محمدحسین طحاری مهرجردی

هدف: انرژی یکی از عوامل حیاتی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی کشورهاست؛ به طوری که اغلب، میزان مصرف انرژی در یک کشور، نشان دهنده سطح رفاهی است که مردم آن کشور می توانند به دست آورند. با مصرف روزافزون انرژی در سال های اخیر و همچنین با توجه به اینکه در سیستم های تولید برق سنتی بیشترِ انرژی از طریق نیروگاه های بزرگ و به صورت متمرکز تأمین می شود، بعضی مسائل از جمله هزینه های تولید، آلودگی هوا، قابلیت اطمینان و کیفیت انرژی اهمیت چشمگیری پیدا می کنند و برای شبکه های تأمین انرژی سنتی، ممکن نیست که چنین نیازهای توسعه ای را برآورده کنند. بنابراین شبکه های هوشمند تأمین انرژی، به تدریج جایگزین شبکه های سنتی شدند. از طرفی، برای نیل به قیمت های مناسب و قابلیت اطمینان شبکه، برنامه های پاسخ گویی بار راه کاری است که می توان به کمک آن، الگوی مصرف انرژی الکتریکی را در زمان های پیک بار در شبکه هوشمند بهبود داد. این برنامه ها به دو دسته برنامه های قیمت محور و برنامه های تشویق محور دسته بندی می شوند. در این پژوهش از برنامه های قیمت محور مبتنی بر قیمت گذاری لحظه ای استفاده می شود. هدف از پژوهش حاضر، ارائه یک مدل ریاضی چندهدفه برای شبکه های هوشمند انرژی با در نظر گرفتن برنامه های پاسخ گویی بار است. روش: پارامترهای این پژوهش به دو دسته پارامترهای غیرقطعی و قطعی دسته بندی شدند. پارامترهای سرعت باد، تابش خورشید، تقاضای انرژی و قیمت برق منطقه با توجه به ماهیت آن ها، پارامترهای غیرقطعی در نظر گرفته شدند. با توجه به اینکه هر یک از پارامترهای غیرقطعی، از توزیع احتمالی خاصی پیروی می کنند، پس از شناسایی توزیع مربوطه، به سناریوسازی برای هر یک از این پارامترها اقدام شد. در نهایت مدل چندهدفه ریاضی که شامل اهداف حداقل سازی هزینه بهره برداری، حداقل سازی آلودگی و حداقل سازی پیک مصرف و محدودیت های مربوطه بود، طراحی شد. پس از جمع آوری داده ها و با استفاده از زبان برنامه نویسی گمز، به حل مدل اقدام شد. همچنین تأثیر برنامه های پاسخ گویی بار در بهبود توابع هدف نیز بررسی شد.   یافته ها: نتایج حاصل از حل مدل نشان داد که شبکه های هوشمند انرژی و مشارکت طرف مصرف کننده در برنامه های پاسخ گویی بار، امکان کاهش هزینه های بهره برداری، کاهش انتشار آلودگی و کاهش پیک مصرف را میسر می سازد؛ به گونه ای که با افزایش مشارکت مصرف کنندگان در برنامه های پاسخ گویی بار، توابع هدف بهبود می یابند. طبق نتایج به دست آمده، با مشارکت ۲۰ درصدی مصرف کنندگان، میزان بهبود در اهداف ذکر شده، به ترتیب حدود ۱۵.۱۷ و ۱۳ درصد بود. نتیجه گیری: شبکه های هوشمند انرژی با استفاده از فناوری دیجیتال دوطرفه، امکان تبادل اطلاعات بین تولیدکننده و مصرف کننده را فراهم می آورند و انرژی را از تولیدکنندگان به مصرف کنندگان منتقل می کنند. همچنین از طریق کنترل وسایل مصرف کنندگان، در مصرف انرژی آن ها صرفه جویی می کنند و هزینه ها و مسائل زیست محیطی شبکه را کاهش می دهند. دولت ها می توانند از شبکه های هوشمند انرژی، به عنوان راه حلی برای مدیریت استقلال انرژی، کاهش گرمایش جهانی و انتشار آلودگی زیست محیطی استفاده کنند.

هدف: سنجش کارایی واحدهای فناور، شاخصی برای ارزشمند بودن سرمایه گذاری روی این واحدها در توسعه منطقه را فراهم می کند. صنایع غذایی به لحاظ ضرورت و تنوع تولید، سرمایه گذاری پایین، افزایش بهره وری، اشتغالزایی، مشارکت مستقیم در درآمد ملی، ارزآوری و کاهش فقر بسیار اهمیت دارد. این پژوهش به دنبال سنجش کارایی واحدهای صنایع راهبردی فناور از منظر توسعه منطقه ای است. روش پژوهش: این پژوهش، از منظر جهت گیری پژوهش، کاربردی و مبتنی بر روش های کمی و کیفی می باشد. استراتژی پژوهش از نوع پیمایشی-توصیفی، از منظر هدف، توصیفی، از منظر افق زمانی، مقطعی و از منظر شیوه گردآوری داده ها از مصاحبه و مطالعات اسنادی است. برای تعیین معیارهای معرف توسعه منطقه ای از روش دلفی فازی، برای وزن دهی به معیارها از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و برای رتبه بندی شاخصهای سنجش کارایی از روش تاپسیس فازی استفاده شده است. در نهایت با روش تحلیل پوششی داده ها کارایی واحدها بدست آمد. یافته ها: در این پژوهش، 8 معیار توسعه منطقه ای متناسب با موضوع تحقیق معرفی شد. سپس وزن این معیارها تعیین و 22 شاخص ورودی و 22 شاخص خروجی واحدهای فناور با این معیارها رتبه بندی گردید. در نهایت 18 واحد دارای فناوری نوین در صنایع غذایی مستقر در شهرک صنعتی خراسان رضوی شناسایی و از نظر کارایی رتبه-بندی شدند. نتیجه گیری: در صنایع غذایی فناور مستقر در خراسان رضوی، واحدهای صنعتی تولید زعفران و مواد لبنی بالاترین رتبه کارایی را از منظر توسعه منطقه ای داشتند.

امروزه توانمندی، توسعه و استقلال واقعی کشورها، به میزان زیادی به توانایی آن ها در تولید و انتشار علم مرتبط است. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی عملکرد تحقیق و توسعه ایران در مقایسه با کشورهای منطقه با استفاده از سازوکار ترکیبی تحلیل پوششی داده ها و تاپسیس است. بدین منظور، فعالیت های تحقیق و توسعه چهارده کشور منطقه گردآوری شد. در این راستا برای ارزیابی کارایی نسبی این فعالیت ها از ورودی هایی چون، تعداد ثبت نام در رشته های علوم و مهندسی، تعداد محققان تحقیق و توسعه و هزینه تحقیق و توسعه استفاده شد و خروجی های آن نیز، تعداد مقاله های علمی و مهندسی، پتنت های دریافتی بین المللی و صادرات فناوری پیشرفته مد نظر قرار گرفت. برای محاسبه کارایی کشورها، با در نظر گرفتن تمام حالات ممکن، از 49 ترکیب مختلف ورودی ها و خروجی ها، استفاده شد و نتایج کارایی با روش DEA به دست آمد. در پایان از روش تاپسیس برای رتبه بندی کامل نتایج استفاده شد. نتایج رتبه بندی نشان می دهد که لبنان و قرقیزستان، به ترتیب بهترین عملکرد و ضعیف ترین عملکرد را در مجموع ترکیبات متفاوت ورودی ها و خروجی ها در بین کشورهای منتخب دارند. از نتایج قابل تأمل این پژوهش، جایگاه نامناسب بخش تحقیق و توسعه ایران در بین کشورهای منتخب است که در میان 14 کشور مطالعه شده، در رتبه سیزدهم قرار دارد.

ارزیابی و رتبه بندی کشورهای شرکت کننده در بازی های بین المللی بر اساس مدال های کسب­شده توسط آن ها معمول به نظر می رسد. روش های سنتی ارزیابی مبتنی بر تمرکز بر نتایج کشورها یعنی تعداد مدال های کسب شده است، اما باید دانست که دست یابی به خروجی های رقابت (مدال های کسب­شده) تنها در بستر بهره برداری از ورودی ها و با استفاده از فرآیندهای مناسب، امکان پذیر است و برای ارزیابی دقیق، سیستماتیک و هدفمند لازم است ورودی های کمتر نیز در کنار خروجی های بیشتر در مدل های ارزیابی وارد شوند. هدف از این مقاله ارائه مدل ترکیبی DEA/CSW برای ارزیابی کارآیی نسبی عملکرد کشورهای شرکت کننده در بازی های بین المللی است. در این مدل با در نظر گرفتن تعداد مدال های طلا، نقره و برنز کسب­شده توسط هر کشور به­عنوان ستانده و با در نظر گرفتن شاخص هایی نظیر تولید سرانه و جمعیت به­عنوان نهاده هر کشور نمره کارآیی آن کشور در رقابت های ورزشی محاسبه می شود که این نمره کارآیی می تواند ملاک رتبه بندی کشورها باشد. همچنین با توجه به اینکه مدل های معمولی DEA در محاسبه نسبت کارآیی وزن های متفاوتی به مدال های طلا، نقره و برنز برای هر کشور می دهند و اختلاف اهمیت این مدال ها را در نظر نمی گیرند، چه بسا در محاسبه نسبت کارآیی کشورها در کسب مدال به مدال برنز یا نقره ارزشی بیش از مدال طلا بدهند. در این مقاله از روش برنامه ریزی خطی از نوع ماکس مین برای به­دست آوردن مجموعه اوزان مشترک ( CSW ) در مدل های تحلیل پوششی داده ها استفاده شده است. در نهایت، این روش توسعه­یافته برای ارزیابی کارآیی نسبی عملکرد کشورهای شرکت­کننده در بازی های المپیک 2008 پکن به­کار گرفته شده است.

از آنجا که دانشگاه ها به عنوان یکی از مهمترین مراکز تولید و تجاری سازی علم به حساب می آیند انتظار می رود که از منابع در دسترسشان به طور مؤثر و کارا استفاده نمایند. از میان گروه های آموزشی دانشگاه ها، گروه های فنی و مهندسی به لحاظ ماهیتشان نقش بسزایی در خروجی های تحقیق و توسعه دانشگاه دارند. هدف از این تحقیق، به کارگیری الگویی جهت ارزیابی عملکرد تحقیق و توسعه بخش علوم و مهندسی دانشگاه ها در هر دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از مکانیزم تحلیل پوششی داده های شبکه ای است. در این بین فعالیت های تحقیق و توسعه 8 گروه آموزشی فنی و مهندسی دانشگاه یزد استخراج که در این راستا برای ارزیابی کارایی نسبی آن ها در بخش تولید علم از دو ورودی مقدار گرنت تخصیص داده شده به اساتید گروه و اعضای پژوهشی گروه آموزشی شامل اساتید و دانشجویان کارشناسی ارشد و دکترا و خروجی های تعداد مقالات، کتب انتشار یافته، طرح های پژوهشی، پایان نامه ها و اختراعات و اکتشافات ثبت شده و در بخش انتشار علم از ورودی های تعداد مقالات، کتب انتشار یافته، طرح های پژوهشی، پایان نامه ها و اختراعات و اکتشافات ثبت شده و خروجی های مبلغ طرح های پژوهشی، مبلغ قراردادهای آموزشی و مشاوره ای و مبلغ پایان نامه های حمایت شده و ارزش اختراعات تجاری شده استفاده شد. نتایج نشان می دهد که در بخش تولید علم از 8 گروه آموزشی تحت بررسی تعداد 7 گروه و در بخش انتشار علم تعداد 6 گروه در میان گروه های فنی و مهندسی منتخب، ناکارا می باشند.

هدف از این مطالعه، بررسی رابطه آمادگی سازمان برای استقرار مدیریت دانش وعملکرد سازمانی در شرکت توزیع برق استان یزد است. جهت بررسی دقیق تر این موضوع، در این پژوهش از رویکرد مدل تعالی سازمانی، به منظور بررسی این هدف استفاده شده است. بدین ترتیب که از ابعاد توانمندساز این مدل، به منظور بررسی آمادگی سازمان جهت استقرار مدیریت دانش و از ابعاد نتایج این مدل، به منظور تهیه شاخص های عملکرد سازمانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کارکنان حوزه بهره برداری شرکت توزیع برق استان یزد در سال 1390 است که برای محاسبه تعداد نمونه از جدول استاندارد مورگان استفاده شد. برای جمع آوری اطلاعات علاوه بر بهره گیری از منابع کتابخانه ای همچون کتب، مجلات، پایان نامه ها و خبرگان این حوزه، از پرسشنامه 62 گویه ای استفاده شده است. همچنین، برای بررسی روایی پرسشنامه از روش تحلیل عاملی، برای بررسی رابطه میان هر یک از ابعاد مدیریت دانش وعملکرد سازمانی از ضریب همبستگی پیرسون و برای بررسی قابلیت هر یک از ابعاد مدیریت دانش در پیش بینی عملکرد سازمانی از روش رگرسیون به صورت گام به گام استفاده شده است که تحلیل همه این موارد به کمک نرم افزارSPSS صورت گرفته است. یافته های کلی این پژوهش حاکی از آن بود که تمامی ابعاد میزان آمادگی سازمان برای استقرار مدیریت دانش با عملکرد سازمانی ارتباط مثبت و معنی داری دارند.

هدف: هدف از این پژوهش، تعیین عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات کتابخانه ای بر اساس مدل لایب کوال و اولویت بندی این عوامل با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه است. روش: روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. جامعه آماری، کلیه اعضای کتابخانه های عمومی شهرستان یزد می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی، حجم نمونه ای برابر با 80 نفر انتخاب گردید. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه است که بر اساس شاخص های مدل لایب کوآل تهیه و تنظیم و بین اعضای نمونه توزیع شد. بعد از محاسبه میانگین نمره اهمیت مؤلفه های ابعاد کیفیت خدمات، این مؤلفه ها با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه اولویت بندی شدند. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها، مؤلفه های ابعاد کیفیت خدمات با استفاده از روش های ELECTRE،TOPSIS وSAW رتبه بندی شد. با توجه به اینکه نتایج حاصل از اجرای روش های فوق در مواردی با هم هم خوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی از رتبه بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات، از تکنیکی تلفیقی تحت عنوان روش کپ لند استفاده گردید. نتایج رتبه بندی حاصل از تکنیک کپ لند نشان داد که از نظر استفاده کنندگان کتابخانه های عمومی شهرستان یزد، بعد «تأثیرگذاری خدمات» نسبت به سایر ابعاد از اهمیت بیشتری برخوردار است. اصالت/ارزش: مدیران کتابخانه های عمومی، با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چندشاخصه قادر خواهند بود تا به اولویت بندی عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات بپردازند تا از این طریق راهکارهایی را به منظور ارتقای سطح کیفیت خدمات کتابخانههای عمومی ارائه نمایند.

وجود نظام های دقیق، جامع و معتبر مدیریت عملکرد، به عنوان یکی از شاخص های توسعه یافتگی سازمان ها و جوامع، مرهون و نیازمند فراهم سازی زیر ساخت ها و الزامات ویژه ای است که خصوصا در سطح دستگاه های دولتی، ایجاد و حفظ و گسترش آن ها محتاج برنامه ریزی، عزم و حمایتی گسترده می باشد. با توجه به اهمیت تغییر نگرش در برنامه های بخش دولتی و لزوم بازنگری در فرآیندهای اجرایی این بخش ها، محدودیت هایی برای پیاده سازی یک نظام جامع ارزیابی وجود دارد. هدف از این پژوهش ارایه یک رویکرد ترکیبی FANP، VIKOR و کارت امتیازی متوازن برای ارزیابی عملکرد در بخش دولتی می باشد. حوزه مورد مطالعه این پژوهش اداره کل تعاون استان یزد است که مشتمل بر 10 شعبه شهرستانی می باشد. بر این اساس، شاخص های ارزیابی بر مبنای الگو کارت امتیازی متوازن در چهار جنبه؛ مالی، مشتری، فرآیندهای داخلی و رشد و یادگیری استخراج شدند و سپس با استفاده از تکنیک FANP وزن دار گردیدند. در مرحله بعد اوزان بدست آمده از شاخص ها، در داده های مربوط به آن ها در هر شعبه ادغام، و از تکنیک VIKOR به منظور رتبه بندی شعب ادارات تعاون استان یزد استفاده شد. بر اساس نتایج تکنیک FANP، بعد مالی با وزنی معادل 312/0 به عنوان مهمترین بعد، و بر اساس نتایج تکنیک VIKOR شعبه شهرستان یزد، بهترین عملکرد را در بین شعب اداره کل تعاون استان یزد دارا می باشد.

وابستگی روزافزون زندگی بشر به انرژی موجب شده است تا این عامل به طور بالقوه و بالفعل در کارکرد بخش های مختلف اقتصادی کشورها نیز نقش بسیار مهمی ایفا کند. از این رو، مسئولان هر کشور باید تلاش کنند تا با پیش بینی هر چه دقیق تر مصرف انرژی و برنامه ریزی صحیح در هدایت مصرف، پارامترهای عرضه و تقاضای انرژی را به نحو مطلوب کنترل کنند. هدف پژوهش حاضر، الگو سازی و پیش بینی مصرف انرژی بخش حمل و نقل ایران با استفاده از الگوهای شبکه عصبی فازی، شبکه عصبی ژنتیک و شبکه عصبی است. از این رو، از داده های سالانه مصرف انرژی بخش حمل و نقل کشور به عنوان متغیر خروجی الگو های پیش بینی و از داده های سالانه جمعیت کل کشور، تولید ناخالص داخلی و تعداد خودرو، به عنوان متغیرهای ورودی الگو های پیش بینی استفاده شد. در پایان دقت نتایج پیش بینی الگو های مختلف، با استفاده از شاخص های ارزیابی مقایسه گردید. نتایج ارزیابی نشان داد که الگوی شبکه عصبی فازی، نسبت به سایر الگو ها از بیشترین دقت در پیش-بینی مصرف انرژی در بخش حمل و نقل کشور برخوردار است. همچنین بر اساس نتایج تحلیل حساسیت ورودی ها به وسیله شبکه عصبی، ورودی جمعیت کشور به عنوان ورودی شناخته شد که بیشترین تأثیر را در مصرف انرژی دارد.

امروزه مدیران در تمام سازمان ها، خواستار استفاده بهینه از امکانات و ظرفیت های موجود در بخش های مختلف می باشند. بنابراین وجود مدلی به منظور ارایه بازخورد در راستای بهبود عملکرد شعب مختلف سازمان ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز مدیران، بسیار ضروری و منطقی به نظر می رسد. هدف از این پژوهش ارائه یک مدلی تلفیقی فرآیند تحلیل شبکه ای فازی، کارت امتیازی متوازن و تحلیل پوششی داده های فازی جهت ارزیابی عملکرد شعب ادارات تعاون استان یزد می باشد تا با این وسیله بتوان علاوه بر شناسایی شعب کارا و ناکارا، استراتژی های مناسب را جهت بهبود عملکرد شعب ناکارا و تقویت هرچه بیش تر شعب کارا تدوین نمود. در این پژوهش از مدل کارت امتیازی متوازن به منظور استخراج شاخص های ارزیابی، از تکنیک فرآیند تحلیل شبکه ای فازی به منظور تخمین اهمیت نسبی هر شاخص تحت یک چشم انداز واحد و از تکنیک تحلیل پوششی داده های فازی به منظور ارزیابی کارایی شعب استفاده شده است. بعد مالی به عنوان مهمترین بعد در ارزیابی و شعبه شهرستان یزد و اردکان به عنوان کاراترین شعب از نظر سطح عملکرد شناسایی گردیدند.

روش مرسوم برای رتبه بندی کشورهای شرکت کننده در بازی های المپیک، براساس مجموع مدال های کسب شدة آنهاست، اما باید دانست که دستیابی به خروجی های رقابت (مدل های کسب شده) تنها در بستر بهره برداری از ورودی ها و با استفاده از فرایندهای مناسب امکان پذیر است و برای ارزیابی دقیق، منظم و هدفمند باید ورودی های کمتر نیز در کنار خروجی های بیشتر در مدل های ارزیابی وارد شوند. بنابراین در این پژوهش سعی بر آن است با استفاده از یکی از تکنیک های ناپارامتریک با عنوان تکنیک تحلیل پوششی داده ها، مدلی به منظور ارزیابی عملکرد کشورهای شرکت کننده در بازی های المپیک با هدف رفع این مشکل عملکرد ارائه شود. به این منظور با در نظر گرفتن شاخص های جمعیت کشور و تولید ناخالص داخلی به عنوان ورودی این مدل و با در نظر گرفتن شاخص های تعداد مدل های طلا، نقره و برنز کسب شده به عنوان خروجی این مدل ، عملکرد کشورها در بازی های المپیک سنجیده شد. داده های مورد استفاده به منظور تست مدل، مربوط به نتایج عملکرد کشورها در بازی های المپیک آتن (2004) است. نتایج حاصل از اجرای این مدل نشان می دهد که از 73 کشور شرکت کننده در بازی های المپیک آتن که حداقل یک مدل کسب کرده اند، 9 کشور حداکثر کارایی را از این مدل کسب کرده اند.

مقدمه: امروزه، خدمات بهداشتی و درمانی در هر جامعه زمینه ساز سلامت جسمی و روانی افراد و پیش نیاز توسعه ی پایدار است. البته لازمه ی این زمینه، در دسترس بودن متوازن و متعادل امکانات و تجهیزات بخش بهداشت و درمان در نواحی مختلف جغرافیایی می باشد. مطالعه ی حاضر به شناسایی وضعیت توسعه یافتگی و رتبه بندی استان های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان پرداخته است. روش بررسی: این پژوهش، از نظر هدف، از نوع پژوهش های کاربردی و از نظر ماهیتی، از نوع پیمایشی- توصیفی و از نظر زمان، تک مقطعی محسوب می گردد. جامعه ی آماری تحقیق کلیه ی استان های کشور در سال 1387 مشتمل بر 30 استان بودند. ابزار جمع آوری اطلاعات برای تهیه ی پیشینه و ادبیات نظری این تحقیق، مستندات کتابخانه ای و اینترنتی بود و از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران به عنوان مراجع رسمی اطلاعات کشور در این زمینه، برای جمع آوری داده های مربوط استفاده شد. در این مطالعه، از تکنیک تاکسونومی به منظور تعیین درجه ی توسعه یافتگی استان های کشور در این بخش، از تکنیک آنتروپی شانون به منظور تعیین اوزان شاخص ها و از تکنیک تاپسیس به منظور رتبه بندی استان های کشور از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان استفاده شده است. یافته ها: نتایج تکنیک تاکسونومی حاکی از آن است که از 30 استان کشور در این بخش، تعداد 12 استان توسعه یافته، 9 استان نیمه توسعه یافته و 9 استان دیگر توسعه نیافته تلقی می شوند. شاخص نسبت تعداد داروساز به جمعیت استان ها به عنوان مهم ترین شاخص از سوی تکنیک آنتروپی شانون معرفی شد. همچنین نتایج تکنیک تاپسیس نشان داد که از لحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان، استان سمنان رتبه ی اول و استان سیستان و بلوچستان رتبه ی سی ام را دارد. نتیجه گیری: بنابراین به برنامه ریزان و مسؤولان مربوط پیشنهاد می شود در برنامه ریزی منطقه ای و تخصیص بودجه در این زمینه، جهت رفع و یا کاهش نابرابری بین استان های کشور، اولویت ها را با توجه به درجه ی توسعه یافتگی استان های کشور و میزان برخورداری استان های کشور از این شاخص ها تعیین نمایند.

در عصر جهانی سازی و رقابت شدید، سازمان های تحقیق و توسعه ملی در تنگنای شدیدی جهت فعالیت مؤثر و کارا قرار گرفته اند. زمانی که بخشی از سرمایه های ملی بر روی مراکز تحقیق و توسعه سرمایه گذاری می شود، این مراکز مسئول پاسخگویی در قبال عملکرد خود به جامعه هستند. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی نسبی عملکرد تحقیق و توسعه بخش علوم و مهندسی ایران در دو بخش تولید و انتشار علم با استفاده از سازوکار ""تحلیل پوششی داده ها"" است. در این بین، فعالیت های تحقیق و توسعه 14 کشور منطقه استخراج شد. در این راستا، برای ارزیابی کارایی نسبی آنها در بخش تولید علم، از ورودی هایی همچون نرخ ثبت نام در رشته های علوم و مهندسی، تعداد پژوهشگران تحقیق و توسعه، هزینه تحقیق و توسعه و خروجی هایی همچون تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و در بخش انتشار علم، از ورودی های تعداد مقالات علمی و مهندسی و پروانه های ثبت اختراع دریافتی بین المللی و خروجی هایی همچون صادرات فنّاوری پیشرفته و میانگین ارجاع به مقالات استفاده شد. نتایج نشان داد که در بخش تولید علم، از 14 کشور تحت بررسی تعداد چهار کشور و در بخش انتشار علم، تعداد نه کشور در میان کشورهای منتخب ناکارا هستند. از نتایج قابل تأمل این بود که ایران در بخش تولید علم از جایگاه مناسبی در بین کشورهای منتخب برخوردار نیست، ولی در بخش انتشار علم توانسته است بیشترین کارایی را از مدل تحلیل پوششی داده ها به دست آورد.

مقدمه: در میان بخشهای خدمات؛ بخش بهداشت، دارای جایگاه ویژه ای است، در این بخش حتی اشتباهات کوچک نیز می تواند جبران ناپذیر باشد؛ بنابراین ارایه خدمات، با کیفیت مطلوب و مطابق استانداردهای حرفه ای در این بخش حایز اهمیت است. این مطالعه با هدف شناخت، و در نهایت اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و مقطعی می باشد. تعداد 55 نفر از دریافت کنندگان خدمت به عنوان خبره، که حداقل یکبار از مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد بهره مند شده اند مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بود که همه ابعاد کیفیت خدمات مطرح شده در پرسشنامه دارای ضریب آلفای کرونباخ در دامنه 78 درصد تا 86 درصد بودند. یافته ها: در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات شناسایی؛ و سپس با استفاده از تکنیکهای TOPSIS، SAW و ELECTERE رتبه بندی شدند. با توجه به اینکه نتایج حاصل از اجرای روشهای فوق در مواردی با هم همخوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی، از یک تکنیک ادغامی تحت عنوان روش کپ لند، استفاده نمودیم. نتایج رتبه بندی حاصل از تکنیک کپ لند، نشان داد که عامل دارا بودن کارکنان از دانش و مهارت کافی برای پاسخگویی نسبت به سایر عوامل از اولویت بیشتری برخوردار است. بحث: مدیران مراکز بهداشتی و درمانی، با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه قادر خواهند بود تا به اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی بپردازند و با توجه به اولویت ها، به برنامه ریزی جهت تقویت و اصلاح نابسامانی ها بپردازند.

مقدمه: در میان بخشهای خدمات؛ بخش بهداشت، دارای جایگاه ویژه ای است، در این بخش حتی اشتباهات کوچک نیز می تواند جبران ناپذیر باشد؛ بنابراین ارائه خدمات، با کیفیت مطلوب و مطابق استانداردهای حرفه ای در این بخش حائز اهمیت است. این مطالعه با هدف شناخت، و در نهایت اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی و مقطعی می باشد. تعداد 55 نفر از دریافت کنندگان خدمت به عنوان خبره، که حداقل یکبار از مراکز بهداشتی و درمانی شهرستان یزد بهره مند شده اند مورد بررسی قرار گرفت. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بود که همه ابعاد کیفیت خدمات مطرح شده در پرسشنامه دارای ضریب آلفای کرونباخ در دامنه 78 درصد تا 86 درصد بودند. یافته ها: در این مطالعه، عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات شناسایی؛ و سپس با استفاده از تکنیکهای TOPSIS، SAW و ELECTERE رتبه بندی شدند. با توجه به اینکه نتایج حاصل از اجرای روشهای فوق در مواردی با هم همخوانی نداشت، برای رسیدن به یک اجماع کلی، از یک تکنیک ادغامی تحت عنوان روش کپ لند، استفاده نمودیم. نتایج رتبه بندی حاصل از تکنیک کپ لند، نشان داد که عامل دارا بودن کارکنان از دانش و مهارت کافی برای پاسخگویی نسبت به سایر عوامل از اولویت بیشتری برخوردار است. بحث: مدیران مراکز بهداشتی و درمانی، با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند شاخصه قادر خواهند بود تا به اولویت بندی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی بپردازند و با توجه به اولویت ها، به برنامه ریزی جهت تقویت و اصلاح نابسامانی ها بپردازند.

هدف: پژوهش حاضر با هدف عارضهیابی سیستم کتابخانه های عمومی به ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی شهرستان یزد پرداخته است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و از نظر زمان، تک مقطعی می باشد. روش انجام پژوهش به شیوه سندی و پیمایشی است. استراتژی به کار گرفته شده، استراتژی تحلیل مبتنی بر مدل سازی ریاضی و با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها می باشد. جمع آوری داده ها با استفاده از مستندات و پرسشنامه انجام شده است. دامنه مکانی پژوهش، کتابخانه های عمومی شهرستان یزد و دامنه زمانی آن سال 1387 می باشد. پس از جمع آوری داده ها، مدل ریاضی مناسب جهت ارزیابی عملکرد کتابخانه ها تدوین و نتایج با استفاده از نرم افزارهای WINQSB و SPSS تحلیل شدند. یافته ها: با طراحی و اجرای مدل مناسب تحلیل پوششی داده ها، میزان کارایی کتابخانه های عمومی شهرستان یزد مشخص شد. در این مدل که دارای بازده متغیر نسبت به مقیاس است 11 کتابخانه که معادل 55 درصد از کتابخانه ها می باشند، دارای کارایی کامل یعنی یک بودند. همچنین نتایج رتبه بندی ورودی ها و خروجی ها با استفاده از تکنیک SAW نشان داد که از بین ورودی ها، تعداد کارمند و از بین خروجی ها، تعداد اعضای دارای کارت عضویت دارای بیش ترین اهمیت در عملکرد کتابخانه ها می باشند. در یک جمع بندی کلی می توان گفت علی رغم وجود امکانات نسبتاً مناسب در حوزه زیرساخت های کتابخانه های عمومی شهرستان یزد، جذب کاربران به استفاده از کتابخانه در قالب شاخص های تعداد کتاب به امانت گرفته شده و استفاده افراد از کتابخانه چندان مطلوب نبوده است. اصالت/ارزش: امروزه با توجه به رشد و اهمیت فزاینده سازمان ها در اجتماع، ارزیابی عملکرد آن ها بسیار مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر تلاش دارد تا با به کارگیری یکی از روش های کمی در زمینه ارزیابی عملکرد، به ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی شهرستان یزد بپردازد.

عملکرد سازمانی همواره اثر قابل ملاحظه ای بر فعالیت های سازمان دارد و روش ها و ابزار ارزیابی دقیق عملکرد همواره یکی از مباحث مهم در تحقیقات سازمانی و دانشگاهی است. بنابراین، وجود مدلی به منظور ارائه بازخورد در جهت بهبود عملکرد مراکز مختلف سازمان ها و دستیابی به ابزاری جهت برآوردن این نیاز سازمان ها، بسیار ضروری و منطقی به نظر می رسد. هدف از این پژوهش، طراحی مدل ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور است. بررسی حاضر از نوع کاربردی، از نظر زمان، تک مقطعی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی- ریاضی است. اساس مدل سازی در این پژوهش، فنّ تحلیل پوششی داده ها بوده است، ولی به منظور افزایش دقت در ارزیابی عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور و شناسایی دقیق واحدهای کارا و ناکارا، از یک مدل که از ترکیب فنّ تحلیل پوششی داده ها و برنامه ریزی آرمانی طراحی و ساخته شده است، استفاده و عملکرد کتابخانه های عمومی استان های کشور از منظر مدل ترکیبی سنجیده شده است. نتایج حاصل از اجرای مدل ترکیبی نشان داد که از مجموع 30 استان کشور در سال 1387، کتابخانه های عمومی 3 استان خراسان جنوبی و خراسان شمالی و مازندران که معادل 10 درصد استان های کشور است، در این زمینه دارای کارایی یک بوده اند.