خوانش بینامتنی، دریافت بهتر از متون عرفانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
غالباً برای دریافت بهتر یک متن به شرح، تفسیر یا تأویل آن پرداخته می شود. این کوشش برای یافتن معنا، اگر با فرض استقلال اثر به متن منظور بسنده کند، نتیجه کاملی در بر نخواهد داشت. حال آنکه اگر هر متن با توجه به متون پیشین و پسین خود خوانده شود، به درک بهتر معنای متن می انجامد. این نکته بویژه در متون عرفانی بخوبی قابل طرح است؛ زیرا آثار عرفانی در زبان فارسی با یکدیگر و نیز با متون عرفانی که به عربی نگارش یافته است پیوندی عمیق و ناگسستنی دارند. گاه متنی ترجمه متن دیگر به شمار می آید، گاه شرح آن و گاه ترجمه و شرح، هردو. بسیاری از متون نیز بی آنکه مستقیما ترجمه یا شرح متنی دیگر باشند، از ارتباط عمیق بینامتنی با سایر آثار برخوردارند. بینامتنیت یکی از رایج ترین اصطلاحات نقد ادبی معاصر است و این مفهوم را در بر دارد که یک متن با متون پیشین و پسین دارای ارتباط است. بنابراین هر متن را باید به یاری متون دیگر خواند و معنا کرد. خوانش بینامتنی آثار عرفانی نیز به درک بهتر و عمیق تر از معنای این متون می انجامد و حتی در تصحیح دقیق تر متن تأثیرگذار است. در این مقاله کوشش شده است ضمن تحلیل روابط بینامتنی در چند متن مهم عرفانی پیش از قرن هفتم هجری همچون شرح تعرّف، رساله قشیریه و دو ترجمه آن، کشف المحجوب و تذکره الاولیاء، نقش و تأثیر خوانش بینامتنی در دریافت معنی و نیز تصحیح دقیق تر این متون تبیین گردد.Inter-textual Reading and its Effects on Understanding Mystical Scripts
Contextual reading can help to read and understand a text. One form of contextualization is called inter-textual reading. When you study a script with respect to the words coming before or after it, you will reach a better understanding of the meaning of the script. This is especially true for the mystical scripts because the mystical works in Persian and Arabic languages are intertwined. Sometimes a script is considered as the translation of another script and sometimes as a description. For the majority of scripts, although they are neither a direct translation nor a description of each other but they have a very deep inter-textual relationship. Inter-textual according to its common definition, i.e. the reading and interpreting a script with the help of other scripts, will result in better and more accurate meaning of the script. It will even help editing the script. In this paper, an effort has been made not only analyze the inter-textual relations that exist among some mystical works of prior to seventh century (AH.) like Sharp-e Toaref, the Dissertation of Qashiriyeh and its two different translations, Kashf-ol Mahjoob, and Tazkerat-ol Olyaa but also explain the role and effect of inter-textual reading in better understanding of the meaning and more accurate interpretation of these scripts.
تبلیغات
