سنجش میزان تمایل به مهاجرت در خانوارهای روستایی نواحی مرزی شرق کشور (مطالعه موردی: شهرستان تربت جام) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه: روستاهای مرزی از نقاط حساس و استراتژیک کشور به شمار می روند که از جهات مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و امنیتی دارای ویژگی های خاص و منحصربه فرد هستند. مهاجرت روستاییان ساکن مرز، این مناطق را از جمعیت تولیدکننده و حافظ مرزهای کشور خالی می کند و مشکلاتی در مقصد مهاجرت ایجاد می کند.هدف: پژوهش حاضر درصدد سنجش میزان تمایل به مهاجرت خانوارهای ساکن در روستاهای مرزی شهرستان تربت جام که بیش از 95 درصد اهل تسنن هستند، می باشد.روش شناسی تحقیق: روش تحقیق توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی - توسعه ای است. گردآوری اطلاعات به شیوه اسنادی و میدانی با استفاده از پرسشنامه بوده است. حجم نمونه 214 خانوار اهل تسنن ساکن در 17 روستای واقع در 10 کیلومتری مرز ایران و افغانستان است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، روستاهای واقع در 10 کیلومتری مرز ایران و افغانستان در شهرستان تربت جام استان خراسان رضوی طبق تقسیمات کشوری سال 1395 و قبل از تفکیک شهرستان صالح آباد می باشد.یافته ها: مطابق یافته ها میانگین سازه تمایل به مهاجرت با 98/1 پائینتر از میانه نظری بوده و در طیف لیکرت در حد کم سنجش شده است. دلیل این امر دوگانگی مذهبی مقصد با مبداء مهاجرت است که موجب ایجاد هزینه های اجتماعی زیادی برای مهاجر در مقصد می گردد لذا در بین ساکنان روستاهای مرزی شهرستان، مهاجرت به عنوان راهبردی تدافعی در مواجهه با چالش های معیشتی و آخرین راهبرد برای دستیابی به استانداردهای حداقلی معیشتی مطرح است.نتایج: این مطالعه نشان داد تنها وجود برخی از محرومیت ها موجب مهاجرت نمی شود، چراکه برای روستاییان اهل تسنن مرزنشین، دلایل فرهنگی (سکونت در زادگاه و با افراد هم مذهب) موجب تمایل پایین به مهاجرت می گردد. از آنجا که جمعیت در روستاهای مرزی به عنوان ذخیره استراتژیک کشور محسوب می شوند، تلاش جهت رفع مشکلات معیشتی خصوصا با توجه به تمایل کم ساکنان به مهاجرت و پایداری نسبی جمعیت، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.Measuring the Willingness to Immigrate in Rural Households in the Eastern Frontier Regions (Case Study: Torbat-e Jam County)
Introduction: Border villages are among the most sensitive and strategic parts of the country that have unique and unique characteristics in various economic, social, political, cultural and security aspects. Migration of rural inhabitants of the border will deprive these regions of the productive and protective population of the country and create problems in the destination of migration.Research Aim: the present study aims to measure the tendency of households to migrate to the border villages of Torbat-Jam city which is more 95% of them are Sunnis.Methodology: The research method is descriptive-analytical and it is applied-developmental. Documentation and field data were collected using a questionnaire. The sample size is 214 Sunni households residing in 17 villages 10 km from the Iran-Afghanistan border.Studied Areas: The geographical area of this research is the villages located 10 kilometers from the Iran-Afghanistan border in Torbat-e Jam County of Razavi Khorasan province according to the country divisions of 2015 and before the separation of Saleh Abad County.Results: The results show that the mean tendency to migrate construct is 1.98 lower than the theoretical average and is low in the Likert spectrum. This is due to the religious dualism of the destination with the source of immigration, which creates a large social cost for the migrant at the destination. Therefore, among the inhabitants of the border villages of the city, migration as a defensive strategy in the face of livelihood challenges and the latest strategy to achieve Minimal living standards.Conclusion: This study showed that only the existence of some deprivations does not cause migration, because for the Sunni villagers living on the border, cultural reasons (living in birth place and with people of the same religion) cause a low desire to migrate. Since the population in the border villages is considered as a strategic reserve of the country, it is an inevitable necessity to try to solve the livelihood problems, especially considering the low desire of the residents to migrate and the relative stability of the population.