تحلیل نثر جامع التواریخ رشیدالدین فضل اللّه از نظر شاخصهای سبکی و ادبی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کتاب جامع التواریخ رشیدی مانند دیگر کتاب های تاریخی پیش و پس از عهد خود، آمیخته به هنر ادبی نویسندگی است. نشانه های بارز این هنر، وجود مبلغ بسیاری از بیت ها و فقره های تسجیع است که در جای جای متن این کتاب گنجانده شده است. در میان مقاله های نوشته شده در باره این تألیف، نوشته ای دیده نشد که اختصاصاً به بررسی چگونگی وجه ادبی این کتاب بپردازد. مقوله هایی چون بررسی شیوه سبک ادبی نویسنده یا نویسندگان، استفاده از منابع ادبی موجود، میزان و معیار استفاده از تم های ادبی، برآورد و طبقه بندی بیت ها و نقل قول های مشهور، جایگاه بلاغت زبان کتاب و دیگر مقوله های ادبی در این متن، قابل بررسی و مقایسه با دیگر متن های مشابه است. در این مقاله کوشش شده است به چند پرسش پاسخ داده شود: سبک نویسنده یا نویسندگان یا سبک اثر، از منظر سبک شخصی، دوره و ادبی، چگونه سبکی است؟ نویسنده یا نویسندگان، در حوزه بلاغت، برای تقویت کلام خویش از چه آثاری استفاده کرده اند و شیوه استفاده چگونه بوده است؟ شیوه و سبک ادبی کتاب جامع التواریخ ، چه تفاوتی با شیوه و سبک ادبی دیگر متن های تاریخی پیش و پس از خود دارد؟