوهش شناسایی نیازهای مهارتی مدیران گروه های آموزشی  دانشگاه شهید بهشتی بر اساس نظریه وتن ، کامرون و وودز بود. روش پژوهش، توصیفی و از نوع پیمایشی بوده و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را همه مدیران گروه های آموزشی  دانشگاه شهید بهشتی در سال 1397-1396 جمعاً 113 نفر تشکیل می دادند. برای تعیین حجم نمونه از جدول مورگان  استفاده شد و تعداد 87 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که گزینش آن ها با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده صورت گرفت.  گردآوری اطلاعات بر اساس  پرسشنامه نظر سنجی استاندارد مهارت های مدیران وتن ، کامرون و وودز (2000) صورت گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن به میزان  87/0 به دست آمد و روایی صوری و محتوایی آن ها با استفاده از نظر متخصصان تایید شد . تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار SPSS و با استفاده ازآزمون های t تک گروهی و فریدمن استفاده انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد:مهم ترین  نیازهای آموزشی شناسایی شده ی مدیران گروه های آموزشی دانشگاه شهید بهشتی که پیشنهاد می گردد برای ارتقای آن برنامه ریزی لازم انجام گردد ،  به ترتیب اولویت عبارت اند از مهارت انگیزش اثر بخش ، مهارت مدیریت تضاد ، مهارت  ارتباط سازنده و مهارت مدیریت حل مساله .

هدف پژوهش حاضر بررسی ادراک و ارتقا صلاحیت میان فرهنگی از طریق تجربه هنری در بین فرهنگ ایران و برزیل بوده است. روش پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی بوده و شرکت کنندگان شامل دانش آموزان 9 ساله برزیلی می باشند. در این پژوهش تلاش شده است تجربه آموزشی در چهار مرحله علاقمند سازی، مقایسه دو فرهنگ، تجربه خلق هنر دوفرهنگی و بخش دیرپایی تجربه مورد بررسی قرار گیرد. برای پایایی و اعتبار یافته ها از روش مثلث سازی داده ها از نوع روش شناختی استفاده شده است. یافته ها نشانگر افزایش ادراک فرهنگی از طریق تجربه هنری بوده است. همچنین تجربه هنری دوفرهنگی در خروج شرکت کنندگان از انکار و کاهش محسوس قطبیت گرایی موثر بوده و سبب تقلیل تمایز و پذیرش میان فرهنگی شده است. تجربه هنری سبب دیرپایی تجربه ادراک میان فرهنگی در کودکان می گردد.

هدف این مطالعه، شناسایی و بررسی عوامل فردی مؤثر در انتقال یادگیری به محیط کار برای بهبود عملکرد و توسعه شایستگی های مرتبط با حوزه ی شغلی می باشد. روش پژوهش پیمایشی و جامعه ی آماری کلیه کارکنان حوزه حمل و نقل و ترافیک استان تهران به تعداد 910 نفر می باشد. نمونه آماری به شیوه ی نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای از طریق فرمول کوکران و به تعداد 270 نفر (کارکنانی که حداقل6 ماه و حداکثر یکسال از گذراندن دوره های آموزشی آنها گذشته)، انتخاب شدند. گردآوری داده ها به صورت مطالعات کتابخانه ای و تحقیق میدانی از طریق پرسشنامه ی محقق ساخته با تائید روایی محتوا توسط چند تن از محققان علوم تربیتی و مدیریت و پایایی ابزار با ضریب آلفای کرونباخ (0.77) بدست آمد. به منظور شناسایی عوامل فردی از تحلیل عامل اکتشافی و تحلیل عامل تاییدی و برای تعیین مناسب ترین عامل ها از چرخش واریماکس استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد: مولفه های خودکارآمدی، انتظارات از نتایج عملکرد، توانایی شناختی، نگرش شغلی، جهت گیری، تعهد سازمانی، آمادگی یادگیرنده، ویژگی های شخصیتی، منبع کنترل، احساس مثبت، خودآگاهی، ویژگی های جمعیت شناختی، دریافت از منابع یادگیری، گشودگی تجربه، انگیزش انتقال، سودمندی و ارزش ادراک شده و هدف محوری غیر از مولفه های مقاومت در برابر تغییر و سطح انگیزش، از عوامل فردی مؤثر بر انتقال یادگیری می باشند. براساس نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن نیز عامل«تعهد سازمانی» با میانگین 76/12 بیشترین تأثیر و عامل«سطح انگیزش» با میانگین 58/4 کمترین تأثیر را بر انتقال یادگیری داشته است.

پژوهش حاضر، به شناسایی مؤلفه های سازنده آموزش های مجازی در دوره متوسطه آموزش و پرورش شهرستان های استان تهران، پرداخته است. این پژوهش یک پژوهش کاربردی و کمی است که از نظر نوع مطالعه از نوع پیمایشی مقطعی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان اداره کل آموزش و پرورش شهرستان های استان تهران است. برای انتخاب گروه نمونه معرف و هم چنین، افزایش دقت اندازه گیری، از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد که طی آن 181 نفر از کارکنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار سنجش این پژوهش شامل پرسش نامه پژوهشگر ساخته است که پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برابر 0/97 بود. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی صورت گرفت و پاسخ آزمودنی ها با آزمون تحلیل عاملی اکتشافی با کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحلیل عاملی بیانگر آن بود که مؤلفه های سازنده آموزش های مجازی مشتمل بر ده عامل در 141 شاخص به این ترتیب است: عامل اول برنامه ریزی آموزشی با 58 شاخص، عامل دوم یادگیری مطلوب با 21 شاخص، عامل سوم روابط با 14 شاخص، عامل چهارم بهره وری با 11 شاخص، عامل پنجم محیط مجازی با 9 شاخص، عامل ششم بازخورد با 5 شاخص، عامل هفتم تکنولوژی آموزشی با 6 شاخص، عامل هشتم تفکر منطقی با 5 شاخص، عامل نهم برنامه ریزی درسی با 5 شاخص، و عامل دهم عدالت آموزشی با 7 شاخص که در مجموع این شاخص ها و عوامل حدود 45% واریانس کل آموزش های مجازی را تبیین می کنند.

هدف: از پژوهش حاضربررسی اثر تشویق بر افزایش احساس تعلق به مدرسه در دانش آموزان مقطع متوسطه بوده است. روش: جامعه آماری عبارت است از کلیه دانش آموزان پایه دوم مقطع متوسطه منطقه 14 آموزش و پرورش شهرتهران که درسال تحصیلی 94 – 1393 مشغول تحصیل بوده اند.روش نمونه گیری درپژوهش حاضر، به شیوه تصادفی خوشه ای انجام شده وحجم نمونه تعداد 211 نفراز 8 دبیرستان بوده است. ابزارگردآوری داده ها برای سنجش احساس تعلق به مدرسه عبارت از پرسشنامه بری، بتی ووات و روش پژوهش شبه آزمایشی بوده است. روایی این پرسشنامه به وسیله ی متخصصان موضوعی مورد تأیید قرارگرفته واعتبار این پرسشنامه در گروه نمونه نیزازطریق آلفای کرونباخ 84/0 به دست آمد. روش آماری مورد استفاده آزمون کلموگروف – اسمیرنوف و آزمون t وابسته و آزمون غیر پارامتری ویلکاکسون باکمک نرم افزارSPSS22 بوده است. یافته ها: نتایج پژوهش حاضرنشان می دهد که احساس تعلق به مدرسه و مؤلفه های مرتبط به آن شامل تعامل معلم دانش آموز، مشارکت در اجتماع، احساس رعایت عدالت و احترام درمدرسه، احساس مثبت نسبت به مدرسه، ارتباط فرد با مدرسه و مشارکت، در اثر تشویق افزایش یافته است.

هدف از این تحقیق، بررسی دوره های آموزشضمن خدمت از دیدگاه کارشناسان مراکز ناتوانی یادگیری در شهرستان های استان تهرانمی باشد. روش: تحقیق حاضر، توصیفی از نوع اکتشافی می باشد. جامعه آماری شامل تمامی کارشناسان شاغل در مراکز ناتوانی یادگیری شهرستان های استان تهران می باشد که در شش مرکز گلستان، شهرری، پاکدشت، شهریار، ملاردو شهر قدس واقع شده اند و تعداد آنها 50 نفر است که با حجم نمونه برابر است و با روش سرشماری بررسی شدند. ابزار اندازه گیری تحقیق، پرسشنامه 46 سوالی در خصوص تدوین،اجرا و ارزشیابی نظام دار برنامه آموزش ضمن خدمت، بوده است. به منظور بررسی سوالات پژوهش از آزمونtتک نمونه ای استفاده شده.. یافته ها: نشان داد که طبق نظر شرکت کنندگان در طرح پژوهشی حاضر، میزان مطلوبیت دوره های آموزش ضمن خدمت کارشناسان مراکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش شهرستانهای استان تهران، کمتر از حد متوسط است.

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت برنامه های درسی رشته مهندسی صنایع از بعد کارایی برنامه -های درسی به عنوان یکی از عوامل مهم تأثیرگذار در کیفیت بروندادهای نظام آموزش عالی بود. جهت انجام تحقیق از روش توصیفی از نوع پیمایشی استفاده گردیده و از نظر هدف کاربردی بوده است. جهت جمع آوری اطلاعات از مطالعات کتابخانه ای، نظر صاحبنظران و ابزار پرسشنامه استفاده گردید. جامعه آماری تحقیق متشکل از متخصصان حوزه مهندسی صنایع دانشگاه های تهران، شریف، امیرکبیر، علم و صنعت و انجمن مهندسی صنایع ایران بوده است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس پس از حذف پرسشنامه های مخدوش، تعداد 135 پرسشنامه جمع آوری گردید. داده های تحقیق پس از تجزیه و تحلیل با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی، نشان داده است که برنامه درسی رشته مهندسی صنایع می بایست از نظر محتوای آموزشی، امکانات، گرایش های تحصیلی و روش ارائه در واحدهای دانشی مدیریت سیستم های اطلاعاتی، مدیریت، برنامه ریزی و کنترل پروژه، امکان سنجی و طرح ریزی طرح بازمهندسی شده و متناسب با تحولات دانشگاه های دنیا و همچنین نیازهای دانشجویان و بازارکار طراحی و ارائه گردد.

پژوهش حاضر نتیجه تحقیق در خصوص امکان سنجی پیاده سازی مدیریت دانش و همچنین بررسی تفاوت دیدگاه اعضای هیأت علمی و کارکنان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر می باشد. به این منظور برای سنجش ابعاد و مؤلفه های مدیریت دانش از مدل پاولوسکی استفاده شد. پژوهش مورد نظر از لحاظ ماهیت کاربردی و از نظر روش توصیفی_پیمایشی بوده است. جامعه آماری مشتمل بر 308 نفر عضو هیأت علمی و 320 نفر کارمند بوده است که با استفاده از جدول مورگان حجم نمونه به ترتیب 175و 169 نفر تعیین گردید و با در نظر گرفتن 20% ضریب افت پرسشنامه بین نمونه ها توزیع گردید. روش نمونه گیری تصادفی ساده بوده است. ابزار سنجش پرسشنامه محقق ساخته ای است که روایی آن توسط پنج نفر از استادان حوزه مدیریت مورد تأیید قرار گرفت و صحت و پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ با ضریب 95% مورد تأیید قرار گرفت. در بررسی فرضیه ها از آزمون تیتک نمونه ای استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده: از نظر آزمودنی ها امکان پیاده سازی مؤلفه های شناسایی دانش، تولید دانش، اشاعه دانش، یکپارچه سازی و انتقال دانش در سه بعد ساختار سازمانی، تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، و منابع انسانی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر وجود ندارد. همچنین در بررسی تفاوت بین دیدگاه اعضای هیأت علمی و کارکنان در خصوص آمادگی لازم برای پیاده سازی مدیریت دانش از آزمون مقایسه میانگین دو گروهی استفاده شده است و نتیجه حاصله نشان دهنده این است که تفاوت معناداری بین دیدگاه اعضای هیأت علمی و کارکنان در هیچ یک از ابعاد و مؤلفه ها وجود ندارد. با توجه به اهداف تحقیق از طریق آزمون رتبه ای فریدمن مشخص شد که بین شاخص ها به لحاظ میزان آمادگی جهت پیاده سازی مدیریت دانش تفاوت وجود دارد و در مقایسه با سایر شاخص ها تولید دانش در دانشگاه مورد نظر بیشتر از سایر مؤلفه ها می باشد.

از جمله موضوع هایی که امروزه در محافل آموزش عالی جهان به آن پرداخته می شود، مسأله بین المللی کردن آموزش عالی و فراهم کردن زمینه مناسب جهت جذب دانشجویان خارجی می باشد. این مهم مستلزم متغیرهای گوناگونی ازجمله پذیرش کثرت گرایی فرهنگی در محیط های دانشگاهی و توجه کافی به تجربه بین فرهنگی و توسعه مراودات بین المللی می باشد. با این حال مطالعه ی برنامه های درسی آموزش عالی ایران مؤید این حقیقت است که نظام آموزش عالی ایران فاقد الگو و راهکار مناسب در زمینه برنامه درسی چند فرهنگی، شناسایی سایر فرهنگ ها و تجربه بین فرهنگی می باشد. این مسأله در قالب موانع فرهنگی چالش هایی را در برابر بین المللی کردن برنامه ی درسی آموزش عالی ایران ایجاد نموده است. در این پژوهش با استفاده از روش پژوهش کیفی از نوع تحلیل تطبیقی، به بررسی و واکاوی رهیافت های شناسایی شده برنامه میان رشته ای اقدام شده است. براساس یافته های پژوهش، مطالعات بین رشته ای ضمن ارائه دیدگاه های جامع قادرند به مطالعات متخصصان درحوزه برنامه درسی چند فرهنگی انسجامی خاص داده و در مواجهه با موانع فرهنگی بین المللی کردن برنامه های درسی در آموزش عالی نقش مؤثری را ایفا نماید.

بین المللی کردن آموزش عالی امروزه به عنوان یک استراتژی کارآمد برای مواجهه با نیازهای متنوع جامعه ی جهانی شده مطرح است. برنامه های درسی بین المللی در حقیقت مهمترین بعد یا رکن نظامهای آموزش عالی بین المللی شده هستند. هدف اصلی ونقطه توجه برنامه ریزان درسی در هنگام برخورد با مسئله فوق ، اساسا طراحی اهداف وبرنامه های آموزشی مطلوب و کار آمد بوده ا ست. این تحقیق نوعی مطالعه ی تطبیقی- تحلیلی است و از روش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد قیاسی استفاده شده است تا رویکردهای بین المللی سازی برنامه های در سی آموزش عالی در کشور های مختلف از قبیل فنلاند، انگلستان وچین را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد. این روش شامل تکنیکهایی برای تجزیه وتحلیل سیستماتیک متون،،منظم کردن نتایج مشاهدات، ،مصاحبه ها،،مباحث ،اسناد، ،مقایسه ها،تجزیه وتحلیل یافته هاو ارائه یک چارچوب برای تجزیه وتحلیل روشمند وکنترل شده متون می باشد. در رویکرد قیاسی ابتدا دید گاهها و یافته ها مورد بحث و بررسی قرار گرفته و سپس نتیجه گیری نهایی انجام می شود. یافته های تحقیق شامل استراتژیها ،برنامه ها وفعالیتهای مناسب برای بین المللی کردن برنامه های درسی وروشهای تدریس ویادگیری آموزش عالی در هر کشور می باشد.

در این پژوهش جایگاه قومیت در برنامه های درسی صریح دوره متوسطه در نظام آموزش و پرورش ایران در رشته ادبیات و علوم انسانی مورد بررسی قرار گرفته است. پیش فرض عناصر برنامه درسی  صریح از دیدگاه اکر1 اخذ و از روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است . در تحلیل محتوای کیفی از مدل ترتیبی فیلیپ میرینگ استفاده شده و واحد تحلیل محتوا؛ اهداف ، محتوا، تصاویر و فعالیت های کتاب های درسی بوده است . جامعه مورد پژوهش تعداد 8 جلد کتاب در قالب بیش از 1476 صفحه از کتاب های مطالعات اجتماعی، تاریخ، جامعه شناسی و علوم اجتماعی دوره متوسطه و پیش دانشگاهی بوده است. در این تحقیق از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده و یافته های پژوهش بیانگر جایگاهی مبتنی بر عدم تمایل به طرح مسائل اقوام، تأکید ضمنی بر تعارضات قومیت ها و مغفول بودن قومیت و مقوله های قومی در کتاب های درسی می باشد. همچنین بر اساس یافته های پژوهش جایگاه قومیت در کتاب های درسی ، جایگاهی آکسیمورون بوده و این بی وضعیتی نسبت به جایگاه قومیت ، معلمان و دانش آموزان را در این زمینه با انبوهی از اطلاعات متناقض و چالش برانگیز مواجه نموده است.

براساس نتایج این پژوهش، مشخص شد که برنامه درسى آموزش عالى کشور به سبب مغفول بودن سیاست قومى و چندفرهنگى در ایران، الگو و راهکارى در زمینه برنامه درسى چندفرهنگى ندارد. ازطرفى، به کاربستن نتایج پژوهش ها درباره الگوى پیشنهادى چندفرهنگى و سیاست قومى مناسب ایران نیز در هاله اى از ابهام و عدم قطعیت، گزارش شده است. این موضوعات، ضمن محروم کردن برنامه هاى درسى از صفاتى مثل چالاکى، تنوع و تکثّر، موانعى را نیز در برابر بین المللى کردن برنامه درسى آموزش عالى ایران ایجاد کرده است. در روبه روشدن با این مسئله، متخصّصان این حوزه از دانش، با چالش هایى مواجه شده اند و سیاست گذاران آموزش عالى نیز چاره اى جز ورود به این بحث ندارند. براى رهایى از این وضعیت، سکون و پاسخگویى به این نیاز معرفتى و اجتماعى و پرهیز از یک سونگرى به مفهوم چندفرهنگى، رویکرد میان رشته اى و تلفیق، به عنوان راهبرد مناسب، معرفى و اَشکال برنامه ریزى تلفیقى چندرشته اى متقاطع و برنامه ریزى چندرشته اى متکثّر، براى طراحى رشته برنامه درسى چندفرهنگى پیشنهاد شده است