شمس الدین محمد سُجاسی از شاعران و منشیان نیمه دوم سده ششم و نیمه نخست سده هفتم هجری است که متأسفانه اطلاعات اندکی از احوال او به ما رسیده است. از اشعارش نیز چیز زیادی بر جای نمانده است. درباره او مباحث قابل طرح بسیار است. او همان کسی است که دیوان ظهیر فاریابی را جمع کرده و ظاهراً دیباچه دیوان نیزبه انشای اوست. این البته مسأله ای است که مصححان دیوان ظهیر تاکنون بدان توجهی نکرده اند یا به اشتباه شمس کاشی را جامع دیوان دانسته اند. از دیگر آثار شمس سجاسی ظاهراً یکی هم کتاب فرائدالسلوک است که مصححان آن را بدون نام مؤلف منتشر کرده اند. در این جستار پس از بحث درباره احوال و آثار شمس سجاسی، اشعار اندکی که از او در منابع پراکنده باقیمانده معرفی شده و سپس اطلاعات مهمی که در منشآت منتشرنشده او وجود دارد نقل و تحلیل شده است.