الگوی جاری تربیت دینی در دانشگاه آزاد اسلامی: رویکرد نظریه داده بنیاد (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جاری تربیت دینی در برنامه های درسی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی است. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. جامعه ی آماری شامل کلیه اساتید، دانشجویان و مدیران گروه های آموزشی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در استان خراسان رضوی بوده که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه ی نیمه ساختار یافته با بیست و دو نفر از اساتید، دانشجویان و مدیران گروه های آموزشی بدست آمده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و کوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده ی بیست و پنج مفهوم محوری است که در قالب مدل پارادیمی استروس و کوربین (2008) شامل ناکارآمدی نظام آموزشی در درونی سازی ارزش های دینی به عنوان مقوله ی محوری و شرایط علی (ناتوانی دانشگاه در همکاری بین بخشی، ضعف هویت دینی دانشجویان، عدم توجه به نظام آموزشی دانشگاهی دین محور)، عوامل زمینه ای (عوامل فرهنگی- اجتماعی، عوامل سازمانی، عوامل آموزشی)، شرایط مداخله ای تسهیل گر(شبکه سازی دانشگاه با نهادهای متولی تربیت دینی، اعتبار منابع درسی، تخصص اساتید)، شرایط مداخله گر محدودکننده(چالش روشی، چالش های بینشی، چالش های کنشی)، راهبردها (فرهنگ سازی تربیت دینی، اعتقاد درونی همراه با توجه به التزام عملی در تربیت دینی، اعتدال در تقویت و گسترش تربیت دینی، آموزش جامع و همه جانبه، شبکه سازی و تعامل گرایی در تربیت دینی) و پیامد (عدم تحقق جامعه اسلامی و عدم استقرار فرهنگ دینی در دانشگاه و جامعه، بی اعتنایی و عدم پایبندی به ارزش های دینی) سازمان یافت.The Current Pattern of Religious Education in Islamic Azad University: A Theory-based Approach
The aim of the present study is to investigate the current pattern of religious education in the curricula of Islamic Azad University students. This research was conducted with a qualitative approach and a data-based method. The statistical population included all the professors, students and managers of the educational groups of Islamic Azad University in Razavi Khorasan province, who were selected through purposeful criterion-based sampling. The data was obtained through semi-structured interviews with 22 professors, students and managers of educational groups. In order to analyze the data, open, axial and selective coding method was used. Lincoln and Cuban criteria were used to ensure validity and reliability. The results of the research revealed 25 core concepts that, in the form of a paradigm model, included the ineffectiveness of the educational system in internalizing religious values as a central category and causal conditions (the inability of the university in interdepartmental cooperation, weak religious identity of students, lack of attention to the system religious-oriented university education), contextual factors, facilitating intervention conditions (university networking with institutions in charge of religious education, credibility of teaching resources, professors' expertise), facilitating and intervening factors (methodical challenge, insight challenges), and finally strategies and consequences.