بررسی و سنجش معیارهای گزینش متن در «دفتر دگرسانی ها در غزل های حافظ» (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

یکی از آثار ارزشمند در زمینه تصحیحِ اشعار حافظ بی شک دفتر دگرسانی ها در غزل های حافظ اثر سلیم نیساری است. این تصحیح که از روی پنجاه نسخه قرن نهمی فراهم آمده، حقیقتاً حلّال برخی از مشکلات در زمینه حافظ پژوهی است. مع ذلک در کنار فواید و امکاناتِ بسیار این اثر، گاه اندک ضعف هایی در زمینه روش شناسی و گزینش های آن به چشم می خورد. برخی غزل ها یا ابیاتی که در بسیاری از نسخه های مورد استفاده موجود بوده است، در متن مصحَّح نیست. برخی گزینش ها، بی توجه به توجیهات تاریخی، سبک شناختی، زیبایی شناختی، جهان بینی شاعر گزینش، و از اکثر نسخ عدول شده است، حال آن که می توان وجوهی مطلوب تر با دلایل نسخه شناسی، درون متنی، زیبایی شناختی و گاه سبک شناسانه ارائه داد. همچنین، از نظر این نگارنده، در چند مورد که التزام به اکثریت نسخ مرعی بوده است، بی توجه به سبک و هنجارهای زیبایی شناسی، وجه اصحّ فروگذاشته شده است.