مقایسه تطبیقی توسعه یافتگی مناطق شهری با استفاده از روش های ارزیابی چند شاخصه (مطالعه موردی: کلان شهر اصفهان) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
برنامه ریزی شهری با هدف توسعه و کاهش نابرابری از موضوع های مهم در کشورهای در حال توسعه محسوب می شود. لازمه برنامه ریزی شهری، شناسایی جایگاه مناطق و نواحی نسبت به یکدیگر از لحاظ توسعه است .کاهش نابرابری در بهره مندی از منابع، دست آوردها و امکانات جامعه یکی از مهمترین معیارهای توسعه به شمار می آید. مفهوم توسعه علاوه بر رشد در همه جهات، توزیع متعادل را نیز در بر می گیرد، توزیع متعادل امکانات و خدمات، گامی در جهت از بین بردن تفاوت های ناحیه ای و پراکندگی متناسب جمعیت در سطح شهر است .توسعه متوازن فضاهای جغرافیایی، نیازمند بررسی دقیق و همه جانبه مسایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت نیازهای جامعه و بهبود آن هاست. به همین جهت از جمله معیارهای معمول در برنامه ریزی شهری، سطح بندی مناطق و نواحی بر اساس برخورداری از شاخص های مختلف توسعه است. در پژوهش حاضر سعی شده با بهره گیری از سه تکنیک تاکسونومی عددی ، موریس و تاپسیس و استفاده از 63 شاخص توسعه در زمینه های محیطی- اکولوژیک، اجتماعی- فرهنگی ،اقتصادی و کالبدی- فضایی به تعیین و تحلیل سطوح توسعه مناطق شهری اصفهان پرداخته شود. رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی، تحلیلی و از نوع کاربردی- توسعه ای است. یافته های پژوهش نشان می دهد که منطقه ی سه براساس دو مدل تاپسیس و تاکسونومی در رتبه ی نخست و طبق مدل موریس در رتبه ی دوم توسعه یافتگی قرار می گیرد و منطقه ی یازده براساس نتایج هر سه مدل به عنوان محروم ترین منطقه محسوب می گردد.A Comparative Study of Level of Development in Urban Area of Esfahan Metropolitan Using Multi-Index Evaluation System
Urban planning for the purpose of development and alleviating injustice is of prime importance in developing countries. Urban planning requires recognition of areas and regions in terms of development. Alleviating injustice in attaining resources and facilities is one of the criteria of development. The concept of development involves balanced distribution in addition to comprehensive growth. The balanced distribution of facilities is a step toward removing regional differences and appropriate dispersion at city level. The Balanced development of places necessitates a precise and comprehensive investigation of economic, social, and cultural issues, and the recognition of the needs of the society and their development. For this reason, one of the common criteria of urban planning is leveling regions based on the enjoyment of different indexes of development. In the current study, using three techniques of Taxonomy Technic, Morris Technic, and Topsis Technic and 63 criteria of development in environmental-ecological, socio-cultural, economic, physical fields and the development level of urban areas in Esfahan has been analyzed. The method is descriptive-analytic and is developmental and applied. The findings reveal that district 3 ranked the first based on two models of Taxonomy Technic and Topsis Technic and ranked the second based on Morris Technic. The district 11 was recognized as the most deprived one based on the three models.