گزارنده، راوی، شاعر: کلیدی برای حلّ مسئله منابع شاهنامه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهشگران درباره مأخذ یا مآخذ فردوسی در نظم شاهنامه، نظرات گوناگونی را مطرح کرده اند. عدّه ای از آنها برآنند که فردوسی از منابع کتبی و شفاهی بهره برده است؛ افرادی تنها شاهنامه ابومنصوری را منبع فردوسی می دانند و عدّه ای فردوسی را وارث سنّت نقّالی و شفاهی گذشته قلمداد می کنند و اشاره به دهقان و موبدان زرتشتی در شاهنامه را نشانه ارتباط فردوسی با این گروه می دانند. با دقّت در شاهنامه، می توان به این نکته پی برد که راوی و شاعر دو شخصیّت متفاوت اند. شاعر شاهنامه بی شکّ فردوسی است امّا راوی شاهنامه که در اصل راوی داستان های مأخذ فردوسی یعنی شاهنامه ابومنصوری بوده، دهقان صد و بیست ساله ای است که اهل شهر چاچ بوده و بهرام نام دارد. با درک تمایز سخنان راوی و شاعر در شاهنامه، ویژگی های مأخذ فردوسی برای ما آشکار می شود، ویژگی هایی که بیانگر آن است که مأخذ فردوسی تنها یک کتاب بوده است، کتابی که فردوسی، خود را متعهّد می دانسته حتّی واژگان آن را برای حفظ روایت دهقان، به کار گیرد و همین امر سبب شده واژگان تازی اندکی به شاهنامه راه یابد.Translator, Narrator, Poet: The Key to Solving The Problem of Shahnameh's Sources
Researchers have expressed various comments on the source or sources of Ferdowsi’s Shahnameh. Some of them believe that Ferdowsi used from oral and written sources, some of them just have known Abu-Mansouri's Shahnameh as Ferdowsi’s source and the others believe that Ferdowsi’s source is tradition of oral narration. We have a narrator and a poet in Shahnameh; no doubt the poet of Shahnameh is Ferdowsi, but the narrator of Shahnameh that he was the narrator of Shahnameh's source (Abu-Mansouri's Shahnameh) is a person who has one hundred twenty years old, he was from Chach and his name was Bahram. The features of Ferdowsi’s source become clarify for us with understanding the differentiation of words of the narrator and poet. Features that show us the source of Ferdowsi’s work was only a book and Ferdowsi was committed himself to use the Dehghan’s words for keep his narration. This caused a few Arabic words entered in the Shahnameh, and in some cases the old pronunciation of the word is preserved.
تبلیغات
