سنجش تسلط دانش آموزان به شایستگی حل مسأله (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

حل مسأله به عنوان یکی از مهارت های مهمِ عرضی برای پرورش دانش آموزان در قرن بیست و یکم مورد توجه بسیاری از نظام های آموزشی است. در ایران نیز ذیل ساحت تربیت علمی و فن آوری در سند تحول آموزش و پرورش به آن توجه شده است. با این حال، تاکنون برنامه ی مشخصی برای پرورش این مهارت ارائه نشده است. این مطالعه در جهت پُرکردن فقدان این شواهد طراحی شده است. بدین منظور، 4253 دانش آموز پایه ی یازدهم شهر تهران به طور کاملاً تصادفی مورد بررسی قرار گرفتند و 32 سؤال آزمون ذیلِ 15 تکلیف عملکردی، به آن ها داده شد. نتایج مطالعه نشان می دهد که نمره ی کلی دانش آموزان شهر تهران اندکی پایین تر از نقطه ی وسط مقیاس قرار دارد. نتایج مربوط به سطوح عملکردی دانش آموزان در حل مسأله هم نشان می دهد که 19 درصد از دانش آموزان حتی به سطح اول عملکردی در حل مسأله نرسیده اند. پسران در مقایسه با دختران توزیع پراکنده تری به خصوص در بخش پایینی توزیع داشتند. هم چنین، دانش آموزان رشته ی ریاضی فیزیک، علوم تجربی، علوم انسانی، فنی وحرفه ای و کاردانش به ترتیب بهترین عملکرد حل مسأله را نشان دادند. در مقایسه بین انواع مدرسه نیز مدارس دولتی پایین ترین و مدارس استعداد درخشان بالاترین عملکرد را نشان دادند. به طور کلی، با وجود نمره ی کلی نزدیک به میانگین دانش آموزان شهر تهران، عملکرد حاصله ضعیف ارزیابی شد.