تشیّع و دوران نظام سازی مذهبی و سیاسی (از زمان شکل گیری تا پایان دوره اول خلافت عباسی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
این مقاله در پی بررسی چگونگی و زمان شکل گیری تشیّع در اسلام و وضعیت آن در زمان حیات پیامبر(ص) و پس از آن تا دوره اول دولت عباسی و نقد فرایند شکل گیری نظام مذهبی و سیاسی شیعه به ویژه در ایران بوده است. روش: مقاله حاضر با روش تحلیلی و توصیفی و با رویکردی کاربردی و منطقی، به اثبات این فرضیه می پردازد که شیعه به عنوان مذهب، همزمان با بعثت پیامبر گرامی اسلام(ص) شکل گرفته، نظامی مذهبی و سیاسی را پی افکنده و از همان ابتدا مورد توجه بخش عمده ای از مردم ایران قرار گرفته است. یافته ها: نقش خلفا و زمامداران عرب، حاکمان ایرانی، قیامگران شیعی و حاکمان شیعه و در یک کلام، شکل گیری نظام مذهبی سیاسی تشیّع در پذیرش تشیّع از سوی ایرانیان را بررسی کرده، اثبات کند که اولاً، تشیّع نشأت گرفته از اندیشه ها و آرای حضرت رسول(ص) و صحابه بوده و نظام معرفی شده از سوی این مذهب برگرفته از اندیشه های اصیل اسلامی است و ثانیاً، ورود آن به ایران با ورود اسلام همزمان است. همین موضوع ثابت خواهد کرد که شیعه در قرون اولیه اسلام و همزمان با آن رشد کرده و از شبه جزیره عربستان به سایر نقاط جهان اسلام گسترش یافته است. نتیجه گیری: با پذیرش این امر مسجل خواهد بود که مذهب شیعه، مذهبی نظام مند بوده که با بهره گیری از عملکرد خلفا، زمامداران عرب، انجام قیامهای مختلف از سوی علویان و مخالفان امویان و عباسیان و نیز تشکیل حکومتهای شیعی در ایران برای دستیابی به استقلال و معرفی اندیشه های خود تلاش کرده و همین امر، شیعه را به عنوان مذهب انتخابی ایرانیان به جهان معرفی کرده استShia in Religious and Political Systematization Period (Since the Formation Until the End of Abbasi’s First Caliphate)
The essay of ‘ Shia in religious and political systematization period since the forming till the end of Abbasi’s first caliphate’ is pursuing and considering how and the time of Shia’s forming in Islam and its condition in the time of the holly prophet lifetime and then, till the time of the first Abbasi’s caliphate, and considering the process of Shia’s religious and political system forming especially in Iran. Method; For this matter, this essay is pursuing that by using an analytical and descriptive method along with practical and logical approach proving this assumption that Shia which was formed as a religion simultaneous with the holly prophet of Islam,s appointment and has formed as a religious and political system and from the beginning was welcomed by the majority people in Iran. The writer is trying to find answers appropriate to questions as; has Shia a gradual and interactive movement or not? Moreover, whether its establishment in Iran was sudden or gradual? Results; The results of the present article indicate that considering the role of Khalifa , and Arab’s governors, Iranian rulers, Shia’s revolutionaries and governors and in short, forming of Shia as a religious and political system in being accepted by proves that first Shia was retrieved from the thoughts and votes of the holy prophet of Islam and his companions and the introduced system from this religion was retrieved from islamic original thoughts, and second, its entrance into Iran was simultaneous with the entrance of Islam. This subject also proves that Shia with its growth extended from the Arabian peninsula to other parts of the world in the first decades of Islam. Conclusion; The author of the research concludes Shia as a systematic religion and by utilizing the Khalifas’ role, Arabs’ governors and doing various revolutions from Alavis’ and Omavis’ opponents, and also by forming Shia’s government in Iran tried to achieve independence and introduce its thoughts, and the very matter Shia is introduced as a selected Iranian religion to the world