تحلیل فضایی عناصر مکانیابی در اراضی پیراشهری مشهد (نمونه موردی توس، مهرگان و شهرک باهنر) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در دهه های اخیر کلانشهر مشهد از گسترش و رشد افقی عظیمی برخوردار بوده و ضمیمه شدن روستاهای پیرامون آن به شهر امری معمول بوده است. در همین راستا، مناطق به تازگی شهرنشین شده واقع در حاشیه های شهر که محل اتصال حومه به شهر تلقی می شوند و پیراشهر نامیده شده در قالب توسعه منفصل صرفا سه ناحیه شهری شامل توس، شهرک شهید باهنر و مهرگان شکل گرفته اند. لذا پژوهش حاضر با رویکردی توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر روش های اسنادی و پیمایشی به دنبال تاثیر مکانیابی اراضی نواحی پیراشهری منفصل در شهر مشهد بر کنترل یا تسریع در روند بافت ناکارآمد و همچنین تعیین ناحیه پیراشهری منفصل در شهر مشهد با موفقیت بیشتر در زمینه تحقق عناصر مکانیابی اراضی (شامل عناصر جمعیتی، اجتماعی و فرهنگی-عناصر اقتصادی-عناصر اداری، دفاعی و امنیتی-عناصر جغرافیایی، طبیعی و زیست محیطی-عناصر فضایی- کالبدی) می باشد. نتایج حاصل با استفاده از آزمون تی زوجی و تحلیل واریانس یکطرفه نشان داد نواحی پیراشهری منفصل شهری در ابعاد اقتصادی، کیفیت زندگی، خدمات رفاهی بعد از الحاق از وضعیت بهتری برخوردار شده اند، اما در زمینه زیست محیطی و اجتماعی تغییرات منفی رخ داده است، ناحیه توس در شاخص کیفیت زندگی و شهرک باهنر در شاخص اجتماعی از وضعیت بهتری برخوردار بوده اند. همچنین نتایج حاصل از تاپسیس فازی نشان داد در نواحی پیراشهری منفصل، ناحیه منفصل توس در کنترل رشد بافت ناکارآمد و تحقق عناصر مکانیابی اراضی از عملکرد مطلوبتری نسبت به شهرک شهید باهنر و شهرک منفصل مهرگان برخوردار بوده است و می بایست به منظور جلوگیری از رشد و گسترش بافت های ناکارآمد در شهرک شهید باهنر و شهرک مهرگان، در حوزه برنامه ریزی تمهیدات لازم را بویژه در حوزه های زیست محیطی و اجتماعی مدنظر قرارداد.Spatial Analysis Of Positioning Elements In Peri-urban Areas Of Mashhad (Case Example Of Tus, Mehrgan and Bahonar town)
In recent decades, the metropolis of Mashhad has experienced a huge horizontal expansion and growth, and the annexation of the surrounding villages to the city has been common. In this regard, the newly urbanized areas are located on the outskirts of the city,which are considered the junction of the suburbs with the city and called Pirashahr in the form of separate development in only three urban areas, including Toos,Shahid Bahonar and Mehregan. The result of the present study is descriptive-analytical and based on documentary and survey methods following the effect of land location in isolated suburban areas in Mashhad on controlling or accelerating the process of dysfunctional tissue and also determining isolated suburban area in Mashhad with more success in the field. Elements of land location elements(including demographic,social and cultural elements-economic elements-administrative,defense and securityelements-geographical, natural and environmental elements-spatial-physical elements).The results of the research hypothesis using paired t-test and one-way analysis of variance showed Separate urban sub-districts have improved their economic, quality of life and welfare services after accession.In the field of environment no different is observed compared to the past and in the social field, negative changes have occurred. In the QoL index, Toos area and in the social index,Bahonar town have had a better situation. Also, the results of fuzzy TOPSIS showed that in isolated metropolitan areas, the isolated area of Toos in controlling the growth of dysfunctional tissue and the realization of land location elements had a better performance than Shahid Bahonar town and Mehregan town in order to prevent growth and Expansion of dysfunctional tissues in Shahid Bahonar and Mehregan towns,in the field of planning,considered the necessary measures,especially in the environmental and social fields.
تبلیغات
