مبانی فقهی و حقوقی قتل ناشی از ترک فعل در حقوق ایران با نظرداشتی بر نظام حقوقی کامن لا (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
اکثر فقها بر آنند که قتل ناشی از ترک فعل برای تارک فعل، از روی عمد و در فرض توانایی، ضمان آور است؛ فقها قتل ناشی از ترک فعل را در ذیل، قواعد فقهی همچون قاعده ی لاضرر، احسان و تسبیب مورد مطالعه قرار داده اند و اقوال مختلفی در این خصوص وجود دارد؛ اما با توجه به تحولاتی که در ادوار قانونی که در حقوق ایران به وجود آمده است، هیچ گونه مقرره ای در زمینه ی مسؤولیت کیفری تارک فعل به طور شفاف و واضح وجود نداشت، تا اینکه به موجب بند «1» ماده ی واحده ی قانون مجازات خودداری از کمک به مصدومین و رفع مخاطرات جانی مصوب ۱۳۵4 این امر مورد پیش بینی و تقنین قانونگذار قرار گرفت و مبنای آن را می توان نظرات مختلف فقهی عنوان نمود؛ از جهاتی دیگر در سال 1392 به موجب ماده ی 295 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 تارک فعل، با توجه به شرایط موجود در ماده ی مزبور، مسئولیت کیفری خواهد داشت. اما در مقابل، در برخی کشورها، همچون نظام حقوقی کامن لا، مسئولیت کیفری تارک فعل به صورت نسبی مورد پذیرش قرار گرفته است؛ در کشورهای کامن لا، ترک فعل، زمانی به عنوان عنصر مادی جرم، قلمداد می گردد که الزام و وظیفه ی قانونی در انجام عملی وجود داشته باشد و ترک آن سبب تحقق جرم شود.An Investigation of Judicial and Legal Principles of Murder Par Omission in the Law of Iran with a Consideration of the Common Law Legal System
Most jurisprudents believe that murder by omission gives rise to liability for the doer of the action in case of intent and with the assumption of capability. Jurisprudents have studied murder by omission (failure to act) under different rules of jurisprudence, such as the no loss principle, beneficence (Ihsan) and causation (Tasbib). There are, however, different comments on the issue. Despite developments and changes established in the law of Iran at different legal periods, there was no clear regulation regarding the criminal liability of the person who failed to act (Tarik), until by virtue of paragraph 1 of the unified article the law for the refusal to provide assistance to injured persons and to eliminate the risks of life in 1354, this issue was subject to legislative prediction; on the other hand, in 2013, pursuant to Article 295 of the Islamic Penal Code of 1392 and according to the present conditions in the aforementioned article, the person who failed to act is held to have criminal liability. In some countries, based on common law, the criminal liability of the person who refuses to act is relatively admitted; in countries under common law, omission is considered as a material element only when there is a legal requirement and responsibility to act and failure to act leads to the commitment of the crime.
تبلیغات
