بررسی و تحلیل درون گرایی و برون گرایی معرفت شناختی از دیدگاه ابن سینا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: در معرفت شناسی معاصربرای توجیه باورها در حوزه های مختلف معرفتی، دو رویکرد درون گرایی و برون گرایی مطرح است. در درون گرایی، موجّه و مستدل کردن باورها توسط عوامل معرفتی درون دستگاه ادراک انسان صورت می گیرد و برای این کار به هیچ عاملی بیرون از این دستگاه تمسک نمی شود. اما در برون گرایی، علاوه بر عوامل درون دستگاه ادراک، به یک سلسله عوامل بیرون از دستگاه معرفت نیز تمسّک می شود. هدف این مقاله، بررسی مسئله توجیه معرفتی در معرفت شناسیابن سینابوده است. تا روشن شود در توجیه معرفتی، درون گرایانه یا برون گرایانه عمل می کند یا امر به گونه ای دیگر است؟ روش: روش تحلیل در این نوشتار، توصیفی- تحلیلی عقلی است و از روشهای دیگری مثل روش نقلی، تجربی و ... استفاده نمی شود. یافته ها: ابن سینا در تعریف صدق، نظریه مطابقت را می پذیرد و در مبحث ملاک صدق، نظریه مبناگرایی را به عنوان روش توجیه به کار می گیرد. این فیلسوف در جریان توجیه مبناگرایانه، عقل را حاکم بر دیگر قوای ادراکی مثل وهم و حواس می داند. در این جریان، اولیات زیربنای تمام ساختمان معرفت بشری است و در صورت فقدان آنها، این سازه هیچ توجیهی ندارد. جریان توجیه در یک سیر قهقهرایی به این قضایا ختم می شود و همه باورها در تمام حوزه ها توسط همین قضایای بدیهی موجّه می شوند. نتیجه گیری: ابن سینا در فرایند توجیه، درون گرایانه عمل می کند و البته این فیلسوف به یک عامل بیرونی به نام عقل فعال نیز توجه دارد. البته عقل فعال اگر بر عقل انسان افاضه ای کند، همان افاضات به عواملی درونی تبدیل می شوند و نقش توجیه را در دستگاه معرفت بازی می کنند. ابن سینا به ترکیبی از درون گرایی و برون گرایی با غلبه رویکرد درون گرایانه قائل استEpistemological Internalism and Externalism in Avicenna Point of View
Objectives: The aim of the writing this essay, is the consideration of problem justification in epistemology of Avicenna in contemporary epistemology. For justification the beliefs in different realms two approaches are propounded; Internalism and externalism. In internalism, the justification of the beliefs is realized by means of factors inside the structure of perception and this is not resorted to no external factor of the structure of perception. But in externalism, in addition to internal factors of the structure of perception, it is also is resorted to a chain of external factors of the structure. The aim of this essay is to analyze the justification on Avicenna, s view. The aim is that to be light up that this philosopher in justification is internalist or externalist or the matter is the other manner. Method: The method of the present study is descriptive-analytic rational method and other methods such as narrative and experimental methods are not used. Results: In this essay this matter is become known that Avicenna, in the definition of truth, accept the correspondence theory and in debate of the criterion of truth, apply the foudationalist theory on the grounds of the method of justification. This philosopher, in course of foudationalist justification, govern the reason on other perception faculties such as imagination and senses. in this course, primary propositions are built over the whole structure of human and in case of absence of them, this structure has no justification. The course of justification, in a retrogradation, is settled to this proposition and the whole beliefs in the whole realms are justified by means of this evident proposition. Conclusion : The results of the article shows Avicenna, in course of justification, isinternalist and of course this philosopher is attended to external factor under title of active reason. Of course, the active reason if diffuse on human reason, this diffuses change to internal factors and play the role of justification in the structure. Avicenna believes in a combination of internalism and externalism with prevalence of internalist approach.
تبلیغات
