ماهیت مدل و مؤلفه های مدل شناختی در تولید علوم انسانی اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: هدف از این مقاله طراحی مدل و مدلسازی به عنوان گامی مهم در پیشبرد ادبیات بحث علم دینی و تحقق عملی پروژه علوم انسانی اسلامی بوده است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است که مطالب آن به روش کتابخانه ای جمع آوری شده است. یافته ها: مدل به لحاظ مفهومی، مجموعه ای منسجم و هماهنگ از مبانی، پیش فرضهای متافیزیکی و فلسفی علم و به لحاظ منطقی و روش شناختی، مشخص کننده و در بردارنده عناصر و مؤلفه های روش شناختی تولید علم است. مؤلفه های مدل شناختی به دو دسته عام و خاص قابل تقسیم اند. مؤلفه های عام با توجه به عناصر مقوّم تعریف مدل، سه مؤلفه تبیین مبانی و بنیاد های نظری، تبیین صحیح روش شناسی و نظامندی و انسجام مراحل و عناصر دخیل در تکون معرفت اند. مؤلفه های عام فرعی، مجموعه مؤلفه های مدل شناختی مستخرج و قابل ارجاع به مؤلفه های اصلی اند؛ از جمله: تبیین جایگاه عقل و تجربه در تولید علم دینی، نقش محقق و کنشهای انسانی، تنوع منابع معرفتی و تکثّر روش شناختی، ارزش پذیری نظام علم. مؤلفه های خاص مدل شناختی نیز تأمین کننده وجه اسلامیت مدل می باشند. نتیجه گیری: مطالعه تطبیقی و دقیق الگوها و نظریات داخلی و خارجی و بررسی مهم ترین چالشها و محلهای نزاع در علم دینی، به طراحان مدل در استکشاف مؤلفه های تکون علم دینی و اجماع نظری برای اتخاذ طرحی بایسته در فرایند مدلسازی یاری می رساند.Modeling Components in Islamic Humanities Production Project
Objectives: Model design and modeling is an important step in advancing the literature of religious science discussion and the practical realization of the Islamic Humanities Project. Method: The present study is a descriptive-analytical one whose contents are collected by library method . Results : Conceptually, the model is a coherent set of principles, metaphysical and philosophical presuppositions of science, and logically and methodologically it defines and incorporates the methodological elements and components of science production. Modeling components can be divided into two general and specific categories. According to the elements of the model definition, General components are three components of explanation of theoretical foundations; proper explanation of methodology; systematicity and coherence of steps and elements involved in the evolution of knowledge. The general subcomponents are a set of model components that are extractable and referable to the main components. These include explaining the place of reason and experience in the production of religious science, the role of researcher and human actions, the diversity of epistemological and methodological plurality, the value of the scientific system, and so on. Specific modeling components also support the Islamic model of Islam. Conclusion: A detailed and comparative study of internal and external patterns and theories, and the examination of the most important challenges and locations in religious science, will assist model designers in developing the necessary components of theoretical and theoretical societal heuristics in adopting an appropriate plan in the modeling process.
تبلیغات
