تحلیل زبان الگوی خانه های قاجار تبریز بر اساس نظریه کریستوفر الکساندر (بررسی نمونه های موردی: خانه های امیر نظام گروسی، ختایی و علی مسیو) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
الکساندر با بیان سیستم محدود، زبان الگو را در قواعدی مشخص تحدید می کند که این قواعد می تواند عامل فرهنگ، سنت، تاریخ و غیره، در امر کمیت و ابعاد پیمون و تناسبات طلایی باشد. زبان الگوی کریستوفر الکساندر در تفهیم و به روز رسانی معماری سنتی و انتقال معنا و کارکرد به معماری مدرن نقش اساسی دارد چنان چه ایشان با بیان الگوها و نقش آنها در ساختاربندی و افزودن آنها به بنا باعث افزایش میزان حیات وکیفیت ساختمان می داند. در پژوهش حاضر سعی بر آن بوده است تا به تحلیل زبان الگوی خانه های قاجار تبریز و تطبیق آن بر اساس نظریه کریستوفر الکساندر سه خانه قاجاری تبریز پرداخته شود. در این میان، خانه های قاجاری تبریز به جهت دارابودن مولفه های معماری منحصر به فرد و تنوع الگوهای فضایی آن ها از یک سو و غنای تزیینات وابسته بدان از سوی دیگر، اهمیتی افزون تر را دارا می باشند. این پژوهش بر مبنای روش کلی و توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است. جامعه آماری شامل گروه متخصصین به تعداد 30 نفر می باشد. تجزیه وتحلیل داده ها باروش گرندد تئوری و تصمیم گیری چند متغیره آنتروپی با کمک نرم افزار MAXQDA و Spss انجام شد. یافته های تحقیق با روش گرندد تئوری نشان داد که زبان الگوی خانه قاجاری از نظر زیبایی شناسی؛ کارکردی و حس مکان با نظریه الکساندر انطباق داشته است. همچنین، همبستگی مؤلفه های سه گانه با زبان الگوی خانه های قاجاری برابر 966/0 است. نتایج نشان داد از نظر بعد زیبایی شناسی برای خانه امیرنظام گروسی، خطایی و علی مسیو، به ترتیب 96/0، 92/0 و 81/0، در بعد کارکردی، خانه نظام امتیاز 95/0 و خانه های ختایی و علی مسیو هم به ترتیب امتیازهای 87/0 و 84/0 بدست آوردند. از بعد حس مکآن هم خانه امیرنظام امتیاز 99/0 و خانه های علی میسو و ختایی امتیاز 93/0 و 91/0 را کسب کردند. نتایج نشان داد که هر سه نمونه مورد بررسی اغلب امتیازات در حد بالا را کسب کردند. در واقع، ساختار تحقیق بر این ایده استوار که کیفیت بی زمان الگوی خانه های قاجار با نظریه زبان الگوی الکساندر تطابق دارد.Analysis of the language of the Qajar pattern houses of Tabriz based on the theory of Christopher Alexander (Case Study: the houses of Amir Nizam Grossi, Khataei and Ali Mesio)
By stating the limited system, Alexander defines the language of the pattern in specific rules that these rules can be the factor of culture, tradition, history, etc., in the matter of quantity and dimensions of peimoon and golden proportions. The pattern language of Christopher Alexander plays an essential role in understanding and updating traditional architecture and transferring meaning and function to modern architecture, as he believes that by expressing patterns and their role in structuring and adding them to the building, increases the life and quality of the building. In the current research, attempt has been made to analyze language of the Qajar model houses of Tabriz and its adaptation based on Christopher Alexander's theory of the three Qajar houses of Tabriz. In the meantime, the Qajar houses of Tabriz are more important due to their unique architectural components and the diversity of their spatial patterns on the one hand and richness of related decorations on the other hand. This research is based on a general, descriptive and analytical method. The statistical population includes a group of 30 experts. Data analysis was done by ground theory and multivariate entropy decision making with the help of MAXQDA and Spss software. The findings of the research with ground theory method showed that the language the Qajar house model in terms of aesthetics; Functionality and sense of place have been adapted to Alexander's theory. Also, correlation of three components with the model language of Qajar houses is equal to 0.966. The results showed that in terms of aesthetics, the house of Amir Nizam Grossi, Khatai and Ali Mesio scored 0.96, 0.92 and 0.81, respectively. In the functional dimension, Nizam's house scored 0.95 and Khatai and Ali Mesio houses respectively. They got 0.87 and 0.84 points. After Hess McCann, Amir Nizam's house scored 0.99, and Ali Miso's and Khataei's houses scored 0.93 and 0.91. The results showed that all three examined samples often obtained high scores. In fact, the structure of the research is based on the idea that the timeless quality of the Qajar house pattern is consistent with Alexander's pattern language theory.