علیرضا صابری کاخکی

پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر دو نوع پروتکل نوروفیدبک بر یادگیری مهارت حرکتی تعقیبی انجام شد. بدین منظور 42 نفر در قالب سه گروه ""کاهش آلفا""، ""افزایش تتا"" و کنترل قرار گرفتند. در گروه "" کاهش آلفا""، هدف کاهش دامنة آلفا در منطقه قشر حرکتی قبل از شروع تمرین مهارت و در گروه "" افزایش تتا"" هدف افزایش دامنة تتا در منطقه آهیانه ای بلافاصله بعد از اتمام تمرین مهارت بود. سپس افراد در آزمون های یادداری با وقفه های 90 دقیقه، 24 ساعت و یک هفته بعد شرکت نمودند. نتایج نشان داد در آزمون یادداری اول گروه ""کاهش آلفا"" عملکرد بهتری نسبت به گروه کنترل داشت. هرچند این برتری در آزمون های یادداری دوم و سوم معنادار نبود. یافته های حاضر نشان می دهند با بازداری آلفا و متعاقب آن افزایش تحریک پذیری در منطقه قشر حرکتی می توان آثار مفیدی در یادگیری یک مهارت حرکتی ایجاد نمود هر چند پایداری این اثر در طول زمان نیاز به مطالعات بیشتری دارد.

کارکردهای توجهی نقش مهمی در تعامل فرد با محیط دارد. این کارکردها در برخی شرایط محیطی تحت تأثیر ویژگی های تکانش گری قرار می گیرند و از این طریق می تواند عامل تعیین کننده ای در عملکرد و یادگیری افراد باشد. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی تأثیر سطوح مختلف تکانش گری بر یادگیری مهارت های ورزشی در محیط های باز و بسته بود. شرکت کنندگان 48 پسر 10 تا 12 ساله در چهار گروه تکانش گری پایین، تکانش گری متوسط، تکانش گری بالا و گروه کنترل بودند. پیش و پس از هشت هفته برنامه تمرینی مهارت های پایه بسکتبال، آزمون شوت بسکتبال هریسون برای ارزیابی عملکرد و یادگیری در محیط های باز و بسته طی مراحل پیش آزمون، پس آزمون، یادداری و انتقال به عمل آمد. نتایج تحقیق تفاوت های معنا داری را بین گروه های تحقیق در کارکردهای توجهی نشان داد (0001/0=P). نتایج مراحل پس آزمون و یادداری در مورد محیط باز نشان داد که همراستا با افزایش سطوح تکانش گری افراد، برتری چشمگیری در فرایندهای یادگیری در این محیط مشاهده می شود (003/0=P). درحالی که در مورد محیط بسته، عملکرد بهتر همراستا با کاهش سطوح تکانش گری مشاهده شد (001/0=P). تفاوت های مشاهده شده بین گروه ها در مرحله انتقال - که به صورت رقابتی برگزار شد- از نظر آماری معنا دار نبود (09/0=P). این احتمال وجود دارد که سطوح مختلف تکانش گری نقشی تسهیل کننده و تضعیف کننده در یادگیری مهارت های ورزشی با توجه به محیط های اجرا مانند محیط های باز و بسته دارد.

ویژگی های تکانش گری افراد، الگوهای حرکتی آنها را در یادگیری مهارت های ورزشی تحت تأثیر قرار می دهد. ازاین رو در این تحقیق تأثیر سطوح مختلف تکانش گری حرکتی بر یادگیری مهارت های پایه بسکتبال بررسی شد. به این منظور سه گروه 12 نفری از پسران 10 تا 12 ساله که با توجه به سطوح تکانش گری حرکتی تعیین شده بودند، همراه گروه کنترل که به صورت تصادفی انتخاب شده بود، در یک دوره آموزشی مهارت های پایه بسکتبال شرکت کردند. برای ارزیابی نتایج عملکرد افراد از آزمون های پاس بسکتبال ایفرد (AAHPERD) و آزمون پاس هان (Hann) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون، یادداری و انتقال استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس به ترتیب در مراحل پس آزمون (0001/0=P) و یادداری (011/0=P) در مورد تکلیف پاس ایفرد نشان داد که همراستا با افزایش سطوح تکانش گری حرکتی افراد، برتری شایان توجهی در اجرای این آزمون مشاهده می شود، درحالی که در تکلیف پاس هان، عملکرد بهتر همراستا با کاهش سطوح تکانش گری مشاهده شد. تفاوت های مشاهده شده بین گروه ها در مرحله انتقال از نظر آماری معنا دار نبود (P=0/112). با استناد به این یافته ها می توان گفت که سطوح مختلف تکانش گری حرکتی یکی از عوامل اصلی اثرگذار در یادگیری مهارت های ورزشی با در نظر گرفتن مهارت های سرعت محور و دقت محور است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثر یک دوره تمرینات تعادلی و ترکیبی شناختی بر نوسانات قامتی زنان مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می باشد. در این پژوهش، 30 نفر از زنان 25 تا 45 ساله عضو انجمن ام . اس خراسان رضوی با نمره ناتوانی جسمانی (یک تا چهار) شرکت داشتند که به صورت تصادفی به سه گروه مساوی (دو گروه تجربی و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. گروه های تجربی به مدت هشت هفته و هر هفته سه جلسه تمرینات تعادلی مرکز ثقل را انجام دادند و گروه تمرینات ترکیبی نیز علاوه بر تمرینات مرکز ثقل، یک تکلیف شناختی را حین انجام حرکات اجرا نمود . ارزیابی نوسانات قامتی بیماران به وسیله تست ایستادن روی صفحه نیرو، قبل و بعد از دوره تمرینات انجام شد و میانگین نوسانات مرکز فشار اندازه گیری گردید. همچنین، جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون لون و تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته ها نشان می دهد که تفاوت معناداری بین میانگین نوسانات گروه ها در دو سطح قدامی خلفی و میانی جانبی وجود دارد. آزمون توکی نیز بیانگر آن است که بین میانگین نوسانات گروه های تجربی با گروه کنترل در هر دو سطح قدامی خلفی و میانی جانبی تفاوت معناداری وجود دارد (P<0.05). به طور کلی، نتایج پژوهش نشان می دهد که تمرینات تعادلی مرکز ثقل و ترکیبی شناختی، موجب کاهش نوسانات قامتی زنان مبتلا به ام. اس می شود.

هدف از این پژوهش، تعیین اثر دستورالعمل های کانون توجه بیرونی بر یادگیری تکلیف پیگردی تحت شرایط تکلیف ثانویه بود. بدین منظور، 42 نفر از دانشجویان پسر دانشگاه کرمان (با دامنه سنی 25 19 سال) پس از شرکت در پیش آزمون و به صورت تصادفی در سه گروه جای گرفتند (کنترل، دستورالعمل های کانون توجه بیرونی نزدیک و دستورالعمل های کانون توجه بیرونی دور). شرکت کنندگان تکلیف پیگردی را در چهار بلوک چهار کوششی تمرین کردند و پس از گذشت 48 ساعت، در آزمون یادداری تأخیری تحت شرایط تکلیف ثانویه شرکت نمودند. قابل ذکر است که به منظور سنجش تکلیف پیگردی از تست هماهنگی دو دست دستگاه وینا استفاده شد و میانگین زمان کل در این تکلیف به عنوان متغیر وابسته محاسبه گردید. همچنین، گروه تمرکز بیرونی نزدیک، دستورالعمل هایی را در ارتباط با حرکات دسته ها دریافت کرد و به گروه تمرکز بیرونی دور، دستورالعمل هایی در مورد حرکات نقطه قرمز رنگ در قسمت های مختلف مسیر ارائه شد. شایان ذکر است که گروه کنترل هیچ دستورالعملی را دریافت نکرد. علاوه براین، از آزمون تحلیل واریانس عاملی مرکب و آزمون تحلیل واریانس یک طرفه جهت تعیین معناداری در مراحل اکتساب و یادداری استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تفاوت معناداری میان بلوک های مختلف تمرینی در مرحله یادگیری (P=0.0001) و میان گروه های مختلف در مرحله یادداری (P=0.0001) وجود دارد. این نتایج حاکی از این است که افزایش فاصله در یک تمرکز توجهی بیرونی، یادگیری تکلیف پیگردی را به ویژه تحت شرایط تکلیف ثانویه بهبود می بخشد؛ زیرا، شرایط تکلیف ثانویه می تواند منابع توجهی را افزایش دهد و باعث تغییر توجه به بیرون شود.

هدف از این پژوهش، مقایسه دو روش تمرینی برای ایجاد انعطاف پذیری حرکتی در مهارت پرتاب آزاد بسکتبال می باشد. بدین منظور، 12 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انتخاب شدند و به صورت تصادفی به دو گروه متغیر و ثابت تقسیم گردیدند. شایان ذکر است که افراد پس از پیش آزمون به تمرین مهارت مربوطه پرداختند؛ بدین شکل که گروه متغیر در طول تمرین می بایست هر بار به صورت تصادفی توپ را از بالای مانعی با ارتفاع متفاوت پرتاب می کرد، اما برای گروه ثابت، ارتفاع مانع همواره ثابت بود. علاوه براین، پس از هفت روز تمرین متوالی، آزمودنی ها دو آزمون انتقال و یادداری را انجام دادند که یکی مشابه با شرایط گروه ثابت و دیگری مشابه با شرایط گروه متغیر بود. این آزمون ها یک هفته بعد نیز تکرار شدند. نتایج نشان می دهد که عملکرد آزمودنی ها در طول مرحله اکتساب پیشرفت معنا داری داشته است، اما بین گروه ها در آزمون های انتقال و یادداری فوری و تأخیری، تفاوت معنا داری مشاهده نمی شود. به نظر می رسد که تمرین گونه های مختلفی از یک تکلیف، فایده ای برای ایجاد انعطاف پذیری در حرکت ندارد.

هدف از این پژوهش، بررسی اثر نوع کانون توجه با استفاده از راهبرد خودگفتاری آموزشی بر اکتساب و یادداری مهارت پاس سینه ی بسکتبال در نوجوانان پسر مبتدی بود. به این منظور، 59 دانش آموز داوطلب مبتدی (57/0±4/13سال) انتخاب و بعد از پیش آزمون به صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. گروه کنترل بدون خودگفتاری، گروه خودگفتاری با کانون توجه درونی و گروه خودگفتاری با کانون توجه بیرونی، طی پنج جلسه به تمرین مهارت پاس سینه ی بسکتبال پرداختند. بعد از آخرین جلسه ی اکتساب، پس آزمون و بعد از دو هفته بی تمرینی، آزمون یادداری گرفته شد. نتایج حاصل از تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر و تحلیل واریانس یک طرفه همراه با آزمون تعقیبی بونفرنی نشان داد که از یک سو تفاوت گروه ها در بین مراحل اکتساب و یادداری معنا دار است، هر چند تفاوت بین اثرات دو نوع کانون توجه با استفاده از راهبرد خودگفتاری معنا دار نیست، اما از سوی دیگر تفاوت دو گروه تجربی با گروه کنترل معنا دار است. بنابراین، اگرچه خودگفتاری آموزشی باعث بهبود اکتساب و یادداری مهارت پاس سینه ی بسکتبال در مراحل ابتدایی یادگیری می شود، اما احتمالاً دستکاری نوع کانون توجه به صورت خودگفتاری تاثیر چندانی بر اکتساب و یادداری پاس سینه ی بسکتبال ندارد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین اعتماد به نفس ورزشی و انگیزش در ورزشکاران تنیس روی میز بر پایه نظریه خودمختاری است. در این پژوهش توصیفی همبستگی، 120 ورزشکار تنیس روی میز استان کرمان که دارای حداقل سابقه سه سال فعالیت و کسب مقام در سطح مسابقات شهرستانی بودند، به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در جمع آوری داده ها، از پرسش نامه های انگیزش ورزشی پلی تیر و همکاران و اعتماد به نفس ورزشی ویلی و نایت استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد بین اعتماد به نفس ورزشی و انواع آن (به جز مؤلفه قابلیت انعطاف) با انگیزش کل، انگیزش درونی و بیرونی رابطه مثبت و معنا داری وجود داشته است. همچنین مؤلفه های اعتماد به نفس توانستند 7/45 درصد انگیزش کل را پیش بینی کنند. مطابق با نتایج به دست آمده، باورهای ورزشکاران در قصد و نیت آنها از فعالیت تأثیر می گذارد و باعث تغییر در میزان انگیزش می گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش معنوی و پرخاشگری در بازیکنان فوتبال پسر رده سنی نوجوانان است. پژوهش حاضر از نظر روش، توصیفی و از نوع همبستگی و به لحاظ هدف، کاربردی می باشد. جامعه این پژوهش بازیکنان فوتبال پسر رده سنی نوجوانان با دامنه سنی 14 تا 17 سال (میانگین و انحراف استاندارد 78/0± 32/15) می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تیم های مس کرمان، مس رفسنجان، فجر سپاسی، فولاد خوزستان و استقلال اهواز به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای اندازه گیری متغیرها از مقیاس هوش معنوی کینگ و پرسش نامه پرخاشگری باس و پری استفاده شد. برای تحلیل داده ها، ضریب همبستگی پیرسون و روش رگرسیون چندمتغیری همزمان به کاربرده شد. نتایج بین نمره کلی هوش معنوی و خرده مقیاس های هوش معنوی (تفکر انتقادی وجودی، تولید معنی شخصی، آگاهی، توسعه حالت آگاهی) با پرخاشگری و خرده مقیاس های پرخاشگری (پرخاشگری فیزیکی، پرخاشگری کلامی، خشم و خصومت) رابطه منفی و معناداری نشان دادند. خرده مقیاس های هوش معنوی توانستند 39/0 از واریانس پرخاشگری را پیش بینی کنند. این یافته ها نشان می دهند هر چه هوش معنوی بالاتر باشد احتمال پرخاشگری ورزشکاران در میادین ورزشی کمتر است.

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر روش های مختلف تمرین بر یادگیری و انتقال برنامة حرکتی تعمیم یافته و پارامتر زمان در یک تکلیف زنجیره ای انجام گرفت. به منظور اجرای این طرح، 80 آزمودنی داوطلب مرد (با دامنة سنی 23-19 سال) به طور تصادفی در چهار گروه تمرینی قالبی، تصادفی و ترکیبی (قالبی – تصادفی و تصادفی – قالبی) قرار گرفتند. آزمایش شامل اجرای تکالیف زنجیره ای با برنامة حرکتی تعمیم یافتة متفاوت (تغییر ابعاد فضایی) و پارامتر زمان متغیر بود. آزمودنی ها پس از آشنایی با آزمون و انجام 108 کوشش، براساس گروه تمرینی، در آزمون های یادداری و انتقال شرکت کردند. پس از مراحل مختلف آزمایش، مقدار خطای زمان بندی نسبی (شاخص کارایی برنامة حرکتی تعمیم یافته) و خطای زمان بندی مطلق (شاخص دقت و کارایی پارامتر) محاسبه شد. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه و آزمون تعقیبی توکی انجام گرفت. نتایج اختلاف معنی داری (05/0 ? P). را بین روش های مختلف تمرین در مرحلة اکتساب نشان داد، ولی در مراحل یادداری و انتقال، با وجود برتری نسبی طرح های تمرینی ترکیبی بر مقدار خطاهای زمان بندی نسبی و مطلق، تفاوت بین گروه های تمرینی معنی دار نبود. بنابراین نتایج تحقیق با اثر تداخل زمینه ای و نظریة شی و کهل و ایندرمیل (1990)، لندین و هبرت (1997) و لی و سیمون (2004) مبنی بر سودمندی طرح تمرین ترکیبی بر یادگیری مغایر است.

هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثر تمرین استقامتی بر نیمرخ لیپیدی و استقامت قلبی- عروقی در موش های سوری نر هیپرکلسترولمیک پس از مصرف عصاره زیره کوهی بوده است. بدین منظور، تعداد 60 سر موش سوری نر هیپرکلسترولمیک (8 هفته ای با وزن40-20 گرم) به 4 گروه شاهد، تمرین استقامتی، زیره کوهی و تمرین استقامتی+ زیره کوهی تقسیم شدند. برنامه تمرینی به مدت 6 هفته (5 روز در هفته و به مدت 40 دقیقه با سرعت 18 متر بر دقیقه) انجام شد. عصاره زیره کوهی نیز در طی 6 هفته و به میزان 8/0 میلی گرم (محلول در 4/0 میلی لیتر آب مقطر) در گروه های زیره کوهی و تمرین استقامتی+ زیره کوهی مصرف شد. تریگلیسیرید (TG)، کلسترول تام (TC)، HDL-c و LDL-c، ظرفیت تمرین هوازی، ضربان قلب، فشار خون سیستولی و دیاستولی استراحتی قبل و در پایان دوره، اندازه گیری شد. یافته ها حاکی از آن بود که 6 هفته تمرین استقامتی همراه با مصرف عصاره زیره کوهی (به عبارتی نتایج گروه تمرین استقامتی + زیره کوهی)، باعث افزایش معنی دار ظرفیت تمرین هوازی (پیش آزمون (متر) 9/19±4/293، پس آزمون (متر)2/39±7/600، 000/0P=) شد، همچنین کاهش معنی دار غلظت TC (پیش آزمون (mg/dl) 08/37±7/297، پس آزمون (mg/dl) 8/30±1/146، 019/0P=)، LDL-c (پیش آزمون (mg/dl) 4/14±8/151، پس آزمون (mg/dl) 7/8±12/0، 001/0P=)، ضربان قلب استراحتی (025/0P=) و فشار خون سیستولی استراحتی (010/0P=) را در مقایسه با سایر گروه ها به همراه داشت. از طرفی، مصرف زیره کوهی، به افزایش معنی دار HDL-c منجر شد (پیش آزمون (mg/dl) 1/12±9/75، پس آزمون (mg/dl) 9/17±9/119، 003/0P=). همچنین نتایج تحقیق نشانگر عدم تغییر معنی دار وزن بدن در گروه تمرین استقامتی+ زیره کوهی بود. نتایج تحقیق پیشنهاد می-کند که اجرای برنامه یاد شده (6 هفته تمرین استقامتی همراه با مصرف زیره کوهی)، به طور معنی داری نیمرخ لیپیدی، ظرفیت تمرین هوازی، ضربان قلب و فشار خون سیستولی را تحت تأثیر قرار می دهد و در حفظ وزن بدن موش سوری نیز مؤثر است؛ بنابراین ممکن است جهت پیشگیری از بروز بیماری قلبی مفید باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثر تمرین استقامتی بر نیمرخ لیپیدی، وزن بدن و استقامت قلبی – عروقی در موش های صحرایی نر پس از مصرف عصاره زیره کوهی است. به این منظور 40 سر موش صحرایی نر سالم به پنج گروه کنترل، حلال، تمرین استقامتی، زیره کوهی و تمرین استقامتی + زیره کوهی تقسیم شدند برنامه تمرینی به مدت شش هفته (پنج روز در هفته، 90 دقیقه با سرعت 25 متر بر دقیقه) انجام شد. عصاره زیره کوهی در همان مدت و به مقدار 5 میلی گرم محلول در 5/1 میلی لیتر آب مقطر، در گروه های زیره کوهی و تمرین استقامتی + زیره کوهی مصرف شد. متغیرهای وابسته تری گلیسیرید (TG)، کلسترول تام (TC)، HDL-c و LDL-c، وزن و استقامت قلبی – عروقی قبل از دوره و در پایان آن اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از روش آماری One-way ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج بر پایه نیمرخ لیپیدی، شش هفته تمرین استقامتی همراه با مصرف عصاره زیره کوهی، سبب افزایش معنی دار مقدار HDL-cشده (013/0 = P)، هم چنین مقدار TG، TC و LDL-c کاهش یافت، اما معنی دار نبود. از طرفی نتایج تحقیق نشان دهنده عدم تغییر معنی دار وزن بدن در گروه تمرین استقامتی + زیره کوهی بود (26/0 = p). هرچند سبب افزایش معنی دار استقامت قلبی عروقی شد (001/0 = p). نتایج نشان می دهند که این برنامه، مقدار HDL-c پلاسما را تحت تاثیر قرار می دهد و در بهبود استقامت قلبی – عروقی و حفظ وزن بدن نیز مؤثر است، بنابراین ممکن است برای پیشگیری از بروز بیماری های قلبی مفید باشد.

تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات فراوانی نسبی آگاهی از نتیجه (100% و 50%) و تداخل زمینه ای (تمرین تصادفی و تمرین مسدود شده) بر عملکرد و یادگیری برنامه حرکتی تعمیم یافته و پارامتریزه کردن زمانی آن, انجام شد. آزمودنیها (تعداد آزمودنیها 64 نفر), بطور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند (تصادفی با آگاهی از نتیجه 100%, تصادفی با آگاهی از نتیجه 50% با حذف تدریجی, مسدود شده 100%, و مسدود شده 50% با حذف تدریج), و یک تکلیف زنجیره ای زمانبندی را تمرین کردند. آزمایش دارای چهار مرحله بود: مرحله فراگیری (تمرین), مرحله یادداری فوری, مرحله یادداری با تأخیر, و بلاخره مرحله انتقال داده ها با استفاده از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر بر روی عامل دسته¬های تمرینی (بلوک), بررسی شدند. نتایج نشان داد که آگاهی از نتیجه با کاهش فراوانی اگر چه اثرات مثبتی بر یادگیری برنامه حرکتی تعمیم یافته دارد, ولی بر روی یادگیری پارامتریزه کردن اثرات مخربی دارد. لذا, یافته ها این تحقیق از فرضیه گسستگی فرایندهای برنامه حرکتی تعمیم یافته از فرایندهای پارامتریزه آن, حمایت می کند. همچنین یافته های تحقیق حاضر, تأییدی مجدد بر صحت فرضیه راهنمایی بود.

تحقیقات زیادی در خصوص اثرات موسیقی و سر و صدا بر کارایی افراد صورت پذیرفته است. در این تحقیق تلاش شده است تا اثرات فعالیت بدنی (ورزش) بر کارایی هنگام کار مضاعف و حواس پرتی بررسی شود. بدن منظور کارایی دو گروه از آزمودنی ها شامل ورزشکاران (n=36) و غیر ورزشکاران (n=31) با میانگین سنی 2.37±23 سال برای ورزشکاران و 2.91±21 سال برای غیر ورزشکاران با استفاده از آزمون خطی زنی تولوز_ پیرون در شرایط مختلف مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش شامل سه حالت بود: کار در شرایط عادی کار در حین انجام دو کار به طور همزمان (مضاعف) و کار در شرایط حواس پرتی. داده های تحقیق با استفاده از آزمون t برای گروههای مستقل و همچنین تحلیل واریانس یک طرفه تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان می دهد که تفاوت معنی داری بین ورزشکاران و غیر ورزشکاران در هر سه حالت آزمایش وجود دارد.